Jako trofeum z londyńskiej wizyty u dra Wolfgan­ga Lutza redaktor naczelny Optymalnika przywiózł nowiutki egzemplarz kolejnego niemieckiego wy­dania „Leben ohne Brot” z dedykacją autora.

Przejrzałam książkę. Na końcu Doktor zamieszcza 14-dniowy jadłospis, który ma ułatwić zastosowanie polecanej w książce diety niskowęglowodanowej. Przez wiele lat uczyłam się niemieckiego, więc z asystą słowni­ka przygotowałam tłumaczenie pierwszego tygodnia pro­ponowanej diety.

Zapoznając się z tym jadłospisem i porównując z pro­ponowanymi zestawami z książek dra Kwaśniewskiego, będą mieli Państwo okazję zauważyć podobieństwa i róż­nice. Najważniejsze szczegóły, na które chciałam skierować zainteresowanie Czytelnika, to sposób przeliczania węglo­wodanów w produktach białkowych. Dr Lutz licząc jed­nostki chlebowe (BU) - bo taką miarą posługuję się przy konstrukcji jadłospisów (1 BU = 12 g węglowodanów) - nie uwzględnia węglowodanów zawartych w takich pro­duktach, jak: sery, śmietana, mleko - ogółem nabiał, po­droby. Węglowodany są zliczane tylko w warzywach, owo­cach, produktach mącznych. Opracowując jadłospis, po­zostawiłam obliczenia BU wpisane przez Doktora, a sama przeliczając BTW w posiłkach, zliczałam wszystkie węglo­wodany przyswajalne. Różnica sięgała czasami ponad 10 g. Drugim dylematem, który pojawił się przy liczeniu jadło­spisów, był tłuszcz - Dr Lutz rzadko podaje np. na jakim tłuszczu usmażyć jajecznicę lub sznycle oraz ile tego tłusz­czu użyć - uważa to za rzecz indywidualnego smaku. Kie­rowałam się tutaj swoim wyczuciem w kuchni, ale jedni mogą użyć zdecydowanie więcej tłuszczu, inni mniej i wy­nik podawany przeze mnie na końcu trzeba traktować jako wartość orientacyjną. Podane przez doktora Lutza składni­ki posiłków umieściłam w tabelce. Tam gdzie była potrze­ba w rubryce „moje uwagi” zamieściłam wielkości, liczby i wskazówki, z pomocą których uzyskałam wynik końco­wy. Często była to waga plasterka szynki lub jajka, ilość i rodzaj tłuszczu, który moim zdaniem powinien być użyty w przepisie, lub inne.

Przygotowując ten materiał, chciałam przede wszyst­kim pokazać, jaką kuchnię proponuje Dr Lutz. Przeli­czona zawartość BTW służy jedynie orientacji w zawar­tości składników odżywczych w diecie. Myślę, że słusz­ne jest zdanie wypowiedziane przez żonę Dra Lutza - Pa­nią Helen, iż „przeliczanie BTW w zjadanych posiłkach, kontrolowanie wagi wszystkiego co zjadamy z precy­zją aptekarza, jest po prostu nieludzkie”, że najważniej­sze jest, by pilnować orientacyjnej granicy 70-80 g węglo­wodanów w diecie i czuć się dobrze.

Gabriela Serwin

Wstęp do jadłospisu

Ludzie, a więc oczywiście i pacjenci, są przeróżni. Jedni są liberalni (a często nawet aż za bardzo), a to prowadzi do tego, że często przekraczają granice, które stawia im dieta, nie zdając sobie nawet z tego sprawy; inni natomiast wszyst­ko chcą bardzo dokładnie wiedzieć. Dla tych pierwszych stworzyliśmy dokładną „instrukcję diety”, aby wiedzieli, jak się ją stosuje w praktyce. Jeżeli tylko będzie ona przestrze­gana, nie pojawią się żadne problemy. Dla tych drugich do­łączyliśmy taBUlę węglowodanów pochodzącą z wcześniej wydanego „Documenta Geigy”.

Także tym razem przedstawiamy menu z dużą ilością przepisów, które powinny umożliwić przeprowadzenie diety ubogiej w węglowodany, bez zbędnych wyrzeczeń. W pierwszej linii potrzebne są tu oczywiście potrawy, które są słodkie, ale nie zawierają dużo węglowodanów.

Ponieważ przeważnie jemy ten sam typ śniadania, prze­widzieliśmy tu trzy warianty. Kto na co dzień walczy z jakąś chorobą i trzyma się granicy „6 BU”, powinien jadać śniada­nie I, które nie zawiera węglowodanów. Kto nie miewa trud­ności, nie pija piwa, wina albo nie potrzebuje napoi zawie­rających cukier, może spożywać śniadanie II (1 BU) albo III (1,5 BU).

Poradnik ten nie powinien służyć jako książka kuchar­ska, tylko ma być pomocny przy tworzeniu posiłków zawie­rających niewielką ilość węglowodanów. Rezygnuje się przy tym z wyjaśniania oczywistych rzeczy, jak np. zrobić jaja sa­dzone lub jajecznicę, jak smaży się kotlety itp. Tam jednak, gdzie potrzebna jest specjalna wiedza kucharska, wskazów­ki są podane.

Dania, na które w specjalnej części przepisy są podane, zaznaczone są w menu gwiazdką. Ilości podawane w menu są przeznaczone dla jednej osoby. Ponieważ jednak rzadko gotuje się tylko dla jednej osoby, ilości podawane w prze­pisach przeznaczone są dla 4 osób. Przy deserach, ciastach i tortach podawana jest informacja, na ile kawałków powin­ny zostać one pokrojone i ile węglowodanów zawiera jedna porcja. Dziennemu rozkładowi służą za podstawę 24 godziny (jedna doba), składająca się z 5-6 jednostek po 12 g węglo­wodanów. To odpowiada dziennej dawce dla zdrowej oso­by dorosłej, która prowadzi siedzący tryb życia. Komu to nie wystarczy, bo np. dużo fizycznie pracuje albo uprawia sport, musi jeść więcej mięs, białka z jaj i tłuszczu. Na pewno nie więcej węglowodanów, chyba że inaczej zaleci mu lekarz (ale także tylko na krótki okres przejściowy).

Dr Wolfgang Lutz

---