EKONOMIA

KORPORACJE MIĘDZYNARODOWE

Anna Dewalska – Opitek

Spółka akcyjna

• Korporacyjny związek osób odpowiadający całym swoim majątkiem z wyłączeniem osobistej odpowiedzialności akcjonariuszy

• Spółka kapitałowa, której podstawą finansowania jest kapitał wniesiony w postaci wkładów finansowych lub rzeczowych (aportów) w wysokości 500 tys. zł

• Spółka akcyjna posiada osobowość prawną

• Musi być wpisana do rejestru handlowego

Statut spółki akcyjnej

• Podstawowy dokument stwierdzający wolę założycieli po powołania do życia podmiotu prawnego

• Określa on:

• Firmę i siedzibę spółki

• Przedmiot przedsiębiorstwa

• Czas trwania jeżeli jest ograniczony

• Wysokość kapitału akcyjnego, sposób zebrania kapitału akcyjnego, wartość nominalną akcji

• Uprawnienia związane z akcjami

• Dane dotyczące założycieli

• Władze spółki

• Obowiązki na rzecz spółki

Prawa akcjonariuszy:

• Majątkowe:

• Prawo do udziału w zysku

• Prawo do udziału w kwocie likwidacyjnej

• Prawo do poboru akcji w przypadku podniesienia kapitału akcyjnego

• Korporacyjne:

• Prawo głosu

• Prawo zwoływania walnych zgromadzeń akcjonariuszy

Akcja:

• Część kapitału zakładowego

• Dokument wystawiony przez spółkę i stwierdzający współuczestnictwo w spółce

• Ogół praw i obowiązków akcjonariuszy

Rodzaj akcji:

• Imienne

• Na okaziciela

• Zwykłe

• Uprzywilejowane (co do głosu, co do dywidendy, akcje złote, akcje nieme)

• Z oznaczoną wartością nominalną

• Bez oznaczonej wartości nominalnej

Wartość nominalna akcji:

• wynika z podzielenia kapitału akcyjnego między wszystkich akcjonariuszy

∑ nominalnych wartości = kapitał

akcji akcyjny

Wartość emisyjna akcji

• Cena akcji w dniu jej pierwszej sprzedaży (emisji na giełdzie)

• Wartość emisyjna > wartość nominalna

Wartość rynkowa

• Wartośc akcji, jaka ustala się na giełdzie w wyniku oddziaływania S i D

• wartość rynkowa = wartość nominalna x kurs akcji

• Wartość rynkowa >wartość nominalna

• Wartość rynkowa >/<wartość emisyjna

Zysk założycielski – różnica pomiędzy wartością emisyjną akcji a wartością nominalną

Kapitał fikcyjny – różnica pomiędzy wartością rynkową a nominalną

Korporacja międzynarodowa

• Forma organizacji gospodarczej w postaci S.A., która prowadzi działalność w wielu krajach świata (na rynku międzynarodowym)

Cechy korporacji międzynarodowych:

• Zajmują dominującą pozycję w kraju, z którego pochodzą,

• Rozporządzają ogromnym kapitałem, co pozwala na gospodarcze opanowanie rynków przyjmujących

• Mają przewagę techniczną, technologiczną, jakościową, kosztową nad przedsiębiorstwami kraju przyjmującego

• Rozporządzają nowoczesną organizacją

• Posiadają wykwalifikowaną kadrę

Przyczyny rozwoju korporacji:

• Rozwój biznesu w skali międzynarodowej

• Likwidowanie barier gospodarczych, handlowych pomiędzy krajami

• Zwrot z zainwestowanego kapitału

• Rozproszenie akcji wynikające z :

• Dużej ekspansji kapitału, nowe akcje wykupywane przez nowych właścicieli

• Dziedziczenie majątku

• Wahania giełdowe cen akcji

Rodzaje korporacji międzynarodowych:

• Korporacje ponadnarodowe (transnarodowe):

• Takie korporacje, w których wszystkie aktywa należą w całości do przedsiębiorstwa macierzystego, lecz są ulokowane w kilku krajach

• Korporacje wielonarodowe:

• Takie korporacje, w których przedsiębiorstwo macierzyste jest właścicielem tylko części aktywów, pozostałe należą do innych (zagranicznych) właścicieli

• Kapitał jest wielonarodowy

Rodzaje własności w korporacjach:

• Własność pełna (min 95% kapitału akcyjnego należy do firmy macierzystej)

• Wartość obowiązująca (powyżej 50% kapitału akcyjnego należy do firmy macierzystej)

• Wartość częściowa (mniej niż 50% należy do firmy macierzystej)

Korporacja a rynek:

• Rozwój innowacji, upowszechnienie postępu technicznego

• Oligopolizacja rynku

• Dominacja nad rynkiem i jego uzależnienie

• Ekspansja ponad jedną gałąź produkcji:

• Integracja pionowa

• Nasilenie konkurencji poza branżą

Skutki działania korporacji międzynarodowych:

• Rozwój procesów integracyjnych i globalizacyjnych na świecie

• Nasilenie się konkurencji i koncentracji kapitału

• Państwa przyjmujące:

• Importuje wiedzę i innowacje

• Uzależnia się od korporacji

• Państwa pochodzenia

• Zdobywa dominację na rynkach zagranicznych

Decyzje podejmuje grupa ludzi:
-Kierownictwo (menagerowie)
-Prezes
-Wiceprezes
-Dyrektorzy
-Kierownicy

Menagerowie dążą do zapewnienia ugruntowanego bytu korporacji oraz jej systematycznego rozwoju.

Korporacja, a państwo
Stosunek menagerów do państwa jest ambiwalentny
-kształtowanie globalnego popytu przez państwo jest pomocne w realizacji celów korporacji, dla efektywnego planowania w systemie przemysłowym
-potrzeba wykwalifikowanej siły roboczej, kwalifikację przez oświatę i wykształcenie
-większość innowacji naukowych i technicznych finansowana przez państwo
-rząd najwyższym nabywcą i konsumentem w gospodarce

Rodzaje korporacji:
-wielonarodowe
-międzynarodowe
-transnarodowe
-ponadnarodowe
-światowa

Formy przedsiębiorstw i ich cechy:

1.Przedsiębiorstwo indywidualne- małe przedsiębiorstwo do jednego właściciela, który wnosi swój majątek. Aktywa i zysk należą do niego, ale odpowiada za straty. Osobowość nadaje charakter firmie, długość to długość życia lub dziedziczenie. Firma dobrem samym dla siebie.
2.Spółki osobowe:
a) jawne- właściciele odpowiadają w nieograniczony sposób za zobowiązania spółki, zasady zawarte w umowie o spółce, nie ma granic wspólników, nieograniczona odpowiedzialność, np. pokrycie 100% strat mając 1%, każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swym majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, brak osobowości prawnej
b) komandytowe- część wspólników odpowiada całym swym majątkiem za zobowiązania spółki i są to tzw. komplementariusze, odpowiadają oni za zobowiązania wobec wierzycieli (odpowiedzialność bez ograniczeń), a część tylko i odpowiada za zobowiązania tylko do określonej w umowie kwoty tzw. sumy komandytowej są to tzw. komandytorowie , wolni są natomiast od odpowiedzialności w zakresie wniesionego wkładu
c) ciche- wspólnik na zewnątrz, niejawny, straty w wysokości wkładu
3.Spółki kapitałowe- spółki akcyjne tworzą kapitał przez emisję akcji, jest regulowana
przez prawo

Cechy spółek osobowych:
-Znaczny i trwały skład osobowy spółki
-Obowiązek współdziałania wspólników dla osiągnięcia celu (każdy wspólnik może prowadzić sprawy spółki i je kontrolować)
-Brak osobowości prawnej
-Pełna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki (za wyj. komandytariuszy i partnerów odp. do wysokości wniesionego wkładu)

Cechy spółek kapitałowych:
-Posiadają osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru handlowego
-Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają do wysokości wniesionego kapitału, ale za zobowiązania skarbowe odpowiadają całym majątkiem
-Uniezależnienie funkcjonowania spółki od sytuacji osobistej i materialnej wspólników
-Możliwość zgromadzenia w krótkim czasie znacznych kapitałów