2. WSKAŹNIKI POZIOMU GOSPODAROWANIA.
PNB a PKB
PKB jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terenie danego kraju, niezależnie od tego kto jest ich właścicielem.
PNB jest miernikiem całkowitych dochodów wytworzonych przez obywateli danego kraju, niezależnie od miejsca świadczenia usług przez czynniki produkcji.
PNB=PKB powiększony o dochody netto z tytułu własności za granicą.
PKB w cenach czynników produkcji jest miarą produkcji krajowej z pominięciem podatków pośrednich.
Wartość PKB Y ≡ C + I + G - Te
C - konsumpcja, I - inwestycja, G - usługi, Te - podatki pośrednie
PKB w cenach rynkowych jest miarą produkcji krajowej łącznie z podatkami pośrednimi. Stanowi wyższą wartość od PKB w cenach czynników produkcji o wielkość podatków pośrednich pomniejszoną o ewentualne subsydia do dóbr i usług.
Y ≡ C + I + G
Nominalny PNB jest miarą produkcji w cenach bieżących.
Realny PNB mierzy produkcję w cenach stałych. Realny PNB nie uwzględnia zmian ogólnego poziomu cen będących wynikiem inflacji.
Deflator to stosunek nominalnego PNB do PNB realnego. Jest to wskaźnik ogólnego poziomu cen stosowany do wprowadzania korekty z tytułu inflacji.
PNB per capita (realny PNB na 1 mieszkańca) jest to globalny PNB podzielony przez liczbę ludności kraju. Jest to wskaźnik ilości dóbr i usług przypadających na osobę.
PNB skorygowany o wartość amortyzacji to PNN inaczej dochód narodowy (część produkcji brutto musi zostać przeznaczona na odtworzenie zużytego kapitału i ta część produkcji brutto nie może być skierowana do konsumpcji, ani na nowe inwestycje powiększające kapitał)
Amortyzacja - jest miarą szybkości zmniejszania się wartości istniejącego zasobu kapitału w danym okresie, będącego wynikiem jego fizycznego lub ekonomicznego zużycia. Amortyzacja określa w jakim stopniu zużywa się rzeczywisty zasób kapitału w każdym okresie. Amortyzacja jest kosztem ekonomicznym, ponieważ dotyczy zasobów zużywanych w procesie produkcji.
Dochód narodowy jest to PNN wytworzony w gospodarce. Oblicza się go przez odjęcie amortyzacji od PNB w cenach czynników produkcji. Dochód narodowy jest to ilość pieniędzy, jaką dysponuje gospodarka na wydatki na dobra i usługi, po odłożeniu odpowiedniej ilości pieniędzy na sfinansowanie amortyzacji i utrzymanie istniejącego poziomu zasobu kapitału.
PNB jest równy sumie nie opodatkowanych dochodów ludności (lub dochodów opodatkowanych powiększonych o podatki) pozostających w firmach zysków nie podzielonych oraz amortyzacji. Inaczej mówiąc PNB będzie równy sumie dochodów ludności oraz powiększonych o amortyzację dochodów firm. Jeśli pominiemy kwestię salda wymiany z zagranicą i salda zapasów stwierdzić możemy, iż
PNB = dochodom brutto