NAUKA O ORGANIZACJI - WYKŁADY

25.10.2012

1. Otoczenie organizacji:

- Organizacja,

- Sieć międzyorganizacyjna,

- Otoczenie ogólne,

- Otoczenie międzynarodowe (globalne).

2. Sieć międzyorganizacyjna (otoczenie bliższe/celowe):

- Dostawcy - wszelkie organizacje, które naszej organizacji dostarczają dobra i usługi,

- Klienci - organizacje/pojedyncze jednostki nabywające usługi i dobra na rynku,

- Konkurenci - wszelkie organizacje konkurujące z drugą organizacją o klientów,

- Związki zawodowe - grupa nacisku ludzi występująca na zewnątrz organizacji,

- Instytucje kontrolne - sanepid, urząd skarbowy itp.,

- Grupy interesów - np. grupy interesów, Greenpeace,

- Grupy interesów - np. grupy interesów, Greenpeace,

3. Otoczenie ogólne:

- Kulturowe,

- Polityczne,

- Społeczne - wartości, normy społeczne, determinują sposób działania organizacji,

- Technologiczne - dostępne technologie,

- Ekonomiczne - PKB, stopa bezrobocia,

- Fizyczne,

- Prawne.

4. Otoczenie międzynarodowe to wiele organizacji, posiadających własne sieci międzyorganizacyjne i otoczenia ogólne.

5. Międzynarodowe i globalne otoczenie - elementy:

- Instytucje międzynarodowe,

- Strefy handlu - ASEAN, NAFTA,

- Bloki polityczne,

- Rynki zagraniczne i rynek globalny.

6. Teorie stosunków między organizacją a otoczeniem:

a) Teoria sytuacyjna uwarunkowań: organizacje mechaniczne i organiczne:

- Organizacje hierarchiczne - otoczenie stabilne, ścisła hierarchia autorytetów, wyraźnie określony zakres obowiązków, organizacja maszyna.

- Organizacje organiczne - otoczenie zmienne, potrzeba elastyczności, mniejsza specjalizacja, sformalizowanie i hierarchia, częściej komunikacja nieformalna, organizacja organizm.

b) Teoria zależności od zasobów:

- Założenie: analiza stosunków między organizacjami w sieci, pozwala na zrozumienie stosunków władzy i zależności pomiędzy ich organizacją  a pozostałymi w sieci, co pozwala na przewidywanie ośrodków wpływu i umożliwia wypracowanie metod zrównoważenia tych wpływów.

- Działania:

* zdefiniować zasoby konieczne dla organizacji,

* określić źródła tych zasobów w sieci,

* wskazać zasoby strategiczne i szczupłe (doniosłość i dostępność),

* Stworzyć przeciwwagę dla przezwyciężenia władzy, przykłady:

+ Zależność od instytucji kontrolnych: zastosować lobbing, stowarzyszenie branżowe,

+ Zależność od klientów: organizować reklamę, marketing, dystrybucja,

+ Inne: kartele cenowe, zmiana otoczenia (skrajny przypadek).

c) Teoria ekologii populacji - otoczenie organizacji jest zdolne do wybierania spośród grupy konkurencyjnej tych organizacji, które najlepiej zaspakajają swoje potrzeby. Przetrwają tylko najlepiej przystosowane organizacje.

- Poszukuje się wzorców sukcesu i porażki właściwych wszystkim organizacjom konkurującym o tą samą pulę zasobów.

- Przedmiotem badania ekologii populacji nie jest otoczenie jako całość lecz poszczególne, wyselekcjonowane części tego otoczenia, zwane przez ekologów niszami populacyjnymi.

- Nisza - pula zasobów od których zależy grupa konkurentów:

- Trzy procesy ewolucyjne populacji:

* różnicowanie - pojawia się głównie w wyniku przedsiębiorczych innowacji, Są to narodziny organizacji  jak  i również adaptacja organizacji już istniejących.

* selekcja- powstałe nowe org. stanowią opcje dla wyboru z otoczenia , właśnie podczas selekcji.

* przejmowanie z otoczenia - oznacza przetrwanie.

d) Teoria instytucjonalna - bada jak instytucje (otoczenie społeczne, ekonomiczne, polityczne) wpływają na zachowania firm.  Organizacje dostosowują się nie tylko do oczekiwań składających się na nie grup ale i wartości otaczającego je społeczeństwa.

Wymogi otoczenia stawiane organizacjom:

- Techniczne i ekonomiczne,

- Społeczne i kulturowe (nakazuje organizacji konkretne role oraz przybierać i utrwalać dany wizerunek).

7. Instytucje - def.: czynności zwyczajowe (powtarzane) mające określone znaczenie.

- Czynność powtarza się, ponieważ reguluje to prawodawstwo,

- Czynność wykonuje się ponieważ regulują to zwyczaje, normy społeczne,

- Pragnienie bycia jak inne organizacje (kopiowanie struktur, praktyk, i wytworów innych organizacji).

8. Typy wpływów instytucjonalnych:

- Prawne - oparte na przymusie, działają wówczas gdy nacisk na dostosowanie pochodzi z regulacji władz.

- Kulturowe - źródłem są oczekiwania o charakterze kulturowym (np. szkolenia zawodowe członków organizacji).

- Naśladownictwo - pragnienie wyglądania jak inne organizacje.

Podporządkowanie się instytucjom zjednuje organizacjom poparcie.

9. Zracjonalizowane mity - to część kontekstu instytucjonalnego, w którym organizacje działają i do którego dostosowują się aby utrzymać swą prawomocność  w społeczeństwie.

10. Legitymizacja jako zasób

→ →

- Surowce,

- Praca, ↑

- Kapitał ← ← ↓

- Wyposażenie

- Legitymizacja społeczna - akceptacja społeczeństwa w którym działa organizacja.

11. Niepewność - początkowo uważano ,że to właściwość otoczenia pojawiająca się w wyniku działania dwóch sił złożoności i tempa. Udowodniono jednak , że niepewność tkwi nie w otoczeniu , a w myślących o nim jednostkach podejmujących decyzje w imieniu organizacji.

12. Złożoność - odnosi się do liczby i zróżnicowania elementów otoczenia.

13. Tempo zmian - wskazuje na to, jak szybko elementy te się zmieniają.

14. Tempo zmian + złożoność = niepewność.

	Tempo niskie	Tempo wysokie
Złożoność niska	Mała niepewność	Umiarkowana niepewność
Złożoność wysoka	Umiarkowana niepewność	Duża niepewność

15. Reakcje organizacji na niepewność:

- Prawo niezbędnego zróżnicowania - system może wejść w związki z innymi jeśli jego złożoność jest taka sama lub większa,

- Izomorfizm - przekonanie, że organizacje usiłują dorównać złożonością swych wewnętrznych struktur i systemów złożoności swego otoczenia. Organizacja izomorficzna ma ten sam kształt co jej otoczenie,

- Buforowanie - ochrona wewnętrznych działań organizacji przed zakłóceniami powodowanymi przez takie zaburzenia w otoczeniu , jak niedobory materiałów, siły roboczej czy kapitału.

- Rozszerzenie granic - śledzenie otoczenia i przekazywanie koniecznych informacji osobom podejmującym decyzje.

---