Leki przeczyszczające

Podział:

• Pęczniejące
• Osmotyczne
• Zmiękczające kał
• Drażniące
• Większość z nich wywiera działanie

w jelicie cienkim i grubym.

• Leki z tej grupy należą do

najczęściej nadużywanych.

Zaparcie:

• Zaparcie (nazwy potoczne: zatwardzenie,

obstrukcja) - utrudnione lub zbyt rzadkie

oddawanie stolca.

• Zaparcie jest jedną z najczęstszych

dolegliwości. Występuje czasem u osób

zdrowych spożywających pokarmy z małą

zawartością płynów i błonnika, prowadzących

siedzący tryb życia, u osób w podeszłym

wieku i noworodków oraz u kobiet w

zaawansowanej ciąży.

• Zaparciem nazywamy wypróżnianie się

rzadziej niż trzy razy w tygodniu. Są jednak

osoby robiące to zaledwie raz na tydzień, a

mimo to czujące się dobrze. Dlatego o

zaparciu mówimy dopiero wtedy, gdy w

związku z nim dochodzi do złego

samopoczucia.

Objawy

• Podczas zaparcia odczuwa się

nieprzyjemne przepełnienie jelita.

Próby wypróżnienia, połączone z

wielkim wysiłkiem, są zazwyczaj

daremne. Zaparciu często towarzyszy

oddawanie twardego stolca, skurcze

brzucha, wzdęcia oraz ból podczas

wypróżniania się. W przypadku

hemoroidów może także dojść do

krwotoków podczas wypróżniania.

Wskazania:

• Do stosowania leków

przeczyszczających jest
ograniczone. Stosuje się je w
przygotowaniu do zabiegów
operacyjnych, do niektórych badań
diagnostycznych, w zatruciach w
celu szybkiego wyeliminowania
środka szkodliwego.

1. Osmotyczne leki

przeczyszczające

• Należą do nich trudno wchłanialne

substancje rozpuszczalne w wodzie.

• Solne środki przeczyszczające-

siarczan magnezu, siarczan sodu-

utrzymują zwiększoną objętość płynów

w świetle jelita dzięki zatrzymywaniu

wody.

• Działanie solnych środków

przeczyszcających rozpoczyna się 2-4

godziny po podaniu doustnym i 2-5 min

po podaniu doodbytniczym.

• Preparaty:
• Enema
• Rectanal

Makrogol 4000

• Doustny preparat przeczyszczający na

drodze wzmagania osmozy i upłynniania

mas kałowych. Makrogole o dużej masie

cząsteczkowej są długimi, liniowymi

polimerami, które wiążą się z

cząsteczkami wody za pomocą wiązań

wodorowych. Po podaniu doustnym

powodują zwiększenie objętości płynów

jelitowych, co warunkuje działanie

przeczyszczające preparatu. Makrogol nie

jest wchłaniany z przewodu pokarmowego.

Wskazania:

Oczyszczanie okrężnicy do badań endoskopowych lub

radiologicznych oraz do zabiegów chirurgicznych na

okrężnicy.

• Fortans
• Forlax

Laktuloza

• W jelicie grubym laktuloza jest

rozkładana przez bakterie jelitowe do

niskocząsteczkowych kwasów

organicznych, takich, jak kwas

mlekowy i kwas octowy. Prowadzi to do

zakwaszenia treści jelita, co pobudza

jego perystaltykę (kurczenie się) oraz

zmian ciśnienia osmotycznego

(ściągnięcia wody do światła jelita), co

normalizuje konsystencję stolca.

Preparaty:

Leki przeczyszczające

poślizgowe.

• Parafina ciekła-

pokrywa
powierzchnię błony
śluzowej cienką
warstwą, powoduje
rozmiękczenie mas
kałowych i ułatwia
defekację.

• Działanie pojawia

się 8-12 godzinach.

Dokuzan sodowy

• Jest środkiem

powierzchniowo
czynnym,
ułatwiającym
wnikanie wody i
tłuszczu w głąb
mas kałowych

• Laxol

Glicerol

• Stosowany w

czopkach jako
łagodny środek
przeczyszczający:

• Czopki

glicerynowe.