SCENARIUSZ ZAJĘĆ SOCJOTERAPEUTYCZNYCH
Temat: Rozwiązywanie konfliktów
Cel główny: Zrozumienie czym jest konflikt i zapoznanie się ze sposobami jego rozwiązania.
Cele szczegółowe:
- poznanie przyczyn wywołujących konflikt
- redukcja napięć
- wytworzenie naturalnej sytuacji konfliktowej
- poznanie zasad poprawnego komunikowania się oraz dróg do kompromisu
- kształcenie umiejętności pracy w grupie
- kształcenie umiejętności rozwiązywania konfliktów
- uczenie wzajemnego szacunku
- integracja grupy
Metody pracy:
- pogadanka na temat tego w jakich sytuacjach ludzie kłócą się
- „burza mózgów”- uczestnicy przedstawiają swoje pomysły i wspólnie wybierają najlepsze rozwiązanie
- drama- dzieci odgrywają scenki
- oglądowa- ilustracje przedstawiające konflikt i ich chronologiczne ułożenie
Narzędzia pracy:
- tablica i marker/ kreda
- ilustracje z fragmentami wiersza „Paweł i Gaweł”
- magnetofon
- płyta z piosenką „Dwóm tańczyć się zachciało” i bajką „Paweł i Gaweł”
- cukierki
Uczestnicy:
- 6 osobowa grupa złożona z dzieci, które doświadczyły przemocy ze strony rówieśników lub osób dorosłych, dwoje z nich jest świadkami przemocy domowej, dwoje w relacji z rówieśnikami zachowuje się skrajnie ulegle.
- dzieci w wieku 6-10 lat, uczniowie klas 1-3 szkoły podstawowej.
Przebieg zajęć:
Przygotowanie do zajęć:
1. Zajęcie miejsc w kręgu.
2. Powitanie.
3. Przedstawienie zasad:
- słuchamy poleceń nauczyciela;
- nie wyśmiewamy się z innych;
- nie przekrzykujemy się;
- słuchamy tego, co mówi druga osoba i nie przerywamy jej;
- jesteśmy dla siebie życzliwi.
Realizacja zaplanowanych celów:
Ćwiczenia:
Spotkanie uczestników w kręgu. Zabawa polegająca na przedstawieniu własnego nastroju za pomocą gestu:
- dobry nastrój- kciuk do góry
- zły nastrój- kciuk na dół
- nastrój trudny do określenia (obojętny- ani dobry, ani zły)- kciuk w bok.
Pokażemy w jakim jesteśmy nastroju za pomocą gestu. Prowadzący odlicza: „raz dwa trzy”. Na trzy wszyscy pokazują w jakim są nastroju. Ćwiczenie powtarzamy kilka razy. Może zabawa wpłynie na poprawę nastroju. Odliczanie powinno być miarowe i szybkie, co sprawia dzieciom radość i przyczynia się do poprawy nastroju.
Pytania do uczestników po wykonaniu ćwiczenia:
- Co było powodem złego nastroju?
- Co spowodowało jego zmianę?
- Co czułeś gdy miałeś zły nastrój?
- Co czułeś gdy nastrój zmienił się na dobry?
Cel ćwiczenia: Zredukowanie napięć, integracja grupy.
Podanie definicji: konflikt.
Na dużym arkuszu papieru/ tablicy napisane słowo KONFLIKT. Uczniowie podają słowa, które kojarzą im się z tym słowem, te które odzwierciedlają ich przeżycia w sytuacjach konfliktowych - zapisują na arkuszu/tablicy, np.:
STRACH
KŁÓTNIA
NIEPOROZUMIENIE POROZUMIENIE
KONFLIKT UDERZENIE
UCIECZKA
ZAZDROŚĆ PŁACZ AGRESJA ZŁOŚĆ
Dla Iwony: Na wprowadzenie możesz powiedzieć, że: na pewno często zdarza Wan się zauważyć, jak wasi najbliżsi nie mogą się dogadać, zrozumieć i często zdarza im się kłócić ze sobą. Na pewno sami nie raz braliście udział w takiej kłótni. Kłótnia to inaczej konflikt. Na tablicy napisane jest to słowo, a wy podajcie jakie uczucia wam towarzyszą w takiej sytuacji.
Cel ćwiczenia: Zrozumienie czym jest konflikt.
Prowadzący prosi aby uczestnicy połączyli się w trzyosobowe grupy. Rozdaje każdej grupie po 3 cukierki i zaleca, aby podzielili je między sobą z zastrzeżeniem, że mają je otrzymać tylko 2 osoby z grupy, a jedna ma pozostać bez cukierka.
Wspólne omówienie sytuacji:
- Czy udało się wam podzielić cukierkami?
- Czy jesteście zadowoleni z podziału?
- Jak czuła się osoba która pozostała bez cukierka?
- Jakie uczucia wiążą się z tą sytuacją?
Cel ćwiczenia:
- Wytworzenie naturalnej sytuacji konfliktowej
- Poznanie przyczyn wywołujących konflikt;
- Poznanie zasad poprawnego komunikowania się oraz dróg do kompromisu;
- Kształcenie umiejętności rozwiązywania konfliktów.
Improwizacja wiersza A. Fredry „Paweł i Gaweł”
Prowadzący puszcza uczestnikom wiersz A. Fredry „Paweł i Gaweł”, potem prosi o chronologiczne ułożenie wydarzeń. Następnie analizuje scenkę z grupą w/g rozwiązania sytuacji konfliktowej:
Czego chce Paweł Czego chce GAWEŁ
Co czuje Paweł Co czuje Gaweł
Co robi Paweł Co robi Gaweł
- wszyscy uczestnicy poszukują wspólnej potrzeby (dla Pawła i Gawła), która stanowiła by podstawę do szukania rozwiązania konfliktu, zastanawiamy się w grupie, co stracą obie strony nie rozwiązując konflikt
- wspólne zastanowienie się nad możliwościami konstruktywnego rozwiązania tej sytuacji, które zaspokoiłoby wspólne potrzeby
- uczestnicy oceniają rozwiązania i wybierają jedno - uznane przez grupę za najlepsze
Cel ćwiczenia:
- poznanie przyczyn wywołujących konflikt
- wypracowanie kompromisu
- zrozumienie, że konflikt nierozwiązany przynosi zło, krzywdę
Dwóm tańczyć się zachciało.
TEKST:
Dwóm tańczyć się zachciało, zachciało, zachciało,
Lecz im się nie udało fari, faru, fara.
Kłócili się ze sobą, ze sobą, ze sobą,
Ja nie chcę tańczyć z tobą fari, faru, fara.
Poszukam se innego, innego, innego
Do tańca zgrabniejszego fari, faru, fara.
Zatańczymy wesoło, wesoło, wesoło,
Niech się rozchmurzy czoło fari, faru, fara.
Znalazłem już innego, innego, innego,
Do tańca zdolniejszego fari, faru, fara.
Zatańczymy wesoło, wesoło, wesoło,
Niech się rozchmurzy czoło fari, faru, fara.
OPIS:
Ustawienie początkowe: wszyscy stoją w kręgu, dwóch uczestników zabawy wchodzi do środka.
Dwóm tańczyć się zachciało, zachciało, zachciało,
Lecz im się nie udało.. fari, faru, fara..! - stojący w środku koła uczestnicy, łączą się w pary i łapią się za ręce. Tak ustawieni tańczą poleczkę dookoła kręgu (zwróciwszy twarze w kierunku ruchu, podskokami przesuwają się po obwodzie koła).
Kłócili się ze sobą, ze sobą, ze sobą - tańczący zatrzymują się i ustawieni naprzeciw siebie przeskakują z nogi na nogę, i przeciągają raz jedną raz druga rekę, jakby się kłócili.
Ja nie chcę tańczyć z tobą.. fari, faru, fara..! - puszczają ręce partnera i szukają partnerów spośród stojących na obwodzie koła, śpiewając:
Poszukam se innego, innego, innego
Do tańca zgrabniejszego fari, faru, fara - każdy zapraszają jedną osobę z kręgu do środka koła
Dwóm tańczyć się zachciało, zachciało, zachciało,
Lecz im się nie udało.. fari, faru, fara..! - stojący w środku koła uczestnicy, łączą się w pary i łapią się za ręce. Tak ustawieni tańczą poleczkę dookoła kręgu (zwróciwszy twarze w kierunku ruchu, podskokami przesuwają się po obwodzie koła).
Kłócili się ze sobą, ze sobą, ze sobą - tańczący zatrzymują się i ustawieni naprzeciw siebie przeskakują z nogi na nogę, i przeciągają raz jedną raz druga rekę, jakby się kłócili.
Ja nie chcę tańczyć z tobą.. fari, faru, fara..! - puszczają ręce partnera i szukają partnerów spośród stojących na obwodzie koła, śpiewając:
Poszukam se innego, innego, innego
Do tańca zgrabniejszego fari, faru, fara - każdy zapraszają jedną osobę z kręgu do środka koła Wszyscy śpiewają:
Zatańczymy wesoło, wesoło, wesoło,
Niech się rozchmurzy czoło fari, faru, fara. - cała środkowa czwórka wiąże młynek i tańcząc śpiewa z innymi:
Znalazłem już innego, innego, innego,
Do tańca zdolniejszego fari, faru, fara. - cała czwórka rozłącza się w pary i wszyscy śpiewają:
Zatańczymy wesoło, wesoło, wesoło,
Niech się rozchmurzy czoło fari, faru, fara.
I śpiewamy od początku, tylko liczba będących w kole zwiększa się.
Uczestnicy stojący w kole mogą do rytmu klaskać i wystawiać na przemian nogi do przodu, podczas śpiewania.
Pytania do uczestników:
- Co czuliście gdy kłóciliście się ze sobą?
- Co czuła osoba, która została porzucona przez swojego partnera?
- Co czuła osoba, która została wybrana na miejsce tej porzuconej?
- Czy łatwo Ci było zmienić partnera?
Cel ćwiczenia: Integracja grupy, wytworzenie naturalnej sytuacji konfliktowej, redukcja napięć.
Przygotowanie do zakończenia:
- omówienie tego co zostało zrealizowane na zajęciach,
- sformułowanie wniosków,
- uświadomienie wykorzystania w codziennym życiu nabytych umiejętności,
- wzmocnienie pozytywnych uczuć uczestników.
Literatura:
Fuchs Birgit, Zabawy na rozwiązywanie konfliktów i napięć w grupie, wyd. Jedność, Kielce 2004.
http://www.sp9lomza.easyisp.pl/rozwiozowanie_konfliktow.htm [dostępność 10.04.2010]