18774 SCN37

kolejność Ciąż

2    3    4    5    6 dalszo

Ryc. 55. W? s^:ędne ryzyko zgonu dziecko w chwili urodzenia zależnie od wieku maiki, z wykluczeniem efektu kolej" -ści ciąż. oraz kolejności ciąż. z wykluczeniom wieku maiki (donc Newcomba 1985)

dobrze. v. mowunych, podczas gdy w innych doiyczy to dziewcząt z marginesu społecznego. Jeśli ponnni}'. matki młodociane, istnieją dość zgodne dane co do tego, ze najmniej noworodków o małe] ciosie ciała rodzi się z matek ir wieku 25-34 łat. Doszukano się także związku między wiekiem ojca a długością ciała noworodków - której to zależności nic odnotowano w przypadku matki Badając młodzież n wieku 14-20 lat w środowisku wielkomiejskim i wiejskim oraz dzieci od urodzenia do 7 lat w śnnlowisku małego miasta stwierdzono, ze najlepszy rozwój fizyczny potomstwa występów id. gdy matka w okresie ciąży miała 21-20 łat na wsiach i iv mniejszych miastucfi,(r\(\ 50).

' W ykazano rów nież, że dzieci, urodzone z matek w wieku 2(*-32 łata i ojców kilka łat starszych orl matek wcześniej dojrzewały (ryc. 57) i wcześniej wyrzynaty się im zęby - a w ięc wykazywały szybszy rozwój y

Wpływ wieku rodziców znaleziono lakże w badaniach inteligencji. Dzieci urodzone z matek w w^rteku 23-34 łat i ojców »v wieku 27-34 łat. gdy ojciec był ok. ł rok starszy od matki, wyka-zywały uyi.srr /wziom inteligencji (ryc.. 58) oraz większą łatwość wysławiania się. Ponieważ powyższe dane wskazują na znacznie lepszy rozwój dzieci matek w wieku /Htwyżej 25-30 lat, może istnieć domniemanie, ze cłunłzi tu jednak me tyle o sam wiek marki, ałe przede wszystkim o jej wpływ wychowawczy. Średnia modałna wieku ojców w chwili urodzenia się 500genialnych ludzi św iata wynosi średnio 38 lał. zaś matek 27 łat. j>rzv średniej różnicy w ieku 4-10 łat na korzyść ojców. Dane te nie różnią się od ogółu populacji. Wskazuje to. ze mc chodzi tu o wiek rodziców, jakim mogłoby hyc uwarunkowanie owej gcniałności, lecz inne zależności biologiczne łub wpływ wychowawczy rotiziców.

Istnieje pewna liczba obserwacji wskazujących, żc w niektórych populacjach potomstwo matek starszych żyje dłużej, w innych na odwrót - krócej niż przeciętnie.

kolei u kilku gatunków zwierząt stwierdzono, żc potomstwo matek wyraźnie startych od przeciętnego wieku rozrodczości żyło krócej.

wM

fijc. Ryc. 56. Wysokość i masa ciała potomstwa w wieku 2-7 lat zależnie od wieku matki w czasie ciąży (dane Chrząstek Spruch 1979)

. $5 '• W: ::

;

wek wystąpienia manarc^e

ł

12 9

S

12.8 ^ 12.7 1?.(5 -12.5 ■ 112.

ma:*' x -25 26-3?    33 x la

cjcow.ftx 25 26 35    36 / lal

Ki RYC. 57. Wiek wystąpienia monarchę u córek w zależności od wieku matk-1 ojca w chwili wodzenia się danej córki (dane Kowalskiej 1968)

20 25 30 35 40 45 50 55    7    -3    +5 +9 * 13 »!? <21

;tgsr    wiek roti/iców w a1ac*i    stosunek wie/i. ojca do wieku mai*..

(:ÓŻr ,ca w ciach)

Ryc. 58. Inteligencja dzieci w /aieznośc- od wieku rodziców oraz różnicy w.eku między ojcem; matką

m

115