Zeszyty Problemowe
nr 1/2010, koszt wydania 1,40 zł
ISSN 1507-9864
ADOPCJA
służbą
życiu
Polecamy pisma  Wychowawca i  y
ródło ,
w których często poruszana jest tematyka obrony życia.
Dawca życia
Zwycięzca S
mierci
Justyna Krzynówek
Drodzy Przyjaciele!
Adopcja 4
Elżbieta Dziubaty
Na początku 2010 roku oddajemy do Waszych rąk nowy numer  Służby Ży-
Adopcja
 szansa stworzenia nowej rodziny 6
ciu. Zeszytów Problemowych poświęcony problematyce adopcji, rodzinom
Wojciech Pytel
zastępczym i rodzinnym domom dziecka. Ukazujemy w nim możliwości przy-
Adopcja w Polsce od strony prawnej 10
jęcia dziecka osieroconego  sierot naturalnych i sierot społecznych  do ro-
Ewa Przesmycka-Perczyńska
dzinnej opieki zastępczej (por. str. 5). W Polsce mamy około 85 tysięcy osie-
Trudniejsze rodzicielstwo 12
roconych dzieci  jest to wielki ogólnonarodowy problem. Rocznie adoptowa-
Zastępczy dom rodzinny 14
nych jest około 3 tysięcy dzieci, w domach dziecka przebywa około 20 tysię-
Żyjemy jak w rodzinie 16
cy dzieci.
Zofia Dłutek
Miłość w rodzinie adopcyjnej 18
Adopcja oraz różne typy rodzinnego przysposobienia dziecka to najlepsze for-
Gdy szukasz pomocy 20
my opieki i wychowania osieroconego dziecka, to także konkretna możliwość po-
Świadectwa rodzin adopcyjnych 24
mocy bezdzietnym małżonkom.
Posługa Drobnych Zwycięstw
ratuje wleczonych na śmierć 28
Apel 100 naukowców do polskich
W aktualnej dyskusji społecznej związanej z procedurą in vitro, w odpowiedzi
parlamentarzystów w sprawie procedury
na często zadawane nam pytanie: jeżeli nie in vitro, to co proponujecie bezdziet-
in vitro i naprotechnologii 30
nym małżonkom, mówimy: naprotechnologię oraz adopcję.
 Służba Życiu. Zeszyty Problemowe
W numerze omówione zostały generalnie możliwości adopcji dziecka a także
wydawana jest przez Polskie
zasygnalizowane trudności, z jakimi mogą się spotkać rodzice adoptowanych
Stowarzyszenie Obrońców
dzieci. Prezentujemy także świadectwa rodzin, które cieszą się rodzinnym szczę-
Życia Człowieka.
ściem dzięki adopcji.
Redaguje zespół:
Antoni Zięba (redaktor naczelny),
Adopcja, a nie aborcja, stanowi pozytywne rozwiązanie niekiedy bardzo trud-
Czesław Chytra, Halina Chytra,
nych sytuacji wynikłych z nieplanowanego poczęcia dziecka. Dzięki adopcji ura-
Rafał Michalik, ks. Franciszek Płonka,
towanych zostało wiele poczętych dzieci.
Wanda Półtawska, Katarzyna Urban
Adres redakcji:
W numerze tym publikujemy aktualne adresy: domów samotnej matki prowa-
ul. Krowoderska 24/1, 31-142 Kraków,
dzonych przez Kościół katolicki, katolickich ośrodków adopcyjno-wychowaw- tel. /faks (012) 421 08 43,
czych, okien życia oraz spis telefonów zaufania w całej Polsce. e-mail: [e-mail]
Sekretariat redakcji czynny od poniedziałku do
piątku w godzinach 9.00-15.00.
Na stronie 30 publikujemy  Apel 100 naukowców do polskich parlamentarzy-
stów w sprawie procedury in vitro i naprotechnologii , w którym polscy uczeni Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia
postulują wprowadzenie całkowitego zakazu procedury in vitro oraz pełną refun- Człowieka w ramach działalności statutowej
wydaje i nieodpłatnie rozprowadza pismo
dację naprotechnologii.
 Służba Życiu , licząc na ofiarność obroń-
ców życia. Wszyscy, którzy prześlą na konto
Skrótowo przypominamy prawdę, jakże często w potężnych mediach przemil-
Stowarzyszenia dar  minimum 30 zł  będą
czaną czy wręcz zafałszowywaną, że realizowanie w polskiej oświacie  wychowa-
otrzymywać przez 2 lata kolejne numery
nie do życia w rodzinie jest typem A edukacji seksualnej. Oznacza to, że wbrew
 Służby Życiu oraz inne materiały pro-life.
niektórym opiniom, w naszym kraju jest edukacja seksualna i, co więcej, przyno-
Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Czło-
si ona przynosi dobre rezultaty (str. 31).
wieka organizacja pożytku publicznego
ul. Krowoderska 24/1, 31-142 Kraków
Życząc wielu sukcesów i radości w budowaniu cywilizacji życia i miłości ser-
93 1240 4650 1111 0000 5150 8401
decznie pozdrawiam
Redakcja zastrzega sobie prawo skracania tek-
stów, nadawania tytułów oraz śródtytułów oraz
przekazywania praw autorskich do opublikowa-
nych artykułów innym redakcjom i organizacjom
dr inż. Antoni Zięba
pro-life. Tekstów niezamówionych nie odsyłamy.
redaktor naczelny
Foto na okładce: www.sxc.hu
3
Służba Życiu I/2010
W bieżącym numerze
ALTERNATYWA DLA ABORCJI
Adopcja
O przysposabianiu dzieci mówi się ostatnio coraz więcej. To dobrze, bo adopcja owiana by-
ła dotąd wieloma mitami. Ci, którzy chcieli się jej podjąć, traktowani byli jak desperaci lub
naiwni, którym się mogło wydawać, że zbawią świat. Albo inaczej, że ze wstydu, że nie mo-
gą mieć dzieci, decydują się na rodzicielstwo zastępcze. Dziś dzięki wielu organizacjom ta-
kie myślenie odchodzi do lamusa.
Okazuje się, że bezdzietność to pro- wstępne zrzeczenie, ale ma sześć tygo-
blem masowy, obejmujący ok. 15  20% W Polsce w domach dziecka prze- dni, w ciągu których bez żadnego tłu-
małżonków starających się o potom- bywa obecnie około 20 tysięcy
maczenia może zabrać dziecko. Adop-
stwo. Problem ten nie ominął również cja może przebiegać w sposób anonimo-
dzieci. W ośrodkach adopcyjnych
Polski. Ze względu na skalę zjawiska wy lub matka może wskazać osobę, któ-
rodzice czekają w kolejkach, nie-
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ra ma zająć sie jej dzieckiem. Istnieje
którzy nawet ponad rok. Adopcji
uznała niepłodność za chorobę spo- jeszcze trzecia możliwość dla tych, któ-
w Polsce przeprowadza się zaś
łeczną. O bezpłodności mówi się, gdy rzy z jakiś osobistych powodów chcą
rocznie jedynie około 3 tysięcy.
po dwóch latach starań nie dochodzi ukryć przed światem swoje potomstwo
do poczęcia. O tym, że bezpłodność by-  okno życia. Obecnie działa w Polsce
wa także wynikiem antykoncepcji czy ponad 30 takich okien, w których moż-
Oddanie dziecka do adopcji
aborcji mówi się już niewiele. na anonimowo zostawić dziecko,
Najlepszym rozwiązaniem dwóch Jeżeli kobieta chce oddać dziecko a w niedługim czasie planowane jest
problemów  adopcji i niechcianej cią- do adopcji, może zostawić dziecko otwarcie następnych. Tam w sposób zu-
ży  jest adopcja. Adopcja zamiast w szpitalu i udać się do ośrodka opie- pełnie anonimowy można zostawić no-
aborcji i adopcja zamiast in vitro. kuńczo-adopcyjnego. Może podpisać worodka, którym natychmiast ktoś się
4
Służba Życiu I/2010
fot. www.sxc.hu
ALTERNATYWA DLA ABORCJI
zaopiekuje. Wiąże się to jednak z pro-
NIECHCIANA CI
ŻA,
blemami w ustaleniu opiekuna prawne-
NIECHCIANE DZIECKO
go, a co za tym idzie  również wydłuża
okres przejściowy dla maleństwa.
Z raportu opracowanego przez
URODZENIE DZIECKA ZABICIE DZIECKA
Fundację Świętego Mikołaja wynika,
(ABORCJA)
że w Polsce adoptuje się rocznie
3200 dzieci  chociaż chętnych do ad-
opcji jest dwukrotnie więcej. Skąd więc
biorą się przepełnione i owiane złą sła-
ODDANIE DZIECKA DO RODZINNEJ OKNO ŻYCIA
wą domy dziecka? Sprawa jest prosta 
OPIEKI ZAST
PCZEJ
większość bezdzietnych małżeństw
chce adoptować zdrowe niemowlę, jed-
nak żeby do tego doszło, dziecko musi
ZAOPIEKOWANIE SI

mieć  czystą kartę (czyli uregulowaną
DZIECKIEM PRZEZ MATK

sytuację prawną) i tu często pojawiają
się problemy.
Jednocześnie według danych Rzecz-
nika Praw Dziecka w Polsce jest 85 ty-
ADOPCJA ADOPCJA RODZINA POGOTOWIE RODZINNY
sięcy osieroconych dzieci, w tym sierot
ANONIMOWA ZE WSKAZANIEM ZAST
PCZA RODZINNE DOM DZIECKA
naturalnych jest jedynie niewielki pro-
cent. Większość stanowią sieroty spo-
łeczne  dzieci opuszczone przez rodzi- Małżonkowie wychowujący przyjęte RDD kieruje dyrektor (jedno z małżon-
ców, głównie z rodzin dysfunkcyjnych. dziecko otrzymują pomoc finansową na ków), powołany do tej funkcji przez or-
częściowe pokrycie kosztów związa- gan prowadzący. Taka osoba zobowią-
nych z jego utrzymaniem. Warto pamię- zana jest do prowadzenia dokumentacji
Adopcja i inne rozwiązania
tać, że istotą takiej opieki jest pomoc za- i tworzenia indywidualnych planów pra-
Adopcja zakłada przede wszystkim równo dziecku, jak jego rodzinie. cy z każdym wychowankiem.
dobro dziecka, ale nie jest jedyną moż- Nieco inny charakter mają pogoto- Każde z tych rozwiązań wymaga
liwością niesienia pomocy dzieciom po- wia opiekuńcze (będące jednym z ty- odpowiedniego przygotowania, dlate-
zbawionym (czasowo lub trwale) rodzi- pów rodziny zastępczej), w których go osoby chcące podjąć się takiej for-
ców. Naprzeciw sytuacjom, w którym dzieci przebywają około roku. Taka ro- my opieki nad dziećmi muszą przejść
dzieci nie mają uregulowanej sytuacji dzina przyjmuje trójkę dzieci. Trafiają odpowiednie szkolenie, mające na celu
prawnej, bądz
biologiczni rodzice mają tu noworodki prosto ze szpitala i dzieci między innymi zarysowanie ewentual-
te prawa odebrane czasowo, wychodzi z interwencji  czyli przekazane przez nych problemów i sposobów radzenia
instytucja rodziny zastępczej i rodzin- kuratorów sądowych, policję czy opie- sobie z nimi. Ośrodki adopcyjne, cen-
nego domu dziecka. Umieszczenie kę społeczną. W tym czasie wyjaśniana tra pomocy rodzinie to sztab ludzi 
dziecka w takich placówkach jest pro- jest jego sytuacja, by mogło trafić do psychologów i pedagogów, którym le-
cesem odwracalnym i może stanowić rodziny adopcyjnej, domu dziecka lub ży na sercu dobro dziecka i którzy słu-
szansę na poprawę dla rodziny. Jedno- na powrót do rodziny biologicznej. żą pomocą nie tylko przed przysposo-
cześnie jest to miejsce rodzinne, gdzie Rodzinny dom dziecka natomiast bieniem, ale również wtedy, kiedy
dziecko ma szansę zaznać ciepła domo- jest już placówką opiekuńczo-wycho- dzieci są już w rodzinie.
wego ogniska i miłości rodzicielskiej. wawczą, w której znajduje się od 4 do W Polsce powstaje również coraz
Rodzina zastępcza może przyjąć od 8 dzieci pozbawionych opieki rodziców. więcej organizacji i stowarzyszeń, któ-
3 do 6 dzieci. Zajmuje się nimi przez pe- Funkcjonuje podobnie jak rodzina wie- re zajmują się wspieraniem adopcji, ro-
wien czas, do uregulowania się jego sy- lodzietna, gdzie dzieci mają szansę na dzicielstwa zastępczego i rodzinnych
tuacji rodzinnej lub do ukończenia normalne, rodzicielskie relacje z opie- domów dziecka. To głównie dzięki nim
przez nie 18. roku życia. Dziecko ma za- kunami. Przebywają tam do czasu po- istnienie takich możliwości zaczyna
pewnione odpowiednie warunki do roz- wrotu do rodziców biologicznych być coraz bardziej zauważane przez
woju, edukacji a jednocześnie jest miej- (w przypadku, kiedy prawa rodzicielskie społeczeństwo. Na stronach interneto-
sce na zaspakajanie jego indywidualnych zostały odebrane czasowo) lub do rodzi- wych tych organizacji można znalez
ć
potrzeb. Rodziny zastępcze dzielą się na ny adopcyjnej (kiedy rodzice trwale zo- wiele cennych informacji, porad i świa-
spokrewnione (ktoś z dalszej rodziny stali pozbawieni praw do dziecka). W in- dectw, które wiele wnoszą w ten ciągle
zajmuje się dzieckiem w zastępstwie ro- nych przypadkach do uzyskania pełno- jeszcze mało rozpowszechniony spo-
dziców biologicznych) i niespokrewnio- letniości, bądz
ukończenia szkoły rozpo- sób ratowania ludzkiego życia.
ne oraz zawodowe niespokrewnione. czętej przed uzyskaniem pełnoletniości. opr. Justyna Krzynówek
5
Służba Życiu I/2010
PROCEDURY
Elżbieta Dziubaty jest psychologiem, dyrektorem Diecezjalnego Ośrodka Adopcyjno-Opiekuń-
czego w Sosnowcu, mediatorem sądowym i biegłą sądową oraz autorką książki pt. Odna-
lez
ć miejsce w sercu. W pracy obserwuje dramat osieroconego dziecka i bezdzietnych ro-
dziców. Przekonuje, że te dwa dramaty można połączyć, dając szczęście obydwu stronom.
ADOPCJA:
szansa stworzenia nowej rodziny
Każde dziecko pragnie mieć mamę i tatę dramat bezpłodności a adopcja daje im możli- nocześnie wygasa pokrewieństwo z rodziną
a powołany do małżeństwa pragnie realizo- wość realizacji się w roli rodziców. biologiczną, prawa i obowiązki krewnych w sto-
wać się na tej drodze i tworzyć rodzinę, której sunku do dziecka również tracą moc. Rodzice
dopełnieniem są dzieci. Problem pojawia się naturalni zostają definitywnie pozbawieni wła-
Adopcja czyli usynowienie
wtedy, gdy dziecko  czy to z przyczyn natu- dzy rodzicielskiej nad dzieckiem i nigdy nie ule-
ralnych czy społecznych  nie może wycho- Adopcja z łac. adoptio znaczy usynowie- ga ona przywróceniu. Zgodnie z art. 122ż1 Ko-
wywać się w rodzinie. nie. Jest to więc stosunek rodzicielski, w któ- deksu rodzinnego i opiekuńczego, dziecko
Jedną z form opieki nad dzieckiem pozba- rego ramach powstają między przysposabia- przyjmuje także nowe nazwisko a w akcie uro-
wionym prawidłowo funkcjonującej rodziny są jącym a przysposobionym wszelkie obowiązki dzenia wpisuje się przysposabiających jako je-
domy dziecka. Domy dziecka zaspakajają i prawa właściwe dla naturalnego stosunku ro- go rodziców (art. 122ż2). Ustawa przewiduje
podstawowe potrzeby życiowe, ale nie są dzicielskiego. Wiąże się z tym władza rodzi- również zmianę imienia na wniosek rodziców
w stanie nawet w przybliżeniu odtworzyć nor- cielska, obowiązek alimentacyjny, pokrewień- adopcyjnych (art. 122ż3).
malnie funkcjonującej rodziny, która potrzebna stwo itp. Przysposobienie pełne różni się od całko-
jest dziecku do prawidłowego rozwoju. Szcze- Za priorytetową zasadę, umożliwiającą do- witego w kwestii ustalenia pierwotnej tożsa-
gólnie dotkliwe są skutki braku indywidualnej konanie przysposobienia dziecka, polskie pra- mości dziecka. W przysposobieniu całkowi-
więzi między dzieckiem a dorosłym, co prowa- wo uznaje  dobro dziecka . Pojęcie  dobro do- tym jest to niemożliwe. Przysposobienie pełne
dzi do osamotnienia uczuciowego dziecka tyczy jak najpełniejszej realizacji potrzeb dziec- dopuszcza w tym względzie dwa warianty
a w konsekwencji do zaburzeń w rozwoju psy- ka nie tylko podstawowych, pozwalających na (art. 121): pierwszy polega na wpisaniu w od-
chicznym i fizycznym. Troskliwi, kochający ro- przeżycie, ale także tych, które umożliwiają pisach skróconych aktu urodzenia przysposa-
dzice mogą zapewnić dziecku rozwój fizyczny, dziecku jego rozwój emocjonalny, moralny, po- biających jako rodziców dziecka. Drugi i jed-
emocjonalny, osobowy i społeczny. magają mu wzrastać w społeczeństwie, pozwa- nocześnie dużo mniej stosowany ma miejsce
Najbardziej zbliżoną do rodziny naturalnej lają zawiązywać prawidłowe i trwałe więzi ro- wtedy, gdy sąd opiekuńczy postanawia spo-
formą opieki nad dzieckiem osieroconym jest dzinne i społeczne, z drugiej zaś strony pielę- rządzić nowy akt urodzenia, a dotychczasowy
adopcja. Jest także dla bezpłodnego małżeń- gnacji indywidualnego rozwoju dziecka pod ką- akt nie podlega ujawnieniu i nie wydaje się
stwa możliwością stworzenia pełnej rodziny. tem jego osobistych predyspozycji i zdolności, z niego odpisów. Zostaje on jednak zachowa-
Wiele jest małżeństw, które z ogromną tęsk- by w pełni wykorzystało swój potencjał. Prawa ny, odpisy z niego wydaje się tylko na żądanie
notą oczekują wiele lat na dziecko. Z powodu dziecka zawarte zostały w Konwencji Praw sądu, na przykład w związku ze sprawą o roz-
braku możności bycia mamą i tatą przeżywa- Dziecka i znajdują one odzwierciedlenie w od- wiązanie przysposobienia. W takim przypad-
ją wielką tragedię. powiednich przepisach Konstytucji naszego ku nowy akt urodzenia ulega unieważnieniu,
Te dwa dramaty (dziecka osieroconego kraju oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. a odżywa akt dawny.
i bezdzietnego małżeństwa) nie muszą jednak Polskie prawo przewiduje trzy rodzaje przyspo- Ta forma przysposobienia jest rozwiązy-
potęgować się, przeciwnie: jeden może być sobienia: pełne, niepełne, całkowite. walna. Należy jeszcze dodać, że istnieje prze-
rozwiązaniem dla drugiego. pis, wprowadzony w 1995 roku, z mocy które-
Adopcja jest dla takiego dziecka doskona- go przysposobiony po uzyskaniu pełnoletno-
Przysposobienie pełne
łą szansą stworzenia pełnej rodziny przez ści może domagać się ujawnienia jego rze-
małżeństwa, które z różnych powodów nie to najczęściej stosowana forma przysposobie- czywistego aktu urodzenia.
mogą mieć własnych dzieci. W sensie praw- nia. W wyniku tego przysposobienia dziecko
nym jest włączeniem dziecka do nowej rodzi- staje się pełnoprawnym członkiem rodziny ad-
Przysposobienie niepełne
ny, gdzie i dziecko i jego rodzina mają wobec opcyjnej, dotyczy to m.in. obowiązku alimenta-
siebie takie same prawa i takie same obo- cyjnego, spraw dziedziczenia. Dziecko poprzez Charakteryzuje się tym, że dziecko trafia
wiązki, jak w rodzinie naturalnej. adopcję nawiązuje takie same więzy pokre- do nowej rodziny, lecz jego więzy prawne
Ośrodki adopcyjne pomagają dzieciom wieństwa z dalszą rodziną rodziców adopcyj- z dotychczasową rodziną nie zostały całkowi-
i towarzyszą małżonkom, którzy przeżywają nych, także jego biologiczne potomstwo. Jed- cie zerwane. Między przysposabiającym
6
Służba Życiu I/2010
PROCEDURY
a przysposobionym zawiązuje się nowy stosu- żonków, tj. te osoby, które zawarły związek albo jego rodzice nie żyją lub zostali ubezwła-
nek prawny, ale to pokrewieństwo nie rozcią- małżeński. Z tego wynika, że tylko taka rodzi- snowolnieni. Są to dzieci opuszczone, zanie-
ga się na dalszą rodzinę. Ta forma przysposo- na odpowiada potrzebom rozwojowym dziec- dbane, dzieci okaleczone psychicznie, pozba-
bienia stosowana jest znacznie rzadziej niż ka, które dla swojej równowagi osobowościo- wione rodziny  miłości rodzicielskiej, ciepła
przysposobienie pełne, może odnosić się wej potrzebuje styczności z matką i ojcem. i troski.
głównie wobec dzieci starszych i tylko w przy- Ponadto daje to bezpieczeństwo stałości ro- Jak wskazują długoletnie doświadczenia
padku, kiedy jest to korzystne dla dziecka. dziny. najwłaściwszą jest wczesna adopcja, tzn.
Forma ta może również wzbudzać wiele kon- Kandydaci na rodziców adopcyjnych to umieszczenie dziecka w rodzinie jeszcze w je-
trowersji m.in. z tego powodu, że dziecko jed- najczęściej małżeństwa, które nie mają biolo- go okresie niemowlęcym. Dziecko takie,
nocześnie należy do dwóch rodzin. Przyspo- gicznych dzieci. Przysposobienia może doko- szczególnie jeśli się to stanie w pierwszym
sobienie niepełne można wyrokiem sądu nać także osoba samotna, jest to zazwyczaj półroczu jego życia, nie przeżyje typowego
zmienić na pełne. kobieta. Takie rozwiązanie prawne jest do- sieroctwa i tym samym ma od początku za-
puszczalne, chociaż z uwagi na brak wzorca pewnione najwłaściwsze dla każdego dziecka
osobowego ojca nie jest idealne. Ale w niektó- warunki rozwoju.
Przysposobienie całkowite
rych przypadkach korzystniejsze dla dziecka Choroba sieroca, której doświadczają nie-
inaczej pełne nieodwracalne  występuje wów- może być przebywanie pod opieką samotnej które dzieci, to konsekwencja emocjonalnej
czas, gdy rodzice wyrazili zgodę przed sądem matki, która obdarzy je miłością, troską, za- rozłąki z rodzicami i przekazanie dziecka pod
opiekuńczym na przysposobienie dziecka bez pewni stabilizację życiową i stworzy mu dom opiekę placówce. Zakres choroby sierocej
wskazania osoby przysposabiającej. Zgodę tę niż pobyt w placówce opiekuńczej. i możliwości jej wyeliminowania zależą od kil-
wyraża się przed sądem w terminie 6 tygodni Osoby pragnące skorzystać z pośrednic- ku czynników, m.in. od dotychczasowych do-
od dnia narodzin dziecka. Czas ten jest okre- twa i pomocy ośrodka adopcyjno-opiekuńcze- świadczeń życiowych dziecka w domu rodzin-
sem  szansy dla rodziców biologicznych na go w adopcji dziecka powinny poddać się pro- nym, od wieku dziecka i jego konstrukcji psy-
wzbudzenie w sobie uczuć względem dziecka. cesowi kwalifikacji. chicznej. Dlatego też na przyjęcie dziecka
Jeśli to nie następuje, tracą prawa do dziecka Kandydaci na rodziców adopcyjnych po- starszego (wiek przedszkolny i szkolny) przy-
w sposób nieodwracalny. winni spełniać następujące warunki: szli rodzice muszą odpowiednio się przygoto-
Przysposobienie to zwane jest także ano- pełna zdolność do czynności prawnych, wać, by jak najlepiej pokonywać trudności, któ-
nimowym i jest formą najbardziej wiążącą odpowiedni stan zdrowia fizycznego i psy- re mogą pojawić się zwłaszcza w pierwszym
dziecko z nowymi opiekunami. Dotychczaso- chicznego, okresie pobytu dziecka w nowym środowisku.
we więzi z dawną rodziną zostają zerwane, odpowiedni wiek, Niektóre, zwłaszcza starsze dzieci, potrzebują
a dziecko wchodzi do nowej wspólnoty rodzin- sytuacja zawodowa zapewniająca dziecku dłuższego czasu na przyzwyczajenie się.
nej na takich samych zasadach, jak dziecko odpowiednie warunki materialne, Przysposobienie dziecka w wieku powy-
biologiczne. Przysposobienie anonimowe nie odpowiednie warunki mieszkaniowe, żej 10 lat może napotykać na liczne i zrozu-
może zostać rozwiązane z uwagi na to, że je- niekaralność, miałe trudności. Wyrazem zrozumienia tego
go rozwiązanie byłoby niekorzystne z punktu kwalifikacje osobiste kandydatów. problemu jest wprowadzenie do Kodeksu ro-
widzenia interesów dziecka, które utraciłoby Na początku z kandydatami na rodziców dzinnego i opiekuńczego zasady, że dziecko,
prawnie stworzoną więz
rodzinną. adopcyjnych przeprowadza się tzw. rozmowę które ukończyło lat 13 musi samo wyrazić
W sytuacji gdy małżonkowie przysposobią informacyjną, której celem jest ustalenie m.in. przed sądem zgodę na przysposobienie.
dziecko, sporządza się nowy akt urodzenia, motywów skłaniających do przysposobienia Jednym z warunków powodzenia adopcji
w którym przysposabiających wymienia się ja- dziecka, oczekiwań wobec dziecka (płeć, jest postawa rodziców adopcyjnych i ich odpo-
ko rodziców dziecka. Dotychczasowy akt uro- wiek), tolerancji wobec pochodzenia dziecka wiednie przygotowanie. Skutki negatywnych
dzenia nie ulega zniszczeniu, lecz po odnoto- oraz stwierdzonych niedoborów w zakresie je- przeżyć dziecka, które doświadczyło we wcze-
waniu w nim odpowiedniej wzmianki jest prze- go rozwoju i stanu zdrowia, znajomości psy- snym okresie życia, podczas pobytu w placów-
chowywany w urzędzie stanu cywilnego bez chiki i potrzeb osieroconego dziecka, warun- ce opiekuńczej należy łagodzić poprzez troskli-
prawa jego ujawnienia. ków mieszkaniowych, sytuacji materialnej wą, czułą, matczyną i ojcowską opiekę oraz
(stabilizacja finansowa  czy jedno z małżon- bezwarunkowe zaakceptowanie dziecka. Przy-
ków jest w stanie przerwać pracę bez jęcie dziecka do swojego domu nie jest na
ADOPTUJ
CY I ADOPTOWANI
uszczerbku dla poziomu stopy życiowej rodzi- pewno łatwe, ale nie należy się tego bać.
ny) czy relacji między małżonkami. Otwórzmy nasze domy, nasze serca na przyję-
Kto może adoptować?
cie tych dzieci, a one odwzajemnią się nam
Przysposobić może ten, kto ma pełną uczuciem i wdzięcznością w krótkim czasie.
Dziecko
zdolność do czynności prawnych, jest pełno-
letni i odpowiednio starszy od dziecka, które W rodzinie adopcyjnej może być umiesz-
Przygotowanie do adopcji
ma być przysposobione. czone dziecko, które w sensie prawnym nie
Chcąc zapewnić dziecku korzystne środo- ma rodziców, tzn. rodzice biologiczni są po- a) kwalifikacja rodziców
wisko rodzinne, podobne do naturalnej rodzi- zbawieni władzy rodzicielskiej lub wyrazili Do adopcji dziecka każda rodzina powin-
ny, preferuje się adopcję wspólną przez mał- zgodę na przysposobienie swojego dziecka, na się przygotować. Im lepiej będą przygoto-
7
Służba Życiu I/2010
PROCEDURY
wani, tym będzie większa szansa na uniknię- jest zalęknione, nieufne i nie akceptuje kan- Akceptacja dziecka
cie ponownego odrzucenie dziecka. dydatów  szczególnie, co się dość często
 powodzeniem adopcji
Myśl o przysposobieniu dziecka często zdarza  w stosunku do mężczyzny. Na
przychodzi małżonkom wtedy, kiedy wykorzy- stworzenie pozytywnych więzi z dzieckiem Kto spotyka się z bezdzietnymi małżeń-
stali już wszystkie możliwości, by mieć dziec- potrzeba wtedy więcej czasu a także dużego stwami, kandydatami na rodziców adopcyj-
ko. Mają za sobą długi okres leczenia niepłod- taktu, wyrozumiałości i cierpliwości ze stro- nych, ten wie, jak bardzo oczekują i pragną
ności, czasem próby in vitro i podejmują nie- ny rodziców. oni radości związanych z upragnionym dziec-
łatwą decyzję o przyjęciu cudzego dziecka do kiem. Prawdziwe rodzicielstwo zawsze przy-
swojego serca, swojego domu, by dać mu c) wniosek o adopcję do sądu rodzinnego nosi radość nawet wtedy, kiedy pojawią się
swoją miłość, troskę, wychowanie i wynagro- W sytuacji nawiązania pozytywnych re- różne kłopoty i troski.
dzić mu krzywdę, jakiej doznało. lacji osobowych i emocjonalnych między Ale bez miłości całkowicie bezinteresownej
Ci, którzy zdecydowali się na adopcję po- dzieckiem a kandydatami na rodziców adop- nie można mówić o prawidłowej postawie rodzi-
winni zgłosić się do ośrodka adopcyjnego, cyjnych następuje złożenie do sądu rejono- cielskiej. Dla rodziców dziecko jest wartością je-
który przeprowadzi kwalifikacje. Pierwsza wego  wydział rodzinny stosownych doku- dyną, niewymierną. I większość rodziców adop-
czynność to rejestracja, rozmowa kwalifikacyj- mentów wraz z wnioskiem o przysposobie- cyjnych, podobnie jak większość rodziców natu-
na, skompletowanie niezbędnych dokumen- nie dziecka. ralnych znajduje główne z
ródło szczęścia w sa-
tów. Póz
niej następuje ten właściwy proces Jednocześnie z tym wnioskiem kandydaci mym fakcie swego rodzicielstwa. Cieszą się oni
przygotowania małżonków do przyjęcia dziec- wnoszą o powierzenie im dziecka pod bezpo- dzieckiem jak  swoim i pragną, by było mądre,
ka. Małżonkowie podczas tych spotkań i roz- średnią pieczę, postanowieniem tymczaso- zdolne, zdrowe i dobre. A jeśli sprawia proble-
mów zastanawiają się nad sobą, nad swoją wym, do czasu ukończenia postępowania ad- my, radość z faktu, że jest rodzicem nie mija
decyzją, nad takimi tematami jak jawność opcyjnego, by jak najszybciej dziecko mogło i mimo bólu, trudu wychowania cieszą się z te-
adopcji, problemy wychowawcze czy zaspa- być z rodzicami w domu. Po wizycie w domu go, że ono po prostu jest.
kajanie potrzeb dziecka. kandydatów zawodowego kuratora sądowego Rodzice adopcyjni, którzy mówią, że  się
Pracownicy ośrodka  psycholog, peda- i wydaniu przez sędziego postanowienia tym- zawiedli na dziecku to najczęściej osoby, któ-
gog, pracownik socjalny, którzy uczestniczą czasowego, dziecko może być już zabrane do re w pełni nie zaakceptowały swojego dziecka
w procesie kwalifikacji, muszą mieć przekona- rodziny. Dziecko ma jeszcze swoje rodowe takim, jakie ono jest. Jednym z najboleśniej-
nie, że małżeństwo, któremu powierza się nazwisko, ale może cieszyć się już opieką szych przeżyć dziecka jest poczucie, że rodzi-
osierocone dziecko stworzy mu bezpieczną, i czułą troską rodziców. ce go nie akceptują, że sprawia im zawód.
kochającą, dobrą rodzinę. Następnie pracow- Kodeks pracy gwarantuje szczególne Trzeba wiedzieć, że żadne dziecko żyjące
nik ośrodka odwiedza kandydatów w ich do- uprawnienia nie tylko pracownikom posiadają- w rodzinie, w której się go nie akceptuje nie bę-
mu i sporządza tzw. wywiad środowiskowy. cym biologiczne potomstwo, lecz także tym, dzie mogło przeżyć bezpiecznego, szczęśliwe-
Końcowym etapem kwalifikacji kandydatów którzy decydują się na adopcję. go dzieciństwa, a w przypadku adopcji taka sy-
na rodziców adopcyjnych jest wydanie opinii Szczególnym uprawnieniem pracownika tuacja może się stać szczególnie groz
na.
przez komisję kwalifikacyjną. decydującego się na przysposobienie dziecka Adoptowane dziecko ma przecież z natu-
jest tzw. urlop na warunkach urlopu macie- ry rzeczy znacznie więcej powodów do prze-
b) kontakt z dzieckiem rzyńskiego uregulowany w art. 183 k. p. Urlop żywania lęków, niepokojów, braku wiary
Przyszłym rodzicom w pierwszej kolejno- ten przysługuje, jeśli pracownik przyjął dziec- w siebie, bo niesie niejednokrotnie duży ba-
ści przekazuje się wszystkie informacje ko na wychowanie oraz wystąpił do sądu gaż doświadczeń życiowych.
o dziecku, które są zgromadzone w tzw. kar- opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie po- Akceptacja dziecka to miłość bezintere-
cie zgłoszenia dziecka do adopcji. Karta ta stępowania w sprawie przysposobienia dziec- sowna, to postawy rodzicielskie przepełnione
zawiera dane dziecka, informacje o rodzi- ka. Pracownik, który przyjmie dziecko na wy- miłością bezinteresowną, ufną i wierną, to
cach naturalnych, ocenę sytuacji prawnej, chowanie, lecz nie wystąpi do sądu opiekuń- zrozumienie i cierpliwość, o które trzeba co-
dane o stanie zdrowia i ocenę rozwoju psy- czego z wnioskiem o jego przysposobienie, dziennie zabiegać, a gdy ona już się napraw-
chicznego. nie nabędzie prawa do urlopu na warunkach dę w rodzicach utrwali, radość z rodzicielstwa
Póz
niej następuje spotkanie, w którym urlopu macierzyńskiego. i tego adopcyjnego przyjdzie sama.
uczestniczą dyrektor, opiekun prawny dziec- Właściwa rozprawa adopcyjna odbywa
ka, lekarz oraz psycholog z placówki, w której się przy udziale opiekuna prawnego dziecka
ODDANIE DZIECKA DO ADOPCJI:
dziecko przebywa i ma na celu poznanie po- a w przypadku zrzeczenia praw do dziecka
tencjalnych rodziców i dziecka, a przede kuratora procesowego i kandydatów. Po Zrzeczenie  tak popularnie mówi się
wszystkim nawiązanie więzi emocjonalnych. 21 dniach od wydania orzeczenia o przyspo- o oddaniu dziecka do adopcji. Różne są po-
Pierwszy kontakt dziecka z przyszłymi sobieniu następuje jego uprawomocnienie wody takiej decyzji, ale zawsze jest to trudna
rodzicami odbywa się w placówce. Bardzo i w USC miejsca urodzenia dziecka rodzice i nieodwracalna decyzja, która determinuje
często są to niezwykle wzruszające spotka- otrzymują nowy odpis aktu urodzenia. życie zarówno dziecka jak i matki.
nia. Są łzy wzruszenia, radości i pełnej ak- Dotychczasowy akt urodzenia nie ulega Nie wolno podejmować jej pochopnie, ani
ceptacji od pierwszego momentu. Ale są też zniszczeniu, lecz przechowywany jest w urzę- pod naciskiem. Matka, która decyduje się na
sytuacje niezwykle trudne, kiedy dziecko dzie stany cywilnego. taki krok, zawsze ma czas do namysłu i może
8
Służba Życiu I/2010
PROCEDURY
Spis dokumentów Akty prawne regulujące
wymaganych przez ośrodki adopcyjno-opiekuńcze w sprawie o przysposobienie:
problematykę adopcji:
Życiorysy małżonków  motywacja skłaniająca do przysposobienia dziecka, Odpis zu-
1. Ustawa z 12 marca 2004 r. o Pomocy
pełny aktu małżeństwa; Zaświadczenia lekarskie o stanie zdrowia małżonków; Zaświad-
Społecznej (Dz. U. nr 64, poz. 593)
czenia o wysokości zarobków lub o stanie majątkowym małżonków oraz opinie z miejsca
2. Kodeks rodzinny i opiekuńczy z 25 lute-
pracy; Zaświadczenie o niekaralności sądowej; Zaświadczenie z poradni zdrowia psy-
go 1964r.  art. 114-127 w brzmieniu
chicznego i poradni odwykowej;
nadanym przez ustawę z 26 maja 1995
A ośrodki katolickie dodatkowo: Opinię księdza proboszcza z parafii małżonków;
roku (Dz. U. nr 83 poz. 417)
Metrykę zawarcia związku sakramentalnego.
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Naro-
dowej w sprawie ośrodków adopcyjno-
ZRZECZENIE -Opiekuńczych z 17 sierpnia 1993 roku
zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym art. 119 ż1 to wyrażenie zgody przez rodzi- (Dz. U. nr 84, poz. 394)
ców biologicznych na przysposobienie dziecka bez wskazania przysposabiającego. 4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z 16 lutego 2001 r. w spra-
Zrzeczenia dokonuje się przed sędzią sądu rodzinnego w swoim miejscu zamieszkania
wie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych.
lub pobytu,
(Dz. U. nr 14, poz. 132)
Zgodę na adopcję dziecka matka lub rodzice biologiczni mogą wyrazić najwcześniej
5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki
43 dni po jego urodzeniu,
Społecznej z 1 września 2000r. w spra-
Należy mieć przy sobie dowód osobisty i akt urodzenia dziecka,
wie placówek opiekuńczo-wychowaw-
Jeśli matka dziecka jest panną, wdową lub rozwódką (dłużej niż rok) i żaden mężczyzna
czych (Dz. U. nr 80, poz. 900)
nie uznał dziecka  zgodę na adopcję wyraża sama matka.
6. Prawo o aktach stanu cywilnego  usta-
Jeśli jest mężatką, jest w separacji, jest rozwiedziona krócej niż rok  zgodę musi wyrazić
wa z 29 września 1986 roku  art. 47-49,
też mąż (nawet jeśli mąż nie jest ojcem biologicznym dziecka),
w brzmieniu nadanym przez powołaną
Wyrażenie zgody na adopcję dziecka nie może odbywać się pod przymusem,
ustawę z 1995 r.
W czasie dokonywania zrzeczenia nie można być pod wpływem alkoholu i innych środ-
7. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki
ków zmieniających świadomość,
Społecznej z dnia 18 paz
dziernika 2001 r.
Zgodę na adopcję można odwołać (również w sądzie) do momentu wpłynięcia do sądu
w sprawie określenia stawek na bieżące
wniosku o przysposobienie dziecka,
funkcjonowania placówki rodzinnej
Wyrażenie zgody na adopcję dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego
(Dz. U. nr 131, poz. 1465)
oznacza, że rodzice naturalni nie będą znać nazwiska ani adresu rodziców adopcyjnych.
8. Ustawa Kodeks Pracy z 26 czerwca
Taka adopcja będzie nierozwiązywalna.
1974 r. z póz
niejszymi zmianami.
9. Kodeks postępowania cywilnego, usta-
skorzystać z pomocy specjalistów w ośrodku małżeństwa (jeśli matka jest mężatką) lub
wa z 17.11.1964 r.  art. 585-589,
adopcyjno-opiekuńczym lub centrum służby akt urodzenia (jeśli jest panną).
w brzmieniu nadanym przez ustawę
rodzinie i życiu, którzy wskażą jej inne możli- Można poprosić o niemeldowanie dziecka
z 26.05.1995 r.
wości. pod adresem matki, jeśli matka dziecka chce
10. Konwencja Narodów Zjednoczonych
Ale jeżeli decyzja, że adopcja to najlep- oddać je do adopcji. Zarejestrować dziecko
o Prawach Dziecka z 1989 r. (Dz. U. nr 16
sze rozwiązanie, jest już podjęta, matka mo- może, na prośbę matki, przedstawiciel ośrod-
z 1991 roku poz. 71)
że pozostawić dziecko w szpitalu i zgłosić się ka adopcyjno-opiekuńczego.
11. Haska konwencja o ochronie dzieci
do najbliższego ośrodka adopcyjno-opiekuń- 4. Sąd  po 43 dniach od urodzenia dziecka
i współpracy w dziedzinie przysposo-
czego. matka lub jego rodzice mogą złożyć przed
bienia międzynarodowego z 1993 roku
sędzią w sądzie rodzinnym tzw. zrzeczenie,
(wiążąca RP od 01.10.1995 roku, lecz
czyli wyrazić zgodę na przysposobienie
Formalności krok po kroku:
nie opublikowana w Dzienniku Ustaw)
dziecka bez wskazania osób przysposabia-
12. Europejska konwencja o przysposobie-
1. Ośrodek adopcyjno-opiekuńczy  rozmowa jących.
niu dzieci z 1967 roku (wiążąca RP od
z pracownikiem i wstępna deklaracja o od-
22.09.1996 roku, nie opublikowana
daniu dziecka do adopcji i postawieniu go Należy pamiętać, że mimo wcześniej-
w Dzienniku Ustaw)
w szpitalu na oddziale preadopcyjnym lub szych deklaracji o oddaniu dziecka, można je
przeniesienie do domu dziecka. urodzić i w każdej chwili, aż do zrzeczenia
2. Szpital  pisemne oświadczenie o pozosta- w sądzie przyjąć i wychowywać w swojej ro- ludzi (rodzina zastępcza niespokrewniona)
wieniu dziecka w szpitalu  nie oznacza dzinie. Można także wśród swoich bliskich lub w pogotowiu rodzinnym (na rok). Matka
zrzeczenia! Matka ma prawo odwiedzać znalez
ć kogoś, kto zaopiekuje się dzieckiem może odwiedzać swoje dziecko i jednocze-
swoje dziecko i w każdej chwili może je za- przez pewien czas, jako rodzina zastępcza śnie wykorzystać ten czas na uregulowanie
brać do domu. spokrewniona (matka, siostra, kuzynka). swojej sytuacji rodzinnej czy materialnej.
3. USC  dziecko musi mieć akt urodzenia. Można zdecydować, aby dziecko było
Potrzebne są do tego dowód osobisty i akt umieszczone w rodzinie zastępczej u obcych Elżbieta Dziubaty
9
Służba Życiu I/2010
CO WARTO ZMIENIĆ?
Wojciech Pytel jest prezesem Fundacji Rodzin Adopcyjnych. Jako ma-
nager od lat działa na rzecz usprawnienia procedur adopcyjnych, by
służyły przede wszystkim dobru dzieci, którym każda sądowa zwłoka
ujmuje poczucie bezpieczeństwa, mocno już nadwątlonego. Nakreśla-
jąc adopcję z perspektywy porzuconego dziecka i przyszłych rodzi-
ców, jako praktyk stara się podsunąć możliwości, dzięki którym
wszelkie procedury mogą być bardziej przyjazne obu stronom.
z uregulowaną sytuacją prawną (czyli
takiej, gdzie rodzice naturalni zrzekli
Adopcja w Polsce
się praw rodzicielskich bądz
sąd tych
praw ich pozbawił) w danym regio-
nie. Od lat obserwujemy wydłużanie
się tego okresu. Tylko częściowo
od strony prawnej
związane jest to z rosnącą ilością ro-
dzin zainteresowanych adopcją. Wy-
Adopcja z punktu widzenia kwalifikacyjnej przez psychologa pro- dłuża się również średni czas regula-
wadzącego i po dyskusji, jest akcepto- cji sytuacji prawnej dziecka oraz ro-
rodziców adopcyjnych
wana jako rodzina adopcyjna bądz
nie. śnie szara strefa adopcji przez wska-
Pierwsza myśl o adopcji pojawia się Wynik prac komisji przekazuje rodzi- zanie.
zazwyczaj po kilku latach prób zajścia com najczęściej ich psycholog prowa-
w ciążę. Często połączonych z ekspery- dzący. Szkolenie daje również niepo- Czym jest adopcja przez wskaza-
mentami in vitro. Po każdym z nich wtarzalną okazją nawiązania kontaktu
nie? Jest to akt zrzeczenia się
przyszła rodzina adopcyjna przechodzi z innymi rodzicami adopcyjnymi, które
przez matkę naturalną (ojciec naj-
przez piekło utraconej nadziei. W koń- mają szanse przerodzić się w stworze-
częściej jest nieznany) praw rodzi-
cu zgłasza się do ośrodka opiekuńczo- nie środowiska wsparcia po przysposo-
cielskich na rzecz konkretnej osoby
-adopcyjnego. Po rozmowach pre-kwa- bieniu dziecka.
fizycznej, zaakceptowany przez Sąd
lifikacyjnych wchodzi się na ścieżkę ku Ile powinno trwać szkolenie? Czy
Rodzinny. Najczęściej zajmują się
adopcji. Jak ona wygląda? potrzeba ten proces usprawnić? Czy
tym prawnicy, mający kontakty
potrzebne są zmiany w przepisach?
w szpitalach ginekologiczno-położni-
Uważam, że ten etap powinien
Szkolenie i kwalifikacja
czych, do których trafiają zaintere-
trwać około 9 miesięcy (tyle co ciąża).
sowani rodzice. Prawnik podejmuje
Zazwyczaj trwa od 6 do 12 miesię- Rodzice muszą zrozumieć i przygoto-
się przygotowania dokumentacji
cy. Zajęcia prowadzone są w grupach. wać się na wyzwania związane z przyję-
łącznie ze zrzeczeniem matki i prze-
Oprócz nich są również rozmowy indy- ciem dziecka porzuconego, a ośrodek
prowadzenia całego procesu przed
widualne, wizyta w domu itd. Zakres nie może narazić dziecka na powtórne
sądem. Jestem głębokim przeciw-
szkolenia zależy w dużej mierze od odrzucenie. Odradzam drogę na skró-
nikiem tego zjawiska. Rodzice są
konkretnego ośrodka adopcyjno-opie- ty, tzn. oferty szkoleń kilkutygodnio-
nieprzygotowani na przyjęcie dziec-
kuńczego i jest zgodny z zatwierdzo- wych prowadzonych przez niedoświad-
ka więc rośnie szansa nieudanej ado-
nym dla tego ośrodka programem czone osoby czy ośrodki. Na tym eta-
pcji. Często też mają moralny dys-
(może być to program autorski bądz
pie nie widzę też potrzeby zmian regu-
komfort, że  kupili sobie dziecko.
wzorowany na innych, również mię- lacji prawnych  ośrodki adopcyjno-
I wreszcie nie ma anonimowości
dzynarodowych programach, jak np. -opiekuńcze działają od lat, mają wy-
amerykański PRIDE). W trakcie szko- pracowaną metodologię i ten mecha- adopcji, matka naturalna zna nazwi-
lenia rodzice uczą się opieki nad dzieć- nizm po prostu działa (może poza nie- sko i adres rodziców adopcyjnych.
mi, sposobów zaspokajania potrzeb ustającym problemem środków na fi-
rozwojowych, w tym przede wszystkim nansowanie ośrodków). Etap oczekiwania na dziecko powi-
kompensacji opóz
nień rozwojowych nien być jak najkrótszy i do tego po-
oraz podstaw prawnych adopcji. Adop- winny dążyć wszystkie zaangażowane
Oczekiwanie na dziecko
cja ma przecież sprawić, by porzucone strony. Czy potrzebna jest zmiana re-
dziecko było zdolne do nawiązania nor- To chyba największe wyzwanie dla gulacji w tej sferze? Wydaje się, że tak
malnych, pozytywnych i trwałych rodziców adopcyjnych. Ten etap trwa  po to, by ograniczyć szarą strefę ado-
związków na całe życie. Po szkoleniu bardzo różnie, od kilku miesięcy do pcji przez wskazanie i skrócić czas re-
rodzina prezentowana jest komisji nawet 2 lat. Zależy to od ilości dzieci gulacji sytuacji prawnej dziecka.
10
Służba Życiu I/2010
fot. Archiwum Autora
CO WARTO ZMIENIĆ?
prawie 2 lat lub więcej. Rozróżnić nale- tu, aż sąd wyda decyzję o pełnym przy-
Kontakt z dzieckiem
ży dwie podstawowe sytuacje: sposobieniu. Okres kontaktu (z reguły
Dochodzi do niego na terenie pla- zrzeczenie praw rodzicielskich kilka tygodni) i to jest czas potrzebny ro-
cówki, w której przebywa dziecko. przez matkę zaraz po urodzeniu, dzicom. Ich  tak ma być na całe życie.
Etap ten trwa zwykle 4-8 tygodni. Jest pozbawienie praw rodzicielskich
to niezwykle ważny moment dla dziec- przez sąd rodzinny.
R
cisła współpraca
ka i rodziców  to po tym okresie rodzi- W pierwszym przypadku dziecko
ce powiedzą TAK na całe życie. Okres przebywa w placówce minimalny okres Podsumowując ten opis procesu ad-
ten nie powinien być zbyt krótki  to ustawowy (6 tygodni), który matka ma opcji można powiedzieć, że istnieje po-
dobrze, że rodzice mają szansę zbudo- na podjęcie ostatecznej decyzji. Po tym trzeba skrócenia okresu oczekiwania,
wać prawidłowe i nierozerwalne więzi okresie w ciągu około tygodnia, jego który pokrywa się z okresem regulacji
emocjonalne. sytuacja, jest regulowana (zrzeczenie sytuacji prawnej dziecka. Należy rów-
Praktyka, którą obserwujemy poka- jest prawomocne) i sąd udziela pozwo- nież zrównoważyć liczbę szkolonych
zuje, że na ogół wszystkie instytucje za- lenia na styczność z dzieckiem rodzi- rodzin z ilością porzucanych dzieci.
angażowane na tym etapie pracują pra- nie zakwalifikowanej przez ośrodek ad- Reszta tego procesu wymaga po prostu
widłowo i nie ma potrzeby  doregulo- opcyjny. W wieku około dwóch miesię- skutecznego stosowania istniejących
wania prawnego tego obszaru. cy dziecko więc ma nową rodzinę. przepisów oraz ścisłej współpracy ludzi
Sprawne funkcjonowanie opisanego zaangażowanych w różnych instytu-
wyżej przysposobienia jest możliwe cjach. To co powinno wszystkich moty-
Adopcja
dzięki ścisłej współpracy ośrodka ado- wować to los dziecka.
z punktu widzenia dziecka
pcyjnego z sądem rodzinnym i placów- Obecnie trwają prace i dyskusje
Tu, podobnie jak w przypadku ro- ką, w której przebywa dziecko. nad zmianą ustawy o opiece społecznej
dziców, wyłaniają się trzy etapy: W drugim przypadku los dziecka i rozporządzeń z nią związanych. Zmia-
jest w ręku sędziego. To od niego zale- ny te jednak dotyczyć będą głównie ro-
ży sprawne poprowadzenie sprawy dzinnej opieki zastępczej (czyli np. po-
Ciąża, poród i odrzucenie
i ewentualnej apelacji. Niestety, do- gotowia rodzinnego czy rodzinnego
Okres ten trwa oczywiście około świadczenia wskazuje, że średni okres domu dziecka). Wprowadzona zosta-
9 miesięcy. Matka pochodzi często pomiędzy kolejnymi rozprawami wydłu- nie między innymi, bardzo potrzebna
z marginesu społecznego. Jej życiu to- ża się i wynosi średnio prawie pół roku. i przez wszystkich oczekiwana funkcja
warzyszy alkohol, narkotyki, niezdro- Trzy rozprawy to dla dziecka już 1,5 ro- asystenta rodzinnego. Wpływ nowego
wa dieta. Rozwój dziecka podczas ciąży ku bez rodziny. Jedynymi elementami ustawodawstwa na proces adopcji bę-
jest więc poważnie zaburzony. Skutki przyspieszającymi ten proces jest świa- dzie tylko pośredni  skuteczne wpro-
tego widać po porodzie. Prawie wszyst- domość sędziów, ich doświadczenie wadzenie nowych przepisów powinno
kie dzieci porzucone wymagają lecze- oraz mechanizmy dyscyplinujące i mo- zwiększyć ilość rodzin opiekujących
nia i intensywnej rehabilitacji. Z tego tywujące. Niestety tych ostatnich w pol- się dziećmi w okresie przejściowym
około 30% ma poważne problemy zdro- skim prawie nie ma. Warto więc rozwa- (pobyt w placówce), czyli nawet w tym
wotne i rozwojowe, których kompensa- żyć ich wprowadzenie (np. uzależnienie okresie dzieci będą w rodzinnym śro-
cja będzie trwała latami. wynagrodzenia od efektów pracy). Mo- dowisku zastępczym.
Po porodzie i zrzeczeniu się przez ja koleżanka, mama adopcyjna, często Trwają również dyskusje o rozsze-
matkę praw rodzicielskich dziecko zo- mówi   gdyby sędzia wiedział, że z każ- rzenie prawa do adopcji przez osoby
staje przewiezione do placówki opie- dym tygodniem pobytu dziecka w pla- homoseksualne. Moja opinia na ten te-
kuńczej (pogotowia rodzinnego, inter- cówce ubywa mu kawałek kończyny, to mat jest negatywna. Po pierwsze w ko-
wencyjnej placówki opiekuńczej czy czułby potrzebę szybkiego uregulowa- lejce oczekują tysiące przeszkolonych
domu małego dziecka). Tam czeka na nia jego sytuacji. Ubytków psychicz- i zakwalifikowanych rodzin. Po drugie
zakończenie regulacji prawnej i kon- nych nikt nie mierzy&  . Drastyczne to dziecko trafiające do nowej rodziny ma
takt z nową rodziną. porównanie, ale jakże prawdziwe. trudności z budowaniem więzi  a te
Czy można coś zmienić, aby popra- buduje najłatwiej rodzina, w której jest
wić los dziecka? Kluczowym proble- ojciec i matka. Te wzorce są potrzebne.
Kontakt z nowymi rodzicami
mem w tej kwestii jest alkohol w czasie Adopcja powinna być zorientowana
(stycznoS
ć)
ciąży. Pomocna jest zatem każda inicja- przede wszystkim na uratowanie dziec-
tywa przeciwdziałania alkoholizmowi. Postanowienie o styczności to naj- ka (to ono zostało porzucone) a dopie-
większa radość dla rodziny. Do pierw- ro potem, albo raczej razem z tym, za-
szego kontaktu dochodzi najczęściej spokajać potrzeby rodziców. W przy-
Regulacja sytuacji prawnej
w placówce. Tam rodzice uczą się padku par homoseksualnych mam
W zależności od sytuacji prawnej wszystkiego, co o dziecku wiadomo, tam wrażenie, że jest odwrotnie.
dziecka okres ten trwa od 6 tygodni do zaczynają się nim opiekować do momen- Wojciech Pytel
11
Służba Życiu I/2010
JAK BYĆ RODZICEM ADOPCYJNYM?
Rodzicielstwo jest jednym z największych wyzwań dla dorosłego człowieka. Każdy rodzaj ro-
dzicielstwa: czy to biologiczne czy zastępcze, niesie ze sobą trud. Ale oprócz tego również
satysfakcję, spełnienie i radość z bycia rodzicem  pisze Ewa Przesmycka Perczyńska, na-
mawiając do podejmowania trudnych wyzwań. Autorka jest psychologiem, który pracując
w ośrodku adopcyjnym odwodzi ciężarne kobiety od aborcji i pomaga im znalez
ć nowe ro-
dziny dla ich dzieci.
Trudniejsze rodzicielstwo
słyszałam niedawno od jednej
Uz matek, że rodzicielstwo to
najtrudniejsze zadanie, z jakim spo-
tkała się w życiu. Kocha swoje dzieci,
troszczy się o nie, ale doświadcza też
trudu wychowania.
o prawda, nie jest to łatwe
Ti proste zadanie. Nie ma szkół,
kursów uczących jak być rodzicem.
Możemy korzystać z doświadczeń
z dzieciństwa, obserwacji rodziców,
lektur itp., ale własne dziecko jest in-
ne od wszystkich pozostałych, nie ma
stałych reguł i zasad, nie ma  złotych
metod, które są skuteczne wobec każ-
dego dziecka i w każdej sytuacji. Jed-
ną z najbardziej uniwersalnych zasad,
z jakimi się spotkałam jest zasada
 kochaj i wymagaj , wywodząca się ze
 Szkoły dla rodziców (to ogólnopol-
ski program zajęć psychoedukacyj-
nych, który ma na celu kształtowanie
i doskonalenie umiejętności wycho-
wawczych rodziców i wychowaw-
ców). Rodzic, który kocha dziecko,
chce jego dobra  a więc pozwala mu
się rozwijać, uczyć nowych umiejęt-
ności, radzić sobie z trudnymi emo-
cjami, pozwala na samodzielność
(adekwatną do wieku i możliwości
dziecka), nie rani i nie krzywdzi. Ko-
munikuje przy tym   wszystkie twoje
emocje są w porządku, nie zgadzam
się jednak na niektóre sposoby wyra-
żania emocji (bicie, niszczenie itp.) .
Uczy dziecko, które sposoby są zdro-
we, a które krzywdzą innych lub sie-
bie samego, które powodują dobro
a które zło.
ie jest łatwa mądra, dojrzała
Nmiłość rodzicielska, która nie
 idzie na skróty , nie kieruje się do-
12
Służba Życiu I/2010
fot. www.sxc.hu
JAK BYĆ RODZICEM ADOPCYJNYM?
raz
ną korzyścią, ale sprawdza, czego prawidłowo rozwijać, musi doświad- mi obarczają służby społeczne lub też
uczę swoje dziecko każdym swoim za- czać, że jest czyjeś, że komuś na nim pracowników domów dziecka.
chowaniem i słowem, zwłaszcza w sy- zależy. To jest podłożem tworzenia się
tuacjach codziennych  również cho- zrębów poczucia własnej wartości ziecko w rodzinie adopcyjnej
roby, zmęczenia, stresu, kiedy wycho- i budowania tożsamości. Dmusi sobie od nowa zbudo-
wujemy bez świadomego zamiaru. wać porządek świata  by pogodzić
sierocenie to doświadczenie, się z tym, co je spotkało, poradzić so-
porównaniu z tym  zwy- Oże nie byłem na tyle ważny bie z lojalnością wobec własnych ro-
Wkłym , biologicznym rodzi- i wartościowy, by być pokochanym za dziców (często zdarza się, że dzieci
cielstwem, rodzicielstwo adopcyjne to, że jestem. obdarzając uczuciami innych rodzi-
jest trudniejsze o doświadczenia dzie- ców czują się nielojalne wobec rodzi-
ci, które zanim trafiły do rodziny ad- rzysposobienie (albo inaczej ców biologicznych; bardzo potrzebują
opcyjnej, zostały osierocone  w róż- Padopcja) dokonywane jest naj- być dla kogoś ważnym, mieć swoje
ny sposób, mniej lub bardziej drama- częściej przez osoby, które nie mogą rzeczy i swoje miejsce na ziemi, ale
tycznie. Doświadczenie osierocenia mieć własnego potomstwa. Mają z ko- boją się pokochać, bo to może ozna-
to przerwanie pierwotnej więzi z ro- lei dużo uczuć i chęci, by otoczyć czać  zdradę rodziców biologicz-
dzicami, którzy dali życie, odrzuce- swoją opieką i uczuciami kogoś jesz- nych). Mogą też bać się przywiązać
nie przez najbliższe osoby, samot- cze oprócz męża czy żony. Są gotowi do dorosłych, bo wcześniej przez in-
ność, doświadczenie lęku i niepo- dać swoją uwagę, czas i siły dzieciom, nych dorosłych zostali  zdradzeni ,
trzebności. które tego nie mają. porzuceni, co złamało to pierwotne
zaufanie dziecka.
ażde dziecko chce być czyjeś, ajwiększa nawet miłość nie
Kprzynależeć do rodziny. Po- Nmoże jednak  wykasować za- oświadczenia osierocenia
trzeba bliskich, wyjątkowych więzi pisu osierocenia. Nigdy do końca nie Dwracają, odżywają w okresie
jest jedną z podstawowych potrzeb wiemy, co i jak zapisało się w umyśle dorastania, kiedy dziecko staje się do-
dziecka. Słyszałam nieraz od dzieci dziecka, czego było ono świadkiem rosłym człowiekiem i buduje dorosłą
wychowywanych w placówkach, które albo uczestnikiem zanim trafiło do tożsamość oraz dojrzałe poczucie wła-
nie doświadczyły nigdy opieki rodzi- placówki opiekuńczo-wychowawczej. snej wartości. Wtedy sprawa korzeni
cielskiej, bo od początku swojego ży- Jeśli wiemy, że było bite, bo pozosta-  czyli tego, kim jestem, jaki jestem,
cia są w domu dziecka, albo też świa- ły tego ślady, że było molestowane do kogo jestem podobny, po kim dzie-
domie nie pamiętają takiego okresu, czy wykorzystywane seksualnie, za- dziczę, powtórnie staję się bardzo
kiedy były w domu rodzinnym   chcę niedbane, doświadczyło głodu, to ła- ważna. Często wiąże się to z potrzebą
do mamy . Jest to znak, że potrzeba twiej nam sobie wyobrazić jego prze- odszukania biologicznych rodziców,
mamy i taty jest jedną z podstawo- życia, uruchomić własne współczucie zobaczenia ich naocznie, przekonania
wych, najgłębszych potrzeb dziecka. a czasem litość. Natomiast jeśli nie się, ile z nich jest we mnie, a na ile je-
Nie zastąpi jej dach nad głową, własne zostały ślady na ciele, trudniej nam stem inny. Rodzic adopcyjny może
łóżko, zbilansowany jadłospis czy za- dorosłym wyobrazić sobie, czym dla tylko towarzyszyć swojemu dziecku
bawki. Choć są to również podstawo- tego konkretnego dziecka było w tych poszukiwaniach, nie może zro-
we potrzeby dzieci. Dzieci mieszkają- mieszkanie z rodzicami, którzy zanie- bić tego za niego. Choć i to towarzy-
ce w placówkach poszukują zastępczo dbywali podstawowe jego potrzeby szenie bywa bardzo trudne, budzi lęki
osób bliskich, zwykle mają ulubione życiowe czy chociażby doświadczenie i obawy przed siłą biologicznych wię-
opiekunki, do których się przytulają, wyrwania ze znanego dotąd domu, zi ( może zechce do nich wrócić? ),
pomagają w różnych pracach, chodzą czasem zabranie przez policję, pra- obawy o porównywanie z innymi,
 trop w trop , czasem nie dają się ode- cownika socjalnego czy inne służby przed utratą kontaktu z dzieckiem
rwać, protestują, gdy  moja ciocia i znalezienie się w zupełnie niezna- oraz stratą bliskich więzi.
kończy dyżur i wychodzi do domu. nym miejscu, nie wiadomo, dlaczego
i na jak długo. Dzieci często zadają ażdy rodzaj rodzicielstwa, czy
oświadczenie osierocenia nie sobie pytanie  co takiego złego zro- Kto biologiczne czy zastępcze,
Dpozostaje bez wpływu na roz- biłem, że muszę mieszkać w innym niesie ze sobą trud. Ale oprócz tego
wój emocjonalny i społeczny dziecka. domu. One w swoim egocentrycznym również satysfakcję, spełnienie i ra-
Zostawia mniej lub bardziej świadomy myśleniu w sobie szukają winy za róż- dość z bycia rodzicem. Dzięki temu
ślad w pamięci  pamięci wydarzeń ne trudne doświadczenia w swoim ży- doświadczamy rozwoju osobistego
ale też biochemicznej, gdyż mózg pro- ciu. Bywa i tak, że niedojrzali i pogu- i dojrzewamy na różnych płaszczy-
dukuje podczas trudnych przeżyć tzw. bieni rodzice, chcąc się oczyścić z wi- znach naszego człowieczeństwa.
hormony stresu, powodujące swoiste ny, utwierdzają dzieci w takim myśle-
ślady pamięciowe. Dziecko, żeby się niu. Czasem winą za rozłąkę z dzieć- Ewa Przesmycka-Perczyńska
13
Służba Życiu I/2010
RODZINA ZAST
PCZA
Rodzina zastępcza to jeden z dostępnych sposobów opieki nad pozbawionym rodzicielskiej
opieki dzieckiem. Osoby podejmujące się takiej opieki muszą cechować się dużą wrażliwo-
ścią. To szczególne powołanie. Poniżej rozmowa Doroty Mazur i Jolanty Tęczy-Ćwierz z An-
ną Szurpicką, prezesem Towarzystwa Przywracania Rodzin oraz z Agnieszką Jankiewicz
(psychologiem), tworzącą wraz z mężem rodzinę zastępczą.
Zastępczy dom rodzinny
Adopcja a rodzina zastępcza  zi z rodziną naturalną. Może się zda- nie narażone na przemoc. Z powodu
niewiele osób umie wyjaśnić różni- rzyć, że rodzice naturalni przez lata tych obciążeń rodzice w rodzinie za-
cę. W czym ona tkwi? całkowicie ignorują potrzeby dziecka stępczej borykają się z wieloma proble-
Anna Szurpicka: Adopcja polega i trudno ich zachęcić do jakiegokol- mami, jakich nie ma w normalnych ro-
na przyjęciu do swej rodziny na całe ży- wiek zainteresowania się nim. Wów- dzinach. Muszą mieć wiele cierpliwo-
cie dziecka, którego rodzice zostali czas rodzina zastępcza może zaadop- ści i pamiętać, że takie czy inne zacho-
z różnych względów pozbawieni wła- tować to dziecko. wanie nie wynika ze złej woli dziecka,
dzy rodzicielskiej lub sami zrzekli się ale z jego trudnej przeszłości. Często
tej władzy. Adopcja polega na przyjęciu Z myślą o jakich dzieciach zo- potrzebna jest specjalistyczna terapia,
dziecka z wszystkimi konsekwencjami stała utworzona instytucja rodziny aby tym dzieciom pomóc.
wynikającymi z tej decyzji, tj. prawny- zastępczej?
mi (np. nadanie mu nazwiska, pełnie- Agnieszka Jankiewicz: Trafiają Czym charakteryzuje się rodzina
nie władzy rodzicielskiej), alimentacyj- tam dzieci pozbawione z różnych zastępcza?
nymi (przy pełnej adopcji także spad- przyczyn opieki rodzicielskiej. Mogą AS: Zastępcze rodzicielstwo jest
kowymi), a także na przyjęciu całej hi- to być noworodki, które matki zosta- szczególnym zadaniem. Ma inny cha-
storii dziecka oraz dziedzictwa gene- wiły w szpitalu, po podpisaniu oświad- rakter niż adopcja. Osoby, które po-
tycznego (każdy człowiek ma cechy czenia, że zrzekają się praw do swoje- dejmują to wyzwanie, są powołane do
wrodzone, predyspozycje, które są na- go dziecka. Taka matka ma jeszcze szczególnej misji służenia drugiemu
byte genetycznie i adoptując dziecko 6 tygodni na zmianę swojej decyzji, na człowiekowi. Objęcie opieką nie swo-
należy się liczyć także z tym aspektem jej przemyślenie, potem w sądzie po- jego dziecka może wiązać się z wielo-
biologicznym). twierdza ją i dziecko może iść do ado- ma trudnościami. Dlatego od kandy-
W postępowaniu o pozbawienie ro- pcji. Trafiają także inne małe dzieci, datów na rodziców zastępczych wy-
dziców naturalnych władzy rodziciel- np. z  okna życia lub odnalezione maga się nie tylko wielkiego serca,
skiej sąd bierze zawsze pod uwagę w przeróżnych, czasem tragicznych ale również predyspozycji osobowo-
możliwość powrotu dziecka do swej okolicznościach. W przypadku, gdy ściowych. Rodzice zastępczy muszą
naturalnej rodziny. Na czas postępowa- dziecko jest porzucone, uruchamiana mieć głęboką świadomość, że przyję-
nia sądowego dziecko może być jest cała procedura szukania matki, te dziecko jest najczęściej mocno
umieszczone w rodzinie zastępczej, która trwa co najmniej rok. Dziecko związane ze swoimi naturalnymi ro-
która jest z założenia formą przejścio- przez rok jest więc w  poczekalni , za- dzicami i że o te więzi należy dla do-
wą. Ale pobyt dziecka w rodzinie za- nim trafi do rodziny. bra dziecka również dbać. Zarazem
stępczej może trwać wiele lat, nawet do Do rodzin zastępczych trafiają tak- przyjęcie dziecka do rodziny nadaje
pełnoletniości. że dzieci ze zwykłych, normalnych ro- nowy sens życiu rodziny i ogromnie
dzin. Zdarzają się sytuacje, że rodziców ubogaca. Dziecko przyjęte zmienia
Dzieci przebywają w rodzinie nagle zabraknie na skutek wypadku, świat rodziny. Gdy dziecko odkryje to
zastępczej z różnych powodów. Ale nagłej śmierci, albo gdy zachoruje psy- wszystko, co nowa rodzina może mu
czy możliwe jest, by rodzina za- chicznie lub terminalnie matka samot- dać, gdy zaufa i poczuje się bezpiecz-
stępcza mogła adoptować takie nie wychowująca dzieci. nie, wówczas może samo otworzyć
dziecko? Duża liczba dzieci w opiece zastęp- szeroko swoje serce i stać się darem
AS: Takie sytuacje się zdarzają. czej pochodzi z rodzin niewydolnych dla swojej nowej rodziny. Warto jed-
Jednak rodzina zastępcza pełni inną wychowawczo. Te dzieci są obciążone nak pamiętać, że przyjęcie dziecka do
rolę niż rodzina adopcyjna. Zadaniem na różne sposoby, bo ciężarne matki rodziny nie może odbywać się kosz-
rodzin zastępczych jest współpraca piły alkohol, paliły, brały narkotyki, le- tem własnych dzieci, trzeba też brać
z rodziną naturalną dla dobra dziecka. ki, nie dbały o prawidłową opiekę me- pod uwagę takie ważne sprawy, jak
Są tworzone dla dzieci, które nie mo- dyczną. Dzieci te były zaniedbane opie- wiek dziecka (zawsze powinno ono
gą być adoptowane ze względu na wię- kuńczo i emocjonalnie, niejednokrot- być młodsze od własnych).
14
Służba Życiu I/2010
RODZINA ZAST
PCZA
Co dla rodziców zastępczych, w celu nauczenia się, w jaki sposób wzajemnych relacji. Żyjemy ze sobą
którzy przyjęli do swej rodziny można współpracować z rodzicami przez wiele miesięcy albo lat i codzien-
dziecko, jest najtrudniejsze? naturalnymi, aby ta relacja dla dziec- nie tę rodzinę budujemy. Musimy po-
AS: Najczęściej rodziny zastępcze ka i dla rodziny zastępczej nie była dzielić swoją uwagę i czas. Dzieci ze
nie potrafią zaakceptować tego, że zagrażająca, lecz przeciwnie, aby sobą rywalizują, między nimi także do-
dziecko przychodzi do nich ze swoją przyczyniała się do uzdrawiania psy- chodzi do spięć, ich relacje bywają
historią życia, że posiada rodziców, chiki dziecka i przepracowania zra- skomplikowane.
którzy są i zawsze będą dla niego nień emocjonalnych zadanych cza- Przychodzi moment, kiedy z dziec-
ważni. Rodzice zastępczy mają dużą sem przez rodziców. kiem trzeba się rozstać i jest to niewąt-
trudność w nawiązaniu właściwej re- pliwie trudne dla obu stron. Ale w każ-
lacji do rodziców naturalnych dziec- Oddawanie dzieci, które już zży- dej rodzinie takie momenty się zdarza-
ka, a gdy dziecko czuje, że jego naj- ły się emocjonalnie z rodziną za- ją. To jest po prostu część życia.
bliżsi nie są zaakceptowani, nie po- stępczą, nie jest zapewne sprawą Dziecko musi mieć ciągłość swojej
trafi w pełni zaufać opiekunom. Pozo- łatwą... tożsamości życiowej. Kolejne etapy ży-
staje sfera tabu, która utrudnia, a cza- AJ: To częste pytanie, musimy po- cia powinny być świadomie dobudowy-
sem całkowicie uniemożliwia adapta- radzić sobie z tym, że do nas jako do wane, nazywane i przedstawiane w po-
cję dziecka w nowej rodzinie. Dlate- rodziny przychodzą osoby z zewnątrz zytywnym świetle.
go tak ważna jest współpraca opieku- i przez jakiś czas również są jej człon-
nów zastępczych ze specjalistami kami. Meritum problemu stanowi sieć Dziękujemy za rozmowę.
15
Służba Życiu I/2010
fot. www.sxc.hu
RODZINNY DOM DZIECKA
Żyjemy jak w rodzinie
Rodzinne Domy Dziecka to placówki stosunkowo młode i jest ich zdecydowanie zbyt mało.
Nie jest to łatwa praca, ale wystarczy porównać sytuację dziecka z klasycznego ośrodka
i RDD. Tutaj opuszczone dzieci mają namiastkę prawdziwego domu, stabilność emocjonal-
ną i dużo ciepła. Z Jowitą Kołodziejczyk, dyrektorką Rodzinnego Domu Dziecka  Tęczowy
Ogród w Krakowie rozmawia Justyna Krzynówek.
 Skąd pomysł na RDD? nia, oprócz warsztatu są badania psy- ka jest bliższy ich wyobrażeniom. Bo
Wszystko zaczęło się od tego, że chologiczne, składa się zaświadczenie tak naprawdę ten kurs jest jeden,
moi rodzice jakiś czas temu zaczęli o niekaralności, sprawdzane są docho- a póz
niej dopiero ustala się indywidual-
prowadzić pogotowie opiekuńcze. dy, bo jedno z nas musi pracować. Póz
- nie resztę. Wielu na takich szkoleniach
Wciągnęło nas. Długo tam przebywali- niej otrzymuje się zaświadczenie dowiaduje się, jakie są różnice  bar-
śmy, patrzyliśmy na to, co robią i uzna- o kwalifikacji, z którym zgłaszamy się dzo dużo ludzi nie wie, czym różni się
liśmy, że może pogotowie niekoniecz- do MOPSu. Tam rozmawia się o możli- RDD od pogotowia i rodziny zastęp-
nie jest dla nas, ale rodzinny dom wościach i można zaczynać. czej.
dziecka to jest to, co nam odpowiada, Na początku, kiedy zgłasza się do Trzeba być małżeństwem  po-
co chcielibyśmy robić. Jest to pewnego ośrodka, trzeba mieć czyste chęci, trzebny jest akt ślubu, zaświadczenie
rodzaju ustabilizowanie. Nie mieliśmy trzeba porozmawiać, czego się oczeku- o niekaralności, ważny jest też stan
też takich możliwości mieszkanio- je, dlaczego się chce tego podjąć i umó- zdrowia  czy jest się zdolnym do pod-
wych, żeby przyjąć ósemkę dzieci  tu wić się na spotkania oraz warsztaty. jęcia opieki nad dziećmi.
miasto daje bazę, czyli lokal. Cała reszta formalności uzupełniana
jest już w trakcie szkolenia. Wielu jest  Ile to trwa?
 Jak wygląda cała procedura ludzi, którzy przychodzą i chcieliby za- U nas procedura trwała około
od pomysłu do realizacji? łożyć RDD, ale w trakcie rezygnują 3 miesięcy, ale to bywa różnie, w nie-
Trzeba się zgłosić do ośrodka adop- i reszta tych formalności ich omija, bo których ośrodkach są szkolenia grupo-
cyjnego, tam przechodzi się szkolenie. nagle się okazuje, że nie tak to sobie we, gdzie indziej indywidualne. Zostają
Możliwości są różne w zależności od wyobrażali. Albo przeciwnie, mówią, najwytrwalsi. I kiedy dostaje się kwali-
ośrodka. Po takim szkoleniu trzeba że chcą być rodziną zastępczą, ale fikacje, to już zaledwie dwa kroki do te-
uzyskać kwalifikacje. W trakcie szkole- orientują się, że to rodzinny dom dziec- go, żeby prowadzić RDD.
16
Służba Życiu I/2010
fot. www.sxc.hu
RODZINNY DOM DZIECKA
 Dostaliście kwalifikacje i co kać w rodzinie zastępczej. Czasem ich cze psychologów, przy stowarzyszeniu
dalej? rodziny mają  lepszy okres. Próbują funkcjonuje Krakowski Instytut Psy-
Nasza sytuacja w ogóle była od- coś naprawić, idą na terapię. Zdarzyło choterapii, do którego również może-
wrotna niż zwykle, bo to my przyszli- nam się, że nasi podopieczni wrócili do my się zwrócić o pomoc i jest to pomoc
śmy do dzieci i do istniejącego domu. domu  bardzo cieszy nas, kiedy w tym natychmiastowa. Jest tam sztab ludzi,
Rodzina prowadząca zrezygnowała po domu zmienia się sytuacja, rodzina się którzy potrafią wysłuchać, pomóc, do-
paru latach i to było bardzo trudne. odnajduje i po latach próbują ze sobą radzić lub wesprzeć dobrym słowem.
Trzeba było zaznaczyć swoje stanowi- rozmawiać, do czegoś razem dążyć. Mamy ośrodek adopcyjny, do którego
sko a z drugiej strony to są dzieci, któ- Oczywiście utrzymujemy z nimi kon- także możemy się zwracać, np. z proś-
re tu już mieszkały, miały swoje rzeczy, takt, przyjeżdżają tu jak do siebie. bą o spotkania z rodziną biologiczną,
swoje nawyki i trzeba było się dogadać. kiedy tu na terenie domu takie spotka-
Z kolei oni testowali nas, na ile mogą  Jakie są ich najczęstsze pro- nie nie jest możliwe z różnych powo-
sobie pozwolić, co mogą zrobić, w jaki blemy? dów. Mamy dobry kontakt z osobami
sposób pominąć zasady. Na szczęście Tak naprawdę to najwięcej mają pro- tam pracującymi.
okres przystosowawczy trwał bardzo blemów ze swoimi rodzinami biologicz-
krótko. Chodziliśmy zmęczeni i mieli- nymi, bo to są problemy głęboko zako-  Z wielu rzeczy musicie się roz-
śmy nieraz dość, ale nie żałowaliśmy rzenione, związane z odrzuceniem. liczać. Nie jest to zbyt uciążliwe?
tego. W końcu ten czas minął i nasze Ciężko im jest zrozumieć różne sytu- Rzeczywiście, pracy papierkowej
życie nieco się unormowało. acje a oprócz tego są poranieni emocjo- jest sporo. Musimy przygotowywać in-
nalnie. Do tego dochodzą rzeczy typo- dywidualny plan pracy, miesięczną
 Jak funkcjonuje taki dom? we dla nastolatków  np. miłości & kartę pobytu dziecka. Trzeba  monito-
Mamy tutaj swoje zasady, traktuje- rować sprawy sądowe, koresponden-
my się jak rodzinę, wiadomo, że nie je-  Takie dzieci mają też często cję, pilnować wizyt u lekarzy, odnoto-
steśmy rodziną biologiczną, ale tak się trudności z nauką& wywać kontakty i odwiedziny. Kiedy
traktujemy. Pomagamy sobie, informu- To prawda. Dzieci mają dużo zale- pojawia się kontrola, to muszę wyka-
jemy się o wyjściach, wspólnie ustalamy głości, zaniedbań. Staramy się, żeby zać, co zrobiłam z danym dzieckiem.
wiele różnych rzeczy. Dzieci mają dużo oni mieli trochę wybór, gdzie chcą cho- Ale też ci ludzie służą radą. Na bieżąco
zajęć dodatkowych  tańce, muzykę, za- dzić do szkoły, co chcą robić. Ponadto ustalamy wszystko, co być powinno.
jęcia plastyczne  w zależności od tego, staramy się pomagać dzieciom w na- Potrzebna jest systematyczność, bo
co chcą i czego potrzebują. W związku uce w domu. Przychodzą do nas wolon- faktycznie jest tego dużo. Zazwyczaj
z tym robimy harmonogram: gdzie, kto tariusze ze stowarzyszenia Wiosna, pracuję po nocach, kiedy dzieciaki idą
i kiedy wychodzi, żeby móc wszystkie- którzy uczą się z dziećmi, pomagają już spać, żeby nie marnować czasu,
go dopilnować. Część dzieci trzeba od- im, mamy logopedę, która raz w tygo- który mogę im poświecić.
wiez
ć do szkół, przywiez
ć. Trzeba było dniu przychodzi do dwójki dzieci i są
nie lada logistyki, ale nabraliśmy wpra- rezultaty. Staramy się zapewnić im  Warto?
wy i nie stanowi już problemu. Taki nor- możliwie najlepsze zaplecze, żeby ci, Ja uważam, że warto. Ciężko ująć
malny rytm dnia dużej rodziny. Na po- którzy nie mają większych problemów w słowach, dlaczego. Warto za dzięku-
czątku byłam przestraszona, bo obiad mogli się bardziej rozwijać a ci słabsi, ję, za uśmiech, za to, że widzę, jak dzie-
dla 10 osób to przecież jak impreza na z większymi dysfunkcjami, żeby mogli ci się rozwijają, że nagle się okazuje, że
imieninach u cioci, ale teraz to już coś dorównać do swoich rówieśników. jedno z nich pięknie maluje, śpiewa
zupełnie normalnego. Mamy też osobę, i tańczy, że dziecko, które przez 10 lat
zatrudnioną na 3/4 etatu, która bardzo  A Wy? Czy macie się do kogo nie umiało czytać, bo było zastraszane
nam pomaga odwozić dzieci na zajęcia, zwrócić, gdy zdarzają się kłopoty i jąkało się, nagle się uśmiecha i nie boi
czy do lekarza, czasem nawet na zebra- z dziećmi? się ludzi, albo przychodzi się przytulić
nia do szkoły, bo zdarza się, że mamy Kłopoty zawsze się zdarzają. Te po- i mówi: ciociu, lubię z tobą przebywać.
4 zebrania jednocześnie i nie jesteśmy ważne też. Zdarzyła się nam np. uciecz- Czasami jest tak, że łzy do oczu napły-
w stanie znalez
ć się w tym samym cza- ka chłopca, który w sytuacjach streso- wają. To są momenty, kiedy zasiadamy
sie w kilku miejscach. wych po prostu ucieka. Nie potrafi te- przy wspólnym stole, gdzie rozmawia-
go wyjaśnić, nie ma konkretnej przy- my ze sobą, kiedy dzieciaki nagle od-
 W jakim wieku są Wasze dzieci? czyny, tylko ma taki swój świat, w któ- noszą sukcesy. Kiedy prawie dorosły
W tym momencie mamy dzieci od ry ucieka i idzie, nie patrzy gdzie, do chłopak, który się na początku burzył
8 do 15 lat. Na ogół mają rodziców, ale kogo i w jakim celu, byle przed siebie. o różne zakazy powie: ciociu, ja już
są im odebrane czy ograniczone prawa I w takich sytuacjach zawsze możemy wiem, że jak wszystko wolno, to nie wol-
rodzicielskie. Z reguły ich sytuacja nie liczyć na swój organ prowadzący, na no nic. Warto. Dzieci nie są materia-
jest do końca uregulowana prawnie Stowarzyszenie u Siemachy  oni nas łem, ale człowiek trochę ich formuje.
i nie mogą być adoptowane czy miesz- prowadzą i zapewniają szerokie zaple- I jesteśmy z nich dumni.
17
Służba Życiu I/2010
KTO BY PRZYJ
A
JEDNO TAKIE DZIECKO W IMI
MOJE, MNIE PRZYJMUJE (Mt 18,5)
Pytanie o to, czy uda się pokochać zupełnie obce dziecko, przyjąć je bez żadnych warun-
ków, stawia sobie prawie każdy rodzic stojący przed adopcją. Ale tak naprawdę to każde
dziecko, to biologiczne również, jest na początku zagadką. Warto zastanowić się, jak roz-
wijają się nasze relacje ze wszystkimi bliskimi nam osobami, a wtedy łatwiej będzie znalez
ć
odpowiedz
na pytanie, czy umiem pokochać? Zofia Dłutek, która jest psychologiem, dyrek-
torem Katolickiego Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Warszawie, przedstawia wiele po-
wodów, dzięki którym powinny zostać rozwiane wszelkie wątpliwości.
Miłość w rodzinie adopcyjnej
Czy pokocham? Rozumiecie się wzajemnie, choć inni  to wiące podstawę łączącego ich sakra-
w jedności. I z tej miłości wzajemnej pra- mentu. Dlatego też, aby wewnętrzna
Miłość w rodzinie adopcyjnej jest gnienie owocu  dziecka. więz
rodziny była pełna, jest koniecz-
taka jak w każdej rodzinie. Jak boli, gdy się nie pojawia. Czeka- ne, by wypowiedzieli również tak�
 Idealna? Realna, powszednia i na nie. Miesiąc po miesiącu, rok po roku, wyrażające akceptację dzieci poczę-
święta, codzienna i wyjątkowa. od lekarza do lekarza, od modlitwy do tych albo adoptowanych, obdarzo-
Na początku pojawiają się wątpliwo- modlitwy, czasem od oskarżeń i niezro- nych własną osobowością i charakte-
ści: Czy pokocham& ? Czy pokocham zumienia do odejścia. Z innym/inną rem. Będą one dzięki temu dalej
obce dziecko?  Jakie obce?  Adopto- bym miała/miał dziecko. To twoja wina. wzrastać w atmosferze akceptacji
wane, nie moje. Jeśli małżeństwo oparte jest na Bo- i miłości, a można mieć nadzieję, że
A czy kochasz męża, kochasz żonę? gu, sakramencie żywym i uświadomio- po osiągnięciu odpowiedniej dojrzało-
Kochasz, obdarzasz miłością, pragniesz nym, to pytanie  co dalej? niejedno- ści swoim tak� odpłacą się tym, któ-
Jego, Jej szczęścia. Ich też ktoś inny uro- krotnie prowadzi do myśli o adopcji, do rzy dali im życie (z homilii Benedyk-
dził, może ktoś inny wychował. Ale współ- otwarcia się na dar, do chęci bycia da- ta XVI wygłoszonej podczas czuwania
małżonek to przecież też obcy. A jednak rem dla dziecka. modlitewnego 8. 07. 2006 r. na
tak bliski, że stanowicie jedno ciało, myśli-  Ojciec i matka wypowiedzieli V Światowych Spotkaniach Rodzin).
cie podobnie, codziennie jesteście razem. przed Bogiem całkowite tak�, stano- Jakże krzepiące słowa.
Biskupi polscy o adopcji i rodzinnych domach dziecka
Jest w Polsce bardzo wiele małżeństw, które z niewypowiedzianą tęsknotą oczekują od lat na dziecko i proszą o nie
Boga, jak o największy dar [& ] Chrońcie Wasze serca przed rozgoryczeniem i pretensjami do Boga. Nie traćcie na-
dziei. Wiele rodzin, które jeszcze niedawno były w Waszej sytuacji, dzisiaj już cieszą się dziećmi.
Niestety, nikt nie może zagwarantować, że każde z oczekujących małżeństw będzie miało szczęście rodzić dzieci.
W imię odpowiedzialności za prawdę musimy jednak powiedzieć, że w żadnym wypadku nie jest moralnie dozwolone
uciekać się do zapłodnienia in vitro. Bóg i tylko Bóg jest Panem życia. Dzieci są Jego darem, a nie jednym z dóbr kon-
sumpcyjnych. Nie istnieje  prawo do dziecka . Nie jest to opinia  jak czasami usiłuje się sugerować  Episkopatu Pol-
ski, ale zwyczajne nauczanie Kościoła Katolickiego, dawno już wyłożone w oficjalnych dokumentach.
Nieprzeniknione są [Boże] drogi, ale zawsze pełne miłości. W wielu wypadkach bezdzietność pozostaje tajemnicą,
którą być może zrozumiemy dopiero po drugiej stronie życia. Zawsze jednak warto rozeznać, czy Bóg nie powołuje nas
w ten sposób do szczególnej odpowiedzialności za dzieci już urodzone, które z różnych powodów nie mogą wychowy-
wać się w swoich rodzinach naturalnych. Czy nie wzywa do szczytnej odpowiedzialności poprzez adopcję, rodzicielstwo
zastępcze czy też prowadzenie z całym oddaniem rodzinnego domu dziecka. Nie bójmy się adoptować dzieci. Nie bój-
my się rodzicielstwa zastępczego. A może drodzy Rodzice czujecie powołanie, by założyć rodzinny dom dziecka? To
musi być powołanie, a nie tylko praca zawodowa. Trudności będą jak w każdej rodzinie, ale satysfakcja i radość może
nawet większa. [& ] Pozwólcie dzieciom poznać ciepło rodzinnego domu. Wprawdzie ktoś inny urodził ich ciało, ale wy
możecie  rodzić ich serce i walczyć o kształt ich człowieczeństwa. Tutaj w szczególny sposób brzmią Chrystusowe sło-
wa:  A kto by jedno takie dziecko przyjął w imię moje, Mnie przyjmuje . Całym sercem błogosławimy Wam Rodzice,
którzy w taki sposób służycie dzieciom. [& ] Życzymy Wam wiele ludzkiej życzliwości i zrozumienia ze strony wszyst-
kich, że tutaj chodzi nie o  problem , ale o żywe dzieci, dla których ludzkiego rozwoju miłość i ciepło rodzinnego do-
mu mają zasadnicze znaczenie.
(Fragment listu pasterskiego Episkopatu Polski na Niedzielę Świętej Rodziny, 28 XII 2008)
18
Służba Życiu I/2010
KTO BY PRZYJ
A
JEDNO TAKIE DZIECKO W IMI
MOJE, MNIE PRZYJMUJE (Mt 18,5)
 By wyjść naprzeciw wielu parom bezpłodnym, pra-
gnącym mieć dzieci, należałoby przez odpowiednie środ-
ki ustawodawcze zachęcać do adopcji licznych sierot,
które dla odpowiedniego rozwoju ludzkiego potrzebują
ogniska domowego, propagować ją i ułatwiać związane
z nią procedury .
Z watykańskiej instrukcji
 Dignitas personae ,
Rzym, 2008
rzyńskim pomogą wiernie pokochać ból, stałością na zachwiane poczucie
Więcej szczęS
cia jest
dziecko. Dziecko  dar przychodzący bezpieczeństwa.
w dawaniu aniżeli w braniu
z zewnątrz. Dar od Boga. Starsze osierocone dziecko będzie
Zatem: czy potrafię ofiarować mi- miało prawdopodobnie większą trud-
łość, czy zdołam pokochać obcego? ność, aby wam zaufać. Tyle razy zosta-
MiłoS
ć przychodzi szybko&
Już nie obcego. To Jezus zapewnia, że ło zdradzone. Zrozum i pozwól na to,
kto jednego z tych najmniejszych Jeśli będzie maleńkie, to doświad- że będzie wypróbowywać waszą mi-
przygarnie, Jego przygarnie (por. Mt czenie setek rodziców mówi, że ta mi- łość. W nim tak samo jak w was tkwi
18,2; 25,31 46). Tak,  najmniejszy łość przychodzi szybko, choć uwzględ- chęć spotkania i pozostania ze sobą.
mający duszę nieśmiertelną i ciało na nia różnice temperamentów i doświad- Taka miłość jest trudniejsza, ale jakże
podobieństwo Boga-Stworzyciela, po- czenie życiowe dorosłych. A dziecko piękna w swojej dojrzałości, zmaganiu
wołany do nieśmiertelności. Z miłości pokocha każdego, kto zaspokaja jego codziennym i dziękczynieniu za ledwie
przeznaczony dla Boga, jako przybra- potrzeby nie tylko biologiczne, ale od- dostrzegalny znak kochania.
ny syn. powiada uśmiechem na uśmiech, przy-
lgnięciem na przylgnięcie, troską na
Jedni drugich brzemiona noS
cie
Lecz swoi Go nie przyjęli
 Rodziny chrześcijańskie win- Adoptowane dziecko nosi w sobie
Nie osądzaj takich ludzi. Dziękuj, na ożywiać większa gotowość do ból odrzucenia. Miłość adopcyjnych ro-
że byli, że są rodzicami ziemskimi te- adopcji i przysposobienia dzieci dziców dostrzega to i szanuje. Pomaga
go, który dostał tchnienie Ducha, że pozbawionych rodziców czy też stawać wobec niego w coraz większej
opuszczonych .
nie zabili go, choć oświecony świat dojrzałości, akceptować go w jawności
(Jan Paweł II,
chce to prawo powszechnie przyznać. adopcji, prowadzi do przebaczenia. Od-
 Familiaris consortio , 41)
Pomóż. Przyjmij to dziecko, takie ja- ważę się powiedzieć: do przebaczenie
kie jest. Może nie miało szczęścia, rodzicom naturalnym, ale też Bogu Oj-
może matka nadużywała alkoholu, cu, który dopuścił do takiej sytuacji.
 Adoptowanie dziecka to wielkie
może brała narkotyki, uciekała prze- Przebaczenie jest procesem. Procesem
dzieło miłości. Kto je podejmuje,
rażona z domu, tułała się nie mając bolesnym i nie zawsze natychmiasto-
wiele daje, ale też wiele otrzymuje.
poczucia bezpieczeństwa, żyła w stre- wym. Często emocje trzymają w klesz-
Jest to prawdziwa wymiana darów .
sie? Tak, to prawda, to wszystko wpły- czach. Trzeba modlić się, żeby Bóg
(Jan Paweł II,
wa na dziecko w okresie płodowym. zmniejszył dotkliwość cierpienia i uwol-
Rzym, 5 września 2000 r.)
Może nastąpiły nieodwracalne zmia- nił od niego. Rodzice bezpłodni znają
ny w jego mózgu, może będzie miało ten rodzaj bólu. Adoptowane dzieci też.
zaburzone poczucie bezpieczeństwa, Pewien znajomy biskup mówił: nie
 Byłem dzieckiem nienarodzo-
może zarażone chorobą nie dostanie powinnyśmy zadawać tu na ziemi Panu
nym i przyjęliście mnie, pozwolili-
natychmiast skutecznego leczenia. Bogu pytań  dlaczego? tylko  po co? .
ście Mi się urodzić. Byłem dziec-
Niestety to możliwe, ale czy przesta- Osoba i wzór świętego Józefa, ojca
kiem opuszczonym i staliście się
nie być tym, o którego Ojciec trosz- adopcyjnego, męża milczenia, kochają-
dla Mnie rodziną. Byłem dziec-
czy się bardziej niż o stado wróbli? cego, odpowiedzialnego ojca ziemskie-
kiem osieroconym, a adoptowali-
(por. A
k 12,7). go Syna Boga i swej małżonki Maryi,
ście Mnie, wychowując jak własne
Jeśli czujecie się powołani do takiej niech będzie obecna w codziennym
dziecię .
miłości, to nie obawiajcie się swoich wypełnianiu treścią słowa  kocham .
(Jan Paweł II
uczuć. One, wsparte łaską Bożą, natu-
 List do Rodzin , 1994 r.)
ralnym instynktem ojcowskim i macie- Zofia Dłutek
19
Służba Życiu I/2010
fot. F. Augstein/AP
GDY SZUKASZ POMOCY
Instytucjonarna pomoc dla kobiet w ciąży
i matek będących w trudnej sytuacji
I. Polska czyli w przypadku osoby samotnie gospodaru- dochodowe, warunki życiowe, mieszkaniowe,
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomo- jącej  715,5 zł, a w przypadku osób gospoda- zdrowotne, sytuacje rodzinną, a także  potrze-
cy społecznej przysługuje osobom i rodzinom, rujących wspólnie 526,5 zł na jedną osobę. by i możliwości udzielenia pomocy.
których dochód na osobę w rodzinie nie prze- II. Kraków Dla mam, które znalazły się w sytuacji kryzyso-
kracza kryterium dochodowego (art. 8 ust. Dodatkowo, w Krakowie Uchwała Rady wej i nie mają gdzie mieszkać, w Krakowie funkcjo-
1 ustawy o pomocy społecznej): Miasta Krakowa (Nr CVI/1073/06 z dnia 12 nują 2 placówki (Dom Matki i Dziecka im. Bł. Bernar-
1. osobie samotnie gospodarującej, której kwietnia 2006 r. w sprawie zasad ponoszenia dyny Jabłońskiej, ul. Żywiecka 16, tel. [phone],
dochód nie przekracza kwoty 477 zł, zwanej odpłatności za świadczenia w postaci posił- Schronisko dla Bezdomnych Kobiet, ul. Sołtysowska
 kryterium dochodowym osoby samotnie go- ków), umożliwiła na objęcie tą pomocą szersze- 13c, tel. [phone]).
spodarującej ; go kręgu odbiorców. Na podstawie tej uchwały, Kobiety, które są w ciąży, ale nie są goto-
2. osobie w rodzinie, w której dochód na pomoc przysługuje osobom i rodzinom, których we na macierzyństwo, mogą uzyskać pomoc
osobę nie przekracza kwoty 351 zł, zwanej dochód lub dochód na osobę w rodzinie prze- w 4 krakowskich ośrodkach adopcyjno-opie-
 kryterium dochodowym na osobę w rodzinie . kracza 150% a jednocześnie nie przekracza kuńczych. Adresy ośrodków można znalez
ć
Formy pomocy to zasiłek celowy, czyli jak 200% kryterium dochodowego, o którym mowa na stronie www.mops.krakow.pl.
nazwa wskazuje  z przeznaczeniem na kon- w art. 8 ustawy o pomocy społecznej. Jednak te Marta Chechelska-Dziepak,
kretny cel (może to być zakup łóżeczka, wóz- osoby muszą ponosić częściowo odpłatność za Rzecznik prasowy Miejskiego Ośrodka
ka, ale może być też przeznaczony na dofi- obiad (25% wartości posiłku). Pomocy Społecznej w Krakowie
nansowanie opłat mieszkaniowych). Wniosek o pomoc można złożyć w Filii
Mama może też otrzymać pomoc w za- Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, od- Od redakcji:
kresie dożywiania  jeśli nie ma możliwości powiedniej dla miejsca zamieszkania. Osoby, które mieszkają w innych rejonach
przygotowywania ciepłego posiłku, może to Aby uzyskać pomoc, konieczne jest prze- Polski a są zainteresowane taką formą pomo-
być obiad w jadłodajni; inna możliwość to po- prowadzenie przez pracownika MOPSu wywia- cy jaką można uzyskać w Krakowie, zachęca-
moc żywnościowa w formie artykułów spo- du środowiskowego w miejscu zamieszkania; my do odwiedzenia najbliższej placówki MOPSu
żywczych lub w formie pomocy finansowej wywiad środowiskowy to po prostu rozmowa, w swoim mieście  być może istnieje możli-
z przeznaczeniem na zakup żywności. Tutaj przeprowadzana z osobą, która chce uzyskać wość tego typu dodatkowej pomocy również
kryterium dochodowe wynosi 150% kryterium, pomoc, podczas której ustala się owo kryterium w danym miejscu.
SPIS DOMÓW SAMOTNEJ MATKI PROWADZONYCH PRZEZ KOR
CIÓŁ KATOLICKI
DIECEZJA NAZWA PLACÓWKI TELEFON ADRES
białostocka Dom Matki i Dziecka  Nazaret 85/19 45 00 ul. Kościuszki 2, 16-010 Wasilków
bydgoska Dom Dobrego Pasterza dla Samotnych Matek 52/381 30 30 ul. Jastrzębia 27, 86-031 Osielsko  Żołędowo (SS. Pasterki)
częstochowska Diecezjalny Dom Samotnej Matki i Dziecka 34/314 81 76 ul. Częstochowska15, 42-310 Żarki Miasto (SS. Nazaretanki)
elbląska Diecezjalny Dom Samotnej Matki 55/233 80 79 ul. Bema 79, 82-300 Elbląg
gdańska Centrum Apostolstwa Rodziny Chrześcijan 58/347 79 07 ul. Matemblewska 9, 80-294 Gdańsk Matemblewo
gliwicka Fundacja SOS Obrony Poczętego Życia 32/284 95 03 Bibiela  Zameczek, 42-610 Miasteczko Śląskie
gliwicka Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta 32/272 32 81 ul. Ofiar Katynia 48, 41-808 Zabrze  Rokitnica
gliwicka Dom Samotnej Matki 32/232 18 51 ul. Liliowa 3, 44-100 Gliwice
gniez
nieńska Archidiecezjalny Dom Matki i Dziecka (Dom Kryzysowy) 61/426 67 52 Oś. Orła Białego 20, 62-200 Gniezno
katowicka Dom Matki i Dziecka  Caritas 32/2365487 ul. Szpitalna 29, 44  194 Knurów
kielecka Dom Samotnej Matki  Wierna Rzeka 41/306 47 51 Ruda Zajączkowska 7, 26-065 Piekoszów
koszalińsko Dar Życia 94/342 37 70 ul. Wojska Polskiego 13, 75-950 Koszalin
-kołobrzeska
krakowska Dom Samotnej Matki im. Emilii Wojtyłowej 33/823 57 17 ul. Sadowa 1, 34-100 Wadowice
krakowska Diecezjalny Dom Samotnej Matki 12/637 85 42 ul. Przybyszewskiego 39, 30-128 Kraków
krakowska Dom Matki i Dziecka 12/269 35 79 ul. Żywiecka 16, 30-427 Kraków
lubelska Diecezjalny Dom Samotnej Matki 81/525 42 08 ul. Chmielewskiego 9, 20-620 Lublin
łódzka Dom Samotnej Matki im. Stanisławy Leszczyńskiej 42/688 18 49 ul. Nowe Sady 17, 94-102 A
ódz

opolska Diecezjalna Fundacja Obrony Życia 77/454 07 60 ul. Masłowskiego 1, 45-532 Opole
20
Służba Życiu I/2010
GDY SZUKASZ POMOCY
płocka Diecezjalny Dom Samotnej Matki 24/261 32 23 09-411 Stara Biała 11
poznańska Fundacja Pomocy Samotnej Matce 61/842 80 04 ul. Kierska 10, Kiekrz 62-090 Rokietnica
poznańska Dom Matki i Dziecka 65/520 63 37 ul. Lipowa 33, 64-100 Leszno
przemyska Dom Matki i Dziecka 16/670 00 93 ul. Prądzyńskiego 8, 37-700 Przemyśl
radomska Dom Matki i Dziecka im. Jana Pawła II 48/326 44 67 Jasieniec Dolny 52, 27-100 Iłża
rzeszowska Dom Samotnej Matki i Interwencji Kryzysowej 17/852 07 40 ul. Dojazd Staroniwa 7, 35-010 Rzeszów
sandomierska Diecezjalny Dom Samotnej Matki 41/265 37 60 ul. Świętokrzyska 21, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
szczecińsko Diecezjalny Dom Samotnej Matki 91/311 77 70 Karwowo 12, 72-005 Przecław
-kamieńska
tarnowska Diecezjalny Dom Samotnej Matki 14/621 13 01 ul. Mościckiego 65, 33-100 Tarnów
toruńska Fundacja Pomocy Samotnym Matkom 56/621 86 22 ul. Piekary 37/39, 87-100 Toruń
kontakt tylko przez Wydział Duszpasterstwa Rodzin: ul. Pieniężnego 22, 10-006
warmińska Diecezjalny Dom Samotnej Matki
Olsztyn, tel. [phone]Brąswald 12, 11-001 Dywity
22/756 88 76
warszawska Dom Samotnej Matki im. Teresy Strzembosz ul. Wschodnia 6, Chyliczki 05-500 Piaseczno
22/752 22 48
warszawska Dom Samotnej Matki ul. Brzozowa 37, 05-080 Izabelin (Laski)
22/781 09 79
warszawsko- Diecezjalny Dom Samotnej Matki ul. Kilińskiego 63, 05-220 Zielonka
-praska
54/283 32 26
włocławska Diecezjalny Dom Samotnej Matki ul. Widok 5, 87-720 Ciechocinek
71/328 26 57
wrocławska Dom Pomocy Społecznej pl. Grunwaldzki 3 c, 50-377 Wrocław
68/374 39 58
zielonogórsko- Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ul. Św. Brata Alberta 4, 68-200 Żary
-gorzowska
68/324 49 00
zielonogórsko- Schronisko dla Matki i Dziecka im. T. Strzembosz ul. Piaskowa 9 e, 65-204 Zielona Góra
-gorzowska
68/377 71 54
zielonogórsko- Stowarzyszenie Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo ul. Piłsudskiego 21, 68-100 Żagań
-gorzowska
SPIS KATOLICKICH TELEFONÓW ZAUFANIA
MIASTO NAZWA TELEFON GODZINY PRACY
Białystok Telefon Zaufania 85/192 88 codziennie 18.00  4.00
Białystok Telefon Zaufania dla Kobiet w Ciąży i Rodziny 85/732 22 22 pn.  pt. 15.00  18.00
Bielsko Biała Katolicki Telefon Zaufania 33/812 26 67 codziennie 15.00  18.00
Bochnia Katolicki Telefon Zaufania  Arka 14/611 95 95 pn.  sb. 19.00  21.00
Chorzów Telefon Zaufania ORPA 32/241 54 73 pn. 12.00  16.00 śr. 14.30  18.00
Częstochowa Telefon Zaufania 192 88 codziennie 16.00  6.00
lub 34/366 49 88
Częstochowa Jasnogórski Telefon Zaufania 34/365 22 55 codziennie 20.00  24.00
Dębica Telefon Zaufania  Arka 14/773 08 09 pn.  sb. 17.00  19.00
lub 14/681 81 41
Gdańsk Gdański Telefon Zaufania  Anonimowy Przyjaciel 192 88 codziennie 10.00  14.00 oraz 16.00  6.00
lub 058 301 00 00
Jastrzębie Zdrój Telefon Zaufania  Kontakt 32/471 78 78 pn.  pt. 18.00  22.00
Katowice Telefon Zaufania 32/258 65 55 codziennie 14.00  6.00
Katowice Katolicki Telefon Zaufania 32/253 05 00 całodobowo
Kraków Telefon Zaufania 12/413 71 33 pn.  pt. 16.00  20.00
Kraków Młodzieżowy Telefon Zaufania 12/192 88 pn.  pt. 10.00  22.00
Licheń Telefon Zaufania przy Licheńskim Centrum Pomocy 63/270 81 32 całodobowo
Rodzinie i Osobom Uzależnionym
Lublin Telefon Zaufania dla Osób Niepełnosprawnych 81/747 98 21 pn.  pt. 9.00  16.00
21
Służba Życiu I/2010
GDY SZUKASZ POMOCY
A
ódz
Telefon Zaufania  Zakręt 42/637 17 15 śr. 16.00  22.00, sb. 10.00  22.00
Miechów Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 41/383 05 20 pn.  pt. 17.00  19.00
Mielec Telefon Zaufania  Arka 17/681 81 41 pn.  sb. godz. 17.00  19.00
lub 17/773 08 09
Nowy Sącz Telefon Zaufania  Arka 18/442 07 63 codziennie 18.00  22.00
lub 18/547 49 70
Nowy Sącz Telefon Zaufania 18/192 88 całodobowo
Olsztyn Telefon Zaufania  Anonimowy Przyjaciel 89/192 88 pn.  czw. 17.00  22.00, pt. i sb. 17.00  6.00
lub 89/527 00 00
Poznań Katolicki Telefon Zaufania 61/865 10 00 pn.  pt. 18.00  22.00
Radom Linia Braterskich Serc 0 800 311 800 pn.  sb. 17.00  20.00
Siedlce Katolicki Telefon Zaufania 0 800 664 447 pn.  sb. 16.00  21.00
Sosnowiec Katolicki Telefon Zaufania 32/29 29 893 codziennie 17.00  20.00
Starogard Gd. Starogardzki Telefon Zaufania 192 88 pn.  czw. 17.00  22.00, wt. i czw. 11.00  13.00
lub 058 561 23 45
Szczecin Szczeciński Telefon Zaufania  Anonimowy Przyjaciel 91/192 88 pt. i sob. 17.00  6.00, nd. 17.00  22.00
Tarnów Telefon Zaufania  Arka 14/9287 pn.  czw. 16.00  20.00 pt.  sb. 16.00  6.00
lub 14/621 01 91
Tarnów Telefon Zaufania i Koleżeński Telefon Zaufania 14/192 88 pn.  pt. 16.00  18.00
lub 14/622 40 43
Toruń Telefon Zaufania 56/622 00 00 pn.  pt. 17.00  21.00
Tychy Katolicki Telefon Zaufania  Matka w potrzebie 32/217 09 88 Pn. i czw. 19.00 21.00
Warszawa Młodzieżowy Telefon Zaufania 22/192 88 pn.  pt. 12.00  18.00
Warszawa Telefon Zaufania Fundacji  Dominik 22/853 52 22 śr., pt. godz. 6.30  19.30
Wrocław Telefon Zaufania 71/77 66 208 sb., nd. i święta 9.00  20.00
Wrocław Duszpasterski Telefon Zaufania 71 321 35 46 pn.  sb. 18.00  21.00
Zakopane Zakopiański Telefon Zaufania 18/192 88 codziennie 18.00 -22.00
Zielona Góra Telefon Zaufania 68/327 18 63 śr., pt., nd. 17.00  20.00
OS
rodki adopcyjne funkcjonują we wszystkich większych miastach w Polsce.
Katolickich placówek jest w kraju kilkanaS
cie. Poniżej podajemy dane teleadresowe:
Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Kielcach
Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Częstochowskiej adres: Al. IX Wieków Kielc 15a, 25-955 Kielce
adres: Al. Jana Pawła II 82, 42-200 Częstochowa telefon: [phone], fax: [phone]
telefon: [phone] e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy  Dzieło Pomocy Dzieciom
www: http://www.przysposobienie.pl
adres: ul. Rajska 10, 31-124 Kraków
Katolicki Ośrodek Adopcyjno Opiekuńczy Diecezji Ełckiej telefon: [phone], 01, 03, 04, 05
adres: ul. Wojska Polskiego 45, 19-300 Ełk, telefon: [phone] e-mail: [e-mail]
www: http://www.dpd.pl
Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Kwidzynie
adres: ul. Warszawska 14, 82-500 Kwidzyn, telefon: [phone] Archidiecezjalny Ośrodek
Adopcyjno-Opiekuńczy w A
odzi
Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy im. Jana Pawła II w Bydgoszczy
adres: ul. Broniewskiego 1a, 93-162 A
ódz

adres: ul. Cienista 2 (przy kościele pw. św. Józefa), 85-819 Bydgoszcz
telefon: [phone] w. 40 fax: [phone]
telefon: [phone]
e-mail: [e-mail] www: http://www.adopcja.net
e-mail: [e-mail]
www: http://www.adopcja.lo.pl Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Opolu
adres: ul. Kardynała B. Kominka 1, 45-032 Opole
Archidiecezjalny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Katowicach
telefon: [phone]
adres: ul. Plebiscytowa 49a, 40-041 Katowice
e-mail: [e-mail], www: http://adopcja.dfoz.pl
telefon: [phone]
22
Służba Życiu I/2010
GDY SZUKASZ POMOCY
Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy Diecezjalny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Gorzowie Wielkopolskim
Archidiecezji Przemyskiej w Krośnie adres: ul. Czereśniowa 15, 66-400 Gorzów Wielkopolski
adres: ul. Portiusa 5, 38-400 Krosno, telefon: [phone] telefon: [phone]
e-mail: [e-mail] e-mail: [e-mail]
www: http://www.doao.yoyo.pl
Centrum Pomocy Rodzinie
Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy Stowarzyszenia Rodzin Chrześcijański Ośrodek Adopcyjno-Mediacyjny  Pro Familia
Katolickich Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej adres: ul. Kosińskiego 27, 61-522 Poznań
adres: ul. Mickiewicza 3, 70-383 Szczecin, telefon: [phone] telefon: [phone]
e-mail: [e-mail] www: http://www.adopcje.pl e-mail: [e-mail]
Katolickiego Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego Archidiecezji Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy
Warmińskiej w Ostródzie przy Caritas Diecezji Radomskiej
adres: ul. Sienkiewicza 4/1, 14-100 Ostróda adres: ul. Kościelna 5, 26-604 Radom, telefon: [phone]
telefon: [phone]
Katolicki Ośrodek Adopcyjno -Opiekuńczy w A
omży
e-mail: [e-mail]
adres: ul. Sadowa 3, 18-400 A
omża, telefon: [phone]
www: http://adopcja.warmia.pl
Diecezjalny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Toruniu
Katolicki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Warszawie
adres: Panny Marii 2, 87-100 Toruń
adres: ul. Grochowska 194/196, 04-357 Warszawa
telefon: [phone]
telefon: [phone] fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
www: http://www.doao.diecezja.torun.pl/
www: http://www.adopcja.org
Diecezjalny Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy
Archidiecezjalna Poradnia Adopcyjna
adres: Skautów 1, 41-200 Sosnowiec
Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy we Wrocławiu
telefon: [phone]
adres: ul. Katedralna 4/25, 50-328 Wrocław
e-mail: [e-mail]
telefon: [phone]
www: http://www.rodzina.sosnowiec.pl
e-mail: [e-mail]
OKNA ŻYCIA
W oknie życia matka może anonimowo zostawić nowo narodzone dziecko nie narażając go na niebezpieczeństwo. Jest to miejsce specjal-
nie dostosowane  posiada ogrzewanie i wentylację. Przy otwarciu z zewnątrz uruchamiany jest alarm w pokoju dyżurującej osoby, zwykłe sio-
stry zakonnej. Dzięki alarmowi osoba dyżurująca natychmiast może zająć się dzieckiem, poinformować pogotowie ratunkowe, które przewiezie
noworodka do szpitala. Data znalezienia dziecka jest datą jego urodzin.
WYKAZ OKIEN ŻYCIA:
Białystok, ul. Słonimska 8  Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo-Wy- Piotrków Trybunalski, ul. Armii Krajowej 9  parafia pod wezwaniem
chowawcza  Jedynka Najświętszego Serca Jezusowego
Bielsko-Biała, ul. ks. Brzóski 3a  Diecezjalny Dom Matki i Dziecka Płock, Stary Rynek 14  Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia
Bydgoszcz, ul. Gdańska 56  Zgromadzenie Mniszek Klarysek Poznań, ul. Swoboda 59  Dom Dziecka
Częstochowa, ul. św. Kazimierza 1  Zgromadzenie Sióstr Służebni- Radom, ul. Struga 31  Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia
czek NMP Rzeszów, ul. Dojazd Staroniwa 7  Dom Samotnej Matki prowadzony
Ełk, ul. Cicha  Dom św. Faustyny  Pomocna Dłoń przez Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Pana Jezusa
Gdańsk, ul. Matemblewska 9  Diecezjalny Dom Samotnej Matki Sandomierz, ul. Opatowska 10  Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia
Gorzów Wielkopolski, ul. Kard. S. Wyszyńskiego 169  Zgromadzenie Sosnowiec, ul. Kierocińskiej 25  Zgromadzenie Sióstr Karmelitanek
Sióstr Jezusa Miłosiernego Dzieciątka Jezus
Grudziądz, ul. Mikołaja z Ryńska 9/15  Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety Starachowice, ul. Radomska 70  Szpital Miejski
Kalisz, ul. Harcerska 1  Zgromadzenie Najświętszej Rodziny z Nazaretu Suwałki, ul. E. Plater 2  parafia pod wezwaniem św. Andrzeja
Katowice, ul. Leopolda 1  Zgromadzenie Sióstr św. Jadwigi Tarnów, ul. Mościckiego 34  Zgromadzenie Sióstr Józefitek
Kielce, pl. Najświętszej Maryi Panny 1  Zgromadzenie Sióstr Nazare- Toruń, ul. Rabiańska 2  Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety
tanek Warszawa, ul. Hoża 53  Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny
Koszalin, ul. Wojska Polskiego 13  Stowarzyszenie Wspólnota Dzieci Maryi
A
aski Bożej Warszawa, ul. ks. Kłopotowskiego 18  Zgromadzenie Sióstr Matki Bo-
Kraków, ul. Przybyszewskiego 39  Zgromadzenie Najświętszej Rodzi- żej Loretańskiej
ny z Nazaretu Wrocław, ul. Rydygiera 22  Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Ka-
Nowy Sącz, ul. Długosza 53  Zgromadzenie Sióstr św. Feliksa rola Boromeusza
Olsztyn, ul. Wyszyńskiego  parafia pod wezwaniem Chrystusa Odku- Zamość, ul. Żdanowska 12  Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Mi-
piciela Człowieka sjonarek Maryi
Piekary Śląskie, ul. Przyjaz
ni 229  Zgromadzenie Sióstr Borome- Zielona Góra, pl. Powstańców Wielkopolskich 4  Zgromadzenie Sióstr
uszek Elżbietanek
23
Służba Życiu I/2010
BEZ NICH ŻYCIE BYA
OBY UBOŻSZE
Świadectwa osób, które adoptowały dzieci mają niewymierną wartość dla tych, którzy
stoją przed decyzją, po której ich życie ulegnie radykalnej zmianie. I choć większość
z tych, którzy podjęli się adopcji również miało wiele obaw, teraz nie wyobrażają sobie, że-
by mogli postąpić inaczej. Nie znaczy to, że przyjęcie dziecka opuszczonego jest pozbawio-
ne trudów. Przeciwnie, trzeba uzbroić się w cierpliwość i miłość. Podjęcie adopcji musi
być dogłębnie przemyślane, bo jest to decyzja na całe życie, ale  jak wynika z poniższych
przykładów  warto.
zareaguje. A okazało się, że Ula od Chcieliśmy adoptować dziewczyn-
R
wiat jest pełen
dłuższego czasu nosi się dokładnie kę w wieku naszej córki. Uważaliśmy,
z takim samym pomysłem. Niezależ- że dziewczynkom w tym samym wie-
dobrych ludzi
nie od siebie, oboje rozważaliśmy ta- ku będzie łatwiej się wychowywać.
Pomysł o adopcji pojawił się w na- ką ewentualność. Okazało się, że jest taka dziewczynka,
szym małżeństwie zupełnie niezależ- Zdecydowaliśmy się skorzystać ale ma brata i żeby nie rozdzielać ro-
nie od siebie. Mieliśmy pięcioletnią z pomocy ośrodka adopcyjnego przy dzeństwa, zdecydowaliśmy się przy-
córkę. Pracowałem wtedy w świetlicy ul. Piłsudskiego w Krakowie. Bardzo jąć dwójkę.
terapeutycznej dla czynnych narko- serdecznie nas tam przyjęto. Byłem Nasza córka miała wtedy 5 lat
manów. Tam jednym z terapeutów głęboko poruszony życzliwością pra- i zyskała niespełna sześcioletnią sio-
był Marek, z którym pełniliśmy cowników. strę, oraz dwu i pół letniego brata.
wspólne dyżury. W trakcie jednego Przyszliśmy do ośrodka z takim na- W ciągu jednej chwili z wypieszczo-
z takich dyżurów Marek powiedział stawieniem, że jakieś dziecko potrze- nej jedynaczki stała się środkowym
do mnie: Tobie chętnie dałbym jakieś buje rodziny i jesteśmy gotowi na to dzieckiem. Mieliśmy świadomość, że
dziecko do adopcji, bo ty jesteś dobrym odpowiedzieć. Spotkań było kilka czy dla Ilonki może to być trudne i tak
ojcem i myślę, że dzieciom by było u cie- kilkanaście. To były rozmowy dotyczą- było. Dzieci były nadpobudliwe,
bie dobrze. ce rodziny, bardzo delikatne, życzliwe, agresywne, niszczyły zabawki. To
Marek jest dla mnie dużym auto- serdeczne. Ważne jest, żeby każdy, kto było bardzo bolesne dla Ilony. Ale
rytetem, człowiekiem głębokiej wiary rozważa adopcję o tym wiedział i się w wielkiej pokorze, bardzo dojrzale
i szalenie kompetentnym psycholo- nie bał. przyjmowała to, co się działo. Pamię-
giem. Gdy powiedział do mnie takie W ośrodku była też prawniczka, tam sytuację, kiedy dzieci siedziały
zdanie, jeszcze jako kierownik domu która powiedziała wprost: ja jestem tu- przy stole w kuchni i rozmawiały.
dziecka, to pamiętam, że głęboko taj po to, żeby wam służyć. Więc nie Usłyszeliśmy jak w pewnym momen-
mnie to poruszyło. Zaczęliśmy o tym mieliśmy żadnych problemów praw- cie Ilona powiedziała: tak was ko-
rozmawiać. Zawsze miałem wyobra- nych, wszyscy nam pomagali. Gdy cham, że podzieliłam się z wami swo-
żenie, że adopcja jest szalenie zawiła, trzeba było załatwić jakieś zaświadcze- imi rodzicami.
skomplikowana, nieprawdopodobnie nie, to oni robili to za nas. Były bardzo zaniedbane. Przyszły
trudna i niemożliwa wręcz do zreali- Do naszej decyzji o adopcji mocno do nas okropnie poranione, dysfunk-
zowania. A nagle się okazało, że jest przyczynił się też ks. Marek Głownia, cyjne, miały bardzo duże deficyty roz-
na wyciągniecie ręki, wystarczy się ekonom Archidiecezji Krakowskiej, wojowe. W ośrodku pracownicy pod-
na to zgodzić. Dużo nad tym myśla- który pomógł nam rozwiązać trudną kreślali, że jak będziemy mieć proble-
łem. Chciałem, żeby to była decyzja sytuację mieszkaniową. Pochodzimy my czy będziemy potrzebowali pomo-
i serca, i rozumu. Zastanawiałem się, z niezamożnych rodzin i nie mieli- cy, żeby do nich przyjść. Ale radzili-
czy dam radę, czy potrafię. Nie mia- śmy możliwości kupna mieszkania. śmy sobie całkiem niez
le, w końcu
łem jakiegoś większego wyobrażenia A bez uporządkowanej sytuacji żona jest przedszkolanką, ja byłem te-
na ten temat ani większej wiedzy i bu- mieszkaniowej nie dostalibyśmy zgo- rapeutą.
dziło to we mnie duży niepokój. My- dy na przyjęcie dzieci. Przekonałem Nasze dzieci wiedziały o tym, że są
ślę, że ten niepokój jest w wielu rodzi- się, że Pan Bóg działa przez konkret- adoptowane i nawet w swoim czasie
nach, które boją się zdecydować na nych ludzi. Dzięki temu kapłanowi mówiły o tym z dumą. Zdarzyło się, że
adopcję. Ale też myślę, że taki niepo- my jako rodzina mamy uporządkowa- dzieciaki z podwórka zaczęły im wyty-
kój jest w każdym człowieku, który ną sytuację mieszkaniową a dzieci kać, że mają  nieprawdziwych rodzi-
decyduje się na rodzicielstwo. Zanim pochodzące z domu dziecka (bo to ców  wtedy moja żona tłumaczyła, że
zostałem tatą, nie wiedziałem, jak to było nadrzędnym celem), mają urodziła ich serduszkiem.
jest być tatą. Kiedy wszystko sobie mieszkanie. Spotkanie ks. Marka by- Póz
niej rodziły się w naszej rodzi-
ułożyłem, postanowiłem porozma- ło dla mnie głębokim świadectwem nie kolejne dzieci. Dzisiaj jest ich
wiać z żoną. Nie wiedziałem, jak ona wiary. wszystkich sześcioro.
24
Służba Życiu I/2010
BEZ NICH ŻYCIE BYA
OBY UBOŻSZE
Każdy, kto chce adoptować dzieci, Historia Staszka jest dość zna- zdrowotnymi (ma otwór między-
musi mieć świadomość, że nie będzie mienna. Jest to dziecko, które z me- przedsionkowy), Zosia dostała
łatwo, ale nie należy się tego bać, bo dycznego punktu widzenia nie powin- 10 punktów w skali Apgar. Żyjemy te-
trudności są do przejścia. no żyć. Jego mama, młoda dwudzie- raz jak rodzina wielodzietna i zastana-
Piotr Podlecki, stoletnia dziewczyna z dużymi obcią- wiamy się już, kiedy znowu składać
Kraków żeniami  duża ilość papierosów, nar- dokumenty. Bardzo chcielibyśmy
kotyki  w ciąży absolutnie nie zmie- mieć więcej dzieci. W naszym środo-
<><><>
niła trybu życia. Generalnie wywiad wisku, gdzie 5-7 dzieci jest czymś po-
Dzieci są
rodzinny był dość nieciekawy, więc wszechnym, czujemy się trochę wy-
w ogóle to, że zdecydowała się uro- obcowani. To jest swoiste świadectwo
dopełnieniem
dzić można uznać za cud. To że prze- rodzin  mieć tyle dzieci i dawać so-
żył (dostał raptem 3 pkt w skali Ap- bie ze wszystkim radę. Zauważyli-
małżeństwa
gar), to z naszego punktu widzenia śmy, że my też dajemy radę i w dodat-
Jako małżeństwo nie braliśmy jest drugi cud. A to, że początkowa ku obecność maluchów w naszym ży-
w ogóle pod uwagę, że moglibyśmy diagnoza o wirusie HIV i HCV się nie ciu w niczym nie zmniejszyła naszej
być rodziną bez dzieci. Wiedzieliśmy, potwierdziła, to już trzeci cud. Dziec- codziennej aktywności.
że jak nie będziemy mieli własnych po- ko początkowo długo nie siadało, by- To, że dzieciaki są z nami, nas ubo-
ciech, to będziemy mieli przysposobio- ło nadpobudliwe i trudno było przewi- gaca. To jest nasza ogromna radość.
ne. Kiedy dzieci się nie pojawiały, roz- dzieć, jak będzie funkcjonować, jed- Kiedy byliśmy sami, był to czas budo-
poczęliśmy leczenie, ale po pewnym nak wszystko bardzo szybko się wy- wania jedności małżeńskiej. Dzieci są
czasie lekarz powiedział, że medycyna równało. jej dopełnieniem. Geny to tylko część
już nie może nam nic zaproponować W niedługim czasie postanowili- tego, co będzie póz
niej. Reszta to kwe-
oprócz in vitro. Ale że jesteśmy prze- śmy, że czas na drugie dziecko. Tym stia nas, naszej postawy, naszej jedno-
ciwni in vitro, to nie rozważaliśmy na- razem poszło błyskawicznie. Dowie- ści. Każdą osobę determinują nie tylko
wet takiej możliwości. dzieliśmy się o Adasiu w momencie, geny, ale też wychowanie. Staramy się
Adopcja była więc następstwem te- kiedy miał 5 tygodni a już dwa tygo- wychować je jak najlepiej, bo to może-
go, że nie możemy mieć biologicz- dnie póz
niej zamieszkał z nami. I tak my im dać. Mamy świadomość, że je-
nych dzieci. Oczywiście nie było to żyliśmy sobie z dwoma chłopakami  steśmy ich towarzyszami na chwilę.
tak, że ten pomysł pojawił się nagle. zupełnie nowe doświadczenie. Ma- Ani się nie obejrzymy, jak się pożenią
To w nas dojrzewało, przeprowadzali- luch był bardzo spokojny i zrównowa- czy wyjdą za mąż i znowu zostaniemy
śmy się akurat do nowego miasta, ale żony. Ale to był trudny okres. Kiedy we dwoje.
po szczegółowym rozeznaniu więc Staś we wrześniu poszedł do Maria i Robert,
w ośrodkach adopcyjnych zaczęliśmy przedszkola, pomyślałam, że na kolej- woj. małopolskie
w końcu procedurę przygotowawczą. ne dziecko przyjdzie pora, kiedy
Zabawne, że najpierw nas zniechęca- Adam będzie trzylatkiem, bo dwoje
<><><>
no. Pamiętam też zaskoczenie pani dzieci małych na raz w domu to było
Z nimi
psycholog, kiedy na pytanie, czego ponad moje siły. W grudniu synek
się boimy w przyszłości usłyszała, że skończył rok i postanowiliśmy złożyć
jest nam dobrze
tego, iż dziecko nie będzie mogło zna- papiery, bo pomyśleliśmy, że przecież
lez
ć pracy. trzeciego dziecka to nam od razu nie Trudno było się nam pogodzić
Nie stawialiśmy żadnych warun- dadzą. A jeśli w ogóle dadzą, to bę- z faktem, że nie będziemy mieli mieć
ków co do dziecka, które chcielibyśmy dziemy pewnie czekać ze dwa lata, własnych dzieci. Szukaliśmy pomocy
przyjąć. Nie zaznaczaliśmy, że ma to czyli akurat do czasu, kiedy Adaś u różnych specjalistów, ale kolejni le-
być dziecko zdrowe. I przedstawiono skończy te trzy lata. Złożyliśmy więc karze odbierali nam nadzieję. Przeży-
nam Stasia. Właśnie rozwiązała się je- tylko wniosek, żeby ten dokument już waliśmy to wszystko bardzo boleśnie.
go sytuacja prawna. Dużo wcześniej tam był, a resztę zamierzaliśmy powo- W przypadkowej rozmowie ktoś rzucił
planowaliśmy dać naszemu synkowi na lutku uzupełniać. Jednak okazało się, hasło  adopcja . Nigdy wcześniej nie
imię Staś i skoro poznaliśmy Stasia, że nie minął rok od poprzedniej roz- myśleliśmy o przysposobieniu dzieci,
uznaliśmy, że to nie jest przypadek. prawy i nasza kwalifikacja jest nadal ale od tamtej chwili myśl taka nie da-
Wstępne informacje na temat chłopca ważna, więc nie ma żadnych prze- wała nam spokoju. Stopniowo się z nią
brzmiały groz
nie: HIV i HCV. Nie było szkód, żebyśmy mogli adoptować od oswajaliśmy i z czasem stawała się co-
pewności co do zakażenia, ale było du- razu. I niedługo zadzwonił telefon, że raz bardziej przekonująca i łatwiejsza
że prawdopodobieństwo. Niemniej mamy dziewczynkę. To był początek do zaakceptowania, zarówno przeze
dość spokojnie to przyjęliśmy. Po kilku stycznia, a już po dwóch tygodniach mnie jak i przez męża. Postanowili-
miesiącach okazało się, że dziecko jest mieliśmy małą w domu. O ile Adam śmy odwiedzić Ośrodek Adopcyjno-
zdrowe. również był dzieckiem z problemami -Opiekuńczy w Tarnowie, by spraw-
25
Służba Życiu I/2010
BEZ NICH ŻYCIE BYA
OBY UBOŻSZE
dzić, jakie mamy szanse. Zostaliśmy <><><> Marek modlił się o Kasię, my złożyli-
bardzo mile przyjęci. I właściwie trud- śmy papiery. Mamy bardzo miłe wspo-
Jak się chce coS

no powiedzieć, jak to się stało, ale od mnienia z ośrodka. Byliśmy prowadze-
pierwszej chwili byliśmy zdecydowa- ni za rękę, te rozmowy nie były dla nas
w życiu zmienić,
ni. Załatwianie formalności i oczeki- trudne  wiadomo, że pracownicy
wanie trwało około roku. Dostaliśmy ośrodka adopcyjnego muszą o pewne
to trzeba coS

telefon, że czeka na nas mały chłop- sprawy zapytać. Całkiem spokojnie
czyk. Pragnęliśmy natychmiast zoba- w życiu zmienić przeszliśmy wszystkie etapy.
czyć dziecko, niestety nie mogliśmy, Marek wymodlił Kasię. Była malut-
ponieważ musiało ono przez kilka dni W zasadzie od początku chcieliśmy ka i bardzo poważna. I pierwszy raz
pozostać w szpitalu, gdzie nie wolno mieć dzieci, ale nie bardzo się nam uśmiechnęła się właśnie do brata.
było go odwiedzić. Jednak sam fakt, udawało. Póz
niej pojawiła się choroba Rodzina znała nasze zamiary. Marek
że czeka na nas, a my na niego  był nowotworowa u Mirka i całą uwagę jeszcze przed formalną adopcją pojechał
dla nas niesamowity. Malec miał wów- skupiliśmy na leczeniu. Kiedy uporali- z nami do dziadków na wakacje i od ra-
czas pół roku. Gdy go zobaczyliśmy, śmy się z rakiem, chcieliśmy coś w na- zu zaskoczyło. Był dzieckiem bardzo
od razu wiedzieliśmy, że jest nasz. szym życiu zmienić. I przeprowadzili- uśmiechniętym, otwartym i wielką ga-
Miał niebieskie oczy, tak niebieskie śmy się na drugi koniec Polski. Próbo- dułą. Pamiętam, że siedział z mamą
i tak wyraziste, że aż nas  poraziły . waliśmy znowu zajść w ciążę, ale dużo Mirka, ona coś tam szyła i strasznie się
Gdy nas zobaczył, na jego ustach poja- nas to kosztowało. Straciliśmy trójkę śmiała. Marek opowiadał niestworzone
wił się uśmiech, uśmiechał się od dzieci, aż w końcu dojrzeliśmy do de- historie, gadał jak nakręcony  był zado-
ucha do ucha, naprawdę, chociaż taki cyzji o adopcji. Pomyśleliśmy, że skoro wolony, że ma słuchacza. I szybko się
był maleńki. Pan Bóg tak to poukładał, to może zaprzyjaz
nili. A w domu nauczyciela,
Nasze życie uległo radykalnej zmia- oczekuje od nas czegoś innego. Taką gdzie mieszkamy, też wszyscy się cie-
nie, codzienne zajęcia podporządkowa- drogą trafiliśmy do ośrodka adopcyjne- szyli. Cały dom bardzo przeżywał poja-
ne były potrzebom malucha. Gdy nieco go w Krakowie i stamtąd do Żmiącej. wienie się nowego dziecka.
podrósł, zaczęliśmy myśleć o jeszcze Jez
dziliśmy tam przez jakiś czas ja- Marek naturalnie wiedział o adop-
jednej adopcji. I stało się to szybciej niż ko wolontariusze i choć spotkaliśmy cji, więc nie było problemu z mówie-
myśleliśmy. Otrzymaliśmy informację, dużo dzieci, nie spieszyliśmy się. Z cza- niem mu o tym. Kasi jeszcze nie mówi-
że biologiczna matka Jasia urodziła có- sem ten krąg się pomniejszał i w końcu liśmy, kiedy Marek w trakcie jakiejś
reczkę i od razu zrzekła się praw do został Marek. Jak póz
niej prześledzili- rozmowy powiedział jej, że ma inną
opieki nad nią. Jakże mogliśmy mieć śmy nasze przyjazdy do ośrodka, to mamę. Zaczęła na niego krzyczeć.
wątpliwości, czy zabierać dziewczynkę okazało się, że był pierwszym dziec- Trzeba było jej wyjaśnić  powiedzieli-
do nas, czy nie? Przecież była siostrą kiem, które zapamiętaliśmy. Siedział śmy, że ma w sumie kilka mam  a jed-
Jasia, a więc musiała być też naszym wtedy na stołeczku, miał obcinane wło- ną z nich jest ta mama, która ją urodzi-
dzieckiem. sy i strasznie płakał. Nie lubił być przy- ła, ale nie mogła wychowywać. Przez
Jaś i Małgosia zewnętrznie są bar- tulany, za to był zachwycony, kiedy się jakiś czas kurczowo się nas trzymała,
dzo do siebie podobni. Dużą różnicę mu czytało. Wiedzieliśmy, że jest ale potem chodziła dumna, że ma ma-
dostrzec można natomiast w ich zacho- dzieckiem trudnym, ale cały czas mie- mę, która ją urodziła, mamę, która ją
waniu. Janek to dziecko żywe, bezpo- liśmy go w pamięci. wychowuje, matkę chrzestną i Matkę
średnie i bardzo śmiałe. Małgosia jest Póz
niej się okazało, że Marek nie Boską.
spokojniutka, nawet wstydliwa, lubi się ma rozwiązanej sytuacji prawnej. Tro- Jasne, że były momenty, kiedy bali-
przytulać i jest taka  przymilna . Za- chę to trwało, nawet proponowano śmy się, że geny gdzieś tam się  ode-
chowują się tak jak każde rodzeństwo, nam, żebyśmy może wzięli kogoś inne- zwą . Ojciec Marka miał problemy
trochę się biją, trochę przekomarzają, go  bo na tym etapie jeszcze było to z prawem, więc jak pojawiły się kłopo-
lecz na pierwszy rzut oka widać, że się możliwe  a Markiem zajmie się ktoś ty z nauką, to drżeliśmy, żeby coś gor-
kochają. inny, jak sytuacja prawna się wyjaśni. szego z tego nie wynikło.
Nawet nie próbujemy sobie wy- A mogło to jeszcze jakiś czas trwać. Marek zapytał kiedyś: tato, czy po-
obrazić, że mogłoby ich nie być. Trak- My jednak postanowiliśmy, że na nie- jedziesz ze mną kiedyś tam, gdzie ja
tujemy je jak swoje własne, inaczej być go poczekamy i wtedy jego sytuacja mieszkałem? Na początku miał dużo lę-
nie może. Nie ukrywamy przed dzieć- prawna bardzo szybko się rozwiązała. ków: i tych związanych z mieszka-
mi faktu adopcji. Lepiej, kiedy takie in- Przyjechał na święta i już został z nami. niem, i tych wyniesionych z domu
formacje uzyskają od nas niż od przy- Dla nas urodził się na Boże Narodze- dziecka. Miał w pamięci historie, któ-
padkowych ludzi. Dzieci to nasza naj- nie. Miał wtedy 4 latka. rymi starsze dzieci straszyły młodsze
większa radość. Samym nam było z
le, Póz
niej poszło szybko  Marek i wspomnienia z domu w którym
z nimi jest nam dobrze. chciał mieć siostrzyczkę, a i my myśle- mieszkał z ojcem w koszmarnych wa-
Maria i Jacek Pluta liśmy, żeby od razu pójść za ciosem. runkach.
26
Służba Życiu I/2010
BEZ NICH ŻYCIE BYA
OBY UBOŻSZE
W naszym wspólnym życiu podjęli-
śmy dwie dobre, bardzo ważne decy-
zje: przeprowadzka na drugi koniec
Polski i adopcja. I tu się sprawdza ulu-
bione powiedzenie mojego kolegi, że
 jak się chce coś w życiu zmienić, to
trzeba coś w życiu zmienić .
Pan Bóg potrafi ze złej sprawy, jaką
jest opuszczenie dziecka, zrobić coś
dobrego. Gdyby tego nie było, to wiele
ludzi musiałoby żyć samotnie, bez
dzieci.
Iwona i Mirosław Sperowie,
Biały Dunajec
<><><>
Gdyby nie one,
bylibyS
my sami
Byliśmy już 13 lat po ślubie, kiedy
zaczęłam odczuwać pustkę i nieustan-
nie oglądałam się za wózkami z małymi
dziećmi. Rozpoczęliśmy wędrówki po
lekarzach. I wtedy dowiedzieliśmy się,
że nasze szanse na dziecko są nikłe 
męża czekałoby długoletnie leczenie,
ale nikt nie gwarantował efektów...
W tym samym czasie zmieniłam pracę,
studiowałam zaocznie w Sączu i posta-
nowiłam działać. Trafiłam do Towarzy-
stwa Przyjaciół Dzieci. W lutym złożyli-
śmy wszystkie potrzebne papiery. Nie
mieliśmy żadnych szkoleń  stwierdzo-
no, że jako nauczyciel szkoły specjalnej
mam wystarczające wykształcenie. Od
razu chcieliśmy mieć dwójkę, nieko-
niecznie noworodki. W grudniu tego
samego roku zaproszono nas, żebyśmy
przyjechali zobaczyć dzieci. Byłam za- żeby ich zabrać do naszego domu. Pod Zależało mi, żeby pomimo swoich
skoczona, że tak szybko. Pojechali- koniec grudnia byli już u nas. Mieszka- braków uczyli się, żeby przechodzili
śmy. Maciek miał niespełna 2 lata, a je- my na wsi i to było wydarzenie  ludzie z klasy do klasy. A dzieci nie były takie
go siostra Agata nie skończyła jeszcze przychodzili ich oglądać  z ciekawo- zdolne, nie chciały się uczyć. Musia-
3 lat. Uprzedzono nas, że ich rodzona ści. Nie było łatwo. Ale nie przyszło łam cały czas walczyć, żeby miały od-
matka jest niepełnosprawna  od po- nam nigdy do głowy, żeby ich oddać, powiednich nauczycieli. Ale za to dzi-
czątku wiedzieliśmy, że dzieci mają choć niektórzy dokuczali im, mówiąc, siaj są już gimnazjalistami.
pewne opóz
nienia. I że już dwukrotnie że i tak ich oddamy. Zaakceptowaliśmy ich takich, ja-
wracały z powrotem od rodzin adopcyj- Pewnego dnia pojechaliśmy na we- kich mamy. Nie wyobrażamy sobie ży-
nych. Nie zniechęciło nas to. Dokład- sele, nie było nas tylko jedną noc, ale cia bez nich. Czasami ludzie nam mó-
nie pamiętam, że byliśmy umówieni na Maciek był tak przerażony, że cały wią, że zrobiliśmy dobry uczynek, za-
6 grudnia i wiedziałam, że to jest taki czas, kiedy byliśmy poza domem, prze- bierając dzieciaki do siebie, ale ja im
prezent od Świętego Mikołaja. Zoba- siedział pod stołem. Jeszcze długo się odpowiadam, że to sobie dobrze zrobi-
czyliśmy je i poczuliśmy, że są nasze. upewniali, czy ich kochamy i czy ich liśmy, bo gdyby nie te dzieci, to teraz
Oni wtedy byli w rodzinie zastępczej  nie oddamy. Wytworzyła się między bylibyśmy sami.
byliśmy tam 2 3 razy i ja się uparłam, nami bardzo silna więz
. Janina Holowy, Rzepiska
27
Służba Życiu I/2010
fot. www.sxc.hu
ALTERNATYWA DLA ABORCJI
To historia Angeli Michael, kobiety, która pracując naprzeciwko jednej z największych kli-
nik aborcyjnych w USA, usiłuje ratować dzieci z rąk aborterów, namawiając zdesperowane
matki, aby zamiast zabijać swe dzieci, oddały je do adopcji. Całą swą postawą świadczy
o tym, w co wierzy  jej najmłodsza córka jest dzieckiem ocalonym od aborcji.
Posługa Drobnych Zwycięstw
ratuje wleczonych na śmierć
Angela i Daniel Michael od 16 lat dowe z czterech stanów poza Illinois.
prowadzą fundację Posługa Małych Dzięki ultrasonografowi udało nam się
Zwycięstw (Small Victories Ministries), przekonać młodą mamę do darowania
a od 2000 roku stronę internetową ra- życia swemu dziecku. Dziadkowie, któ-
portującą o ich codziennej pracy. Angela rzy ją przywiez
li do kliniki wrócili jesz-
jest położną. Wraz ze swą liczną rodziną cze do nas, by nam podziękować i po-
pomaga ciężarnym kobietom w trudnej twierdzić, że wnuczka zdecydowała się
sytuacji. Od stycznia 2000 roku udało im urodzić swe dziecko. Rozmawialiśmy
się ocalić od śmierci ponad 3100 dzieci, też z kobietą w 22. tygodniu ciąży. Ma
z których 28 zostało adoptowanych. Te- już dzieci, a kolejne postanowiła zabić.
renem ich działania są okolice najwięk- Zaproponowaliśmy, że zaadoptujemy
szej kliniki aborcyjnej rejonu Midwest jej dziecko. Odmówiła, twierdząc, że oj-
(niedaleko St. Louis  Illinois) o prze- ciec dziecka ją wykorzystuje, więc ma
wrotnej nazwie Klinika Nadziei (Hope zamiar zerwać związek, a gdyby urodzi-
Clinic). Klinika jest otwarta przez 12 go- przekształciliśmy w ruchome centrum ła, on by jej nie dał spokoju. Swego part-
dzin dziennie, 6 dni w tygodniu. Wyko- pomocy ciężarnym. Wyposażyliśmy go nera skłoniła jednak, by poszedł z nią
nuje między 10 a 13 tysięcy aborcji rocz- w aparaturę ultrasonograficzną, by do kliniki i towarzyszył w dwudniowej
nie, specjalizując się w tzw. póz
nych móc pokazywać ciężarnym mamom procedurze zabicia ich dziecka.
aborcjach, przeprowadzanych w drugim jak wyglądają ich dzieci, prosząc w ich Środa  około 22 aborcji. Samocho-
i trzecim trymestrze ciąży. Zabicie dziec- imieniu o szansę na życie. Przed klini- dy z 3 stanów. Wiele spośród zamordo-
ka kosztuje tutaj od 400 do 2400 dola- ką Hope jesteśmy 5 6 razy w tygodniu, wanych dzieci zginęło w wyniku póz
-
rów. Wiele klientek to nastolatki. Ponie- proponując mamom realne alternaty- nych aborcji dzień wcześniej...
waż w stanie Illinois nie jest wymagana wy dla aborcji  darmowe wyprawki
zgoda rodziców na aborcję u nieletniej dla dzieci, adresy gdzie mogą znalez
ć Przeglądając raporty tygodnio-
córki, młodociane matki przyjeżdżają darmową pomoc lekarską, wsparcie we, widzimy proporcje, na przy-
także z innych stanów. Z tego samego emocjonalne i materialne, a nawet kład 140 dzieci zabitych, 10 ocalo-
powodu trafiają tu nieletnie ofiary gwał- mieszkanie. Naszą podstawową misją nych. Czy nie masz czasem poczu-
tów i kazirodztwa, przywożone i zmusza- jest ocalenie i dziecka i jego matki. cia, że to syzyfowa praca?
ne do aborcji przez gwałcicieli. Dzięki Jeśli chodzi o sposób naszej pracy, Jeżeli kiedykolwiek chcemy odbudo-
interwencji Angeli i Daniela udało się najlepiej spojrzeć na któryś z naszych wać kulturę życia, szacunek dla życia,
niedawno aresztować gwałciciela z Ar- tygodniowych raportów. Poniedziałek  musimy pokochać te matki i ich dzieci.
kansas, który wykorzystywał seksualnie w tym tygodniu z kliniki wyniesiono po- A to zaczyna się od nas samych. Wystar-
13-latkę, wielokrotnie ją zapładniając nad 120 paczek z częściami ciał zeszło- czy jedna osoba, by rozpocząć działal-
i zmuszając do aborcji w klinice. tygodniowych ofiar. Zostaną przezna- ność w obronie życia. A inni się przyłą-
czone na badania medyczne, farmaceu- czają. Często w posłudze przy klinice to-
Bogna Białecka: Na czym pole- tyczne i dla firm kosmetycznych. Liczy- warzyszą nam z modlitwą różańcową lu-
ga działalność Posługi Małych Zwy- my paczki wynoszone przez posłańców dzie z pobliskiego kościoła, a także dzie-
cięstw? z kliniki do furgonetek. Tego typu staty- ci uczące się w domu. Przez sześć i pół
Angela Michael: Z pomocą naszej styki pozwalają ocenić skalę morderstw roku prowadziliśmy audycję radiową, te-
rodziny prowadzimy działania pomoco- dokonywanych w klinice Hope. raz nie mamy na to czasu, ale udaje nam
we dla kobiet w ciąży w pobliżu kliniki Wtorek  w klinice zostaje przepro- się produkować krótkie reklamówki pro-
aborcyjnej specjalizującej się w póz
- wadzonych około 40 aborcji, dwoje -life do telewizji. W ciągu tych lat widzie-
nych aborcjach. Nasz rodzinny bus dzieci ocalonych. Rejestracje samocho- liśmy wiele nawróceń wśród pracowni-
28
Służba Życiu I/2010
fot. Archiwum
ALTERNATYWA DLA ABORCJI
ków kliniki. Mówili, że pomogła im
w tym nasza stała, pokojowa obecność.
Niedawno jedyna dyplomowana pielę-
gniarka z kliniki przyszła do mnie i uści-
skawszy wyszeptała, że był to jej ostatni
dzień w tej rzez
ni i że dzięki mojej posłu-
dze zdecydowała się, by odejść i rozpo-
cząć pracę prawdziwej pielęgniarki i po-
magać ludziom żyć, a nie tracić życie. Za-
niemówiłam ze wzruszenia i płakałam
przez całą drogę powrotną do domu.
Dlaczego wybraliście akurat tę
klinikę jako teren Waszej pracy?
To centrum aborcyjne nie podlega
regulacjom i kontrolom stanowym. Dla-
tego tak dużo kobiet z innych stanów
przekracza granice Illinois, by tutaj pod-
dać się aborcji. Wiele z nich to nieletnie
dziewczęta. Na naszej stronie opisuje-
my szereg historii kobiet próbujących
ocalić przed śmiercią swe wnuki. Jeśli
nieletnia chce przekłuć sobie uszy 
musi uzyskać pozwolenie rodziców. Je-
śli nieletnia chce zabić swoje dziecko,
a jej rodzice próbują ją przed tym po- rzędziem. Ja odczuwam osobistą więz
w dzieło pomocy ciężarnym kobietom
wstrzymać  nie dość, że nie wejdą do z tymi dziećmi, które mają zostać zabi- i ich dzieciom.
kliniki, ale mogą zostać aresztowani! te. Gdy byłam mała, matka mnie porzu-
ciła i zostałam wychowana przez kato- Jak zwiększyć skuteczność dzia-
Działalność pro-life ma bezpo- lickie zakonnice. Póz
niej i tak skończy- łań prowadzonych w celu ochrony
średnie przełożenie na wasze życie łam na ulicy, żebrząc o jedzenie życia?
osobiste. i schronienie. Nie chcę o tym więcej Uważam, że centra pomocy kobie-
Mamy dwanaścioro dzieci  w tym je- mówić. Udało mi się ukończyć szkołę tom w ciąży powinny być usytuowane
denaście biologicznych, a ostatnie adop- i uzyskać wykształcenie jako pielę- tuż koło klinik aborcyjnych. Większość
towane. Udało nam się ocalić dziecko gniarka, specjalizująca się w położnic- z nich nie jest. Wiele jest zamkniętych.
narkomanki. Kobieta była w 34. tygo- twie. Wyszłam za mąż, urodziłam dzie- Musimy pamiętać, że każda kobieta
dniu ciąży. Udało nam się ją odwieść od ci i zaangażowałam się w ruch obrony idąca do centrum aborcyjnego idzie
aborcji, a trzy dni póz
niej urodziła có- życia. Wtedy ktoś zabrał mnie na czu- tam, by zabić swe dziecko. Nie wcho-
reczkę. Dziewczynka była chora i uzależ- wanie przed kliniką aborcyjną. Gdy po dzą do ośrodków pomocowych. Dlate-
niona od narkotyków. Jej matkę zabrano raz pierwszy stanęłam przed tym bu- go potrzebne jest aktywne wyjście im
do więzienia, a  opiekę nad dzieckiem dynkiem zobaczyłam jakieś 30 czy naprzeciw. Taka jest różnica między
miał przejąć stan Illinois. To nie była do- 40 kobiet, tłoczących się przed nim jak tym, co robimy my, a tym jak działa
bra sytuacja. Poszliśmy do sądu i uzyska- stado. Wolno wchodziły do środka, nie- większość centrów pomocy. My nie
liśmy od dziewczyny zgodę na adopcję. które w zaawansowanej ciąży. To mi tylko czekamy na kobiety, by im po-
W tej chwili dziewczynka jest już zdrowa złamało serce. Płakałam po nocach. móc, my aktywnie wychodzimy im na-
i dobrze się rozwija. Z pomocą Bożą na- Wiem, że to może zabrzmieć dziwnie, przeciw. Zapraszamy, by obejrzały swe
szym pragnieniem jest możliwość ocale- ale Pan wskazał mi wtedy fragment Pi- dziecko na ultrasonografie, rozmawia-
nia i adopcji jeszcze wielu dzieci. sma Świętego  Księga Przysłów 24: my o ich stanie ducha, interesuje nas,
11 12.  Ratuj wleczonych na śmierć, co czują. Zawsze też rozmawiamy
Co skłoniło Cię do podjęcia wła- wstrzymaj rózgi, by nie zabijały. Czy o konkretnych formach pomocy
śnie takiej formy działalności pro- powiesz: Nie wiedziałem tego?� Kto w trudnej sytuacji.
-life? Co daje Ci siłę, żeby od tylu bada serca, ma nie rozumieć? Wie Ten,
lat przyjeżdżać każdego dnia pod który dusz dogląda, i według czynów Bogna Białecka
klinikę? odda każdemu . Te słowa mnie odmie-
Moje osobiste doświadczenie tego, niły. Podjęliśmy wszystkie nasze Publikacja artykułu dzięki uprzej-
że Pan wezwał mnie do bycia Jego na- oszczędności i zainwestowaliśmy mości portalu internetowego fronda.pl
29
Służba Życiu I/2010
fot. Archiwum
Apel 100 naukowców
do polskich parlamentarzystów w sprawie
procedury  in vitro i naprotechnologii
We wrześniu w Sejmie RP rozpoczęły się prace nad regu- -195�C). To naruszenie ekologii prokreacji skutkuje prawie dwu-
lacjami prawnymi dotyczącymi procedury  in vitro . Jako krotnym wzrostem śmiertelności niemowląt, 2 3-krotnym wzro-
naukowcy i nauczyciele akademiccy pragniemy zabrać głos stem występowania różnych wad wrodzonych a także opóz
nie-
w tej ważnej kwestii społecznej. Życie człowieka rozpoczyna niem rozwoju psychofizycznego dzieci poczętych metodą  in vi-
się w momencie poczęcia  to fakt biologiczny, naukowo tro w porównaniu do dzieci poczętych w sposób naturalny.
stwierdzony. Procedura  in vitro , mająca służyć przekazy- Pozytywną metodą pomocy małżonkom pragnących po-
waniu życia ludzkiego, jest nieodłącznie związana z niszcze- częcia i urodzenia dziecka jest naprotechnologia. Naprotech-
niem życia człowieka w fazie prenatalnego rozwoju, jest nologia to nowoczesna metoda diagnozowania i leczenia nie-
więc głęboko nieetyczna i jej stosowanie winno być prawnie płodności na podstawie tzw. Modelu Creightona, służącego
zakazane. Z publikowanych danych  z różnych ośrodków precyzyjnej obserwacji organizmu kobiety w czasie jej natu-
medycznych stosujących  in vitro  wynika, że w trakcie tej ralnego cyklu. Na żadnym etapie stosowania naprotechnolo-
procedury ginie 60-80% poczętych istot ludzkich (z brytyj- gii nie dochodzi do niszczenia poczętych istot ludzkich, naru-
skich informacji wynika, że nawet 95%). szenia godności małżonków i poczętej istoty ludzkiej oraz za-
Procedura  in vitro , na różnych etapach jej stosowania, na- chowane są ekologiczne zasady prokreacji. Należy też pod-
rusza trzy artykuły Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: kreślić, że naprotechnologia w porównaniu do procedury  in
art. 30, art. 38, art. 40 oraz art. 157 kodeksu karnego. Procedu- vitro jest bardziej skuteczna i kilkakrotnie mniej kosztowna.
ra ta jest rażąco sprzeczna z ekologią prokreacji, zastępując na- Apelujemy o wprowadzenie ustawowego zakazu stoso-
turalne środowisko poczęcia i początkowego rozwoju człowie- wania procedury  in vitro jako drastycznie niehumanitarnej
ka, jakim jest łono matki, przez  szkło , a w skrajnym przypad- oraz o szerokie upowszechnienie naprotechnologii i zapew-
ku przez system głębokiego zamrażania (do temperatury nienie jej pełnej refundacji z NFZ.
prof. dr hab. Franciszek Adamski, Kraków dr inż. Alicja Kowalska, Kraków dr hab. Michał Ptyszmant, Białystok
dr Marek Babik, Kraków dr Asja Kozak, Poznań dr hab. med. Teresa Reduta, Białystok
dr Alina Bielawska, Kielce prof. zw. Stanisław Krzyniecki, Wrocław dr hab. Mieczysław Ryba, Toruń
prof. zw. dr hab. Ryszard Bender, Toruń dr A
ukasz Krzywiecki, Wrocław prof. dr hab. Maria Ryś, Warszawa
prof. dr hab. inż. Bogumił Bieniasz, Rzeszów prof. dr hab. Henryk Kurczab, Rzeszów prof. dr hab. med. Maria Sobaniec-A
otowska, Białystok
prof. dr hab. Aleksander Bobko, Rzeszów prof. dr hab. inż. Ludwik Laudański, Rzeszów prof. dr hab. Marek Stanisz, Rzeszów
lek. med. Halina Bogusz, Poznań dr Jerzy Lechowski, Lublin prof. dr hab. Anna Stankowska, Poznań
dr med. Mirosław Bogusz, Poznań prof. Tadeusz Litko, Białystok prof. zw. dr hab. Wojciech Stankowski, Poznań
dr inż. Władysław Brzozowski, Rzeszów dr hab. Wojciech A
ebkowski, Białystok dr Rafał Staszewski, Poznań
prof. dr hab. med. Zbigniew Chłap, Kraków dr med. Maria A
azawska, Białystok dr Wiesława Stefan, Wrocław
dr Krystyna, Cygorijni, Kraków prof. dr hab. Wojciech A
ączkowski, Lublin dr inż. Stanisław Szela, Rzeszów
dr Andrzej Dakowicz, Białystok dr Kazimierz Maciąg, Rzeszów prof. zw. dr hab. Kazimierz Stępczak, Poznań
dr Lidia Dakowicz, Białystok dr hab. Anita Magowska, Poznań dr Anna Szuba-Trznadel, Wrocław
dr hab. inż. Joanna Dulińska, Kraków prof. dr hab. Tadeusz Markowski, Rzeszów prof. dr hab. Agnieszka Szyszkowska, Wrocław
prof. dr hab. Tadeusz Gerstenkorn, Toruń dr Elżbieta Mazur, Rzeszów dr Krystyna Śmietało, Białystok
dr Lucyna Górska-Kłęk, Wrocław dr Monika Mekroda-Bąk, Poznań dr med. Wanda Terlecka, Częstochowa
dr Jerzy Grygiel, Kraków dr med. Rafał Michalik, Kraków dr hab. Piotr Tomaszek, Poznań
dr Stanisław Grześ, Poznań prof. dr hab. med. Alina Midro, Białystok dr Marek Mariusz Tytko, Kraków
prof. dr hab. Antoni Feluś, Katowice dr med. Henryk Midro, Białystok dr med. Ewa Wasilewicz, Białystok
prof. dr hab. inż. Andrzej Flaga, Lublin dr hab. Grzegorz Musiał, Poznań lek med. Tadeusz Wasilewski, Białystok
prof. doc. dr hab. Waldemar Furmanek, Rzeszów dr Barbara Muśnicka, Poznań dr hab. inż. A
ukasz Węsierski, Rzeszów
prof. dr hab. Zbigniew Jacyna-Onyszkiewcz, Poznań prof. dr hab. Czesław Muśnicki, Poznań dr Maria Wierzbińska, Rzeszów
dr Stanisław Kalinkowski, Warszawa prof. dr hab. Edward Nieznański, Warszawa dr Józef Winiarski, Kraków
dr inż. Anna Kasprzyk, Lublin dr Lucyna Nowak, Kraków doc. dr hab. Jadwiga Wronicz, Kraków
prof. dr hab. inż. Janusz Kawecki, Kraków dr Józef Nowicki, Wrocław dr hab. prof. AGH Zygmunt Wronicz, Kraków
dr Danuta Kejda, Rzeszów dr hab. Andrzej Ochocki, Warszawa ks. prof. dr hab. Józef Zabielski, Warszawa
dr Marian Kęsek, Kraków dr hab. Teresa Olearczyk, Kraków dr Antoni Zając, Rzeszów
prof. zw. Stefania Kinal, Wrocław prof. zw. dr hab. Gustaw Ostasz, Rzeszów dr Bożena Zając, Rzeszów
dr Jan Kłys, Warszawa prof. dr hab. Edward Ozimek, Poznań prof. zw. dr hab. Zygmunt Zagórski, Poznań
dr Marta Komorowska-Pudło, Szczecin dr Janusz Pasterski, Rzeszów dr Bogna Zawieja, Poznań
prof. dr hab. Maria Kopacz, Rzeszów dr Stanisław Paszkowski, Wrocław dr inż. Antoni Zięba, Kraków
prof. zw. dr hab. Stanisław Kopacz, Rzeszów prof. dr hab. Maria Piskornik, Kraków dr Marian Zwiercan, Kraków
dr hab. Urszula Kopeć, Rzeszów prof. dr hab. Zdzisław Piskornik, Kraków prof. dr hab. Krzysztof Zwierz, Białystok
dr hab. Irena Kosacka, Białystok dr med. dr h. c. Wanda Półtawska, Kraków
dr hab. inż. Jan Kosendiak, Wrocław dr Barbara Półtorak, Rzeszów
30
Służba Życiu I/2010
W polskiej oświacie mamy typ A edukacji seksualnej
Polski model
 wychowania do życia w rodzinie
przynosi dobre rezultaty
W literaturze przedmiotu wyróżnia się trzy główne rodzaje wychowania seksualnego:
A  wychowanie do czystości  abstynencji seksualnej (abstinence-only education, chastity education)
B  biologiczną edukację seksualną (biological sex education)
C  złożoną edukację seksualną zawierającą oba powyższe podejścia (comprehensive sex education).
Tę klasyfikację opracowała Amerykańska Akademia Pediatrii.
W Europie zachodniej panuje permisywna seksedukacja typu B lub C, która prowadzi do wielu niepożądanych zjawisk wśród młodych ludzi
(a także i starszych pokoleń): wzrostu zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową, zabijania poczętych dzieci i rodzenia dzieci przez mło-
dociane matki.
W Polsce dzięki wprowadzeniu za czasów rządu AWS  wychowania do życia w rodzinie , które można zaklasyfikować jako edukację sek-
sualną typu A, mamy dobrą sytuację, co nie oznacza, że realizowane dzisiaj programy nie mają być udoskonalane, a praktyczna ich realizacja
przez nauczycieli ulepszona.
Wielkim błędem byłoby wprowadzenie w Polsce seksedukacji typu B i C (co zrealizowano np. w Wielkiej Brytanii i Szwecji), gdyż
skutkuje to fatalnymi rezultatami wśród młodzieży.
W poniższych tabelach wykazano liczbowo  w oparciu o dane ONZ, UE i WHO  do jakich fatalnych wyników prowadzi wprowadzenie
edukacji seksualnej zakładającej promowanie antykoncepcji z pominięciem aspektów etycznych, czyli bez nauczania abstynencji
i odpowiedzialności.
Liczba aborcji
L
i
c
z
b
a
a
b
o
r
c
j
i
Liczba
Liczba Liczba
Liczba kobiet
legalnych Liczba kobiet
Populacja legalnych urodzeń wśród
w wieku
Państwo aborcji wśród nieletnich Urodzenia
w tys. aborcji rocznie nieletnich
prokreacyjnym
nieletnich (15 19)
(ogółem) (15 19)
(15 44)
(15 19)
Polska 38 180 199 mniej niż 199 20 461 1 487 431 8 384 255 356 131
Szwecja 8 994 34 454 6 400 1 594 274 188 1 719 169 100 928
Wielka 59 835 197 913 40 387 49 633 1 894 754 14 304 830 695 549
Brytania
dane za rok 2004
Choroby przenoszone drogą płciową
C
h
o
r
o
b
y
p
r
z
e
n
o
s
z
o
n
e
d
r
o
g
ą
p
ł
c
i
o
w
ą
Liczba
Liczba przypadków rzeżączki Liczba osób żyjących
przypadków kiły
Państwo na 100 000 mieszkańców z HIV/AIDS na 1000
na 100 000 mieszkańców
w 2005 r. mieszkańców w 2003 r.
w 2005 r.
0,52 0,26 0,37
Polska
2,20 6,47 0,40
Szwecja
3,81 37,25 0,85
Wielka Brytania
Informacje z tej tabeli wskazują, że w zakresie chorób przenoszonych drogą płciową: kiły, rzeżączki, oraz HIV/AIDS sytuacja
w Polsce jest zdecydowanie najlepsza. Byłoby wielkim błędem wprowadzenie do polskich szkół edukacji seksualnej typu B lub C.
Stanisław Kowalski
Kraków, listopad 2008 r.
Dane w tabelach zaczerpnięto z raportów WHO, ONZ; szczegółową bibliografię podano na www.pro-life.pl.
31
Służba Życiu I/2010
Wystawa w obronie życia
Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka przygotowało  z myślą
o obchodach Narodowego Dnia Życia  wystawę:  Ojciec Święty w sprawie naj-
mniejszych .
W 2004 roku Sejm RP ustanowił Narodowy Dzień Życia, obchodzony corocznie
24 marca. Dzień ten ma stać się okazją do narodowej refleksji nad odpowiedzialno-
ścią władz państwowych, społeczeństwa i opinii publicznej za ochronę i budowanie
szacunku dla życia ludzkiego. Powinien być zachętą dla wszelkich działań służących
wsparciu i ochronie życia ludzkiego.
Wystawa to 12 plakatów formatu 90 x 60 cm przedstawiających m.in. wypowie-
dzi Papieża Jana Pawła II związane z obroną życia oraz podstawowe informacje na
temat rozwoju dziecka przed narodzeniem. Wystawa została opracowana przez ar-
tystę Jadwigę Mączkę. Wystawa nie zawiera żadnych drastycznych zdjęć.
Wystawa była z powodzeniem prezentowana w gmachu Sejmu Rzeczpospolitej
Polskiej w lutym 2005 r., a także w wielu kościołach, m.in. w Katedrze Opolskiej,
Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-A
agiewnikach, w kościele św. Krzyża
w Warszawie.
Urządzenie takiej wystawy w urzędzie miejskim czy gminnym, domu kultury, w bi-
bliotece lub w szkole może być doskonałą formą uczczenia Narodowego Dnia Życia.
Nasze Stowarzyszenie oferuje wystawę w cenie 25 zł za wszystkie 12 plakatów
zapakowanych w karto-nową tubę. Cena zawiera koszty przesyłki.
Plakaty można obejrzeć w internecie pod adresem: www.pro-life.pl/wystawa
Zamówienia:
Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka
ul. Krowoderska 24/1, 31-142 Kraków
tel. /fax [phone], fax. [phone]
e-mail: [e-mail]