Uczniowie LIPIEC-SIERPIEC

Coraz większa liczba muzeów organizuje lekcje muzealne dla szkół
zainteresowanych wprowadzaniem nowych form kształcenia. Co ważne,
zbiory muzealne poświęcone rozwojowi gospodarczemu regionu związane są
z działalnością na tym terenie cechów rzemieślniczych.
Na lekcję
do muzeum
Szymon Konkol
Jednym z celów zajęć i lekcji prowadzonych w mu- ekspozycje, jak:  Symbole rzemieślnicze, czyli, po czym
zeum jest odejście od systemu klasowo-lekcyjnego można było poznać, kto jaki zawód wykonywał (lekcja
oraz przygotowanie wrażliwych na dobra kultury omawiająca symbole używane przez rzemieślników
odbiorców  uczniów. Muzea odgrywają ważną rolę będące świadectwem technik wytwórczych i zdolności
w procesie dydaktycznym. Znajdujące się tu wytwory wykonawcy),  Życie w dawnym mieście, czyli jakie były
materialnej i duchowej działalności człowieka, utrwa- zajęcia dawnych mieszkańców miasta (opis dawnych
lonej w dziełach kunsztu rękodzielnictwa artystyczne- zawodów, wygląd warsztatów rzemieślniczych, praca
go i rzemieślniczego, wywołują u uczniów intensywne i nauka u mistrza),  Organizacje rzemieślnicze i ich
przeżycia poznawcze. funkcjonowanie na przestrzeni wieków (prawne ramy
Lekcje muzealne nie rozpoczynają się ani nie kończą funkcjonowania rzemiosła na terenie Polski ze szcze-
dzwonkiem, uczniowie nie muszą siedzieć w ławce, gólnym uwzględnieniem Górnego Śląska i ziemi
a przede wszystkim lekcja odbywa się poza klasą, rybnickiej) czy lekcja związana z ekspozycją  Techniki
w otoczeniu nowym dla uczniów, co sprzyja aktyw- wytwórcze  rzemiosła dawne i współczesne . Jest ona
nemu przyswajaniu nowych treści. W czasie lekcji szczególnie ciekawa, ponieważ w skład tej ekspozycji
muzealnej bardziej niż w wielu innych okolicznościach wchodzą eksponaty przekazywane muzeum przez
możliwe jest rozwijanie u uczniów umiejętności koja- wielopokoleniowe rodzinne zakłady piekarskie i cu-
rzenia znanych faktów z nowo poznanymi elementami, kiernie, jak również pamiątki organizacji cechowych
pozwalającymi rozszerzyć ich dotychczasową wiedzę. w Rybniku, których historia sięga XII wieku.
Ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do mło- Stała wystawa  Cechy rzemieślnicze w miastach
dzieży kształcącej się w zawodach rzemieślniczych, Górnego Śląska jest próbą pokazania miejsca oraz
pozwalając na budowanie szacunku do tradycji i hi- funkcjonowania samorządnych organizacji zawodo-
storii rozwoju zawodu. Żaden nawet najbarwniejszy wo-społecznych, jakimi od średniowiecza były cechy
opis nie zastąpi przeżyć, które powstają po wizualnym skupiające wolnych rzemieślników. Zmiany zachodzą-
kontakcie z oryginalnym reliktem przeszłości. ce w XIX wieku, spowodowane rozpadem dawnych
Jednym z miast kultywujących historię powstawa- struktur społecznych i rozwojem przemysłu, zepchnę-
nia i rozwoju cechów rzemieślniczych jest Rybnik. ły tradycyjne rękodzielnicze formy produkcji na ubo-
Muzeum Miejskie w Rybniku posiada w swych cze. Jednak pozostał prestiż rzemieślnika  fachowca
zbiorach ogromną kolekcję eksponatów i pamiątek, znającego swój zawód i potrzeby środowiska.
które składają się na stałą ekspozycję zatytułowaną Eksponaty muzealne, dokumenty i zdjęcia obrazu-
 Cechy rzemieślnicze w miastach Górnego Śląska . jące poziom techniki oraz kulturę śląskich rzemieśl-
Ciekawą formą współpracy pomiędzy Muzeum ników wprowadzają zwiedzającego w klimat życia
a licznymi w rejonie szkołami kształcącymi młodych rzemieślników od czasów średniowiecza do wybuchu
rzemieślników jest szeroka oferta lekcji muzealnych II wojny światowej. Szkoda, że nie zorganizowano
nawiązujących swą tematyką do rozwoju rzemiosła dotychczas wystawy poświęconej działalności cechów
i cechów rzemieślniczych. w realiach PRL-u. Z pewnością zwiedzenie jej byłoby
Do przykładów takich zajęć można zaliczyć prowadzo- okazją do przeprowadzenia kolejnej, jakże ciekawej
ne przez kustosza Muzeum wykłady omawiające takie lekcji muzealnej.
www.cukiernictwo.elamed.pl
76