PODSTAWY LOGISTYKI

WYKŁADY – NOTATKI

Wykład I : Istota Logistyki

Zalecana literatura :

*A.Szymonik, Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw, wyd. Difin, Warszawa 2010

*M. Sołtysik, Zarządzanie logistyczne, Wyd. AE, Katowice 2003

*Czasopismo „Logistyka”

1. Etymologia nazwy logistyka

- antyczne korzenie nazwy logistyki (język grecki – „logos”/ „logistikos” – człowiek myślący wg. reguł logicznych)

- łacińskie znaczenie „logistics” – zrozumiały, racjonalny, zdolny do logicznego myślenia

- francuskie „logistique” – sztuka przemieszczania armii (obecnie nawiązuje się do tego znaczenia)

2. Geneza logistyki

* 2 nurty

- matematyczno – filozoficzny (logistyka jako dział algebry)

- pragmatyczny (logistyka cywilna i militarna)

3. Historia

Historia logistyki jest ściśle związana z historią wojska

- pierwszy twórca systemu logistycznego – Aleksander Macedoński (do kawalerzysty przypisany jeden niewolnik na koniu, który prowadził konia jucznego z zaopatrzeniem oraz niewolnik pieszy z koniem dla każdego piechura)

- Rzym : każdy żołnierz niesie dokładnie taki ciężar, jaki zdoła unieść

- Leontos „Sumaryczne Wyłożenie Sztuki Wojskowej”

* trzy dziedziny sztuki wojennej : strategia, taktyka, logistyka

* logistyka odniesiona do sfery militarnej (żołd ma być wypłacony, wojsko dobrze wyposażone i uszeregowane, potrzeby mają być zaspokojone, a wyprawy odpowiednio zaplanowane)

- Gen. Antoine-Henri Jomini „Zarys sztuki wojennej, Paryż 1837”

* lokalizacja i zaopatrywanie magazynów, planowanie marszów, przygotowanie środków transportowych, zaopatrywanie oddziałów etc

W 1855 logistyka pojawia się jako przedmiot nauczania Szkoły Marynarki Wojennej USA

- J.Dupuit (1844) – wybudował magazyny, gdzie przygotowywano płody rolne do dalszego transportu (organizacja procesów transportowych)

4. Fazy rozwoju logistyki

50 – 60 XX w. Faza pierwsza : faza fizycznej dystrybucji (wiązana z burzliwym rozwojem supermarketów). Obejmowała transport produktów, ich magazynowanie, pakowanie, zarządzanie zapasami, lokalizację zapasów i magazynów i obsługę od produkcji po dostarczenie towaru do klienta

Druga faza : faza integracji (sfery produkcji i zaopatrzenia, przemieszczanie dóbr w całym przedsiębiorstwie – od zaopatrzenia rozpoczynając, na dystrybucji kończąc, wraz ze związanymi z nimi informacjami. Powiązana ze zwiększonym dostępem do komputerów)

Trzecia faza : faza inżynierii logistycznej (związana ze wzrostem zamożności i świadomości konsumentów i postępem technologicznym, rozwój metod projektowania systemów logistycznych)

Czwarta faza : faza łańcuchów dostaw (przedsiębiorstwa zaczynają ze sobą współpracować w rozwoju produktów i korzystają ze wspólnych dostawców, jednocześnie konkurując o klientów)

Łańcuch dostaw to grupa przedsiębiorstw realizujących wspólnie działania niezbędne do zaspokojenia popytu w całym łańcuchu przepływu dóbr – od pozyskania surowców po dostawy do ostatecznego odbiorcy. Działaniami tymi mogą być: rozwój, produkcja, sprzedaż, serwis, zaopatrzenie i dystrybucja

Piąta faza : faza sieci logistycznych/ e-logistyki (łańcuchy dostaw zaczęły się przekształcać w sieci logistyczne, czyli grupy niezależnych przedsiębiorstw, które równocześnie konkurują i współpracują ze sobą w celu poprawy sprawności i efektywności przepływu produktów oraz informacji)

5. Etapy rozwoju logistyki wg. D. Bowersoxa

*Okres krystalizacji idei logistyki (1956-1965).

*Okres weryfikacji założeń teoretycznych koncepcji logistyki(1965-1970).

*Okres zmian priorytetów gospodarczych ,które wpłynęły także na kształt koncepcji logistycznych (1970-1980).

*Okres liberalizacji transportu i gwałtownego postępu technologicznego (1980-1986).

*Okres integracji logistycznej (od 1986 roku, trwający nadal).

6. Etapy rozwoju logistyki wg P. Blaika

50 XX w. Etap I : niezintegrowane działania logistyczne bez wyraźnej koncepcji w sferach zakupu (prognozowanie popytu, planowanie potrzeb etc), magazynowania (manipulacje transportowe, składowanie, gospodarka opakowaniami), dystrybucji (obsługa zamówień odbiorców, zapasy wyrobów gotowych, transport, obsługa klienta)

60 – 70 XX w Etap drugi : Dwa kierunki
* Zarządzania materiałami (sfera zakupów, manipulacji i magazynowania elementów wejścia)

* Fizycznej dystrybucji (dotarcie z produktem do konsumenta)

70 – 80 XX w Etap trzeci : Dalszy rozwój procesów logistycznych. Logistyka zdefiniowana jako „zarządzanie strumieniami przepływu materiałów i informacji w skali całego przedsiębiorstwa. Integracja procesów logistycznych

90 XX w Etap IV : patrzenie na logistykę pod kątem skali krajowej i globalnej. Rozwój centrów logistycznych, lean management, udoskonalenie elementów infrastruktury logistycznej

7. Cel logistyki - zapewnienie optymalnych warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa, dla osiągnięcia maksymalnych efektów ekonomicznych przy założonych nakładach, lub minimalizacja nakładów przy danej produkcji.

Zapewnienie dostępności w wymiarze czasowym, przestrzennym

i efektywnościowym (koszty dostępu)

1985 – R.D Shapiro i J.L Heskett – zasada 7 W

Logistyka ma zapewnić dostęp :

*do właściwego produktu,

*we właściwej ilości

*we właściwym stanie,

*we właściwym miejscu,

*we właściwym czasie,

*dla właściwego klienta,

*po właściwym koszcie.

Logistyka jest procesem :

*planowania, realizowania i kontrolowana,

*sprawnego i efektywnego ekonomicznie,

*przepływu surowców, materiałów do produkcji,

*wyrobów gotowych i usług,

*oraz odpowiedniej informacji,

*z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań klienta.

8. Koncepcje logistyki

Logistyka jako procesy fizycznego przepływu dóbr materialnych w przedsiębiorstwie oraz między nimi, a także przepływy strumieni informacyjnych, które odzwierciedlają procesy rzeczowe oraz są wykorzystywane w sterowaniu tymi procesami

Logistyka jako filozofia zarządzania procesami przepływu dóbr oparta na zintegrowanym, systemowym ujmowaniu procesów

Logistyka jako dziedzina wiedzy ekonomicznej, która bada prawidłowości i zjawiska przepływu dóbr i informacji w całej gospodarce i w poszczególnych jej ogniwach

Logistykę można i należy rozpatrywać w co najmniej trzech aspektach:

*koncepcyjno-funkcjonalnym, wg którego logistyka jest koncepcją systemowego i zintegrowanego sposobu zarządzania przepływami dóbr i informacji,

*przedmiotowo-strukturalnym, gdzie logistykę traktuje się jako proces przepływów towarowych oraz kompleks czynności związanych z ich realizacją,

*efektywnościowym, który wskazuje na potencjał logistyki jako determinanty wzrostu efektywności, zorientowanej na oferowanie klientom pożądanego poziomu obsługi, przy równoczesnej racjonalizacji struktury kosztów logistyki

Logistyka wykorzystuje i integruje nauki trzech dyscyplin

Ekonomia : Organizacja i Zarządzanie, Ekonometria, Rachunek Kosztów

Informatyka : Sieci Komputerowe, Systemy Sterowania, Metody Identyfikacji

Technika : Techniki symulacyjne, Teoria Systemów, Badania Operacyjne

Podział logistyki ze względu na ujęcie :

Logistyka w ujęciu makro : całokształt przepływu dóbr materiałowych w gospodarce, wielkość i struktura utrzymywania ich w łańcuchach dostaw, infrastruktura gwarantująca efektywność

Logistyka w ujęciu mikro : zarządzanie przepływem materiałów i informacji w obrębie przedsiębiorstwa, a także koordynacja czynności związanych z przygotowaniem, przechowywaniem, kompletacją i dostawą wyrobów do klienta.

! Logistyka to także proces planowania, sprawnego i efektywnego przepływu surowców, materiałów do produkcji, a także filozofia systemowego zarządzania tymi procesami.

Podział logistyki ze względu na funkcje

Logistyka zaopatrzenia : związana z zadaniem dostarczenia przez dostawców towarów do odbiorcy w odpowiednim czasie, ilości etc

Logistyka produkcji : wszystkie czynności związane z zaopatrzeniem w surowce, materiały i półprodukty oraz ich przejście przez wszystkie etapy produkcji, aż do magazynu

Logistyka dystrybucji : związana z przepływem dóbr, informacji i resztą czynności aż do dostarczenia towaru do odbiorcy

Pozostałymi poddziedzinami logistyki są : logistyka transportu, logistyka marketingowa, logistyka materiałowa, logistyka towarowa, ekologistyka, logistyka odzysku, logistyka miejska, e-logistyka