M Feld TBM385

385

9.6. Możliwości kształtowania powierzchni występujących w częściach klasy tuleja i tarcza

RYS. 9.17. Poprawnie wykonane nawiercenie    RYS. 9.18. Poprawne rozpoczęcie pracy przez

wiertło kręte

Wielkość nawiercania, określona największą średnicą pogłębiania lub głębokością nawiercania, przyjmuje się w zależności od średnicy otworu wierconego; przy czym należy dobierać możliwie sztywne narzędzie.

Nawiercanie usuwa zazwyczaj potrzebę rozpoczynania obróbki od toczenia powierzchni czołowej, co jest powszechnie stosowane w przedmiotach pełnych. Toczyć czołową powierzchnię przed nawiercaniem można tylko wtedy, kiedy powierzchnia ta jest utwardzona i ma znaczne nierówności. Na rysunku 9.19 podano przykładową kolejność zabiegów obróbki przedmiotu, w którym ma być wykonany otwór oraz obrobiona powierzchnia czołowa. Kolejność ta jest następująca: zabieg 1 - nawiercanie, zabieg 2 - wiercenie wiertłem, zabieg 3 - toczenie powierzchni czołowej. Zastosowanie takiej kolejności umożliwia uzyskanie oszczędności czasu maszynowego przy toczeniu powierzchni czołowej, gdyż nie obrabia się powierzchni, z której materiał i tak będzie usunięty za pomocą wiercenia. Oprócz tego obróbka powierzchni czołowej w pełnym materiale wymaga dokładnego ustawienia wierzchołka noża w osi toczenia i częstej jego wymiany z powodu przyspieszonego tępienia się ostrza. Wykonywanie otworu w pierwszej kolejności eliminuje w znacznej mierze te trudności.

RYS. 9.19. Kolejność zabiegów przy obróbce    RYS. 9.20. Nawiercenie pozostające w materiale po

powierzchni czołowej i otworu    odcięciu przedmiotu

Bardzo często podczas obróbki otworów przelotowych w przedmiotach z pręta stosuje się w praktyce zabieg nawiercania tylko pierwszej sztuki, wychodząc z założenia, że w następnych przedmiotach nawiercenie jest pozostałością po uprzednim wierceniu. Sposób ten jednak nie zawsze daje dobre wyniki i nie zawsze można go stosować. Po przewierceniu otworu i odcięciu przedmiotu (rys. 9.20) w zamocowanej części pręta pozostaje oczywiście nawiercenie, ale może ono być niewspółśrodkowe z osią przedmiotu. Zależeć to będzie przede wszystkim od stosunku długości otworu / do jego średnicy d, gdyż już od Ud > 1 należy się liczyć z możliwością zboczenia