Komisja Europejska
Komisja Europejska jest organem wykonawczym UE, który składa wnioski legislacyjne, egzekwuje przestrzeganie prawa oraz reprezentuje i chroni wspólne interesy Europy. Politycznie niezależny organ, który dba o interes wspólnotowy
Komisja opracowuje projekty nowych aktów prawnych i zarządza na bieżąco wdrażaniem polityki UE i wydatkowaniem unijnych funduszy. Czuwa również nad przestrzeganiem postanowień traktatów i przepisów prawa europejskiego.
W skład kolegium komisarzy wchodzi jeden komisarz z każdego państwa członkowskiego. Wszyscy reprezentują interesy całej UE.
Przemówienia, spotkania i komunikaty prasowe oraz informacje o roli przewodniczącego i priorytetach politycznych
Komisja Europejska dzieli się na wydziały i służby. Wydziały Komisji określa się mianem dyrekcji generalnych (DG).
Służby Komisji zajmują się bardziej ogólnymi kwestiami administracyjnymi lub też wykonują szczegółowe zadania, na przykład w zakresie zwalczania nadużyć finansowych lub sporządzania statystyk.
Jest organem wykonawczym UE. Wykonuje decyzje podejmowane przez Radę. Komisja jest w dużym stopniu odpowiedzialna za realizację wspólnych polityk europejskich, takich jak polityka regionalna, wspólna polityka rolna, ochrona środowiska, badania naukowe, pomoc na rzecz rozwoju, itp. Zarządza również budżetem związanym z tymi politykami.
Jako „strażnik traktatów” Komisja musi zapewnić wprowadzenie w życie rozporządzeń i dyrektyw, przyjętych przez Radę i Parlament. Jeżeli te akty prawne nie są wdrażane, Komisja może odwołać się do Trybunału Sprawiedliwości, aby wymóc stosowanie prawa UE przez państwa członkowskie.
Od 1 stycznia 2007 r. Komisja Europejska liczy 27 członków, zwanych komisarzami, po jednym z każdego Państwa Członkowskiego. Prace Komisji wspomaga służba cywilna, którą tworzą Dyrekcje Generalne oraz służby mieszczące się głównie w Brukseli i Luksemburgu.
Członkowie komisji nie mogą czuć się związani żadnymi instrukcjami płynącymi z krajów ich pochodzenia – są politykami, których powołanie rekomenduje Rada Unii Europejskiej i zatwierdza Parlament Europejski, a mianuje Rada Europejska. Ich zadaniem jest nadzór nad przydzielonymi im dyrekcjami generalnymi.
Komisja jest niezależna politycznie, reprezentuje interes wspólnotowy całej UE i w związku z tym nie może przyjmować instrukcji od rządów poszczególnych państw. Komisja odpowiada jednak przed Parlamentem Europejskim i jeśli Parlament uchwali w stosunku do niej wotum nieufności, jest ona odwoływana w całości
Nowa Komisja jest powoływana co pięć lat, w ciągu sześciu miesięcy od daty wyborów do Parlamentu Europejskiego. Przy jej powoływaniu stosuje się następującą procedurę:
Rządy państw członkowskich uzgadniają między sobą, kogo nominować na nowego przewodniczącego Komisji.
Kandydatura nominowanego na przewodniczącego Komisji jest następnie zatwierdzana przez Parlament.
Nominowany na przewodniczącego Komisji, w porozumieniu z rządami państw członkowskich, wybiera pozostałych członków Komisji.
Rada przyjmuje listę nominowanych osób kwalifikowaną większością głosów i przedkłada ją do zatwierdzenia Parlamentowi Europejskiemu.
Parlament przesłuchuje każdą z nominowanych osób i wydaje opinię dotyczącą całego proponowanego składu Komisji.
Po zatwierdzeniu przez Parlament Europejski przewodniczący i pozostali członkowie nowej Komisji zostają formalnie mianowani przez Radę, stanowiącą większością kwalifikowaną głosów.
Komisja ponosi odpowiedzialność polityczną przed Parlamentem, który ma prawo odwołania całej Komisji poprzez przyjęcie wotum nieufności. Poszczególni członkowie Komisji muszą natomiast złożyć rezygnację na wniosek jej przewodniczącego, o ile pozostali komisarze wyrażają zgodę.
Komisja uczestniczy we wszystkich sesjach Parlamentu, gdzie jej zadaniem jest wyjaśnianie i uzasadnianie swoich działań. Komisja odpowiada również regularnie na ustne i pisemne pytania poselskie.
Komisja Europejska pełni cztery podstawowe funkcje:
przedkłada Parlamentowi i Radzie do zatwierdzenia wnioski legislacyjne- Komisja posiada prawo „inicjatywy ustawodawczej”. Oznacza to, że jedynie Komisja odpowiada za opracowywanie wniosków nowych aktów prawa europejskiego, przedkładanych do zatwierdzenia Parlamentowi i Radzie. Wnioski te muszą mieć na celu ochronę interesów Unii i jej obywateli – a nie interesów konkretnych krajów czy też gałęzi przemysłu.
zarządza i wdraża unijne polityki oraz budżet UE- Jako organ wykonawczy Unii Europejskiej, Komisja odpowiada za zarządzanie budżetem UE i jego wykonanie.
egzekwuje stosowanie prawa europejskiego – wspólnie z Trybunałem Sprawiedliwości- Komisja jest strażnikiem traktatów. Oznacza to, że – wraz z Trybunałem Sprawiedliwości – jest odpowiedzialna za zapewnienie właściwego stosowania prawa UE we wszystkich państwach członkowskich.
reprezentuje Unię Europejską na arenie międzynarodowej, na przykład negocjując umowy między UE a innymi krajami- Komisja Europejska jest znaczącym rzecznikiem Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej. Dzięki niej państwa członkowskie mówią „jednym głosem” na forach międzynarodowych
Do przewodniczącego Komisji należy decyzja o przydziale obszarów polityki odpowiedniemu komisarzowi oraz o ewentualnych zmianach w tym przydziale w trakcie kadencji Komisji.
Komisja spotyka się raz w tygodniu, zwykle w środę, w Brukseli. Każdy punkt porządku obrad prezentowany jest przez komisarza odpowiedzialnego za dany obszar polityki, zaś decyzja w danej sprawie podejmowana jest wspólnie przez cały zespół.
Urzędnicy Komisji pracują w departamentach zwanych „dyrekcjami generalnymi” (DG) oraz „służbami”. Każda z DG odpowiada za konkretny obszar polityki i jest kierowana przez dyrektora generalnego, który odpowiada przed jednym z Komisarzy. Koordynację prac poszczególnych departamentów zapewnia Sekretariat Generalny, który zajmuje się również obsługą cotygodniowych posiedzeń Komisji. Sekretariatem kieruje sekretarz generalny, odpowiedzialny bezpośrednio przed przewodniczącym Komisji.
Wprawdzie przygotowywanie wniosków legislacyjnych odbywa się w poszczególnych DG, jednak zyskują one oficjalny status dopiero, kiedy przyjmie je na swoim posiedzeniu Komisja. Procedura ta - w przybliżeniu - przebiega następująco:
Załóżmy na przykład, że Komisja dostrzega potrzebę wprowadzenia uregulowań unijnych w celu ograniczenia zanieczyszczenia rzek w Europie. Dyrekcja Generalna ds. Środowiska opracowuje odpowiedni wniosek na podstawie szerokich konsultacji z europejskim przemysłem i rolnikami, ministerstwami środowiska w państwach członkowskich oraz z organizacjami ekologicznymi. Wniosek poddany jest także dyskusji z innymi departamentami Komisji oraz zweryfikowany przez Służbę Prawną i Sekretariat Generalny.
Kiedy wniosek jest w pełni gotowy, trafia on do porządku dziennego najbliższego posiedzenia Komisji. Jeśli co najmniej 14 z 27 komisarzy opowie się za wnioskiem, Komisja go przyjmuje. Oznacza to, że wniosek zyskał bezwarunkowe poparcie całego kolegium komisarzy. Dokument jest następnie przekazywany do Rady i Parlamentu Europejskiego pod obrady.