Lovas1

V

¹ V U.j \j

Rozdział 9.

DOPASOWYWANIE BODŹCÓW WZROKOWYCH

Rozpoznawanie podobieństw i różnic między przedmiotami jest jedną z podstawowych umiejętności, na których opiera się nauka. Niezbędne jest wyrobienie jej w dziecku, zanim przejdzie do bardziej zaawansowanych zadań. Dziecko uczy się, że niektóre przedmioty pasują do siebie, ponieważ wyglądają tak samo (np. mają ten sam kolor lub wielkość) albo tworzą grupę ze względu na swoje przeznaczenie (np. przybory kuchenne). Musi też nauczyć się — korzystając z dotychczasowych doświadczeń — określać podobieństwa wśród napotkanych przedmiotów czy zdarzeń — wzbogaci to proces uczenia, pozwoli przenosić umiejętności z jednej sytuacji na drugą. Zdolność rozpoznawania podobieństw wśród różnorodnych sytuacji, może wpłynąć regulująco i uspokajająco na zachowanie dziecka:

Jedna z metod pomagających dziecku odkrywać podobieństwa między zdarzeniami zwana jest dopasowywaniem do wroru lub nauką dopasowywania. Wręczamy dziecku przedmiot i uczymy je umieszczać go obok identycznego (lub podobnego) w grupie przedmiotów leżących przed nim na stole. Uczymy jc — na przykład — by umieściło but obok innego buta, a nie filiżanki czy książki, które również znajdują się na stole. Dziecko uczy się układać obok siebie przedmioty podobne; inaczej mówiąc, dopasowuje je. Rozdział ten przedstawia stosunkowo łatwy program nauki dopasowywania; program jest elastyczny i nadzwyczaj użyteczny. Większość dzieci podejmuje tę naukę z dużym zadowoleniem.

Będziesz uczy! dziecko dopasowywać przedmioty w ich rzeczywistej postaci (trójwymiarowej) oraz w formie abstrakcyjnej (w postaci rysunków). Dziecko będzie się również uczyć dopasowywać rzeczywiste przedmioty do odpowiadających im. „abstrakcyjnych” wyobrażeń (tj. będzie łączyć przedmiot z rysunkiem). Z czasem, gdy poznasz już metody nauczania, będziesz w stanie stworzyć nowe programy, odpowiadające indywidualnym potrzebom dziecka. Na przykład program nauki wczesnego czytania wymaga, by nauczyć dziecko umiejętności dopasowywania przedmiotu do słowa pisanego oznaczającego ten przedmiot.

NIEZBĘDNE PRZYBORY

Wyszukaj kilka łatwo dostępnych przedmiotów, które znajdują się w domu. Warto wykorzystać rzeczy, z kórymi dziecko styka się regularnie; w ten sposób nauka natychmiast nabierze dlań znaczenia/ Na przykład we wczesnej nauce dopasowywania doskonale sprawdzają się produkty spożywcze (ciasteczka, cząstki owoców, warzywa), szczoteczki do zębów, szczotki do włosów, zastawa stołowa, drobne części ubrania (buty, skarpetki).

W pierwszych ćwiczeniach należy wykorzystać przedmioty stanowiące idealną parę, np.: dwa brązowe buty, dwie przezroczyste szklanki, dwie metalowe łyżeczki. Dalsze ćwiczenia wymagać będą dopasowywania przedmiotów podobnych. Inne programy przewidują dopasowywanie przedmiotu do rysunku przedstawiającego ten przedmiot (rysunek może być wycięty z czasopisma), a następnie dopasowywanie pewnej rzeczy do rysunku pokazującego podobny przedmiot. Rysunki z czasopism powinny być podklejone, aby dziecku łatwo było nimi operować.

W nauce dopasowywania kolorów i kształtów potrzebne będą dodatkowe materiały. Musisz przygotować po dwa kwadraty z każdego koloru, który chcesz wykorzystać w czasie nauki. Mogą to być kwadraty wycięte z papieru kolorowego, o boku długości przynajmniej 8 cm. Do nauki dopasowywania kształtów możesz wykorzystać różne formy trójwymiarowe i ich dwuwymiarowe odpowiedniki, w różnych kolorach i rozmiarach. Zalecamy użycie zestawu drewnianych klocków jako form trójwymiarowych, zaś ich dwuwymiarowe odpowiedniki można wyciąć ze sztywnego papieru.

DOPASOWYWANIE IDENTYCZNYCH TRÓJWYMIAROWYCH PRZEDMIOTÓW

Ćwiczenie rozpocznij od nauki dopasowywania identycznych trójwymiarowych przedmiotów. W podanym poniżej opisie postępowania litery A, B i C reprezentują obiekty znajdujące się na stole, a litery A', B' i C' — odpowiadające im przedmioty, które będziesz wręczać dziecku, by je odpowiednio dopasowywało.

Jednym z problemów', które mogą wystąpić na dowmlnym etapie ćwiczeń, jest niebezpieczeństwo, że dziecko nie będzie patrzyło na przedmioty leżące przed nim na stole. W rezultacie będzie usiłowało położyć wręczony mu przedmiot, nie zwracając uwagi na to, co znajduje się na stole. Może unikniesz problemu, jeśli za każdym razem przed przystąpieniem do próby skierujesz uwagę dziecka na te przedmioty. Możesz powiedzieć Spójrz tutaj i wskazać każdy przedmiot z osobna, upewniając się jednocześnie, czy dziecko podąża wzrokiem za twoim palcem. Może łatwiej będzie dziecku śledzić twój palec, jeśli będziesz nim kreślił linię ciągłą za przedmiotami.

95