201030Image0016

zarys chemii kosmetycznej

Tabela IV. Filtry przeciwsłoneczne UV A

Nazwa	R	R,
Eusolm 8020 (4-izopropylodibenzo-ilomętan)	mm..... CH,	H
Parsol DAM (4.4'-dimetoksydibenzo-ilometan)	OCH,	OCH,
Parsol 1789. Parsol A (4-fert-butylo-4 ‘ -metoksydibenzollometan)	-CfCH,),	OCH,

Ujęte w tabeli V związki z grupy filtrów UV A+B, oprócz pochodnej kwasu 5-bcnzofeno-nosulfonowego (benzofenon-4), praktycznie nic rozpuszczają się w wodzie, łatwo mieszają się natomiast z alkoholami.

Efektywność filtrów kosmetycznych UV wspomagają obecne w preparatach światło-chronnych białe pigmenty [dwutlenku tytanu (TiOj), tlenku cynku (ZnO), kaolin]. Pigmenty takie bowiem, dzięki wywoływaniu zjawiska lokalnych refleksów, odbijają promieniowanie słoneczne, co potęguje działanie ochronne filtru absorpcyjnego.

W zakończeniu należy podkreślić, że poszukiwania nowych kosmetycznych filtrów promieniowania UV, zabezpieczających skórę przed uszkodzeniami wynikającym z działania światła słonecznego, są zagadnieniem wciąż aktualnym, gdyż stosowane dotychczas związki dość łatwo wchłaniają się ze skóry do krwiobiegu, co skraca okres ich skuteczności ochronnej.

1.3. Repellenty

Repellenty (ang. rrpellent - odrażający, odpychający) są substancjami chroniącymi skórę przed agresją uciążliwych dla człowieka insektów. W naszej szerokości geograficznej do grupy agresywnych wobec człowieka insektów można zaliczyć muchy, komary, bąki czy też kleszcze. Działanie rcpcllentów polega na odstraszaniu owadów oraz maskowaniu i neutralizacji zapachów potu i krwi, które działają na nic wabiąco. Efekt odstraszania jest wywoływany lotnością repellcntu, który wytwarza parową otoczkę działającą odpychająco na insekty.

Spośród związków pochodzenia naturalnego, właściwość odstraszania agresywnych wobec człowieka owadów mają niektóre olejki eteryczne (m.in. olejek cytroncllowy, goździ-

Tabelo V. Filtry przeciwsłoneczne UV A*B

	t ^R2 •uYir ^RJ
Nazwa	1	n,	"z
Uvinul D-49. benzophenone-6 (2.2'--dl hy droksy- 4,4' -di metoksybenzo-lanon)		OCH,	OH	OCH,
Uvinul D-50 (2.2\4.4-tetrahydro-ksybenzolenon)	H	OH	OH	OH
Uvinul MS-40, Uval, Sulisobenzono. be.nzophenone-4, Sungard, Spec-tra-Sorb UV 284 (kwas 2-hydroksy--4-metoksybonzolenono-5-sulfo-nowy)	SOjH	OCH,	.	H
Mexenone. Uvisai. benzophenone--10 (2-hydroksy-4-meloksy-4'-me-tylobenzotenon)	lipa;	OCH,	OH
Eusolex 4360. Oxybenzone. Uvinul M-40. benzophenone-3, Spectra--Sorb UV 9, Cyasoib UV 9 (2-hydro-ksy-4-metoksybenzolenon)	H	OCH,	H	H
Dioxybenzone. benzophenone-8, Cyasoib UV 24. Spectra-Sprb UV 24 (2,2’-dihydroksy-4-metoksybenzo-lenon)	H	OCH,	OH	H
Octabenzone. benzophenone-12, Spectra-Sorb UV 531 (2-hydroksy--4-oktyloksybenzolenon)	H	OC,H„	OH	H

kowy, eukaliptusowy, lawendowy, miętowy, cynamonowy) czy leż niektóre ich składniki np. mentol (ryc. 273), eugenol (tab. VI, rozdz. II). Jednak działanie odstraszających repcllen-tów naturalnych jest stosunkowo nieduże. Ponadto olejki eteryczne charakteryzuje krótki okres efektywnego odstraszania owadów, zastosowanie ich natomiast w wyższym stężeniu może wywołać podrażnienie skóry. Wad takich nie są pozbawione również repellenty syntetyczne i pomimo wielu otrzymanych takich substancji, tylko nieliczne z nich znalazły praktyczne zastosowanie w kosmetyce. Zakres aktywności repellcntów syntetycznych zwykle nie jest duży. Jedne z nich mogą być bardziej skuteczne w zabezpieczaniu skóry przed koma-

Rozdzinl 1 19