Zaburzenia psychiczne

Zaburzenia psychiczne

wieku podeszłego oraz

wieku podeszłego oraz

Zasady postępowania

Zasady postępowania

z pacjentem geriatrycznym

z pacjentem geriatrycznym

Otępienia

Otępienia



przewlekłe,

przewlekłe,



najczęściej nieuleczalne

najczęściej nieuleczalne

,

,



całościowe

całościowe

zaburzenia funkcji

zaburzenia funkcji

psychicznych

psychicznych



spowodowane organicznym

spowodowane organicznym

uszkodzeniem mózgu

uszkodzeniem mózgu

Najczęstsze objawy

Najczęstsze objawy



labilność afektywna

labilność afektywna



impulsywność

impulsywność



zaburzenia pamięci

zaburzenia pamięci



zaburzenia snu

zaburzenia snu



ubóstwo mowy

ubóstwo mowy

Otępienie

Otępienie



WHO – zespół objawów wywołany

WHO – zespół objawów wywołany

chorobą mózgu, zwykle przewlekłą lub

chorobą mózgu, zwykle przewlekłą lub

o postępującym przebiegu,

o postępującym przebiegu,

charakteryzujący się klinicznie licznymi

charakteryzujący się klinicznie licznymi

zaburzeniami wyższych funkcji korowych

zaburzeniami wyższych funkcji korowych

takich jak pamięć, myślenie, orientacja,

takich jak pamięć, myślenie, orientacja,

liczenie, zdolność uczenia się, oceny.

liczenie, zdolność uczenia się, oceny.



Zaburzeniom

funkcji

poznawczych

Zaburzeniom

funkcji

poznawczych

często

towarzyszą

lub

nawet

je

często

towarzyszą

lub

nawet

je

poprzedzają zaburzenia emocjonalne,

poprzedzają zaburzenia emocjonalne,

zaburzenia zachowania i motywacji.

zaburzenia zachowania i motywacji.



6 miesięcy

6 miesięcy

Otępienia – podział

Otępienia – podział

etiologiczny

etiologiczny

Typy otępienia (etiologia)

Typy otępienia (etiologia)



Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera



Naczyniopochodne

Naczyniopochodne



Otępienie z ciałami Lewy’ego

Otępienie z ciałami Lewy’ego



Otępienie czołowo-skroniowe

Otępienie czołowo-skroniowe



HIV

HIV



Choroba Parkinsona

Choroba Parkinsona



Pląsawica Huntingtona

Pląsawica Huntingtona



Creudtzfeldta-Jakoba

Creudtzfeldta-Jakoba

Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera



Jest to choroba pierwotnie

zwyrodnieniowa mózgu spowodowana

odkładaniem się w nim białek

(głównie beta-amyloudu) o

patologicznej strukturze, powodujących

zanik neuronów i ich połączeń



Brak przyczyn naczyniopochodnych



Klinicznie pojawiają się zaburzenia:

pamięci, zachowania i niemożnością

funkcjonowania w codziennym życiu

Choroba Alzheimera- objawy

Choroba Alzheimera- objawy



Amnezja



Apraksja



Anomia



Zaburzenia adaptacji socjalnej



Zmiany nastroju



Prognoza  zgon

Choroba Alzheimera- diagnoza

Choroba Alzheimera- diagnoza

Pewna



Prawdopodobne kryteria AD (wszystkie)



Pozytywny wynik badania histopatologicznego
(biopsja lub autopsja

)

Prawdopodobna



Początek pomiędzy 40-m a 90-m rokiem życia



Brak wyraźnych objawów majaczenia



Otępienie potwierdzone: w badaniu
psychiatrycznym, MMSE i neuropsychologicznym



Postępujące pogorszenie funkcji poznawczych



Deficyt pamięci i co najmniej jednej funkcji
poznawczej



Brak wskaźników innego specyficznego otępienia

10 sygnałów ostrzegawczych

10 sygnałów ostrzegawczych

AD

AD

1. zaburzenia pamięci utrudniające

1. zaburzenia pamięci utrudniające

codzienne funkcjonowanie

codzienne funkcjonowanie

2. trudności w wykonywaniu

2. trudności w wykonywaniu

codziennych prac domowych

codziennych prac domowych

3. zaburzenia językowe

3. zaburzenia językowe

4. dezorientacja co do czasu i

4. dezorientacja co do czasu i

miejsca

miejsca

5. kłopoty w ocenie

5. kłopoty w ocenie

10 sygnałów ostrzegawczych

10 sygnałów ostrzegawczych

AD

AD

6. zaburzenia myślenia

6. zaburzenia myślenia

abstrakcyjnego

abstrakcyjnego

7. gubienie rzeczy

7. gubienie rzeczy

8. zmienny nastrój

8. zmienny nastrój

9. zmiany osobowościowe

9. zmiany osobowościowe

10. utrata inicjatywy

10. utrata inicjatywy

Otępienie

Otępienie

naczyniopochodne

naczyniopochodne

Patogeneza jest wieloczynnikowa

Patogeneza jest wieloczynnikowa

1.Związana z istnieniem zawałów mózgu

1.Związana z istnieniem zawałów mózgu

wynikających z zaburzeń rytmu serca czy

wynikających z zaburzeń rytmu serca czy

nadciśnienia tętniczego lub zmian

nadciśnienia tętniczego lub zmian

miażdżycowych tętnic doprowadzających

miażdżycowych tętnic doprowadzających

krew do mózgu

krew do mózgu

2. Spowodowana przez krwotoki

2. Spowodowana przez krwotoki

śródmózgowe lub podpajęczynówkowe

śródmózgowe lub podpajęczynówkowe

i krwiaki mózgu, a także inne choroby

i krwiaki mózgu, a także inne choroby

naczyń

naczyń

Otępienie

Otępienie

naczyniopochodne

naczyniopochodne

•

•

początek otępienia

początek otępienia

w ciągu 3 mies.

w ciągu 3 mies.

od

od

rozpoczęcia

rozpoczęcia

udaru

udaru

•

•

nagłe pogorszenie

nagłe pogorszenie

w zakresie funkcji

w zakresie funkcji

poznawczych lub

poznawczych lub

zmienność natężenia

zmienność natężenia

objawów

objawów

związanych ze stopniowym

związanych ze stopniowym

pogłębianiem się zaburzeń funkcji

pogłębianiem się zaburzeń funkcji

poznawczych.

poznawczych.

Otępienie czołowo-

Otępienie czołowo-

skroniowe

skroniowe



powolny początek i postępujący przebieg

powolny początek i postępujący przebieg



wczesne

wczesne

zaburzenia zachowań

zaburzenia zachowań

społecznych

społecznych



wczesne objawy odhamowania

wczesne objawy odhamowania



roztargnienie, impulsywność,

roztargnienie, impulsywność,

niecierpliwość

niecierpliwość



wczesny brak krytycyzmu co do własnej

wczesny brak krytycyzmu co do własnej

choroby

choroby



zaburzenia funkcji wykonawczych

zaburzenia funkcji wykonawczych



zaburzenia mowy w tym powtarzanie

zaburzenia mowy w tym powtarzanie

kilku słów, zdań, tematów

kilku słów, zdań, tematów

Otępienie z ciałami

Otępienie z ciałami

Lewy’ego

Lewy’ego



otępienie definiowane jako

otępienie definiowane jako

postępujące

postępujące

zaburzenia poznawcze

zaburzenia poznawcze



szczególnie widoczne mogą być deficyty

szczególnie widoczne mogą być deficyty

w badaniach uwagi, funkcjach wzrokowo-

w badaniach uwagi, funkcjach wzrokowo-

przestrzennych

przestrzennych



Osiowe objawy (1 nie zbędny)

Osiowe objawy (1 nie zbędny)

1.

1.

falujący przebieg procesów poznawczych

falujący przebieg procesów poznawczych

z wyraźną zmiennością uwagi i

z wyraźną zmiennością uwagi i

czuwania;

czuwania;

2.

2.

powtarzające się halucynacje wzrokowe;

powtarzające się halucynacje wzrokowe;

3.

3.

objawy zespołu parkinsonowskiego

objawy zespołu parkinsonowskiego

Otępienie w chorobie

Otępienie w chorobie

Parkinsona

Parkinsona



Cechuję się podstępnym powolnym i początkiem,

Cechuję się podstępnym powolnym i początkiem,

rozpoznawany jest na podstawie historii choroby,

rozpoznawany jest na podstawie historii choroby,

badania klinicznego i badania stanu psychicznego

badania klinicznego i badania stanu psychicznego

Określany jest jako:

Określany jest jako:

1.

1.

zaburzenia

zaburzenia

więcej niż jednej funkcji poznawczej;

więcej niż jednej funkcji poznawczej;

2.

2.

obniżenie w stosunku do poziomu

obniżenie w stosunku do poziomu

przedchorobowego;

przedchorobowego;

3.

3.

nasilenie deficytów ogranicza codzienne

nasilenie deficytów ogranicza codzienne

funkcjonowanie (społeczne, zawodowe,

funkcjonowanie (społeczne, zawodowe,

samoobsługę)

samoobsługę)

i nie można tego przypisać

i nie można tego przypisać

zaburzeniom ruchowym ani autonomicznym

zaburzeniom ruchowym ani autonomicznym

Otępienie w chorobie

Otępienie w chorobie

Parkinsona -cechy

Parkinsona -cechy

poznawcze

poznawcze

Zaburzone zostają :

Zaburzone zostają :

1.

1.

Uwaga

Uwaga

2.

2.

Funkcje wykonawcze: trudności w

Funkcje wykonawcze: trudności w

zadaniach wymagających inicjowania,

zadaniach wymagających inicjowania,

planowania i kategoryzacji

planowania i kategoryzacji

3.

3.

Funkcje wzrokowo-przestrzenne:

Funkcje wzrokowo-przestrzenne:

zaburzenia swobodnego przypominania

zaburzenia swobodnego przypominania

sobie bieżących zdarzeń i trudności w

sobie bieżących zdarzeń i trudności w

zadaniach wymagających uczenia się

zadaniach wymagających uczenia się

nowego materiału

nowego materiału

4.

4.

Pamięć

Pamięć

Depresja

Depresja



Główną przyczyną ciągłego wzrostu

Główną przyczyną ciągłego wzrostu

wskaźnika rozpowszechnienia depresji

wskaźnika rozpowszechnienia depresji

jest

jest

starzenie się populacji

starzenie się populacji

;

;



Według ostatnich danych GUS-u

Według ostatnich danych GUS-u

w Polsce żyje około

w Polsce żyje około

5

5

milionów

milionów

osób

osób

,

,

które mają 65 i więcej lat

które mają 65 i więcej lat

,

,

stanowi to

stanowi to

13 %

13 %

wszystkich

wszystkich

mieszkańców (co ósmy obywatel kraju);

mieszkańców (co ósmy obywatel kraju);



Prognozy wskazują, że w 2030 r. odsetek

Prognozy wskazują, że w 2030 r. odsetek

ten wzrośnie do

ten wzrośnie do

21%

21%

(co 5 obywatel).

(co 5 obywatel).

Rozpoznawanie depresji wg

Rozpoznawanie depresji wg

ICD–10

ICD–10

Objawy podstawowe:

Objawy podstawowe:



obniżony nastrój,

obniżony nastrój,



utrata zainteresowań i zdolności do odczuwania

utrata zainteresowań i zdolności do odczuwania

radości życia (anhedonia),

radości życia (anhedonia),



zmniejszenie energii życiowej.

zmniejszenie energii życiowej.

Objawy dodatkowe:

Objawy dodatkowe:



zaburzenia snu,

zaburzenia snu,



zaburzenia apetytu,

zaburzenia apetytu,



myśli samobójcze,

myśli samobójcze,



obniżenie samooceny

obniżenie samooceny

,

,



poczucie winy,

poczucie winy,



zaburzenia koncentracji,

zaburzenia koncentracji,



ponury i pesymistyczny obraz przyszłości

ponury i pesymistyczny obraz przyszłości

Rozpoznawanie depresji według kryteriów

Rozpoznawanie depresji według kryteriów

ICD-10

ICD-10

(Międzynarodowa klasyfikacja chorób i

(Międzynarodowa klasyfikacja chorób i

problemów zdrowotnych)

problemów zdrowotnych)

Istotnym elementem dla rozpoznania są:

Istotnym elementem dla rozpoznania są:



czas trwania objawów:

czas trwania objawów:

co najmniej 2

co najmniej 2

tygodnie

tygodnie

,

,



częstość występowania objawów:

częstość występowania objawów:

objawy występują prawie

objawy występują prawie

codziennie, niezależnie od

codziennie, niezależnie od

okoliczności

okoliczności

ŁAGODNA DEPRESJA:

ŁAGODNA DEPRESJA:

Występowanie co najmniej

Występowanie co najmniej

2

2

objawów

objawów

podstawowych

podstawowych

i

i

2

2

dodatkowych

dodatkowych

Pacjent odczuwa dyskomfort, ale funkcjonuje

Pacjent odczuwa dyskomfort, ale funkcjonuje

prawidłowo

prawidłowo

UMIARKOWANA DEPRESJA:

UMIARKOWANA DEPRESJA:

Występowanie co najmniej

Występowanie co najmniej

2

2

objawów

objawów

podstawowych i

podstawowych i

4

4

dodatkowych

dodatkowych

Ograniczone prawidłowe funkcjonowanie

Ograniczone prawidłowe funkcjonowanie

CIĘŻKA DEPRESJA:

CIĘŻKA DEPRESJA:

Występują

Występują

3

3

podstawowe i

podstawowe i

4

4

dodatkowe objawy

dodatkowe objawy

Objawy mają znaczne nasilenie i całkowicie

Objawy mają znaczne nasilenie i całkowicie

zaburzają funkcjonowanie

zaburzają funkcjonowanie

Czynniki sprzyjające

Czynniki sprzyjające

powstawaniu depresji:

powstawaniu depresji:



brak aktywności, bierność, bezczynność,

brak aktywności, bierność, bezczynność,

izolacja związana z przejściem na

izolacja związana z przejściem na

emeryturę;

emeryturę;



choroby przewlekłe;

choroby przewlekłe;



zmiana dotychczasowego miejsca

zmiana dotychczasowego miejsca

zamieszkania np. zamieszkanie w

zamieszkania np. zamieszkanie w

placówkach opiekuńczych;

placówkach opiekuńczych;



pogorszenie sytuacji materialnej;

pogorszenie sytuacji materialnej;



osamotnienie, brak wsparcia ze strony

osamotnienie, brak wsparcia ze strony

bliskich osób;

bliskich osób;



utrata osób znaczących (śmierć małżonka,

utrata osób znaczących (śmierć małżonka,

odejście dzieci).

odejście dzieci).

Czynniki sprzyjające

Czynniki sprzyjające

powstawaniu depresji :

powstawaniu depresji :



s

s

topie

topie

ń

ń

niesprawno

niesprawno

ś

ś

ci funkcjonalnej

ci funkcjonalnej

;

;



przewlek

przewlek

ł

ł

y ból

y ból

;

;



nasilenie choroby somatycznej

nasilenie choroby somatycznej

;

;



niedos

niedos

ł

ł

uch

uch

;

;



wyst

wyst

ę

ę

powanie zaburze

powanie zaburze

ń

ń

psychicznych w przesz

psychicznych w przesz

ł

ł

o

o

ś

ś

ci

ci

.

.

Elementy specyficzne dla depresji

Elementy specyficzne dla depresji

okresu starości

okresu starości



Somatyzacja depresji -

Somatyzacja depresji -

Pewne objawy typowe dla

Pewne objawy typowe dla

schorzeń cielesnych są wywołane

schorzeń cielesnych są wywołane

czynnikami natury psychicznej

czynnikami natury psychicznej

„

„

mowa mózgu za pomocą narządów

mowa mózgu za pomocą narządów

Najczęstsze skargi somatyczne

(depresje maskowane):



bóle głowy

bóle głowy

- często o charakterze napięciowym,

- często o charakterze napięciowym,

dotyczą tyłu głowy i karku lub bóle obejmujące głowę

dotyczą tyłu głowy i karku lub bóle obejmujące głowę

jakby obręczą,

jakby obręczą,



bóle pleców

bóle pleców

- często bóle kręgosłupa lędźwiowego

- często bóle kręgosłupa lędźwiowego

("bóle krzyża"), które utrudniają wykonywanie

("bóle krzyża"), które utrudniają wykonywanie

różnych zajęć,

różnych zajęć,



świąd skóry

świąd skóry

,

,



duszność

duszność

- bez obiektywnych przyczyn, czasem z

- bez obiektywnych przyczyn, czasem z

hiperwentylacją,

hiperwentylacją,



dolegliwości ze strony układu krążenia

dolegliwości ze strony układu krążenia

-

-

najczęściej dyskomfort, ból w okolicy klatki

najczęściej dyskomfort, ból w okolicy klatki

piersiowej,

piersiowej,



dolegliwości ze strony układu pokarmowego

dolegliwości ze strony układu pokarmowego

-

-

najczęściej różnego rodzaju bóle brzucha, wzdęcia,

najczęściej różnego rodzaju bóle brzucha, wzdęcia,

skargi na uczucie niestrawności,

skargi na uczucie niestrawności,



częste infekcje

częste infekcje

.

.

Samobójstwa u osób w wieku

Samobójstwa u osób w wieku

starszym

starszym



Liczba popełnianych samobójstw zwiększa się wraz

Liczba popełnianych samobójstw zwiększa się wraz

z wiekiem;

z wiekiem;



Największą ilość samobójstw odnotowuje się pomiędzy

Największą ilość samobójstw odnotowuje się pomiędzy

60

60

. a

. a

80

80

. r.ż.;

. r.ż.;



Osoby starsze niezwykle rzadko podejmują zamach

Osoby starsze niezwykle rzadko podejmują zamach

samobójczy bez poważnych intencji pozbawienia

samobójczy bez poważnych intencji pozbawienia

siebie życia;

siebie życia;



Szczególnie narażeni mężczyźni po 65 r.ż.

Szczególnie narażeni mężczyźni po 65 r.ż.

(ryzyko

(ryzyko

samobójstwa dwukrotnie wyższe niż w populacji ogólnej);

samobójstwa dwukrotnie wyższe niż w populacji ogólnej);



Ryzyko samobójstwa u mężczyzn w podeszłym wieku jest

Ryzyko samobójstwa u mężczyzn w podeszłym wieku jest

3-4-

3-4-

krotnie wyższe w porównaniu do kobiet w tym wieku;

krotnie wyższe w porównaniu do kobiet w tym wieku;



Grupa o podwyższonym ryzyku to również kobiety po

Grupa o podwyższonym ryzyku to również kobiety po

75

75

r.ż

r.ż

.;

.;



Trudno jest wykry

Trudno jest wykry

ć

ć

zachowania i tendencje

zachowania i tendencje

samobójcze osób starszych, a ich skargi dotycz

samobójcze osób starszych, a ich skargi dotycz

ą

ą

ce

ce

zm

zm

ę

ę

czenia

czenia

ż

ż

yciem, braku sensu

yciem, braku sensu

ż

ż

ycia, pragnienia

ycia, pragnienia

ś

ś

mierci, s

mierci, s

ą

ą

cz

cz

ę

ę

sto bagatelizowane przez otoczenie,

sto bagatelizowane przez otoczenie,

odbierane jako naturalne przejawy staro

odbierane jako naturalne przejawy staro

ś

ś

ci.

ci.

Zasady opieki i postępowanie

wobec chorych z zespołami

otępiennymi

Zasady postępowania rodziny i

opiekunów chorego na otępienie:



Nie wymagaj od chorego wykonywania

czynności przerastających jego

możliwości

, może czuć się zażenowany,

zawstydzony, zakłopotany;



Nie wyręczaj chorego w czynnościach,

które potrafi jeszcze wykonać;



Daj choremu więcej czasu na wykonanie

niektórych czynności niż osobie zdrowej

,

nie popędzaj go;



Nie wprowadzaj w otoczeniu chorego

nagłych zmian

, jeżeli są konieczne

rób to stopniowo (chory czuje się

pewniej w otoczeniu, które zna,

potrzebuje czasu na oswojenie się ze

zmianami). Powiedzenie „starych

drzew się nie przesadza” jest trafne,

osoby starsze nie lubią zmian, osoby

z otępieniem tym bardziej, mogą

różnie zareagować na zmiany w

swoim najbliższym otoczeniu np.

nasilony niepokój, pobudzenie,

panika, skrajna apatia, wycofanie.



Nie zmuszaj chorego do wykonywania czynności,
które go stresują, tym bardziej pod koniec dnia,
kiedy jest zmęczony;



Nie reaguj zdenerwowaniem na błędy chorego;

nie podnoś

głosu, nie krzycz, nie spieraj się z chorym, szczególnie gdy
jest pobudzony (koło agresji – potęguje się agresja);
znacznie więcej zyskasz zachowując spokój;



Umieszczaj ważne przedmioty w miejscach niedostępnych
dla chorego

, w przypadku, gdy chory notorycznie chowa

przedmioty bojąc się okradzenia



Każda osoba opiekująca się chorym, musi mieć
chwilę odpoczynku

, niekiedy kosztem czasowego

przekazania opieki w inne ręce (często uważane za
gorsze). W ciągu dnia nie trzeba być zawsze na
każde zawołanie chorego – jeżeli przez chwilę
pobędzie sam, nic się nie stanie, a opiekun
zregeneruje siły.



Znajduj zajęcie choremu „który nie

odstępuje swojego opiekuna na krok” od

początku

(dostosowane do jego możliwości

np. obieranie ziemniaków, segregowanie

prasy itp. ), w przyszłości nie będziesz

„osaczony” przez cały dzień obecnością
chorego

;



Przebywaj z chorym jak najczęściej na

świeżym powietrzu

(uwzględniając poziom

jego sprawności ruchowej i możliwość

wystąpienia niekontrolowanych zachowań



Wszystkie dzieci powinny utrzymywać więź

z chorym rodzicem, aby o nich pamiętał.

W

razie konieczności przejęcia opieki przez

inne dziecko, nowa sytuacja nie powinna

być dla chorego tak dużym stresem;

Ogólne rady dla opiekunów osób z

otępieniem



Zdobywaj wiedzę.

Im więcej będziesz

wiedział o chorobie, tym mniejszy będzie
twój poziom lęku, skuteczniej poradzisz
sobie również z problemami związanymi z
zaburzeniami zachowania.



Zrób choremu naszyjnik lub bransoletkę z
jego danymi personalnymi.

Podaj również

naturę schorzenia np. zaburzenia pamięci
oraz swój numer telefonu.

Ogólne rady dla opiekunów osób z

otępieniem



Zmuszaj chorego do aktywności, ale nie
przeciążaj go.

Aktywność pomaga utrzymać

sprawność fizyczną, sprzyja też zapobieganiu
innym chorobom i infekcjom. Bycie
aktywnym daje choremu poczucie
uczestniczenia w życiu rodzinny i sensu
życia.



Rozważ pomoc

wyszkolonej osoby, która

przychodziłaby do domu, lub uczęszczanie
chorego na grupowe zajęcia w domu
dziennego pobytu. Dzienna opieka zapewni
choremu odpowiedni poziom stymulacji, a
opiekunowi wolny czas.



c.d. Zbyt dużo stymulacji, nadmierny nacisk
na naukę może zarówno opiekuna jak i
chorego wyprowadzić z równowagi i nie daje
pożądanego efektu.

-

akceptuj fakt, że pewne umiejętności zostały
stracone na zawsze (ktoś kto już nie potrafi
gotować, nie nauczy się przyrządzania posiłków);
powtarzanie zachowanych zdolności pomaga
choremu lepiej funkcjonować (osoba uczęszczająca
do domu dziennego pobytu odniesie korzyść z
częstego powtarzania, gdzie się obecnie znajduje.

-

nawet niewielkie zmiany, zamieszanie, goście,
śmiech, mogą zdenerwować chorego; planuj
interesujące czynności na miarę możliwości chorego
np. odwiedziny jednego przyjaciela z dawnych lat,
spacer.

-

upraszczaj czynności, tak aby osoba
chora mogła im wciąż podołać
(pacjent, który nie potrafi samodzielnie
przygotować całego posiłku, może być
w stanie np. umyć i pokroić warzywa);

-

znajdź to, co chory jest w stanie
jeszcze zrobić i skupiaj się na tym np.
pacjent ni może przypomnieć sobie
nazwy rzeczy o których chce
powiedzieć, ale jest w stanie wyjaśnić
gestami o co chodzi, pomagamy więc
mówiąc „pokaż to palcem”.

Zasady postępowania z

pacjentem geriatrycznym

Osoby

starsze

wymagają

innego

Osoby

starsze

wymagają

innego

podejścia

terapeutycznego.

Ze

podejścia

terapeutycznego.

Ze

względu na złożoność problemów,

względu na złożoność problemów,

które występują w tej grupie

które występują w tej grupie

wiekowej np.

wiekowej np.



Wielochrobowość

Wielochrobowość



Obniżenie sprawności funkcjonalnej

Obniżenie sprawności funkcjonalnej



Zaburzenia funkcji poznawczych

Zaburzenia funkcji poznawczych



Depresja

Depresja



Brak motywacji

Brak motywacji



Problemy społeczne i finansowe

Problemy społeczne i finansowe

Zasady komunikowania się z osobą

Zasady komunikowania się z osobą

w starszym wieku

w starszym wieku

Psychologiczne podejście osoby

Psychologiczne podejście osoby

badanej

badanej



Fizjoterapeuta skupia uwagę

Fizjoterapeuta skupia uwagę

i świadomość wyłącznie na

i świadomość wyłącznie na

pacjencie

pacjencie



Zwracanie uwagi na dolegliwości

Zwracanie uwagi na dolegliwości

pacjenta

pacjenta



Konieczne udzielanie wskazówek

Konieczne udzielanie wskazówek

Poprawa własnych możliwości

Poprawa własnych możliwości

percepcyjnych

percepcyjnych



Uczenie w taki sposób, żeby percepcja

Uczenie w taki sposób, żeby percepcja

kierowała postępowaniem człowieka

kierowała postępowaniem człowieka

(umiejętność radzenia sobie w różnych

(umiejętność radzenia sobie w różnych

okolicznościach

okolicznościach

)

)

Okazywanie szacunku pacjentowi

Okazywanie szacunku pacjentowi



„

„

Leczenie choroby może być całkowicie

Leczenie choroby może być całkowicie

bezosobowe , zaś opieka nad pacjentem musi

bezosobowe , zaś opieka nad pacjentem musi

być całkowicie osobista” – Francis Ward

być całkowicie osobista” – Francis Ward

Peabody

Peabody

Budowanie zdrowej atmosfery

Budowanie zdrowej atmosfery



Podkreślenie celu postępowania i jeśli to

Podkreślenie celu postępowania i jeśli to

możliwe wyleczenie czy złagodzenie

możliwe wyleczenie czy złagodzenie

dolegliowści.

dolegliowści.



Odpowiednie komunikowanie się zależne

Odpowiednie komunikowanie się zależne

od stanu chorego i jego ograniczeń np.

od stanu chorego i jego ograniczeń np.

-

-

do osób z zaburzeniami słuchu mówimy z

do osób z zaburzeniami słuchu mówimy z

większym natężeniem głosu ale nie krzyczymy

większym natężeniem głosu ale nie krzyczymy

- stosowanie technik niewerbalnych
- zmniejszenie odległości miedzy rozmówcami

-

w miarę możliwości pozycja siedząca pacjenta

-

unikanie zniecierpliwienia i pośpiechu

Obraz choroby osoby starszej

Obraz choroby osoby starszej

1. Zgłaszanie dolegliwości

1. Zgłaszanie dolegliwości



Istnieje przekonanie, ze osoby starsze mają

Istnieje przekonanie, ze osoby starsze mają

tendencję do hipochondrii i częstego korzystania

tendencję do hipochondrii i częstego korzystania

z opieki zdrowotnej z błahych powodów

z opieki zdrowotnej z błahych powodów



Zgłaszanie objawów mniej istotnych

Zgłaszanie objawów mniej istotnych



Dyskryminacja z powodu wieku

Dyskryminacja z powodu wieku



Depresja

Depresja

2. Zmieniony przebieg choroby: jej

2. Zmieniony przebieg choroby: jej

manifestacji i lokalizacji

manifestacji i lokalizacji

3. Zmieniona reakcja na chorobę

3. Zmieniona reakcja na chorobę

4. Wielochorobowość – kumulacja licznych

4. Wielochorobowość – kumulacja licznych

chorób przewlekłych

chorób przewlekłych

Ocena geriatryczna

Ocena geriatryczna

1. Wygląd

1. Wygląd



wiek biologiczny a wiek metrykalny

wiek biologiczny a wiek metrykalny



Rozmiary ciała pacjenta (kształt, proporcje:

Rozmiary ciała pacjenta (kształt, proporcje:

nadwaga, zmniejszona masa ciała)

nadwaga, zmniejszona masa ciała)



Kolor powłok skórnych: bladość-

Kolor powłok skórnych: bladość-

niedokrwistość, brązowy kolor- żółtaczka

niedokrwistość, brązowy kolor- żółtaczka



Używanie sprzętu pomocniczego

Używanie sprzętu pomocniczego



Ruchy dodatkowe – niepokój ruchowy

Ruchy dodatkowe – niepokój ruchowy



Makijaż , fryzura

Makijaż , fryzura

2. Ubiór

2. Ubiór



Pozwala ocenić status społeczno-

Pozwala ocenić status społeczno-

ekonomiczny, osobowość, zainteresowania

ekonomiczny, osobowość, zainteresowania

i stan zdrowia

i stan zdrowia



Rozmiar odzieży

Rozmiar odzieży



Stan odzieży

Stan odzieży



Wybór materiału i koloru odzieży

Wybór materiału i koloru odzieży



Stopień dokładności higieny

Stopień dokładności higieny



Buty i ich dopasowanie do stroju

Buty i ich dopasowanie do stroju



Biżuteria

Biżuteria

3. Język

3. Język



Szybkość i sposób wydawania dźwięków

Szybkość i sposób wydawania dźwięków



Siła głosu

Siła głosu



Pauzy i przerwy

Pauzy i przerwy



Analiza lingwistyczna: czy mowa ma sens,

Analiza lingwistyczna: czy mowa ma sens,

dobór słownictwa

dobór słownictwa



Używanie wyobraźni

Używanie wyobraźni



Poczucie humoru

Poczucie humoru

4. Zachowanie

4. Zachowanie



Oczy

Oczy



Spuszczony wzrok

Spuszczony wzrok



Powieki np. przymknięte sugerować mogą

Powieki np. przymknięte sugerować mogą

depresję

depresję



Brwi np. zmarszczone a oczy zaciśnięte

Brwi np. zmarszczone a oczy zaciśnięte

( taki wygląd sugeruje stan smutku)

( taki wygląd sugeruje stan smutku)



Prawidłowy kontakt wzrokowy utrzymuje się

Prawidłowy kontakt wzrokowy utrzymuje się

przez 30-60% czasu rozmowy

przez 30-60% czasu rozmowy



Wytrzeszcz

Wytrzeszcz



Uśmiech, usta

Uśmiech, usta



Napięte usta ozn. mogą smutek, depresję

Napięte usta ozn. mogą smutek, depresję



Zaciśnięte usta świadczyć mogą o złości

Zaciśnięte usta świadczyć mogą o złości



Zaciśnięte zęby świadczyć może o dużym

Zaciśnięte zęby świadczyć może o dużym

bólu

bólu



Fałszywe uśmiechy

Fałszywe uśmiechy



Gesty i postawa

Gesty i postawa



Ocena postawy siedzącej i stojącej

Ocena postawy siedzącej i stojącej

Dziękuje za uwagę