INTERAKCJE W BIOCENOZIE

BIOCENOZA – to zbiór populacji, żyjących na określonej przestrzeni i w określonym czasie:

• posiada strukturę przestrzenną i zawsze funkcjonuje w określonym środowisku

• bioróżnorodność – składa się z różnych populacji

• pomiędzy populacjami istnieje zależność pokarmowa

• mechanizmy regulujące liczebność populacji

• ulega ciągłym przemianom

• posiada zdolność samoregulacji (homeostazy)

RODZAJE ODDZIAŁYWAŃ MIĘDZY POPULACJAMI:

1)Oddziaływania antagonistyczne - działanie jednej populacji danego gatunku na niekorzyść populacji innego:

• konkurencja – rywalizacja o miejsce, przestrzeń życiową, pokarm itp. Powoduje ograniczenie liczebności obu gatunków.

• pasożytnictwo - to forma współżycia dwóch organizmów, w której jeden czerpie korzyści ze współżycia, a drugi ponosi z tego tytułu szkody. Osobnika, który czerpie korzyści z pasożytnictwa nazywamy pasożytem, a tego, który ponosi szkody - żywicielem.

• drapieżnictwo - metoda pobierania pokarmu polegająca na zjadaniu innych osobników. W potocznym znaczeniu drapieżnikami są jedynie mięsożercy.

2)Oddziaływania nieantagonistyczne - rodzaj zależności międzygatunkowych polegających na tym, że żadna ze stron (populacji) nie ponosi szkody na skutek wzajemnych oddziaływań:

• mutualizm - jedna z interakcji protekcjonistycznych między populacjami, charakteryzująca się obopólnymi korzyściami (symbioza) o takim stopniu, który praktycznie wzajemnie uzależnienia istnienie obu populacji.

• protokooperacja - oddziaływanie międzygatunkowe w przyrodzie, polegające na współpracy dwóch populacji odnoszących wzajemne korzyści, lecz mogących żyć także samodzielnie.

• komensalizm (współbiesiadnictwo) – jest najbardziej pierwotnym typem oddziaływania protekcyjnego. Typ zależności o charakterze symbiozy między dwoma lub więcej gatunkami, przy czym jeden z gatunków czerpie z tej zależności wyraźne korzyści, nie szkodząc pozostałym.

SYMBIOZA – Współżycie dwóch lub większej liczby gatunków, w których obie strony czerpią korzyści nie szkodząc drugiej. W symbiozie mogą być związki pokarmowe i przestrzenne (protooperacja, komensalizm, mutualizm).