sposoby uzdatniania powietrza mogą być:

1. Fizyczne- Filtry fizyczne przepuszczające tylko określone cząstki dzięki ograniczeniom fizycznym, filtry elektrostatyczne ( naładowanie elektrostatyczne cząstek kurzu czy pyłu, dzięki temu drobiny takowe mogą zostać wychwycone przez odpowiednie elektrody)

2. Chemiczne- filtry chemiczne oczyszczające powietrze dzięki określonym reakcjom chemicznym, filtry wodne

3. Biologiczne- filtry wykorzystujące czynnik biologiczny (np.  różnego rodzaju mikroorganizmy, które rozkładają zanieczyszczenia).

działanie promieniowania różnego typu na mikroorganizmy zawieszone w powietrzu:

1. Promieniowanie UV- niszczy mikroorganizmy występujące w powietrzu i na odkryte powierzchnie zamkniętych pomieszczeń o niewielkim zapyleniu (silosów, magazynów i chłodni, laboratoriów). Najbardziej efektywnie działa promieniowanie o długości fali 260 nm, które jest pochłaniane przez zasady purynowe i pirymidynowe oraz promieniowanie o długości fali 280 nm - pochłaniane przez aminokwasy aromatyczne (tryptofan, tyrozyna, fenyloalanina). Następuje również unieczynnienie enzymów, surowic i toksyn.

2. Promieniowanie jonizujące( α, β, γ i X)- szkodliwe dla organizmów żywych, prowadzi to do zakłócenia przemian biochemicznych warunkujących prawidłowe funkcjonowanie organizmu i do zmian strukturalnych komórek.  Promieniowanie jonizujące powoduje radiolizę wody, czyli jej rozkład na jony pod wpływem promieniowania. W wyniku tego procesu powstają wolne rodniki, które mogą reagować ze związkami wchodzącymi w skład komórki, powodując zakłócenia w jej funkcjonowaniu.

rozmieszczenie lamp bakteriobójczych w pomieszczeniach: Ze względu na dużą skuteczność działania lampy bakteriobójcze wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie wymagana jest sterylność(m.in. bloki operacyjne, laboratoria, apteki,lecznice dla zwierząt).

Są to miejsca, gdzie od czystości mikrobiologicznej zależy bezpieczeństwo pacjentów i personelu, a także jakość usług i produktów. 

Ze względu na rozmieszczenie wyróżnia się lampy bakteriobójcze:

• sufitowe,

• przyścienne,  

• statywowe (ruchome)

sposób naświetlania i czas naświetlania

• Czas, na jaki powinny zostać włączone lamy bakteriobójcze, wynosi od 2 do 8 godz. w zależności od przeznaczenia dezynfekowanego pomieszczenia (np. sala chorych, gabinet lekarski, gabinet zabiegowy czy sala operacyjna). Wyraźny efekt dezynfekcji powietrza w pomieszczeniu, np. między dwoma zabiegami, uzyskiwany jest już po włączeniu lampy na 15-20 min [5].

• Sposób naświetlania:

• W lampach bakteriobójczych przepływowych dezynfekcja powietrza odbywa się wewnątrz zamkniętej komory, co czyni, że lampy te są całkowicie bezpieczne dla znajdujących się w pomieszczeniu ludzi, zwierząt i roślin. Skażone powietrze, zasysane przez wentylator do wnętrza komory dezynfekcyjnej przechodzi najpierw przez filtr, który zatrzymuje kurz i inne pyły.

• Lampy bakteriobójcze bezpośredniego działania (tj. gdzie świetlówka emitująca promieniowanie bakteriobójcze jest widoczna) - powinno się stosować podczas nieobecności człowieka w dezynfekowanym pomieszczeniu.

oczyszczanie powietrza przez filtrację: do oczyszczania powietrza używa się filtrów. Mogą być to urządzenia uzbrojone w naturalny filtr, którym jest woda. Wychwytują one kurz, pyłki kwiatów i roślin, dym z papierochów, zapachy i inne mikroskopijne zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu. Urządzenia takie mogą także jonizować i nawilżać powietrze.

sposoby dezynfekcji chemicznej powietrza: metody chemiczne (środki używane do dezynfekcji):

1. alkohole

2. aldehydy

3. fenole

4. środki utleniające

5. chlorowce

6. środki powierzchniowo czynne

Im dłuższy jest czas działania i im wyższe stężenie środka dezynfekcyjnego (z wyjątkami), tym większa część drobnoustrojów zostanie zniszczona. Ze względu na to, iż środki chemiczne zwykle nie działają w środowisku suchym, ważny jest również stopień ich wilgotności, co jest szczególnie istotne w dezynfekcji powietrza.

współczynnik fenolowy - oznaczający ile razy dany środek jest silniejszy/słabszy w porównaniu z czystym fenolem w odniesieniu do tego samego typu drobnoustrojów.

• wyznacza siły działania nowego środka dezynfekcyjnego w porównaniu z fenolem

• gdy współczynnik jest mniejszy od 1, to nowy środek jest słabszy w działaniu od fenolu; gdy większy od 1 to działanie nowego środka dezynfekcyjnego jest skuteczniejsze

• do wyznaczania współczynnika fenolowego stosuje się szczepy Salmonella typhi (gramm ujemne) - pałeczka duru brzusznego oraz Staphylococcus aureus (gramm dodatnia) - gronkowiec złocisty.

• do wyznaczania współczynnika fenolowego musi być:

• odpowiednia liczba bakterii

• stała temperatura - 37*C

• odpowiednie pH pożywki

---