nr Ćw. |
data |
Paweł Hypś |
wydział Elektryczny |
semestr II |
grupa E-3 |
dr M.Bancewicz |
przygotowanie |
wykonanie |
Ocena |
Wyznaczanie pętli histerezy ferromagnetyków za pomocą halotronu
W pięciu pierwiastkach (Fe, Co, Ni, Gd i Dy) oraz w wielu związkach i stopach tych a także innych pierwiastków występuje szczególny efekt pozwalający uzyskać duży stopień magnetycznego uporządkowania. W tych związkach zwanych ferromagnetykami występuje specjalna postać oddziaływania, zwana oddziaływaniem wymiennym, które sprzęga z sobą momenty magnetyczne atomów w sposób sztywno-równoległy.
Obecność ferromagnetyków silnie wpływa na parametry pola magnetycznego. Rozważając ferromagnetyk w kształcie pierścienia z nawiniętą cewką toroidalną. Kiedy przez cewkę nie zawierającą rdzenia ferromagnetycznego płynie prąd o natężeniu im wewnątrz niej powstaje pole o indukcji B0
B0 = nim
Gdzie n -liczba zwojów
-przenikalność próżni
Po wprowadzeniu do toroidu rdzenia indukcja osiąga wartość B
B= B0 + Bm
Gdzie Bm oznacza indukcję magnetyczną pochodzącą o rdzenia, można również zapisać
B = nim
Gdzie jest przenikalnością ośrodka.
Zależność indukcji B nie jest liniowa, ponieważ w przypadku ferromagnetyków silnie zależy od natężenia pola magnetycznego H, które z kolei jest proporcjonalne do natężenia prądu magnesującego
H = nim.
Dla małych wartości pola magnetycznego indukcja wzrasta głównie dzięki zwiększeniu stopnia uporządkowania dipoli magnetycznych - decydującym o przyroście B wyrazem w równaniu jest BM. po osiągnięciu nasycenia wartość BM się ustala natomiast BO cały czas wzrasta liniowo.
Indukcja B w próbce a także jej namagnesowanie zależą nie tylko od wartości pola magnesującego H, lecz również od historii próbki, tzn. od jej dotychczasowego stanu. Pełny przebieg zależności indukcji od natężenia pola magnetycznego nosi nazwę pętli histerezy. w celu zmierzenia indukcji używamy pierścienia żelaznego, w którym wycięta jest wąska szczelina prostopadła do linii indukcji. Pomiaru tej indukcji w szczelinie dokonujemy za pomocą hallotronu. Podstawą działania hallotronu jest zjawisko Halla, polegające na powstaniu różnicy potencjałów VH. Jest ona proporcjonalna do płynącego przez hallotron prądu, jak i do indukcji magnetycznej oraz zależy od rodzaju materiału i wymiarów hallotronu.
VH = γ iH B
Gdzie γ -czułość hallotronu
Wyniki pomiarów
pomiar nr1 |
Im [A] |
VH [v] |
+ |
0 |
0,535 |
+ |
0,3 |
0,547 |
+ |
0,6 |
0,563 |
+ |
0,9 |
0,583 |
+ |
1,2 |
0,608 |
+ |
1,5 |
0,645 |
+ |
1,8 |
0,656 |
+ |
2,1 |
0,68 |
+ |
2,4 |
0,708 |
+ |
2,7 |
0,807 |
+ |
2,82 |
0,812 |
pomiar nr2 |
Im [A] |
VH [v] |
+ |
2,82 |
0,812 |
+ |
2,7 |
0,806 |
+ |
2,4 |
0,798 |
+ |
2,1 |
0,787 |
+ |
1,8 |
0,772 |
+ |
1,5 |
0,754 |
+ |
1,2 |
0,731 |
+ |
0,9 |
0,7 |
+ |
0,6 |
0,676 |
+ |
0,3 |
0,61 |
+ |
0 |
0,574 |
pomiar nr3 |
Im [A] |
VH [v] |
- |
0 |
0,573 |
- |
0,3 |
0,445 |
- |
0,6 |
0,343 |
- |
0,9 |
-0,045 |
- |
1,2 |
-0,33 |
- |
1,5 |
-0,442 |
- |
1,8 |
-0,512 |
- |
2,1 |
-0,588 |
- |
2,4 |
-0,635 |
- |
2,7 |
-0,68 |
- |
2,82 |
-0,708 |
pomiar nr4 |
Im [A] |
VH [v] |
- |
2,82 |
-0,708 |
- |
2,7 |
-0,706 |
- |
2,4 |
-0,695 |
- |
2,1 |
-0,68 |
- |
1,8 |
-0,664 |
- |
1,5 |
-0,643 |
- |
1,2 |
-0,627 |
- |
0,9 |
-0,6 |
- |
0,6 |
-0,572 |
- |
0,3 |
-0,527 |
- |
0 |
-0,477 |
pomiar nr5 |
Im [A] |
VH [v] |
+ |
0 |
-0,477 |
+ |
0,3 |
-0,352 |
+ |
0,6 |
-0,17 |
+ |
0,9 |
0,296 |
+ |
1,2 |
0,425 |
+ |
1,5 |
0,516 |
+ |
1,8 |
0,588 |
+ |
2,1 |
0,64 |
+ |
2,4 |
0,683 |
+ |
2,7 |
0,72 |
+ |
2,82 |
0,73 |
Obliczenia
2