ŻYWIENIE A CHOROBY

Marzena Morawiec

Agata Niwecka

Łukasz Mazurek

Przebieg miażdżycy

Początek choroby Miażdżyca

objawowa

(często w dzieciństwie)

Zmiany dyskretne Powikłąnia

Miażdżyca bezobjawowa
Zawała Zator Udar
Postępujące zwężenia

Mechanizm miażdżycy

1. Ogniskowe odkładanie się w ścianach

naczyń złogów lipidowych (cholesterolu) →
naciekanie tłuszczem

2. Gromadzenie się makrofagów poch. Z

monocytów krwi

3. Przenikanie do mm. gładkiej i namnażanie

się

4. Odkładania się kolagenu, proteoglikanów i

soli wapnia

5. Występowanie zmian zakrzepowych

Żywienie a miażdżyca

Dieta wpływa modyfikująco na czynniki miażdżycy i

związane z nią choroby ukł. krążenia:

Nieprawidłowości w lipidogramie krwi w wyniku spożycia

nadmiernej ilości tłuszczów nasyconych:

↑ stęż LDL
↑ stęż trójglicerydów
↓ stęż HDL

Szczegóły:
↑ tłuszczów nasyconych poch. zwierzęcego→ ↑ stęż

cholesterolu

↑ tłuszczów nienasyconych Ω 6 →↓ LDL
↑ tłuszczów nienasyconych Ω 3→↓trójglicerydów i

↓krzepliwości krwi

Żywienie a miażdżyca

• Nadciśnienie tętnicze
• Otyłość brzuszna
• Upośledzona tolerancja

glukozy i cykrzyca typu II

• Małe spożycie

antyoksydantó ( vit. E, C,

βkaroten, flawonoidy, Se,

Zn, Mn )

Antyoksydanty ↓ryzryko

rozwoju miażdżycy przez

↓oksydacji lipidów farkcji LDL

Czynniki o podłożu

żywieniowym

• Nadmiar energii pobieranej z pożywienie
• Utrzymywanie się przez dłuższy czas

nadmiernego spożycia dużych ilości
tłuszczów nasyconych

• Spożywanie dużych ilośći produktów

bogatych w cholesterol i wtórna
hipercholesterolemia

• Niedostateczne spożycie tłuszczy

zawierających jedno i wielonienasycone
kw. tłuszczowe

Zasady dietetyczne w

profilaktyce miażdżycy

1. Główne źródło energii –

produkty zbożowe 30 %

dziennego

zapotrzebowania energ.

2. Warzywa i owoce- 400g
3. Spożycie mleka ze

względu na dużą

zawartość wapnia

4. Mięso 100g/24 h
5. Ryby i rośliny strączkowe
6. Soja
7. Jajka
8. Oleje roślinne

Nadciśnienie

tętnicze

Wg WHO >

140/90mmHg

Nadciśnienie tętnicze jest czynnikiem rozwoju:
• Miażdżycy, udaru mózgowego
• Choroby wieńcowej
• Niewydolności nerek

Nadciśnienie tętnicze

może występować już pierwszej

dekadzie życia

Jest chorobą przewlekła i powinno

być systematycznie leczone

Żywienie a nadciśnienie

Otyłość – także u dzieci, szczególnie w połączeniu z

mała aktywnością fizyczną

redukcja masy ciała o 1kg → ↓ RR 1.5mmHg

Błędy dietetyczne- głównie nadmierne spożycie

NaCl

Alkohol – nawet w małych dawkach może wywołać

nadciśnienie

Niektóre leki np. antykoncepcyjne

Nadwaga i otyłość

Jest to ogólnoustrojowa

choroba w której
występuje wzrost masy
ciała jako skutek
nadmiaru tkanki
tłuszczowej co jest
wynikiem pobierania
nadmiaru energii z
pożywieniem w
stosunku do wydatku
energetycznego

Typy otyłości

Otyłość pośladkowo –

udowa

(obwodowa – typ gruszki,

gynoidalna)

Otyłość brzuszna

(centralna, typ jabłka,

androidalna)

Mierniki nadwagi i otyłości

• BMI = masa ciała

(kg/wzrost w m2)

• Wskaźnik QUETELETA

• WHR = obwód talii /

obwód bioder

Waga prawidłowa 20 < BMI >
24,9
Nadwaga 25 < BMI >
29,5
Otyłość BMI >
30

Otyłość - przyczyny

• Spożywanie nadmiaru

energii w stosunku do
wydatku energetycznego

• Mała lub brak aktywności

fizycznej

• Złe zbilansowanie diety
• Złe nawyki żywieniowe
• Przyczyny chorobowe

Ryzyko związane z otyłością

• Nadciśnienie

• Udary mózgu

• Zaburzenia lipidowe

• Choroba niedokrwienna serca

• Otłuszczenie serca i narządów wew.

• Niewydolność krążęni

• Kamica pęcherzyka żółciowego

• Nowotwory złośliwe

• Duszność , choroby ukł. oddechowego, bezdechy

podczas snu

• Zaburzenia miesiączkowania, hirsutyzm,

• Powikłania ciąży