larsen1222

1222 III Anestezjologia specjalistyczna

1.4 Działanie leków okulistycznych

Wielu pacjentów otrzymuje w okresie okołoopera-cyjnym leki okulistyczne, które w połączeniu ze znieczuleniem mogą wywoływać reakcje uogólnione, na co anestezjolog musi być przygotowany. Najważniejsze leki to:

-    fenylefryna,

-    adrenalina,

-    atropina,

-    skopolamina,

-    acetazolamid.

1.4.1    Fenylefryna

Przy miejscowym zastosowaniu fenylefryny, częs'ć substancji wchłania się przez spojówkę i śluzówkę dróg łzowych, co może prowadzić do wystąpienia reakcji ze strony układu krążenia:

-    ciężkiego nadciśnienia tętniczego z odruchową bradykardią,

-    tachykardii,

-    zaburzeń rytmu serca.

Lek ten jest szczególnie niebezpieczny u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i chorobą niedokrwienną serca.

1.4.2    Adrenalina

Miejscowe stosowanie adrenaliny w kroplach zmniejsza wytwarzanie cieczy wodnistej, poprawia jej odpływ i obniża cis'nienie wewnątrzgałkowe u pacjentów z jaskrą. Niekiedy można obserwować przy tym następujące reakcje:

-    kołatania serca,

-    zawroty głowy,

-    bladość powłok skórnych,

-    wzrost ciśnienia tętniczego,

-    tachykardię,

-    zaburzenia rytmu serca.

Miejscowe stosowanie adrenaliny w trakcie znieczulenia ogólnego z użyciem halotanu nie powinno wywoływać niekorzystnych reakcji ze strony układu krążenia, jeśli adrenalina będzie dawkowana ostrożnie.

1.4.3    Atropina

Reakcje uogólnione po miejscowym podaniu atropiny są obserwowane przede wszystkim u dzieci i osób starszych. Są to przede wszystkim:

-    zaczerwienienie skóry,

-    suchość skóry,

-    odczuwanie pragnienia,

-    gorączka,

-    u osób w podeszłym wieku: stany pobudzenia.

1.4.4    Skopolamina

Po zastosowaniu skopolaminy również można oczekiwać działań niepożądanych, szczególnie u dzieci i osób starszych; najczęściej jest to dezorientacja i pobudzenie.

1.4.5    Acetazolamid

Acetazolamid (Diamox) może być podawany dożylnie w celu obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego. Podaje się go w dawce 500 mg; działanie występuje po kilku minutach i osiąga szczyt po ok. 20 min. Działania niepożądane - zob. pkt 1.2.6.

2 Postępowanie anestezjologiczne

2.1    Pacjenci

Operacje okulistyczne są wprawdzie przeprowadzane we wszystkich grupach wiekowych, jednakże dzieci i pacjenci w podeszłym wieku są najczęściej operowani. U pacjentów geriatrycznych występują często następujące schorzenia współistniejące:

-    nadciśnienie,

-    choroba wieńcowa serca,

-    niewydolność naczyń mózgowych,

-    cukrzyca,

-    przewlekła obturacyjna choroba płuc (COPD). Ocena przedoperacyjna, wyniki badań laboratoryjnych i przygotowanie tych pacjentów odpowiadają zasadom przedstawionym w rozdz. 15, 16, i 17. W większości klinik okulistycznych całkowita ocena medyczna i opieka należy do anestezjologa.

2.2    Premedykacja

Pacjenci z ograniczoną możliwością widzenia lub ślepotą są zazwyczaj przed operacją bardzo pobudzeni i wymagają szczególnego uspokojenia w czasie wizyty anestezjologicznej. Głównymi celami premedykacji przez zabiegami okulistycznymi są: