Mikroekonomia wykład 1

mikros + oikos (dom) +nomos(prawo) mikroekonomia

Oikonomia (łac.) – oszczędność → oeconomia – umiejętność (oszczędnego) gospodarowania

Lata 30 XX wieku wykształcenie różnicy makro-mikroekonomicznej, koncepcja Keynesa.

1776 – Adam Smith O Bogactwie Narodów – początki nauki o ekonomii, ekonomia związana jest z badaniem natury i przyczyn bogactwa narodów.

Ksenofont (ok. 430 – ok. 355 w p.n.e.)

Arystoteles (384 - 322 p.n.e.)

Lionel Charles Robbins, Baron Robbins, (22 November 1898 - 15 May 1984)

Robbins 1932 - “Szkic o naturze i znaczeniu nauki ekonomicznej”

Ekonomia jest nauką, której przedmiotem zainteresowania jest ludzkie zachowanie jako stosunek między danymi celami i ograniczonymi środkami o alternatywnych zastosowaniach.

"Economics is the science which studies human behaviour as a relationship between ends and scarce means which have alternative uses."

“Przedmiotem badań ekonomii jest działalność ludzi stojących przed koniecznością wyboru ograniczonych środków alternatywnego zastosowania służących do realizacji konkurencyjnych celów”.

Ekonomia to GOSPODAROWANIE to proces alokacji zasobów poprzez konkurencyjne cele.

• to produkcja dóbr i ich podział miedzy ludzi

• to dokonywanie wyborów ekonomicznych – decydowanie na co przeznaczyć stosunkowo rzadkie zasoby.

Modele przy założeniu ceteris paribus ( przy innych warunkach niezmienionych)

• podaż jest funkcja ceny ceteris paribus

• popyt jest funkcją ceny ceteris paribus

Koszt alternatywny

• wartość najcenniejszych z niepodjętych możliwości, innego wykorzystania posiadanych zasobów

• ma charakter subiektywny, jest możliwy do oceny tylko przez osobę podejmującą decyzję

Trzy płaszczyzny badawcze Mikroekonomii (spojrzenie przy ceteris paribus)

1. podmioty rynkowe – konsumenci, producenci, właściciele czynników produkcji (praca, ziemia, kapitał)

2. rynki izolowane

Dx= f(Px), ceteris paribus;

Sx= g(Px), c.p.

Pxe: Dx = Sx

3. Zależności między rynkami -> teoria równowagi ogólnej. Wszystkie rynki w równowadze – gospodarka w równowadze.

Trzy podstawowe elementy metody badawczej mikroekonomii:

1. indywidualizm metodologiczny – wychodzi od jednostek aby zobaczyć jak wygląda rynek

2. analiza modelowa (ceteris paribus) -

3. analiza subiektywno – marginalna (krańcowa, brzegowa, graniczna), zwiększamy o jednostkę dlatego nie interesuje nas średnia a wielkości marginalne.

Krzywa możliwości produkcyjnych: Kształty KMP

Symboliczny zapis kosztu alternatywnego (w ujęciu fizycznym):

.

Współczynnik krańcowej stopy transformacji, pierwsza pochodna funkcji

MRT_{YX -} koszt alternatywny produkcji kolejnej (ostatniej) jednostki dobra X wyrażony w jednostkach dobra Y

gdzie:

• dY — zmniejszenie produkcji dobra Y konieczne dla uzyskania przyrostu produkcji dobra X o jednostkę,

• dX — jednostkowy przyrost produkcji dobra X.

• znak minus został wprowadzony do wzoru dla eliminacji wartości ujemnych współczynnika.

MRT_{XY -} koszt alternatywny produkcji kolejnej (ostatniej)

jednostki dobra Y wyrażony w jednostkach dobra X

Koszt w obszarze konsumpcyjnym MRS

Koszt w obszarze produkcyjnym MRT

MRT – koszt alternatywny wyprodukowania kolejnej jednostki dobra X wyrażony w jednostkach dobra Y

Założ: MRT_YX = 3 -3Y/1X -3Y ( koszt, cena – wymiar rzeczowy , fizyczny, emocjonalny) 1X (decyzja)

Komentarz: Wytworzenie kolejnej jednostki dobra X wymaga rezygnacji z wytworzenia 3 jednostek dobra Y

Mechanizm rynkowy

Podstawowe elementy mechanizmu rynkowego:

• POPYT - odwrotna zależność cenowo - ilościowa wskazująca ile jednostek danego dobra konsumenci są skłonni i są w stanie nabyć przy różnych poziomach ceny, w określonym przedziale czasu, ceteris paribus.

• PODAŻ – dodatnia prosta zależność cenowo - ilościowa wskazująca ile jednostek danego dobra producenci są skłonni i są w stanie dostarczyć na rynek przy różnych poziomach ceny, w określonym przedziale czasu, ceteris paribus.

• RYNEK - proces wzajemnego oddziaływania popytu i podaży za pośrednictwem ceny. Cena i ilość równowagi, nadwyżka producenta (konsumenta), cena rośnie, ilość maleje i odwrotnie.

Wielkość popytu i wielkość podaży :

• Wielkość popytu jest to ilość dobra X nabywana przy danej cenie. (punkt na krzywej Dx)

• Wielkość podaży jest to ilość dobra X wytwarzana przy danej cenie przez producentów (punkt na krzywej Sx)

Zmiana popytu i zmiana wielkości popytu :

• Zmiana popytu ilustrowana jest przesunięciem krzywej Dx.

• Zmiana wielkości popytu – przesunięciem po krzywej Dx.

Zmiana podaży i zmiana wielkości podaży :

• Zmiana podaży ilustrowana jest przesunięciem krzywej Sx.

• Zmiana wielkości podaży – przesunięciem po krzywej Sx.

• Wzrost – przesunięcie na prawo, spadek – przesunięcie na lewo.

RYNEK – proces wzajemnego oddziaływania popytu i podaży za pośrednictwem ceny ( proces pomyślany abstrakcyjnie)

Model rynku:

Wielkość popytu XD=a+bP poszukiwanie ceny, która zrównoważyłaby wielkość popytu i podaży,

Wielkość podaży Xs=c+dP cena równowagi.

Mechanizm pajęczynowy – powrót mechanizmu rynkowego po wytrąceniu z równowagi.

NADWYŻKA KONSUMENTA - różnica między wydatkami poniesionymi przez konsumentów na zakup określonej ilości dobra X, a wydatkami jakie byliby oni skłonni w tym celu ponieść.

NADWYŻKA PRODUCENTA - różnica między przychodem uzyskanym przez producentów ze sprzedaży określonej ilości dobra X, a przychodem koniecznym do skłonienia ich do dostarczenia na rynek tej ilości dobra X. Nadwyżka producenta jest różnicą między osiągniętym przychodem a kosztem alternatywnym.

nk – nadwyżka konsumenta

np – nadwyżka producenta

ka – koszt alternatywny dla produkcji dobra X

cena względna – jest wielkością niemianowaną

cena nominalna – wyrażona w pieniądzu

ELASTYCZNOŚĆ – współczynnik elastyczności określa siłę związku między zmiennymi funkcji opisującej dane zjawisko. X_D = f (Px), c.p.

XD – elastyczność cenowa popytu

dx

e_dp = ------- [ szt./PLN ] _{zmiana popytu / zmiana ceny}

dp

dx

----

x dx p dx p

e_dp = ------ = ---- ---- = ---- ----

dp x dp dp x

----

p

dx p

e_dp = ---- ---- = 3

dp x

Interpretacja (określenie siły związku) gdy elastyczność = 3 :

Jednoprocentowa zmiana ceny wywoła trzyprocentową zmianę wielkości popytu