Park narodowy	Rezerwat przyrody	Park krajobrazowy	Obszary chronionego krajobrazu	Obszar natura2000
Obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi	Obszary zachowana w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska oraz twory i składniki przyrody nieożywionej wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami przyrodniczymi.	Obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju.	Obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz, o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją w korytarzy ekologicznych.	Przyjęty przez UE system ochrony wybranych elementów przyrody, najważniejszych z punktu widzenia całego kontynentu. Dyrektywa ptasia - ochrona dzikich ptaków, dyrektywa siedliskowa - ochrona siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory.
Powierzchnia nie mniejsza niż 1000ha	Nie ma minimum powierzchni
Konieczne jest wyznaczenie otuliny.	Może zostać utworzona otulina.	Może zostać utworzona otulina.	Nie ma możliwości utworzenia otuliny.
Ochronie podlega całość przyrody oraz walory krajobrazowe. Tworzy się go w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, zwierząt i grzybów.> cele złożone	Wyraźnie określony cel ochrony (jeden lub kilka)	Chroni wszystkie wartości przyrodnicze występujące na danym terenie.		Ochrona populacji dziko występujących ptaków, siedlisk przyrodniczych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty (czyli zagrożony, podatny na zagrożenie, rzadki lub endemiczny)
Utworzenie, zmiana granic, likwidacja następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, wymaga ono uzgodnienia właściwych miejscowo organów uchwałodawczych samorządu terytorialnego oraz opinii organizacji pozarządowych. Likwidacja lub zmniejszenie obszaru może być wynikiem wyłącznie bezpowrotną utratą jego wartości przyrodniczych i kulturowych,	Uznanie za rezerwat przyrody w drodze zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Zmiana granic, celów jego ochrony, zniesienie - zarządzenie regionalnego dyrektora ochrony środowiska po zasięgnięciu opinii regionalnej rady ochrony przyrody	Utworzenie, zmniejszenie, zwiększenie, likwidacja w drodze rozporządzenia wojewody (jego projekty wymagają uzgodnienia z radą gminy)	Wyznaczenie przez wojewodę (rozporządzenie) po uzgodnieniu z radą gminy, jeśli nie skorzysta to uchwała rady gminy. Likwidacja lub zmiana granic w drodze rozporządzenia wojewody po zaopiniowaniu przez wojewódzką rade ochrony przyrody oraz radę gminy (chyba że utworzony przez rade gminy to bez opiniowania).	Listę obszarów Natura2000 opracowuje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (zaopiniowanie przez właściwe rady gminy). Wyznaczenie obszaru specjalnej ochrony ptaków lub specjalnego obszaru ochrony siedlisk następuje w drodze rozporządzenia ministra ds. środowiska, w porozumieniu z ministrem ds. rolnictwa, ministrem ds. rozwoju wsi oraz ministrem ds. gospodarki wodnej. Zmiana granic lub likwidacja po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej.
Państwowa jednostka budżetowa, czyli koszty jego utrzymania ponosi państwo.
Statut parku narodowego ustala minister właściwy do spraw środowiska, w drodze zarządzenia.		Statut nadaje wojewoda w drodze zarządzenia.
Za wstęp mogą być pobierane opłaty	Za wstęp mogą być pobierane opłaty.
Nie dopuszcza się prowadzenia działalności gospodarczej. System zakazów działających z mocy prawa.	Nie dopuszcza się prowadzenia działalności gospodarczej. System zakazów działających z mocy prawa.	Dopuszcza się prowadzenie działalności gospodarczej. Zakazy nie działają z mocy samego prawa, kreuje je właściwy wojewoda.	Zakazy nie działają z mocy samego prawa, kreuje je organ tworzący.	Nie ma ustawowych zakazów, istnieje generalny zakaz podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie wpłynąć na cele ochrony Natura2000. Dopuszcza się prowadzenie działalności gospodarczej, rolnej, leśnej, rybackiej.

OBSZAR NATURA 2000
Podstawą prawną jego funkcjonowania są:
-dyrektywa siedliskowa
-dyrektywa ptasia

Wyróżniamy 2 rodzaje Obszarów Natura 2000
-obszary specjalnej ochrony ptaków - ochrona ptaków i ich siedlisk
-specjalne obszary ochrony siedlisk -ochrona pozostałych gatunków roślin i zwierząt, siedlisk ich występowania i siedlisk przyrodniczych

SIEDLISKO PRZYRODNICZE- przy określonych warunkach przyrody nieożywionej występują określone grupy roślin i zwierząt np. dla niżu polskiego charakterystyczne są olsy (olchy) -dominują tam olsze czarne, na których bytują te same owady, tereny te odznaczają się wysokim poziomem wód gruntowych itd.

Utworzono sieć obszarów Natura 2000, bo występuje gigantyczny stopień zaniku bioróżnorodności w Europie.Ustanowiono kryteria przyrodnicze wspólne dla wszystkich państw UE, które muszą być tak samo stosowane we wszystkich państwach UE. Jeżeli te kryteria są spełnione to państwo musi utworzyć Obszar Natura 2000.Sieć zapewnia że te organizmy będą należycie chronione. Dzięki ostojom równowaga przyrodnicza na innych obszarach będzie zapewniona.
Generalnie na Obszarach Natura 2000 wszelka działalność jest dopuszczona, o ile to znacząco negatywnie nie wpływa na Obszar Natura 2000 (na przedmiot ze względu na który utworzono dany Obszar Natura 2000)

Ocena siedliskowa (ocena oddziaływania na Obszar Natura 2000) - ocenia wpływ przedsięwzięcia na gatunki roślin i zwierząt oraz siedliska ze względu na które utworzono dany Obszar Natura 2000. Jest wymagana dla inwestycji dokonywanych na obszarze Natura 2000. Jeżeli inwestycja wymaga wydania oceny oddziaływania na środowisko, to w tym wypadku ocena siedliskowa jest zawarta w ocenie oddziaływania na środowisko.

Inwestycja znacząco negatywnie oddziałująca na Obszar Natura 2000 może być dokonana gdy spełnione są koniunkcyjnie następujące warunki:
1. zgoda wojewody
2.brak racjonalnej alternatywy-jeśli rozwiązanie bardziej przyjazne dla środowiska jest 2 albo 10 razy droższe od innej alternatywy to należy się na nie zdecydować. Jeżeli rozwiązanie proekologiczne byłoby 100 razy droższe od innego, to jest nie do przyjęcia, bo to żadna alternatywa nie jest.
3. nadrzędny interes publiczny - w tym interes gospodarczy, ale o znaczącym rozmiarze
4. kompensacja przyrodnicza- szkody wyrządzone środowisku należy naprawić, niekoniecznie w tym samym Obszarze Natura 2000, dobrze jednak gdy w jego pobliżu. Można np. zebrać nasiona chronionej rośliny i wysiać ją w podobnym siedlisku przyrodniczym, można przewieść drzewa itd.

W przypadku obszarów priorytetowych w ramach programu Natura 2000 muszą być spełnione jeszcze 2 kolejne warunki. Obszary priorytetowe w ramach programu Natura 2000 to taki na których są poddane ochronie gatunki występujące wyłącznie w Europie, jeżeli wyginą w Europie to wygina w skali świata
1. zgoda Komisji UE
2.Doprecyzowano interes publiczny -ochrona życia, zdrowia ludzi i bezpieczeństwa publicznego (interes gospodarczy nawet znacznych rozmiarów nie ma tu żadnego znaczenia)
np. nawet na takich obszarach priorytetowych w ramach programu Natura 2000 można stawiać wały przeciwpowodziowe.

---