6 Kinematyka odwrotna

background image

1

6. Kinematyka odwrotna manipulatora

Przykład 1

Wyznacz zmienne złączowe manipulatora 2-członowego przedstawionego na rys. 1 dla

zadanego położenia A(x, y) chwytaka. Przyjmij, że wymiary manipulatora są znane.

A(x,y)

Rys. 1. Manipulator 2-członowy

Rozwiązanie

Poniżej zaprezentowano rozwiązania zadania kinematyki odwrotnej manipulatora

2-członowego stosując podejście analityczne oparte na notacji D-H.

Wykorzystując notację D-H należy tak ustawić osie współrzędnych, aby ruch poszczególnych

członów (ogniw) odbywał się zawsze względem osi Z. Często w jednym przekształceniu nie

da się odpowiednio zorientować układów współrzędnych tak, aby oś Z była w osi ruchu.

Należy wtedy przyjąć dodatkowy układ współrzędnych odpowiednio zorientowany względem

poprzedniego. Na rys. 2 przedstawiono analizowany manipulator z przyjętymi układami

współrzędnych.

0

Z

0

X

1

Z

2

Z

3

Z

1

X,

2

X

3

X

Rys. 2. Manipulator 2-członowy z przyjętymi układami współrzędnych

W tab. 1 zamieszczono parametry D-H manipulatora 2-członowego. Znak minus przy kątach

90

°

wynika z reguły śruby prawoskrętnej.

background image

2

Tab. 1. Parametry D-H manipulatora 2-członowego

Układ

θ

i

ε

i

a

i

α

i

1

θ

1

*

0

a

1

0

2

-90

°

0

0

-90

°

3

0

ε

3

*

0

0

(

)

=

=

=

1

0

0

0

0

1

0

0

s

0

c

s

c

0

s

c

1

0

0

0

0

1

0

0

0

0

1

0

0

0

1

1

0

0

0

0

1

0

0

0

0

c

s

0

0

s

c

)

,

0

,

0

(

,

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

ε

θ

a

a

a

Z

Trans

Rot

H

(

) (

)

(

)

(

)

(

) (

)

(

)

(

)

(

) (

)

=

=

°

°

°

°

°

°

°

°

=

°

°

=

1

0

0

0

0

0

1

0

0

0

0

1

0

1

0

0

1

0

0

0

0

90

c

90

s

0

0

90

s

90

c

0

0

0

0

1

1

0

0

0

0

1

0

0

0

0

90

c

90

s

0

0

90

s

90

c

90

,

90

,

2

1

X

Z

Rot

Rot

H

=

=

1

0

0

0

1

0

0

0

0

1

0

0

0

0

1

)

,

0

,

0

(

3

3

3

2

ε

ε

Trans

H

(

)

(

)

+

+

=

=

1

0

0

0

0

0

1

0

s

s

0

c

c

c

0

s

1

3

1

1

1

1

3

1

1

1

3

2

2

1

1

0

3

0

θ

ε

θ

θ

θ

ε

θ

θ

a

a

H

H

H

H

Aby rozwiązać kinematykę odwrotną rozważanego manipulatora wykorzystując macierz

0

H

3

otrzymaną z zadania prostego kinematyki należy porównać odpowiednie jej elementy (tj. H

14

i H

24

) z położeniem zadanym chwytaka A(x, y). Ponieważ ruchliwość manipulatora wynosi 2,

tak więc wystarczy wykorzystać dwa równania, aby wyznaczyć zmienne złączowe

background image

3

(

)

(

)

y

a

x

a

=

+

=

+

1

3

1

1

3

1

sin

cos

θ

ε

θ

ε

Rozwiązanie odwrotnego zadania kinematyki uzyskamy rozwiązując powyższy układ równań

1

2

2

3

1

arctan

a

y

x

x

y

+

=

=

ε

θ

Czytelnik na pewno zauważył, że dla rozważanego (stosunkowo prostego) manipulatora

zmienne złączowe

1

θ

i

3

ε

dużo prościej można wyznaczyć stosując podejście geometryczne.

Zadanie 1

Rozwiąż zadanie kinematyki odwrotnej dla manipulatora typu SCARA (rys. 3) dla zadanej

pozycji

p i orientacji R.

Rys. 3. Schemat kinematyczny manipulatora typu SCARA

Zadanie 2

Dla manipulatora przedstawionego na rys. 4, zadana jest pozycja [x,y,z]

T

i orientacja (kąty u i

v) narzędzia. Wyznacz zmienne złączowe (odwrotne zadanie kinematyki) stosując

odprzężenie kinematyczne.

background image

4

Rys. 4. Schemat bryłowy manipulatora 5-złączowego

Odpowiedź

)

sin

sin

cos

(cos

sin

)]

sin

sin

cos

(cos

[sin

1

arctan

)]

sin

sin

cos

(cos

arccos[sin

)

cos

sin

sin

(cos

sin

cos

arctan

)

sin

sin

(

)

sin

cos

(

cos

sin

cos

sin

sin

arctan

1

1

2

1

1

1

1

5

1

1

4

2

2

3

2

1

v

v

u

v

v

u

v

v

u

v

v

u

u

u

v

l

y

u

v

l

x

u

l

z

u

v

l

x

u

v

l

y

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

θ

ε

ε

θ

+

+

=

+

=

=

+

=

=

=

θ

1

ε

2

ε

3

θ

4

l

A(x,y,z,u,v)

u

θ

5

θ

5

0

X

0

Z

l

u

v

A

X

Z

Y

background image

5

Zadanie 3

Napisz w programie Matlab skrypt który będzie rysował układy współrzędnych
przyporządkowanie do manipulatora z zad. 2 dla zadanej pozycji i orientacji A(x, y, z, u, v)
tego manipulatora.


Literatura:

[1] Buratowski T.: Podstawy robotyki, AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-

Dydaktyczne, 2006

[2] Spong M. W., Vidyasagar M.: Dynamika i sterowanie robotów, Wydawnictwa

Naukowo-Techniczne, 1997

[3] Zdanowicz R.: Podstawy robotyki, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2001

Informacja o prawach autorskich

O ile nie zaznaczono inaczej, rysunki i teksty pochodzą z pozycji podanych w literaturze.

Niniejsze opracowanie stanowi pomoc do laboratorium z Podstaw Robotyki.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kinematyka odwrotna
4 Kinematyka odwrotna
Kinematyka odwrotna, Automatyka i Robotyka, Semestr 4, Kinematyka i Dynamika Robotów i Manipulatorów
wykład 5 +matlab, W SPR nr 03 04 Kinematyka Odwrotna
Kinematyka odwrotna id 235013 Nieznany
kinematyka odwrotna
Kinematyka odwrotna
odwrotna kinematyka manipulatoa
Odwrotne zadanie kinematyki
Wykł 1B wstępny i kinematyka
Wyklad 06 kinematyka MS
Wyklad 05 kinematyka MS
3 Rodzaje jednorodnych transformacji stosowanych w kinematy

więcej podobnych podstron