SOCZEWKI. POWSTAWANIE OBRAZU W SOCZEWKACH.
Soczewkę stanowi bryła przezroczysta ograniczona dwiema powierzchniami kulistymi lub
przynajmniej jedną kulistą a drugą płaską.
Ze względu na dobór powierzchni ograniczających rozróżniamy soczewki:
a) soczewki wypukłe:
1. dwuwypukła
2. płasko-wypukła
3. wklęsło-wypukła
b) soczewki wklęsłe
1. dwuwklęsła
2. płasko-wklęsła
3. wypukło-wklęsła
Schematycznie przedstawiamy soczewki cienkie w postaci odcinka zakończonego trójkątami
zwróconymi na zewnątrz (soczewka wypukła) lub do wewnątrz (soczewka wklęsła).
soczewka wypukła soczewka wklęsła
Każda soczewka posiada dwa ogniska (F) położone po obu stronach soczewki. Jeśli soczewka jest
cienka (tzn. jej największa grubość jest mniejsza od średnicy), to ogniska znajdują się w jednakowej
odległości od środka soczewki. Odległość tę nazywamy ogniskową ( soczewki. S- środek soczewki.
SOCZEWKI. POWSTAWANIE OBRAZU W SOCZEWKACH.
Soczewki, które wiązkę promieni równoległych skupiają w jednym punkcie (zwanym ogniskiem)
nazywa się skupiającymi. Soczewki, które wiązkę promieni równoległych rozpraszają w taki sposób, jakby
wychodziły z jednego punktu nazywa się soczewkami rozpraszającymi.
Soczewka skupiająca Soczewka rozpraszająca
Konstruując obraz powstały w soczewkach rysuje się podobnie jak w przypadku zwierciadeł
wklęsłych,  co najmniej 2 spośród 3 promieni.
Konstrukcja obrazu powstającego w soczewce skupiającej.
Konstrukcja obrazu powstającego w soczewce rozpraszającej.
Własności obrazów powstałych w soczewkach:
Położenie przedmiotu Położenie obrazu Wielkość obrazu Rodzaj obrazu
Soczewka skupiająca ( >0)
x > 2f f < y < 2f Pomniejszony (p<1) Rzeczywisty, odwrócony
x = 2f y = 2f Bez zmian (p=1) Rzeczywisty, odwrócony
f < x < 2f y > 2f Powiększony (p>1) Rzeczywisty, odwrócony
x = f Obraz nie powstaje
x < f y < 0 Powiększony (p>1) Pozorny, prosty
Soczewka rozpraszająca ( <0)
x dowolne - < y < 0 Pomniejszony (p<1) Pozorny, prosty