984502224

208 DRUGI ZJAZD

cizie miało prawdziwie naukową wartość, „w którem wszystkie objawy życia społecznego we wzajemncm na siebie oddziaływaniu zostaną uwidocznione¹*. Dalej stawia zarzut, żeśmy zbyt zajęci stanem szlacheckim, spuszczali z oka mieszczaństwo. „W obrębie murów miejskich wytworzył się stan nowy, ruchliwy, przedsiębiorczy, a co najważniejsza,'wolny i wyposażony przywilejami, które mu nietylko zabezpieczały tę wolność, ale go także podniecały do dobijania się znaczenia w państwie. Nie czynami rycerskimi, ani wyższą iuteh-gencyą, ale przewagę finansową nad ziemiaństwem wzbiło się mieszczaństwo bardzo wcześnie na wpływowe stanowisko, bo pieniądz był zawsze i wszędzie politycznym. Jak się wpływ ten mieszczaństwa na stosunki ekonomiczne, intelektualne i polityczne wytwarzał wzrastał i upadał, oto zagadnienie, godne dokładnego zbadania*⁴. Prof. Semkowicz charakteruzuje Lwów, jako miasto, które rozwinęło się wśród nader oryginalnych stosunków, gdzie z mieszaniny rozmaitych osiedleńców wytworzyła się ludność polska ..nie pod wpływem brutalnej siły, ani liczebnej przewagi żywiołu polskiego⁴¹ gdzie tradycye różnych praw i obyczajów wpływały na modytikacyą prawa magdeburskiego, gdzie jako w ważnym punkcie handlowym, ukształtowały się normy prawne, ujmujące ruch handlowy. Dalej podnosząc wpływ stosunków ekonomicznych na rozwój dziejowy narodów, powołuje się na historyków ekonomistów niemieckich i wskazuje na to, do jakich rezultatów materyał liczbowy i gospodarski, ukryty w aichiwach, doprowadził w dziełach takich jak Pawińskiego „Źródła dziejowe⁴* i Korzona „Wewnętrzne dzieje⁴⁴. „Dopiero po wydaniu większej ilości ksiąg rachunkowych, lustracyi majątków, inwentarzy i t. d. pozbędziemy się pessymizmu w rozważaniu stosunków ekonomicznych Polski, uabierzemy lepszego wyobrażenia ,.o polskiej gospodarce'⁴, tak osławionej u wrogów naszych, a tak mało u nas poznanej⁴⁴.

Di-. Semkowicz z grubsza wyprowadza na jaw niesłychane skarby dla pozuania z przeszłości, znajdujące się w archiwach lwowskich i odwołuje się na świadectwo do dzieła Władysława Łozińskiego, który wskrzesił galeryą żywych, typowych postaci patrycyu-szów miejscowych. Na początek proponuje wydanie pięciu najważniejszych pomników, a na pierwszćni miejscu stawia ,,Kodex dyplomatyczny miasta Lwowa (1353—1772)⁴⁴ ')

W dyskusyi p. Karol Widman. archiwista, podał dokładny przegląd archiwum miejskiego, wspominając i o pracach, któ-e sam rozpoczął. Przemawiali także pp. Papce, Krzyżanowski i Kubisztal a dr. Balzer postawił wniosek, żc pożądaną byłaby reorganizacja archiwum lwowskiego, po której należałoby przystąpić do wydania kompletnego dyplomataryusza miasta Lwowa na wzór krakowskiego.

^ł) Zob. llibl. Wursz. 1 8D0. T. Ul sir. 320.