Zdrowie publiczne 23 października 2010
Temat: Mechanizm chorób zakaźnych
Do powstania choroby zakaźnej potrzebne są trzy ogniwa ściśle z sobą związane:
I ogniwo - źródło zakażenia lub rezerwuar zarazka
II ogniwo - drogi zakażenia
III ogniwo - osobnik wrażliwy
I ogniwo - źródło zakażenia
- człowiek - chory albo nosiciel
- zwierzę - chory albo nosiciel
- inne - woda, gleba, żywność, przedmioty, rośliny, gryzonie, owady
Źródło zakażenia - człowiek, zwierzę, roślina lub materia nieożywiona, z których zarazek zostaje przeniesiony na osobnika wrażliwego.
NOSICIELSTWO - podział:
pochorobowe |
pierwotne |
- po przebyciu chorób, dur brzuszny, błonica, WZW
|
- po zakażeniu bezobjawowym np. gronkowcem, paciorkowcem, maczugowcem błonicy, niektórymi wirusami
|
Nosicielstwo - wydalanie zarazków chorobotwórczych bytujących w organizmie człowieka, nie powodujących w jego organizmie choroby. Może występować po przebyciu choroby (pochorobowe) i po zakażeniu bezobjawowym. Nosicielstwo może być krótkotrwałe lub przewlekłe (wieloletnie lub dożywotnie).
Nosiciel - osobnik, w którego organizmie bytuje i rozmnaża się zarazek, nie wywołując u niego objawów chorobowych. Zarazek może być wydalony poza organizm nosiciela i być przyczyną zachorowania osób wrażliwych.
II ogniwo - drogi zakażenia
- kropelkowa - pyłkowa, zakażenia przez wdychanie skażonego powietrza
- pokarmowa - zakażenie przez spożywanie zakażonej żywności lub wody
- skórna - po naruszeniu całości skóry, przez ukąszenie, ukłucie, ugryzienie, wstrzyknięcie
- kontaktowa - bezpośrednia np.: przez pocałunek, podanie ręki, stosunek, lub pośrednia styczność - przez przedmioty użytkowe, sprzęt, środki dezynfekcji
Droga zakażenia - sposób i mechanizmy przenoszenia zarazków ze źródła zakażenia na ludzi wrażliwych za pośrednictwem nośnika zarazka. Zależy od umiejscowienia zarazka i jego właściwości biologicznych.
III ogniwo - osobnik wrażliwy
- nieodporny - występuje choroba zakaźna
- częściowo odporny - występuje nosicielstwo.
Rodzaj choroby zależy od rodzaju drobnoustrojów, jego zjadliwości i ilości wrót zakażenia (laseczka tężca), a także stanu odporności organizmu.