PODSTAWOWE WZORY Z FIZYKI  POZIOM GIMNAZJUM
Wielkość fizyczna Wzory fizyczne Objaśnienia Jednostki
[s] = 1m
s
Droga i prędkość w ruchu jed-
m
v = s  droga, v  prędkość, t  czas
s = v Å"t [v] = 1
nostajnym prostoliniowym s
t
s
m
p = mÅ"v
Pęd P  pęd, m  masa, v - prędkość [ p] = 1kg
s
1
Droga w ruchu jednostajnie
2
s = Å" a Å"t a  przyspieszenie, t  czas [s] = 1m
przyspieszonym s
2
Prędkość chwilowa w ruchu jed-
m
vt  prędkość ciała po czasie t,
nostajnie przyspieszonym (po vt = a Å"t [v] = 1
a  przyspieszenie, t - czas
s
jakimÅ› czasie) vt
a  przyspieszenie ciała,
F m
F = m Å" a
a = lub [a] = 1
Druga zasada dynamiki F  siła działająca na ciało,
m
s2
m  masa ciała
[F] = 1 N
Fc  siła cię\
kości, m  masa ciała,
Fc = m Å" g N m m
Siła cię\
kości Fc (lub cię\
ar )
g  przyspieszenie ziemskie ( )
g H"10 =10
( = 1kg Å" )
kg s2
s2
D  gęstość, m  masa,
m
kg g
[d] = 1 ale częściej [d] = 1
Gęstość V  objętość zanurzonej
d =
m3 cm3
V części ciała
Fw  siła wyporu, Fc  cię\
ar wypartej wody,
Fw = Fc = m Å" g = d Å"V Å" g
Siła wyporu m  masa, g  przyspieszenie ziemskie, d  [F] = 1 N
gęstość, V  objętość
F
N
p  ciśnienie, F  siła, s  powierzchnia, na
[p] = 1 Pa (=1 )
Ciśnienie p p =
którą działa siła m2
s
Praca W W  praca, F  siła, r  przesunięcie [W] = 1J
W = F Å" r
W
J
[P] = 1W ( = 1 )
Moc P P = W  praca, P  moc,
s
t
m Å" v2
Energia kinetyczna Ek Ek  En. kinet., m  masa ciała, v - prędkość [Ek] = 1J
Ek =
2
Ep  En. pot., m  masa, g  przyspieszenie
Ep = m Å" g Å" h
Energia potencjalna Ep [Ep] = 1J
ziemskie, h - wysokość
Zasada zachowania energii me-
Ec = Ek + Ep Ec  energia całkowita, Ep  En. pot., [Ec] = 1J
chanicznej Ek  En. kinet
Ew  energia wewnętrzna, W  energia prze-
Pierwsza zasada termodynamiki "Ew = W + Q [Ew] = 1J
kazana przy wyk. pracy, Q  en. cieplna
f - częstotliwość , T - okres [ f ] = 1 Hz
Częstotliwość f
1 1
f = T =
,
T f
T  okres, f - częstotliwość,
Okres T [T] = 1 s
F  siła Coulomba, q1 i q2 (q czyt. ku)  ła-
q1 Å" q2 dunki elektryczne,
Prawo Coulomba
F = k Å" [F] = 1N
2
(siła Coulomba) r  odległość od środków ciał,
r
k  współczynnik (pewna stała liczba)
q
I  natÄ™\
enie prÄ…du, q  Å‚adunek elektryczny,
NatÄ™\
enie prÄ…du elektrycznego I I = [I] = 1A
t - czas
t
U
R  opór elektryczny przewodnika,
R = [R] = 1&!
Opór elektryczny R
I U i I  wy\
ej objaśnione.
R  opór elektryczny drutu
l
[R] = 1&!
Opór elektryczny np. drutu R = Á l- dÅ‚ugość drutu, Á(czyt. ro)  opór wÅ‚aÅ›ciwy
s
s  pole poprzecznego przekroju
Opór zastepczy
Rz = R1+R 2 +L+Rn Rz  opór zastępczy,
[R] = 1&!
 połączenie szeregowe R1, R2 & - poszczególne opory
1 1 1 1
Opór zastepczy Rz  opór zastępczy,
= + +L+
[R] = 1&!
Rz R1 R2 Rn
 połączenie równoległe R1, R2 & - poszczególne opory