P

ODSTAWY

L

OGISTYKI

WYKŁAD

1

I

2

Prowadząca: dr Edyta Klosa

Kilka pytań na rozgrzewkę…

Z czym Ci się kojarzy słowo logistyka? Czy potrafisz je
samodzielnie zdefiniować?

Jakie firmy kojarzą Ci się ze słowem „logistyka”?

Logistyka jest obecnie bardzo popularną koncepcją.
Słowa

tego

używa

się

często

w

mass-mediach,

powstają specjalne dodatki logistyczne w gazetach,
pracodawcy poszukują pracowników na stanowiska

pracodawcy poszukują pracowników na stanowiska
logistyczne…

Jak

sądzisz,

dlaczego

koncepcja

logistyki jest obecnie tak popularna?

Czy w firmie, w której pracujesz jest dział logistyki?
Czym zajmują się pracownicy w tym dziale? Czy ich
rola

w

firmie

jest

pierwszorzędna

czy

może

drugorzędna?

Czy słyszałaś/eś o koncepcji zarządzania łańcuchem
dostaw (SCM)? Na czym ona polega?

W wielkim skrócie:

„(...) nie chodzi o to, czy zadania te były zawsze
wykonywane w przedsiębiorstwie czy też nie, lecz
chodzi o to, jak te zadania były postrzegane.
Nowa koncepcja zawiera

nowe podejście do

istniejącego problemu w przedsiębiorstwie i

istniejącego problemu w przedsiębiorstwie i
wskazuje nowe jego rozwiązania” (H. Ch. Pfohl).

Owo nowe podejście polega przede wszystkim na
systemowym i procesowym spojrzeniu na
organizację,

co

pozwala

na

sprawne

i

efektywne

obsłużenie

ostatecznego

użytkownika/konsumenta.

Geneza koncepcji logistyki:

Pierwsze zastosowania na gruncie wojskowości

Pierwsze zastosowania na gruncie wojskowości
(II Wojna Światowa, Zatoka Perska).

Pierwsze

publikacje

dotyczące

wykorzystania

koncepcji logistyki w biznesie w latach 60. XX
wieku (P. Drucker określa logistykę jako jedną z
ostatnich

granic

możliwości

organizacji

w

zakresie poprawy efektywności działania).

Przyczyny popularyzacji koncepcji
logistyki i jej gwałtownego rozwoju:

gwałtowny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej,
zwłaszcza kosztów usług magazynowych i transportowych;

rozwój technik matematycznych i technologii informatycznych
umożliwiających efektywne operowanie dużą ilością danych, jaka
jest zazwyczaj niezbędna do analizy problemów logistycznych;

rosnąca złożoność procesów zarządzania materiałami i fizycznej

rosnąca złożoność procesów zarządzania materiałami i fizycznej
dystrybucji

skutkująca

większą

kompleksowością

systemów

organizacji gospodarczych;

zwiększona

dostępność

znacznie

szerszego

wachlarza

usług

logistycznych stanowiących potencjalne źródło przewagi w walce z
konkurentami o klienta;

zmiany na rynkach światowych i w kanałach dystrybucji, ze
szczególnym uwzględnieniem rynków dóbr konsumpcyjnych;

tendencja wśród detalistów i hurtowników do przerzucania
odpowiedzialności za zarządzanie procesami logistycznymi na
producentów;

ewolucja koncepcji marketingu w coraz większej liczbie firm.

Zrozumieć istotę… Przegląd
definicji logistyki (1):

Proces strategicznego zarządzania zaopatrzeniem, przemieszczaniem
i składowaniem materiałów, części i wyrobów gotowych (oraz
związanymi

z

tym

przepływami

informacyjnymi)

w

ramach

organizacji i jej kanałów marketingowych w sposób maksymalizujący
obecną i przyszłą zyskowność [organizacji – przyp. aut.] poprzez
efektywną realizację zamówień (M. Christopher).

Zorientowane na czas dystrybuowanie zasobów lub strategiczne
zarządzanie całym łańcuchem dostaw (Institute of Logistics).
Zintegrowany system kształtowania i kontroli procesów fizycznego

Zintegrowany system kształtowania i kontroli procesów fizycznego
przepływu

towarów

oraz

ich

informacyjnych

uwarunkowań,

zmierzających do osiągnięcia możliwie najkorzystniejszych relacji
między poziomem świadczonych usług (poziomem obsługi odbiorców)
a poziomem i strukturą związanych z tym kosztów (L. Garbarski. I.
Rutkowski, W. Wrzosek ).

Proces przewidywania potrzeb i oczekiwań klientów, pozyskiwania
kapitału, materiałów, ludzi, technologii i informacji niezbędnych do
zaspokojenia

tych

potrzeb

i

spełnienia

oczekiwań

klientów,

optymalizacji sieci służącej produkcji dóbr lub świadczeniu usług
celem spełnienia wymagań klientów oraz wykorzystywania tej sieci
do spełnienia wymagań klientów w odpowiednim czasie (A. D. Little i
Pennsylvania State University).

Zrozumieć istotę… Przegląd
definicji logistyki (2):

Organizacja, planowanie, kontrola i realizacja przepływu towarów od
ich wytworzenia i nabycia, przez produkcję i dystrybucję, aż do
finalnego odbiorcy, której celem jest zaspokojenie wymagań rynku
przy minimalnych kosztach i przy minimalnym zaangażowaniu
kapitału (European Logistics Association – ELA).

Efektywne przemieszczanie wyrobów gotowych od linii produkcyjnej
po konsumenta wraz z przemieszczaniem surowców od źródeł ich
pozyskania na linię produkcyjną. Logistyka obejmuje takie czynności,
jak transport, magazynowanie, manipulacje materiałami, pakowanie,

jak transport, magazynowanie, manipulacje materiałami, pakowanie,
zarządzanie

zapasami,

lokalizację

obiektów

produkcyjnych

i

magazynowych, realizację zamówień, prognozowanie sprzedaży i
obsługę klienta (US National Council of Physical Distribution
Management – NCPDM).

Zarządzanie

wszystkimi

czynnościami

związanymi

z

przemieszczaniem

oraz

koordynacją

podaży

i

popytu

celem

wykreowania użyteczności czasu i miejsca (J. L. Heskett, N. A.
Glaskowsky, R. M. Ivie) .

Logistyka to funkcja odpowiedzialna za przepływ materiałów od
dostawców do organizacji, w obrębie organizacji oraz z organizacji do
jej klientów (D. Waters).

Reasumując nowoczesna logistyka
jest traktowana i opisywana jako:

zasada, koncepcja myślenia i działania (idea, kryterium
zarządzania),

zintegrowany system i proces podejmowania decyzji związany
z zarządzaniem fizycznym obiegiem towarów i informacji,

skoordynowana, zintegrowana funkcja przedsiębiorstwa,

zespół zintegrowanych instrumentów, metod zarządzania i
działania,

działania,

koncepcja

kreowania

i

dostarczania

nowych

wartości

i

użyteczności rynkowych dla klientów w procesie dostarczania
towarów,

działalność

zorientowana

na racjonalne wykorzystanie i

kreowanie

potencjału

efektywności

i

wzrostu

konkurencyjności,

koncepcja stymulowania realizacji celów przedsiębiorstwa
(marketingu),

koncepcja

i

funkcja

organizacji

(reorganizacji)

przedsiębiorstwa.

Koncepcja 7 „W” (7 „R”; 7 „O”) –
prawdopodobnie najprostsza definicja
logistyki na świecie ☺

☺

☺

☺

:

logistyka polega na udostępnieniu

właściwego produktu,

we właściwej ilości

i we właściwym stanie,

i we właściwym stanie,

we właściwym miejscu,

we właściwym czasie,

właściwym klientom

po właściwym koszcie!

Zarządzanie logistyczne (zarządzanie
logistyką) – przegląd definicji:

Część zarządzania łańcuchem dostaw, polegającą na
planowaniu, realizowaniu i kontrolowaniu sprawnego
i efektywnego, dwukierunkowego [tj. w przód i w tył
łańcucha

dostaw

–

przyp.

aut.]

przepływu

i

składowania dóbr, świadczenia usług oraz związanego
z tymi procesami przepływu informacji z punktu
pochodzenia

do

punktu

konsumpcji

celem

pochodzenia

do

punktu

konsumpcji

celem

zaspokojenia wymagań klientów (Council of Supply
Chain Management Professionals – CSCMP).

Proces kompleksowego planowania, organizowania i
kontrolowania procesów i czynności logistycznych
realizowanych

dla

zapewnienia

sprawnego

i

efektywnego przepływu materiałów, półproduktów
oraz wyrobów finalnych w przedsiębiorstwach oraz
łańcuchach logistycznych i łańcuchach dostaw (D.
Kisperska-Moroń).

Pytania dla spostrzegawczych…

Czy zauważasz różnice między

przedstawionymi wyżej pojęciami „logistyki”

przedstawionymi wyżej pojęciami „logistyki”

i „zarządzania logistycznego”?

Na czym one polegają?

Logistyka a zarządzanie
logistyką/zarządzanie logistyczne:

Pod hasłem

„logistyka” kryje się całość ogólnej wiedzy o

zasadach, metodach i technikach kształtowania przepływu
materiałów oraz związanych z nimi informacji w systemach
i między systemami logistycznymi.

W

zarządzaniu logistycznym, jako procesie decyzyjnym

eksponuje się logiczny ciąg czynności składających się na
proces tworzenia skonkretyzowanej w planie logistycznym

proces tworzenia skonkretyzowanej w planie logistycznym
całościowej

koncepcji

działań

logistycznych

w

przedsiębiorstwie oraz proces jej realizacji w odpowiednio
ukształtowanych

formach

organizacyjnych

i

przy

stosowaniu właściwych systemów sterowania i kontroli.
Zarządzanie logistyczne powinno zatem uwzględniać dwa
aspekty:

strukturalny

–

tworzenie

konstytutywnej

struktury

logistycznej sieci organizacji,

procesualny

–

kształtowanie

procesów

przebiegających

wewnątrz logistycznej sieci organizacji.

Dlaczego logistycy są potrzebni?

Wartość logistyki oznacza znakomitą obsługę
klienta, która dodaje wartości do produktów
firmy.

Użyteczność

formy

Użyteczności
ekonomiczne

Użyteczność

czasu

Użyteczność

miejsca

Użyteczność

posiadania

Użyteczności dodawane przez
logistykę do produktu/usługi:

Użyteczność miejsca logistyka zapewnia głównie za
pośrednictwem

transportu

poprzez

przemieszczanie

towarów

z

miejsc,

w

których

występuje

nadwyżka

produkcji, do miejsc, w których istnieje na nie popyt. Tym
samym logistyka rozszerza fizyczne granice rynku i dodaje
towarom nowej wartości.

towarom nowej wartości.

Użyteczność czasu polega na dodaniu wartości do
produktu lub usługi poprzez dostarczenie go do miejsca, w
którym występuje nań zapotrzebowanie w odpowiednim
czasie. Użyteczność czasu jest tworzona głównie poprzez
utrzymywanie właściwego poziomu zapasów oraz
strategiczne rozmieszczenie towarów i usług.

Miejsce logistyki w koncepcji łańcucha
wartości M. E. Portera (1985):

Najważniejsze podejścia (orientacje)
w logistyce:

podejście systemowe,

podejście procesowe.

Teoria systemów – geneza i istota:

Teoria systemów wywodzi się z nauk
biologicznych i ma niebagatelne znaczenie dla
nauk o organizacji i zarządzaniu:

Teoria systemów – najważniejsze
wnioski i implikacje:

myślenie „o całości”,

istotność relacji między elementami systemu –
relacje „trade-off”,

całość osiąga „lepsze” efekty niż składowe tej
całości funkcjonujące osobno – efekt synergii

całości funkcjonujące osobno – efekt synergii
(czasem efekt dyssynergii),

hierarchiczność systemów,

wzrasta odpowiedzialność decydenta, ponieważ
rozszerza się zakres oddziaływania efektów jego
decyzji,

decyzje optymalne i suboptymalne.

Istota systemu logistycznego:

System logistyczny jest to celowo zorganizowany i
zintegrowany – w obrębie danego układu –
przepływ materiałów i produktów. Sterowanie w
tym systemie odbywa się za pomocą zarządzania
logistycznego (D. Kisperska-Moroń).

logistycznego (D. Kisperska-Moroń).

System logistyczny można (...) określić w sposób
ogólny

jako

zbiór

elementów

logistycznych,

których powiązania konkretyzują się poprzez (...)
procesy transformacji. Między tymi elementami,
o specyficznych właściwościach, zachodzą ścisłe,
skonkretyzowane także w sensie organizacyjnym,
powiązania (P. Blaik).

Pierwsze ważne wnioski:

A zatem, koncepcja „myślenia systemowego” podkreśla
potrzebę

całkowitej

integracji

wszystkich

komponentów danego systemu (np. logistycznego) dla
osiągnięcia określonego celu.

Celem przedsiębiorstwa może być zminimalizowanie

Celem przedsiębiorstwa może być zminimalizowanie
kosztów działania, zapewnienie klientom najlepszej
obsługi lub maksymalizacja zysków.

Ponieważ

logistykę

można

uznać

za

podsystem

przedsiębiorstwa,

cele

wyznaczane

w

tej

sferze

działania muszą być zsynchronizowane z celami
pozostałych podsystemów po to, by możliwa była
realizacja celów przedsiębiorstwa jako całości

Strategia logistyczna jako element
strategii przedsiębiorstwa jako całości:

System logistyczny można rozważać z czterech
różnych perspektyw, a mianowicie jako zbiór
wzajemnie powiązanych:

fizycznych obiektów (np. centra dystrybucji,
fabryki, magazyny przeładunkowe),

problemów

i

decyzji

(np.

wybór

środka

transportu

lub

ustalenie

częstotliwości

składania zamówień),

składania zamówień),

abstrakcyjnych

mierników/wskaźników

(np.

koszty, dane statystyczne dotyczące wyników
działania, poziomy obsługi),

procesów, funkcji lub czynności realizowanych
w

trakcie przepływu materiałowego przez

system logistyczny.

System logistyczny – perspektywa
podmiotowa (1):

Systemy makrologistyczne to bardzo złożone
struktury o charakterze ogólnogospodarczym,
składające się ze wzajemnie ze sobą sprzężonych
systemów meta- i mikrologistycznych. Można w
nich wyróżnić cztery zasadnicze podsystemy

nich wyróżnić cztery zasadnicze podsystemy
wyodrębnione ze względu na ich specyfikę: sektor
produkcyjny,

sektor

pozaprodukcyjny,

konsumenci indywidualni, handel.

Systemy

mikrologistyczne

dotyczą

pojedynczych organizacji i mają zawsze charakter
wewnątrzorganizacyjny. Mogą to być systemy
logistyczne

przedsiębiorstw

przemysłowych,

handlowych lub usługowych.

System logistyczny – perspektywa
podmiotowa (2):

Systemy metalogistyczne stanowią pośrednią
formę

pomiędzy

systemami

makro-

a

mikrologistycznymi.

Mają

one

charakter

międzyorganizacyjny,

ponieważ

przekraczają

granice pojedynczych przedsiębiorstw i obejmują

granice pojedynczych przedsiębiorstw i obejmują
kooperację kilku lub więcej przedsiębiorstw w
przepływie towarów.

Systemy

metalogistyczne

składają

się

z

podsystemów

zaopatrzenia

fizycznego,

przedsiębiorstwa

produkcyjnego

i

fizycznej

dystrybucji. Mogą one obejmować jeden lub wiele
kanałów

logistycznych

pełniących

w

tym

systemie funkcję integracyjną

Funkcja integracyjna kanałów
logistycznych w systemie
metalogistycznym:

Podstawowe struktury systemów
logistycznych:

System logistyczny można rozważać z czterech
różnych perspektyw, a mianowicie jako zbiór
wzajemnie powiązanych:

fizycznych obiektów (np. centra dystrybucji,
fabryki, magazyny przeładunkowe),

problemów

i

decyzji

(np.

wybór

środka

transportu

lub

ustalenie

częstotliwości

składania zamówień),

składania zamówień),

abstrakcyjnych

mierników/wskaźników

(np.

koszty, dane statystyczne dotyczące wyników
działania, poziomy obsługi),

procesów, funkcji lub czynności realizowanych
w

trakcie przepływu materiałowego przez

system logistyczny.

System logistyczny jako zbiór wzajemnie
powiązanych problemów i decyzji – kluczowe
słowa: konflikt celów i konflikt kosztów:

System logistyczny można rozważać z czterech
różnych perspektyw, a mianowicie jako zbiór
wzajemnie powiązanych:

fizycznych obiektów (np. centra dystrybucji,
fabryki, magazyny przeładunkowe),

problemów

i

decyzji

(np.

wybór

środka

transportu

lub

ustalenie

częstotliwości

składania zamówień),

składania zamówień),

abstrakcyjnych

mierników/wskaźników

(np.

koszty, dane statystyczne dotyczące wyników
działania, poziomy obsługi),

procesów, funkcji lub czynności realizowanych
w

trakcie przepływu materiałowego przez

system logistyczny.

Koncepcja całkowitych kosztów
logistycznych (1):

Celem systemu logistycznego jest osiągnięcie takiej kombinacji
poziomu obsługi i kosztów logistycznych, która pozwala uzyskać
największą różnicę pomiędzy kosztem uzyskania danego poziomu
obsługi i przyrostem sprzedaży.

Koncepcja

całkowitych

(globalnych,

łącznych)

kosztów

logistycznych opiera się na założeniu, że wszelka działalność
przedsiębiorstwa

związana

z

fizycznym

przepływem

i

przedsiębiorstwa

związana

z

fizycznym

przepływem

i

składowaniem surowców i materiałów do produkcji oraz wyrobów
gotowych powinna być traktowana jako całość.

A zatem w koncepcji tej należy uwzględnić takie podstawowe
koszty cząstkowe, jak: koszty transportu, koszty utrzymywania
zapasów,

koszty

utrzymywania

lub

wynajmu

powierzchni

składowej, koszty zaopatrzenia, koszty realizacji zamówień oraz,
dodatkowo, koszty opakowań, koszty administracji, czynności
pomocniczych,

prognozowania

popytu

czy

też

planowania

produkcji.

Koncepcja całkowitych kosztów
logistycznych (2):

3

2

Przykład analizy całkowitego kosztu
logistycznego – rozwój sieci dystrybucji:

Koszty całkowite

Koszty transportu

Koszty magazynowania

Koszty punktu sprzedaży

Koszty

Koszty dostawy lokalnej

Koszty realizacji
zamówienia

Liczba punktów sprzedaży

System logistyczny można rozważać z czterech
różnych perspektyw, a mianowicie jako zbiór
wzajemnie powiązanych:

fizycznych obiektów (np. centra dystrybucji,
fabryki, magazyny przeładunkowe),

problemów

i

decyzji

(np.

wybór

środka

transportu

lub

ustalenie

częstotliwości

składania zamówień),

składania zamówień),

abstrakcyjnych

mierników/wskaźników

(np.

koszty, dane statystyczne dotyczące wyników
działania, poziomy obsługi),

procesów, funkcji lub czynności realizowanych
w

trakcie przepływu materiałowego przez

system logistyczny.

Proces – działanie – czynność
(norma ISO 9001:2000):

Proces to zbiór działań wzajemnie powiązanych
lub

wzajemnie

oddziałujących,

które

przekształcają wejścia w wyjścia. Często wyjście
jednego

procesu

będzie

tworzyć

wejście

następnego procesu.

następnego procesu.

Działanie

to

określony

zespół

czynności

wykonywanych w organizacji. Działania można
podzielić

na

tworzące

wartość

dla

klienta

wewnętrznego lub zewnętrznego oraz na nie
tworzące wartości czyli działania nieefektywne
(generujące straty).

Podejście procesowe w logistyce a
przepływy logistyczne:

Procesy logistyczne to ciągi czynności związane z
przepływem

dóbr,

obejmujące

fizyczne

przemieszczanie i magazynowanie materiałów i
produktów

oraz

przepływ

związanej

z

tym

produktów

oraz

przepływ

związanej

z

tym

informacji

przez

kolejne

fazy

różnego

typu

procesów gospodarczych zorganizowane w sposób
umożliwiający

ich

sprawną

i

efektywną

(optymalną) realizację (S. Abt).

Przepływ fizyczny i przepływ informacji!

Procesy logistyczne – ujęcie fazowe
(1):

Logistyka zaopatrzenia obejmuje transfer surowców, materiałów i
podzespołów

wpływających

do

danego

podmiotu

gospodarczego,

ewentualnie wraz z ich przepływem przez ogniwa zasilające.

Logistyka

produkcji

obejmuje

z

kolei

transfer

stopniowo

przetwarzanych materiałów (produkcja w toku) przez wydziały, gniazda i
taśmy produkcyjne oraz magazyny międzyoperacyjne, aż do ostatniej

taśmy produkcyjne oraz magazyny międzyoperacyjne, aż do ostatniej
operacji, w której (formalnie i fizycznie) staną się wyrobem gotowym (w
danym

przedsiębiorstwie,

ponieważ

ów

wyrób

gotowy

może

być

materiałem do dalszych faz przetworzenia w innych jednostkach).

Logistyka

dystrybucji

obejmuje

przepływy

gotowych

wyrobów

przedsiębiorstwa przez ogniwa dystrybucji aż do ostatecznego nabywcy.

Logistyka (zwrotna) odwrotna to proces planowania, wdrażania i
kontroli efektywności kosztowej przepływów surowców, materiałów,
zapasów w produkcji, wyrobów gotowych i informacji z nimi związanych
począwszy od punktu konsumpcji do punktu pochodzenia w celu
odzyskania wartości lub prawidłowego usunięcia.

Procesy logistyczne – ujęcie fazowe
(2):

Procesy logistyczne – ujęcie
zadaniowe (funkcjonalne):

Procesy kluczowe (podstawowe)

Procesy pomocnicze

•

logistyczna obsługa klienta

oraz współpraca ze sferą

•

magazynowanie

•

manipulacje materiałami

oraz współpraca ze sferą

marketingu

•

transport

•

zarządzanie zapasami

•

zarządzanie przepływem

informacyjnym oraz realizacja

zamówień

•

manipulacje materiałami

•

zakupy zaopatrzeniowe

•

pakowanie

•

współpraca ze sferą produkcji

(logistyka produkcji)

•

zarządzanie informacjami

3

9

Elementy systemu logistycznego
przedsiębiorstwa:

Manipulacje

materiałami

Magazynowanie

Zarz

ą

dzanie

materiałami

i pakowanie

Obsługa klienta

zapasami

Transport

System

logistyczny

Przewaga konkurencyjna zapewniana
przez realizację procesów logistycznych
dotyczy:

jakości – poprzez właściwe, sprawne realizowanie procesów
związanych

z

realizacją

zamówień

klientów

w

wyniku

zapewnienia

odpowiedniej

dostępności

produktu

z

zapasu,

punktualności dostaw czy bezszkodowości;

szybkości – poprzez skrócenie czasu oczekiwania klienta na
produkt, co oznacza w praktyce kompresję czasu realizacji
zamówienia;

zamówienia;

niezawodności – poprzez zapewnienie produktu klientowi
dokładnie wtedy, kiedy tego potrzebuje (należy zauważyć, iż
czasem

klient

oczekuje

odroczenia

dostawy,

a

nie

jej

przyspieszenia), jak również realizację zamówienia w sposób
kompletny;

elastyczności – poprzez umożliwienie organizacji odpowiednio
szybkiej i skutecznej reakcji na zmieniające się potrzeby klientów
w drodze odpowiednio szybkiego wprowadzania nowych lub
substytucyjnych produktów na rynek, szybkiej reakcji na wzrost
lub spadek popytu oraz przyspieszenia lub odroczenia dostawy.

Koncepcja logistyki dała początek
koncepcji łańcucha dostaw (supply
chain)…

Obecnie konkurują między

sobą już nie tylko

sobą już nie tylko

pojedyncze

przedsiębiorstwa ale cale

łańcuchy dostaw!

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model J.J. Coyle’a,
E. Bardiego, J. Langley’a Jra (1996) (1):

Etap 1: dystrybucja fizyczna – w latach 60. i 70.
wiele firm na świecie koncentrowało swoją uwagę na
dystrybucji fizycznej lub logistycznych systemach
dystrybucji,

próbując

zarządzać

sekwencją

ściśle

powiązanych ze sobą działań, takich jak transport,
dystrybucja,

magazynowanie,

sterowanie

dystrybucja,

magazynowanie,

sterowanie

przepływami wyrobów gotowych i poziomem zapasów,
pakowanie i manipulacje materiałami, aby sprawnie
dostarczać wyroby klientom. W miarę, jak zaczęto
dostrzegać zależność między kosztami zapasów a
kosztami transportu z systemowego punktu widzenia,
działania te powierzano specjalnie do tego powołanym
kierownikom ds. dystrybucji fizycznej.

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model J.J. Coyle’a,
E. Bardiego, J. Langley’a Jra (1996) (2):

Etap

2:

zintegrowane

zarządzanie

logistyczne – w latach 70. i 80. coraz więcej firm
zaczęło

dostrzegać

dodatkowe

możliwości

w

zaczęło

dostrzegać

dodatkowe

możliwości

w

zakresie oszczędzania w wyniku połączenia sfery
zaopatrzenia (gospodarki materiałowej) ze sferą
dystrybucji fizycznej. Połączenie to określono
mianem logistyki przedsiębiorstwa

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model J.J. Coyle’a,
E. Bardiego, J. Langley’a Jra (1996) (3):

Etap 3: zarządzanie łańcuchem dostaw – w latach
80. i 90. firmy rozszerzyły swoje spojrzenie na procesy
logistyczne w taki sposób, aby uwzględnić wszystkie
firmy

uczestniczące

w

dostarczaniu

końcowemu

klientowi

właściwego

produktu,

po

właściwym

koszcie, we właściwym czasie, we właściwym stanie i
we właściwej ilości. W wąskim rozumieniu oznaczało

koszcie, we właściwym czasie, we właściwym stanie i
we właściwej ilości. W wąskim rozumieniu oznaczało
to włączenie do systemu logistycznego sprzedawców i
kanałów dystrybucji. W miarę rozwoju tej koncepcji
zaczęto ją określać mianem rurociągu logistycznego
lub łańcucha dostaw. Co warto podkreślić, była ona
oparta na ścisłej współpracy lub aliansach między
producentami oraz ich dostawcami/sprzedawcami,
klientami

i

innymi

uczestnikami

związanymi

z

logistyką (usługodawcami logistycznymi).

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model J.J. Coyle’a,
E. Bardiego, J. Langley’a Jra (1996 ) (4):

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model G. Stevensa
(1989 ) (1):

W pierwszej fazie, określanej jako punkt
wyjścia (ang. baseline) w przedsiębiorstwie
powierza się odpowiedzialność za takie sfery jego
działania,

jak

produkcja

czy

dystrybucja

odrębnym, nie współpracującym ze sobą działom.

odrębnym, nie współpracującym ze sobą działom.
Co za tym idzie, fazę tą charakteryzują wąskie
gardła

i

nadmierne

zapasy

spowodowane

brakiem

integracji

i

synchronizacji

między

funkcjami;

niezależność

i

często

niekompatybilność

systemów

i

procedur

kontrolujących sprzedaż, produkcję czy zakupy
oraz bariery organizacyjne powodujące przerwy w
przepływie materiałowym.

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model G. Stevensa
(1989 ) (2):

W drugiej fazie, określanej jako integracja
funkcjonalna, firmy zaczynają zdawać sobie
sprawę

z

potrzeby

integracji

chociażby

najbardziej związanych ze sobą funkcji. Fazę tą
charakteryzują:

nacisk

na

redukcję

kosztów

charakteryzują:

nacisk

na

redukcję

kosztów

zamiast

na

poprawę

wyników

działania;

oddzielenie

funkcji

biznesowych

i

tworzenie

między nimi buforów zapasów; początkująca
analiza

trade-off

(relacji

„coś

za

coś”);

maksymalizacja

wykorzystania

potencjału

produkcyjnego oraz nadal reaktywne podejście do
obsługi klienta.

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model G. Stevensa
(1989 ) (3):

W fazie trzeciej, określanej mianem integracji
wewnętrznej, poprzez zintegrowanie wszystkich
funkcji w przedsiębiorstwie firmy osiągają pełną
przejrzystość

procesów

zachodzących

w

ich

organizacjach od dystrybucji po zaopatrzenie;

organizacjach od dystrybucji po zaopatrzenie;
potrafią planować działania w średnim okresie
czasu, skupiają się na kwestiach taktycznych
zamiast na strategicznych; kładą nacisk raczej na
skuteczność

niż

efektywność;

intensywnie

wykorzystują techniki elektronicznej wymiany
informacji z klientami, by poprawić ich obsługę
oraz wciąż reagują na potrzeby klientów zamiast
„zarządzać” klientami.

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model G. Stevensa
(1989 ) (4):

W fazie czwartej, określanej jako integracja
zewnętrzna,

dochodzi

do

pełnej

integracji

zewnętrzna,

dochodzi

do

pełnej

integracji

łańcucha dostaw, w ramach którego firma ściśle
współpracuje ze swoimi dostawcami i odbiorcami.

Ewolucja koncepcji zarządzania
łańcuchem dostaw – model G. Stevensa
(1989 ) (5):

5

1

Łańcuch dostaw (1):

5

2

Łańcuch dostaw (supply chain):

sieć wzajemnie połączonych ale

formalnie niezależnych organizacji

współpracujących razem na rzecz

kontroli, zarządzania i doskonalenia

przepływu materiałów i informacji od

dostawców najbardziej podstawowych

surowców po końcowych

użytkowników (konsumentów)

5

3

Zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply
Chain Management – SCM) oznacza:

integrację działań,

dzielenie się informacjami,

dzielenie

się

ryzykiem

i

korzyściami

związanymi z podejmowanymi działaniami,

związanymi z podejmowanymi działaniami,

kooperację,

dążenie do wspólnego celu i koncentrację na
obsłudze klientów,

integrację procesów,

zawieranie

i

utrzymywanie

długoterminowych partnerskich związków.