3307665110

I. Wprowadzenie

Pracując z uczniami z niepełnosprawnością sprzężoną zwraca się uwagę na sytuacje czy zajęcia, dające im możliwość jak najpełniejszego udziału, wyzwalające aktywność uczniów, powodujące zaangażowanie, oraz budzące ich zainteresowanie. Z mojego ponad 10-letniego doświadczenia w pracy z uczniami z niepełnosprawnością sprzężoną wynika, że warunki wyżej wy'mienione spełniają szeroko pojęte zajęcia kulinarne.

Umożliwiają one integrowanie treści z wielu dziedzin, jednocześnie angażując emocjonalnie uczniów'. Truizmem jest stwierdzenie, że pozytywne emocje znacznie podnoszą poziom zapamiętywania wiadomości, wpływają na koncentrację uwagi. W przypadku osób wielorako niepełnosprawnych dążenie do aktywności w łasnej, możliwość poznawania rzeczywiści w sposób wielozmysłowy ma zasadnicze znaczenie. Pamiętając

0    wielu ograniczeniach naszych uczniów, jednocześnie biorąc pod uwagę ich potrzeby i możliwości, zaplanowałam cykl zajęć kulinarnych.

II. Wstęp

Pisząc program własny zajęć pamiętać należy' o tym, dla kogo jest on przeznaczony. W tym przypadku są to uczniowie oddziału edukacyjno -terapeutycznego w OREW Gdańsk. Jest to grupa sześciorga uczniów z mózgowym porażeniem dziecięcym i niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym.

Jedną z cech wielorakiej niepełnosprawności jest znaczne ograniczenie aktywności. Osoba z taką niepełnosprawnością nie może sama wpływać na zmianę swojej sytuacji tak jak by chciała. Nie może własnym działaniem osiągnąć zmiany czy dostarczyć sobie bodźców. Jest zależna od innej osoby, która poprzez odpowiednią stymulacje może pomóc jej wyjść z monotonii i izolacji. Brak ruchu zubaża postrzeganie samego siebie. Nawet najmniejsze zmiany pozycji, napięcia, równowagi sygnalizują, gdzie dana osoba jest, gdzie jest jej ciało. Porażenie mózgowe ogranicza motorykę a w konsekwencji możliwość doświadczania, odkrywania w łasnego ciała oraz otoczenia społecznego i materialnego.

Proponowanie zajęć kulinarnych uczniom z tak dużymi ograniczeniami wy daje się pomyłką i stratą czasu. Jednak uczenie następuje poprzez udział w codziennych sytuacjach życiowy ch a nie tylko w wyniku zaplanowanego działania. Może to być uczestnictwo w czynnościach domowych odbywających się w' normalnym życiu rodziny: gotowanie, sprzątanie, zakupy itp. Dziecko z niepełnosprawnością sprzężoną ma ograniczone możliwości uczestnictwa w czynnościach życia codziennego. Wynika to z zaburzeń motoryki, niemożności utrzymania określonej pozycji, ograniczenia możliwości aktywnego ruchu

1    przemieszczania się. Celem pedagogicznym jest taka organizacja zajęć, aby możliwe było realne uczestnictwo w czynnościach życia rodzinnego. W domach rodzinnych jest to często niemożliwe ze w zględu na nieprzystosowanie mieszkania, czy nastawienie rodziców. W procesie nabywania nowych doświadczeń nie straciły swojej aktualności podstawowe zasady: dotknąć, w'ziąć do ręki i manipulować. Udział w zajęciach kulinarnych, umożliwia zdobycie takich doświadczeń jak np. odczucie rosnącego ciepła w pomieszczeniu, wydobywających się zapachów , konieczność poczekania, zanim potrawa będzie gotowa. Fakt uczestnictwa w zajęciach kulinarnych, mieszania czy dotykania produktów, które mogą być zimne albo np. lepkie i które przeistaczają się później w coś ciepłego, o przyjemnym zapachu może wpływać na stosunek do spożywania posiłków, powoduje zwiększenie apetytu, a potrawy który ch dzieci wcześniej nie jadły są zjadane bez przy krości.

Trzeba pamiętać, że w tych zajęciach nie chodzi o to, by wpoić dzieciom praktyczne w iadomości z zakresu gotowania. Oczywiste jest, że wiele osób wielorako niepełnosprawnych nie będzie mogło samodzielnie przygotować sobie jedzenia. Bardziej istotne jest odkrywanie różnych zjawisk i współzależności występujących w życiu, co umożliwia osobom niepełnosprawnym na lepszą orientację w codziennych czynnościach. Poprzez uczestnictwo w zajęciach kulinarnych wyzwalana jest większa aktywność, dni tracą swoja nijakość i monotonię, zyskują ciekawą strukturę.

2