Odliczenie VAT z faktur wystawionych na osobę fizyczną przed jej rejestracją
Otrzymałam dotację z Urzędu Pracy na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Wydatkowanie środków udokumentowane powinno być fakturami wystawionymi imiennie na osobę rozpoczynającą działalność. Zarejestrowałam się jako podatnik VAT czynny. Po dniu rejestracji otrzymywałam zatem faktury wystawione na prowadzoną przeze mnie firmę. Czy faktury otrzymane przed rejestracją, w których danymi nabywcy jest imię i nazwisko oraz adres zamieszkania osoby fizycznej, a nie nazwa i adres wynikający z wpisu do ewidencji działalności uprawniają do odliczenia VAT naliczonego?
Przepisy w zakresie VAT szczegółowo normują zasady wystawiania faktur VAT i wymieniają wszystkie elementy, jakie zawierać musi prawidłowo wystawiona faktura VAT. Oznacza to, że w kwestii wystawiania tego rodzaju dokumentów nie można mówić o dowolności. Z przepisu § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie faktur wynika, że faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy. Z przepisu tego nie wynika jednak, czy w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą ma to być adres jej zamieszkania, czy też adres, pod którym prowadzona jest działalność.
Formularz rejestracyjny VAT-R, który stanowi podstawię wpisu podatnika do rejestru podatników VAT wymaga, aby w części B.2. umieścić adres zamieszkania. Nie ma natomiast pozycji, w której wpisać należy adres, pod którym podatnik będący osobą fizyczną prowadzi działalność gospodarczą.
Zatem faktury, które wystawiane są dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą powinny określać adres zamieszkania tej osoby. Jest w tym jednak pewna niekonsekwencja. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w ramach tej działalności zawiera różnego rodzaju transakcje. Transakcje te dotyczą jednak tylko tej działalności i nie ma - zdaniem redakcji - żadnej uzasadnionej przyczyny podawania na dokumentach związanych z prowadzoną przez osobę fizyczną działalnością, adresu jej miejsca zamieszkania. Przeciwnie, to właśnie miejsce, w którym dany podmiot prowadzi działalność gospodarczą jest identyfikowane przez kontrahentów z tą działalnością.
Warto jednak podkreślić, że organy podatkowe uznają, iż można na fakturze podać miejsce prowadzenia działalności, jednak błędem byłoby podanie wyłącznie takiego adresu, bez jednoczesnego wskazania miejsca zamieszkania podatnika (postanowienie Urzędu Skarbowego Warszawa-Bielany z dnia 22 sierpnia 2006 r., nr 1432/PP/P/440-167/14a/06/DB).
Odpowiadając na pytanie Czytelnika, należy podkreślić, że wszystkie faktury, w których podany został adres zamieszkania podatnika, są fakturami prawidłowymi w świetle obowiązujących przepisów. Z kolei te faktury, które podatnik otrzymał już po rejestracji i w których widnieje jedynie adres prowadzonej działalności, mogą zostać zakwestionowane w toku kontroli podatkowej. Warto więc przy pomocy noty korygującej odpowiednio zmienić te dokumenty, podając w nich - obok lub też zamiast adresu prowadzenia działalności - również adres zamieszkania osoby fizycznej.