lektury j polski8

Chłopi (tom 1 — Jesień)

Władysław Stanisław Reymont

wyrzuca syna z rodziną ze swojego domu. Antkowie opuszczają gospodarstwo i przenoszą się do domu ojca Hanki, starego Bylicy.

Tymczasem w domu Paczesiów trwają przygotowania do wesela Jagna nie może uwierzyć, że Antek oczerniał ją przed swoim ojcem. Prosi matkę, aby po ślubie nie obcinano jej włosów, jak to było w powszechnym zwyczaju. Boryna idzie z drużbami do domu Jagny. Dominikowa udziela im błogosławieństwa świętym obrazem. Przyszły pan młody jest prowadzony do kościoła przez druhny, a przyszła panna młoda przez drużbantów. Do orszaku dołączają mieszkańcy wsl Po ceremonii kościelnej odbywa się wesele w domu panny młodej. Biesiadnicy spożywają posiłek i tańczą.

W tym czasie w stajni Boryny cierpi Kuba. Podczas kłusownictwa parobek został zraniony przez borowego. Wezwany do chorego Jambroży, mocno podchmielony, wyjaśnia, że jedynym ratunkiem dla Kuby jest amputacja nogi. Parobek nie zgadza się na wyjazd do szpitala W izbie weselnej trwają tańce oraz odbywają się kolejne obrzędy: wkupywanie się Jagusi do gospodyń, taniec w powrósłach z nie-omłóconej pszenicy, śpiewanie pieśni nazywanej „chmielem” oczepiny, zbieranie pieniędzy na czepiec Następnego dnia mają miejsce przenosiny Jagny do męża. Znów chłopi bawią się hucznie, tym razem u Boryny. Gdy w całym domu rozbrzmiewa muzyka, biesiadnicy tańczą i piją, Kuba dogorywa w stajni. Rocho wzywa do niego Jambrożego, ale ten nic już nie może pomóc. Okazało się, że Kuba postanowi sam obciąć sobie siekierą nogę, w której rozwijało się już zakażenie. Parobek umiera z powodu wykrwawienia. Wesele ma się ku końcowi.

Tom II. Zima- Hanka i Antek cierpią biedę. Antek pracuje u młynarza i potajemnie spotyka się z Jagną, ale kochankowie oddalają się od siebie. Jagna zakochuje się w Jasiu, synu organisty, który ma zostać księdzem. Jednak dziewczyna nie potrafi zerwać z Antkiem, który jest bardzo porywczy. Podczas jednego ze spotkań Jagny z Antkiem w stogu siana, Boryna śledzi ich i podpala stóg. Kochankowie uciekają. Cała wieś podejrzewa Antka o podpalenie, w wyniku którego wszyscy mogli ucierpieć. Po tym zdarzeniu Boryna bardzo źle traktuje Jagnę, a Hanka sprzeciwia się mężowi i postępuje według własnego zdania. Chłopi dowiadują się o wyrębie lasu zarządzonym przez dziedzica Stają w obronie swojej własności. Podczas bitwy o las Antek, mimo wcześniejszych kłótni, staje w obronie ojca i zabija borowego. Tak jak wielu lipieckich mężczyzn idzie do więzienia.

Tom HI. Wiosna. Do wsi wraca z żebrów Agata Po bitwie o las Boryna jest ciężko ranny, prawie nieświadomy, co się wokół niego dzieje. Hanka walczy o byt swojej rodziny. Rodzi trzecie dziecko. Rochc organizuje pomoc mieszkańców okolicznych wsi w pracach polowych, gdyż samotne kobiety nie mog sobie poradzić z wiosennymi pracami Cała wieś żyje przygotowaniami do Wielkanocy. Wichura niszcz) chałupę Bylicy. Kowal chce znaleźć pieniądze, które Maciej gdzieś ukrył. Dzięki wskazówkom Boryn odnajduje je Hanka i ukrywa przed resztą rodziny. Jagna romansuje z wójtem, od którego dostaje duż* prezentów. Stary Boryna na krótki czas odzyskuje świadomość, po czym umiera w symbolicznej scenii dokonując zasiewu ziarna i padając twarzą do ziemi.

Tom IV. Lato. Jagna pomaga swojemu bratu Szymkowi ożenić się z Nastusią Gołębianką, czyn sprzeciwia się matce. Antek wraca z aresztu. Rozwija się zauroczenie Jagny Jasiem. Organiścina stara si temu zaradzić min. wyganiając Jagnę ze swojego domu podczas jednej z wizyt dziewczyny. Agata umi tak, jak marzyła — po gospodarski, na własnym łóżku, w czystej pościeli, „pod obrazami” przy zapali nych gromnicach. Chłopi naradzają się w sprawie szkoły dla dzied Nauka w niej miałaby się odbywa w języku zaborcy, dlatego mieszkańcy Lipiec są jej przeciwni. Mimo tego, że są pewni swego zdania, umieją jeszcze skutecznie sprzeciwić się władzom zaborczym. Udaje im się jednak ukryć Rocha, jest poszukiwany przez żandarmów. Z tych działań wynika, że mają świadomość bycia Polakami o chęć i siłę do tego, aby bronić swojej ziemi Brakuje im jedynie trochę wiedzy i pewności siebie. Ze wyrusza pielgrzymka do Częstochow)': Każdy z jej uczestników ma za co przepraszać, o co prosić lub co dziękować. Tymczasem rozchodzi się wieść, że wójt jest zwolniony z funkcji i aresztowany z pow malwersacji finansowych. Organiścina obwinia Jagnę przed lipczanami o wszystko, co się złego we