984501973

Niewielu litcraturoznawców i krytyków przyjęło to wyzw nie. Spod ich pióra weszły zróżnicowane i nieliczne wypowied: od entuzjastycznych - poprzez wyważone i rzeczowe - aż j stwierdzenia chłodne, niechętnie przyznające powieści jakickc wiek walory, chętnie natomiast piętnujące jej braki, rzeczywis lub domniemane. Autorzy recenzji dostrzegli niecodzienne w lory stylistyczne powieści: konwencje snu, wizje hiperboliczn krytycyzm i humor²²⁰. Niektórzy również podkreślali ogrom: kulturę słowa, szlachetny umiar wyobraźni i potoczystość nari cjr²¹. Znawcy języka biblijnego dostrzegli w terralogii liczne n wiązania do stylistyki hebrajskiej i wykorzystanie środków lit rackich znanych w semickim kręgu kulturowym²²². Rccenzcr wysoko także ocenili kreację bohaterów powieściowych - a zwłas cza tytułowego, podkreślając niezwykłe wyczucie stylistyczn umiejętność prezentacji przeżyć wewnętrznych Jezusa jako Bo - Człowieka i osadzenie go w realiach judaistycznej kultury'² powieści Brandstaettera: ..Wielka sztuka zawsze pojawia się w sytuacji grani-ncj. Literatura polska ostatniego półwiecza zaczęła stopniowo rezygnował ambicji wymiernych w skali najwyższej. Zwrot dokonał się dopiero teraz, w n mencic wydania tej monumentalnej opowieści o życiu Jezusa z Nazaretu. K tyk obcuje tu z czymś, co zdecydowanie go przerasta. I doskonałe zdaje sol sprawę, żc z ogromnego bogactwa tej niezwykłej książki zaczerpnął zaledv troszeczkę i dał jedynie nikły przedsmak tego, co ona w sobie zawiera..." {tom s. 251).

^m F. F o r n a I c z y k, W sferze Jednego z najpiękniejszych mitów, „Nurt" 19

nr 10.

²²¹ A. K rawc z u k, [rec.] , Jezus z Nazarethu" Romana Brandstaette „Nowe Książki" 1975, nr 11, s. 49.

¹¹¹J. C h m i c I. Powieść- wyznanie. „Jezus z Nazarethu " Romana Brandstc. tera, „Tygodnik Powszechny" 1969, nr 18 .

²²³ J. M. S z y m u s i a k nazwał Jezusa z Nazarethu poematem pisam prozą i podkreślił kwestie dogmatyczne - aspekt trynitarny - mówiąc, że jest utwór „sięgający najgłębszych tajników duszy Syna człowieczego, który ani chwilę nie traci łączności z Ojcem i Jego Duchem*’. J. Hennelowa dostrzt odmienność techniki stosowanej przez autora: „Brandstaetter nic zatrzymał s tak jak inni, przed postacią Jezusa, nie potraktował jej tylko od zewnątrz, po: stając przy patrzeniu na całość historii ewangelicznej oczami ludzi z otoczę] (na przykład Listy Nikodema czy Dzień, w którym umarł Chrystus)"; zob. Książ Romana Brandstaettera o Jezusie Chrystusie [wypowiedzi trzech autorów: J. Sus J. M. Szymusiak, J. Hennelowa], „Tygodnik Powszechny” 1968, nr 31; zob. i

92