prawo cywilne, prawo cywilne, 15


SPIS TREŚCI

Historia prawa cywilnego

HISTORIA PRAWA CYWILNEGO

Jus cywile - prawo obywatelskie, podporządkowani mu byli wszyscy obywatele Rzymu (3000 lat temu) - stałe niezmienne.

Jus gentium - prawo dla obcych (cudzoziemców) - zmienne

Po upadku imperium rzymskiego o prawie rzymskim zapomniano. Potem w średniowieczu znowu zaczęto do niego sięgać. W XIX w znowu całą Europę obiegło prawo rzymskie. W Europie istnieje podział na prawo rzymskie i anglosaskie. Prawo rzymskie jest prawem stanowionym przez państwo . Obecne prawo cywilne nie w pełni odpowiada temu, co rzymianie nazywają PC.

ŹRÓDŁA PRAWA CYWILNEGO

I księga - część ogólna - zawiera normy, które mają zastosowanie dalej w PC szczegółowym

II księga - własność i inne prawa rzeczowe

III księga - zobowiązania (najobszerniejsze)

IV - spadki

Kodeks cywilny jest ustawą, najważniejsza ustawa zwykła dla prawa cywilnego. Poza tym na PC, składają się jeszcze setki ustaw i innych aktów prawnych, które regulują szczegółowo podstawowe elementy PC.

Rozdziały PC:

Będziemy się zajmować:

  1. częścią ogólną

  2. zobowiązaniami {margines}

  3. prawem rzeczowym

NORMY

Normy zawarte w przepisach mogą mieć charakter:

  1. bezwzględnie obowiązujące (bezwzględnie stosowane)

  2. względnie obowiązujące (względnie stosowane)

Inny podział tych norm:

1. bezwzględnie obowiązujące - zawsze znajduje zastosowanie, nie można nie zastosować tej normy

2. względnie stosowane - znajdują zastosowanie, gdy strony stosunku cywilno-prawnego nie postanowią inaczej - jest ich wiele.

Zagadnienia, gdzie zawsze są normy bezwzględnie obowiązujące:

  1. Normy, które dotyczą formy czynności, np.: w jaki sposób zawrzeć małżeństwo

  2. Terminy przedawnienia roszczeń

  3. Zagadnienie solidarnej odpowiedzialności

  4. W prawie rzeczowym i rodzinnym dominują normy bezwzględnie obowiązujące

Zagadnienia, gdzie są normy względnie obowiązujące:

  1. W zobowiązaniach dominują normy względnie obowiązujące

STOSUNEK CYWILNOPRAWNY

Prawo cywilne zajmuje się tylko stosunkami cywilnoprawnymi

Stosunek cywilnoprawny - zapewnia stronom stosunku równorzędną pozycję.

W SCP wchodzimy dobrowolnie, aby stać się stroną SCP musimy się na to zgodzić, ale gdy nie chcemy być w SCP to nie musimy.

Spory ze stosunku CP rozstrzyga sąd.

Na SCP składają się:

  1. Strony stosunku cywilno prawnego - zwykle są dwie strony stosunku, czasem jest ich więcej, np. spółki

  2. Treść stosunku CP - prawa i obowiązki podmiotów (jeśli ktoś ma prawa to musi mieć też obowiązki)

  3. Przedmiot stosunku cywilnoprawnego.

Podmioty stosunków CP - osoby fizyczne i osoby prawne. Aby być podmiotem prawa to trzeba mieć zdolność prawną.

Zdolność prawna - zdolność występowania jako podmiot stosunków cywilno prawnych. Ten co ma zdolność prawną może być mężem, autorem itp.

Kategorie którym zdolność prawna przysługuje:

  1. osoba fizyczna art. 8 - ma zdolność prawną od urodzenia.

NASCITURUS - dziecko poczęte, a jeszcze nienarodzone. W prawie rzymskim mogło dostać spadek. Może dochodzić roszczeń majątkowych gdy urodziło się żywe.

Zdolność prawną człowiek ma od urodzenia do śmierci.

Dowody na to, że człowiek nie żyje (z punktu widzenia prawa cywilnego):

  1. akt zgonu - wystawia go kierownik urzędu stanu cywilnego na podstawie

Jeżeli więcej osób zaginęło razem w tych samych okolicznościach uważa się, że zmarły w tym samych dniu, w tym samym czasie (równocześnie)

Aby odziedziczyć spadek trzeba żyć.

ZDOLNOŚĆ PRAWNA OSÓB PRAWNYCH

Osoby prawne to jednostki organizacyjne, które uzyskał osobowość prawną na postawie określonej normy prawnej(art. 33)

Przepisy prawne nadają osobowość prawną na 2 sposoby:

Spółka, spółdzielnia dostaje osobowość prawną w momencie wpisu do rejestru handlowego. Rejestry prowadzą w większości sądy.

Zdolność prawna każdego podmiotu stosunków cywilnoprawnych jest taka sama, wyj. Osoby prawne gdy dotyczy to stosunków rodzinnych, małżeńskich.

Osoba fizyczna ma ułatwione działanie w porównaniu z osobami prawnymi. Osoby prawne działają poprzez swoje organy.

Osoby fizyczne i prawne to podmioty prawa cywilnego.

Ułomna osoba prawna - np. spółka cywilna- nie ma osobowości prawnej - ale posiada pewne jej cechy (atrybuty). Np. mogą występować przed sądem.

Treść S.C. - prawa i obowiązki podmiotów.

Wszystkie problemy sprowadzają się tutaj do prawa podmiotowego.

Prawo podmiotowe - I. podmiot może znaleźć w pewnej sytuacji, co jemu wolno, na co zezwala mu prawo.

II. zespół uprawnień, kompetencji, wolności funkcjonalnie ze sobą powiązanych, tworzących pewną całość.

Prawo podmiotowe - złożona sytuacja, określa co ja mogę zrobić.

PRAWA PODMIOTOWE

  1. ROSZCZENIE - najczęstszy składnik praw podmiotowych. Jest to szczególna postać uprawnienia. Podmiot A może domagać się od podmiotu B określonego zachowania. Każde roszczenie charakteryzuje ochrona prawna:

Uprawnienia kształtujące - nie możemy sobie sami ich stworzyć, charakteryzuje je jednostronne zachowanie. Jest ich tyle ile określi ustawodawca. Może spowodować zmianę bądź ustanie stosunku cywilnoprawnego.

  1. Podział prawa podmiotowego:

PRAWA BEZWZGLĘDNE - są skuteczne przeciwko każdemu (prawo własności, zastaw, prawo użytkowania) - prawa rzeczowe.

PRAWA WZGLĘDNE - są skuteczne przeciwko oznaczonej osobie (prawo najmu) prawa obligujące (zobowiązujące)

  1. Nabycie i utrata praw podmiotowych

Podmiot, który nabył prawo podmiotowe powoduje, że drugi ej traci. Dwa sposoby nabycia i utraty:

Zasada NEMO PLUS JURIS - można przenieść tyle praw na inny podmiot ile się posiada.

PRZEDMIOTY STOSUNKU CYWILNOPRAWNEGO

  1. RZECZY

Rzecz - obiekt (przedmiot) materialny, wyodrębnienie (wyjęcie) z przyrody na tyle, że w stosunkach cywilnoprawnych można tą rzeczą obracać

Podział rzeczy:

  1. rzeczy ruchome

  2. nieruchomości

Nieruchomości - art. 46 - zawsze nieruchomością jest grunt

Grunt - część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębną wartość i wszystko co jest z tym gruntem na stałe związane

Zasada SUPERFICIES SOLO CEDIT - jakikolwiek przedmiot o charakterze materialnym związany z gruntem na trwałe stanowi jedną rzecz z gruntem o nazwie grunt.

Mogą być nieruchomością : budynek, lokal (część budynku), jeżeli spełniają określone warunki, które wyodrębniają te nieruchomości od gruntu:

CZĘŚĆ SKŁADOWA RZECZY (art. 47) to element rzeczy, jest to wszystko to, co jest na tyle połączone z rzeczą, że nie można tego odłączyć od rzeczy bez uszkodzenia lub spowodowania istotnej zmiany, jest to element, z którym rzecz tworzy całość.

Nie można być właścicielem składowej części rzeczy jeżeli nie jest się właścicielem tej rzeczy.

PRZYNALEŻNOŚĆ - to rzecz, która przynależy do innej rzeczy (rzecz główna, której przynależy inna rzecz)

RZECZY OZNACZONE:

  1. co do gatunku (rodzajowo)

To taka rzecz, która jest tylko jedna, wyznacza się poprzez własne, indywidualne, niepowtarzalne cechy.

  1. indywidualnie (co do tożsamości)

rzeczy robione taśmowo, których jest dużo, oznaczone rodzajowo są zastępowalne

  1. DOBRA OSOBISTE

Art. 23. Dobra osobiste - pewne wartości, dobra niematerialne, które dotyczą człowieka i są z nim bardzo ściśle związane i są bardzo wysoko ustawione w hierarchii wartości ustawodawcy.

Art. 49 - dobra osobiste osoby prawnej:

Ochrona prawna dóbr osobistych:

Domniemanie bezprawności naruszenia - ciężar dowodu - leży po stronie poszkodowanego.

Roszczenia niemajątkowe (instrumenty). Ochrona niemajątkowa:

Art. 448, 445

Ochrona majątkowa:

uszkodzenie ciała

wywołanie rozstroju zdrowia

pozbawienie wolności

skłonienie do czynu nierządnego gwałtem, podstępem, albo wyzyskanie stosunku zależności

PRZEDSIĘBIORSTWO, GOSPODARSTWO ROLNE - kompleks, zespół rzeczy, praw, dóbr niematerialnych

Przedsiębiorstwo - termin ten nie jest jednoznaczny w znaczeniu przedmiotowym: art. 55^1. Zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji pewnych zadań gospodarczych.

Gospodarstwo rolne (art. 55^3) - grunty rolne, grunty leśne, budynki, o ile stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą.

ZDARZENIA CYWILNOPRAWNE

Zdarzenia cywilnoprawne - zdarzenia, które wywołują efekt prawny (pożar, zawarcie umowy, orzeczenie sądowe)

ąceą

CZYNNOŚCI PRAWNE

Za ich pomocą dokonuje się obrót gospodarczy

Czynność prawna jest to taka czynność konwencjonalna podmiotu, która na mocy obowiązujących norm prawnych zmierza do wywołania określonego skutku prawnego. Koniecznym, niezbędnym elementem jest oświadczenie woli.

Czynność konwencjonalna - ma pewne znaczenie w pewnej grupie społecznej, z pewnym zachowaniem wiąże się pewne znaczenie.

KONWENCJA=== UMOWA

Oświadczenie woli - jest to dowolne zachowanie podmiotu, byle w sposób dostateczny (wystarczający) zrozumiale wyrażało wolę wywołania jakiegoś skutku prawnego (musi być złożone poważnie, na serio). Czas złożenia oświadczenia woli:

Złożenie oświadczenia woli - milczenie (powstrzymanie się od wyrażenia słownego), nie działanie, nic nie robienie nie jest złożeniem oświadczenia woli.

Wyjątek:

Art. 368 ; gdy dwa podmioty pozostają w stałej współpracy i jeden z podmiotów kieruje do drugiego ofertę zawarcia umowy w związku z tą współpracą to brak odpowiedzi przyjmuje się za przyjęcie oferty.

Treść czynności prawnej

3 elementy sprzedaży:

Są 2 takie elementy uzależniające skutek umowy :

Terminy są : początkowe i końcowe.

Warunki : zawieszające (czynność prawna nie odniesie skutku póki nie zajdzie czynność uzależniona w warunku) i rozwiązujące.

Zasady postępowania w przypadku warunków: zakaz postępowania niezgodnie z zasadami współżycia społecznego w dążeniu do zajścia warunku.

RODZAJE CZYNNOŚCI PRAWNYCH

Podział oparty o kryterium podmiotowe:

Wymagają zgodnych oświadczeń woli co najmniej 2 stron. Muszą być zawierane zgodnie.

Podział na czynności zobowiązujące i rozporządzające:

Model francuski i niemiecki. W Polsce w zasadzie (art. 155) model francuski z domieszką niemieckiego:

Art. 155 §2 - nie wystarczy jedna czynność w niektórych przypadkach: dla takich czynności prawnych oznaczających rzeczy oznaczone co do gatunku lub rzeczy przyszłych.

Konieczne jest dokonanie czynności rozporządzającej, której dotyczy wręczenie rzeczy.

Dla czynności zobowiązującej zobowiązanie do przeniesienia własności rzeczy oznaczonych co do gatunku lub przyszłych rozporządzenie nastąpi w chwili przekazania.

Czynności:

(kauza jest nieskuteczna wtedy, kiedy czynność prawna jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.)

ZAWARCIE UMOWY

Uregulowane trójtorowo. Są 3 sposoby zawarcia umowy:

  1. OFERTA Najprostszy sposób zawarcia umowy. W prostych transakcjach. Odbywa się poprzez 2 oświadczenia woli:

OFERTA - poważna propozycja zawarcia umowy zawierająca co najmniej istotne jej postanowienia.

Oblat nie może NIC zmienić w ofercie - może się tylko zgodzić lub nie. Wszystko co jest w umowie, jest w ofercie. Ważne jest, żeby umowa zawierała treść taką jak oferta muszą być postanowienia istotne dotyczące przyszłej umowy.

W prawie polskim oferta ma charakter WIĄŻĄCY. Z chwilą złożenia oferty oferent nie może się przez jakiś czas z niej wycofać. Umowa dochodzi do skutku w momencie wyrażenia zgody oblata.

Jeżeli są wątpliwości to rozstrzyga się je na niekorzyść oferenta.

Art. 543 - wystawienie rzeczy na widok publiczny z ofertą ceny jest uważane za OFERTĘ SPRZEDAŻY.

Termin wskazany w ofercie jest bezwzględnie wiążący.

Jeżeli oferent nie oznaczy w ofercie terminu wygaśnięcia oferty:

Przyjęcie oferty musi polegać na jej pełnej akceptacji. Umowa może być częściowo odrzucona kontroferta, zamiana ról i znowu oferent-oblat musi się zgodzić lub nie, albo znowu kontroferta itd.

Oświadczenie woli:

  1. PRZETARG - dotyczy przeważnie umów poważniejszych (art. 701-704)

W przetargu uczestniczy :ogłaszający przetarg i uczestnicy przetargu.

Procedura przetargowa musi być zachowana:

  1. Ogłoszenie przetargu:

Wadium - gwarancja ogłaszającego, że w przypadku wybrania danej osoby dojdzie do zawarcia umowy. Innym zwraca się wadium.

Warunki przetargu są najróżniejsze - byle były zgodne z prawem i zasadami współżycia społecznego. Ale pewne przetargi mają wprowadzone ograniczenia.

2.

Charakterystyczny dla inwestycji budowlanych. Oferty powinny być tajne. Osoba składająca ofertę powinna nie znać innych ofert. Można zagwarantować sobie prawo do uniemożliwienia przetargu na każdym etapie.

Zawarcie umowy drogą przetargu pisemnego z chwilą zawiadomienia oferenta o jej przyjęciu. Podobnie w przypadku oferty pisemnej.

Art. 704 - unieważnienie umowy zawartej w drodze przetargu - każdy uczestnik przetargu ma prawo domagać się od sądu unieważnienie umowy jeżeli udowodni, że jakaś osoba lub osoby wpłynęły na wynik przetargu 1 miesiąc od dowiedzenia się o okolicznościach i nie później nuż po 1 roku od zawarcia umowy.

  1. ROKOWANIA (negocjacje, pertraktacje)

Następuje : strony, uczestnicy rokować formułują treść umowy uzgadniając poszczególne postanowienia. Jedno kluczowe zagadnienie :

Art. 72 mówi : w razie wątpliwości należy przyjąć, że strony zawierające umowę zawarły ją w momencie, kiedy rozwiązały wszelkie problemy będące przedmiotem negocjacji (dotyczące negocjacji)

List intencyjny - deklaracja intencji - nie ma charakteru wiążącego, chyba że wynika z niego chęć zawarcia umowy.

Własność czynności prawnej

WADY OŚWIADCZENIA WOLI

Wady oświadczenia woli:

  1. Brak świadomości lub swobody działania. Art. 72 - może to być w zasadzie dowolna przyczyna (upojenie alkoholowe, narkotyki, gorączka, choroba psychiczna)

Ważne, że złożył oświadczenie woli nie zdając sobie sprawy ze skutków..

Nie ma znaczenia z jakiego powodu znajdował się w tym stanie. Takie oświadczenie uważane jest za bezwzględnie nieważne.

Czynność bezwzględnie nieważna nie może zostać kwalifikowana, czyli uznana za ważą.

Każdy podmiot może się powołać na czynność bezwzględnie nieważną.

Za wadę oświadczenia woli : brak swobody działania, działanie pod przymusem. Ze względu na permanentne zaburzenia woli psychicznej podmiot też nie może złożyć skutecznego oświadczenia woli.

  1. Pozorność. Art. 83. Jedna osoba składa oświadczenie drugiej osobie za jej zgodą dla pozoru. Może być tylko w czynnościach wielostronnych.

  1. Umawiają się, że oświadczenie nie ma wywołać skutku prawnego

  2. Umawiają się, że oświadczenie wywoła inny, ukrywany skutek prawny.

Czynność prawna pozorna jest bezwzględnie nieważna.

Jeżeli transakcja zawarta przez osobę trzecią z osobą zawierającą czynność prawną pozorną jest odpłatna i zawarta w dobrej wierze to czynność prawna jest skuteczna

Problem w przypadku, kiedy czynność pozorna kryje inną czynność: Jeżeli wszystkie warunki prawne konieczne dla czynności ukrytej zostały spełnione w czynności pozornej to czynność ukryta jest skuteczna.

  1. Błąd (=mylne wyobrażenie o rzeczywistości)

Nie każdy błąd jest wadą oświadczenia woli. Po to, aby błąd był prawnie uznany (art. 84-86):

  1. Musi dotyczyć czynności prawnych

  2. Musi być istotny

  3. Osobie, której zostało złożone oświadczenie możemy postawić zarzut:

Ważne wyjątki: gdyby było tak, że możemy udowodnić osobie, że działała podstępnie (celowo wprowadziła nas w błąd) to błąd jest natychmiast prawnie doniosły.

Jeżeli mamy oświadczenia woli, które nie mają adresata, albo nawet jest to umowa, ale bezpłatna, wtedy druga strona nie jest chroniona.

Można się uchylić od skutku złożonego oświadczenia woli : musi złożyć jeszcze jedno oświadczenie, że wycofuje się z poprzedniego oświadczenia: ma się na to 1 rok.

  1. Groźba (=przymus psychiczny)

Nie każda groźba. Groźba jest prawnie doniosła jak jest:

Np. groźba samobójstwa jest bezprawna.

Takie oświadczenie woli jest wadliwe, ale ważne, można się uchylić w ciągu 1 roku od kiedy stan obawy ustał.

  1. Wyzysk (czy to jest wada, czy nie zdania są podzielone)

FORMA CZYNNOŚCI PRAWNYCH (OŚWIADCZEŃ WOLI)

Pisemne formy szczególne:

  1. forma pisemna zwykła: na piśmie (utrwalona), własnoręczny podpis

  2. pismo z datą pewną

  3. pismo z podpisem notarialnie poświadczonym

  4. forma aktu notarialnego

Ad.1)

Podpis to znak, albo podzespół znaków indywidualizujących daną osobę. Nie ma żadnej jasnej i pewnej koncepcji podpisu. Wyjątek, gdy nie jest wymagany własnoręczny podpis:

Ad.2)

W jakim przypadkach pismo ma datę pewną:

Ad.3) Podpis osoby jest poświadczony przez notariusza

Ad.4)Akt notarialny. Pismo jest sporządzone w całości przez notariusza, następnie odczytuje je składającemu oświadczenie woli, następnie podpisuje się osoba składająca oświadczenie woli + notariusz, a następnie oryginał zostaje u notariusza, a odpisy wydaje się osobom składającym.

SANKCJE

Czynność prawa zawarta bez zastosowania reguł jest nieważna

Jeżeli umowa dotyczy czegoś powyżej 2.000 zł należy sporządzić ją na piśmie, ale nie trzeba. Sankcje : w sądzie nie można wtedy zeznawać ani nie można powoływać świadków (ograniczenia dowodowe)

2 liberalizacje :

Połączenie form z sankcjami

Może zdarzyć się tak, że osoba wymagająca danej formy zdecyduje jakie sankcje są konieczne.

Art. 100. Jeżeli mamy obowiązek zachowania jakiejś formy, a nie jest określona sankcja w przypadku niedochowania tego obowiązku, to obowiązuje reguła:

ZWYKŁA FORMA PISEMNA OGRANICZENIA DOWODOWE (ad probationem)

INNE FORMY SZCZEGÓLNE RYGOR NIEWAŻNOŚCI (ad so emmitatem)

Art. 77. Jeżeli umowa na piśmie, to zmiany etc. też na piśmie obowiązek dochowania formy.

Identyczna forma : uzupełnień i zmian.

ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH

Zdolność do czynności prawnych to zdolność do kształtowania swej sytuacji prawnej przy pomocy własnych działań. Osobowość prawna - cecha jednostki gospodarującej.

Zdolność do czynności prawnych osób fizycznych:

Czynniki decydujące:

  1. wiek

- osoby mające ukończone 18 lat życia mają pełną zdolność do czynności prawnych.

2 kategorie podmiotów:

  1. Pełnoletni

  2. Małoletni

  1. ubezwłasnowolnienie

Osoby, które z pewnych względów medycznych oraz społecznych nie są w stanie dać sobie rady skutecznie w obronie cyw-praw powinno się w ich interesie ubezwłasnowolnić.

Można cofnąć ubezwłasnowolnienie, jeżeli przesłanki do niego się cofnęły.

  1. zawarcie małżeństwa przez kobietę powyżej 16 roku życia w tym momencie zyskuje pełną zdolność do czynności prawnych (której oczywiście nie można jej odebrać po rozwodzie, nawet jeżeli będzie przed ukończeniem przez nią 18 lat)

  2. ustanowienie przez sąd doradcy tymczasowego. Każdy dla którego sąd ustanowił doradcę tymczasowego traci pełne prawo do czynności prawnych, ale tylko na czas procesu.

Brak zdolności do czynności prawnych.

Każda czynność prawna dokonywana przez podmiot jest bezwzględnie nieważna

  1. Musi to być umowa

  2. Musi należeć do umów powszechnie stosowanych

  3. W drobnych, bieżących sprawach życia codziennego

  4. Ta umowa nie może pociągać za sobą rażącego pokrzywdzenia podmiotu

  5. Musi zostać natychmiast wykonana

Pełna zdolność do czynności prawnych.

Mają ją osoby, które ukończyły 18 lat (ew. patrz punkt e) jeżeli nie zostały ubezwłasnowolnione. Mogą dokonywać wszystkich czynności prawnych samodzielnie.

Ograniczona zdolność do czynności prawnych

Młodzi ludzie między 13-18 rokiem życia i osoby ubezwłasnowolnione częściowe i te z **** częściowym mają zdolność prawną tylko jest ona ograniczona.

0x08 graphic
W zakresie jednych czynności prawnych traktowane są tak jakby miały pełną zdolność do czynności prawnych, w innych tak jakby nie miały, a w jeszcze innych mogą działać pod kontrolą kuratora.

0x08 graphic
SAMODZIELNIE

Czynności przysparzające

0x08 graphic
0x08 graphic

  1. umowy drobne

  2. dyspozycja zarobku

  3. dyspozycja przedmiotów

ZA ZGODĄ PRZEDSTAWICIELA USTAWOWEGO

0x08 graphic

BRAK ZDOLNOŚCI

Nie można np. sporządzenie testamentu, uznanie dziecka

CZYNNOŚCI PRAWNE

Jeżeli ustawa mówi, że trzeba mieć pełną zdolność to trzeba.

Ad. 1) umowy powinne być zawierane w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego

Ad. 2) Jeżeli taka osoba zarabia własne pieniądze, to może tymi pieniędzmi sama dysponować

Ad. 3) Dyspozycja przedmiotów oddanych tej osobie do swobodnego użytku przez przedstawiciela ustawowego.

Zgoda przedstawiciela ustawowego:

Jeżeli nie ma zgody, taka czynność jest nieważna, chyba że chodzi o umowę, wtedy można zwrócić się do przedstawiciela ustawowego - do tego czasu jest to czynność prawa kulejąca (bezskuteczność zawieszona) [negotum clandicans] ?

PRZEDSTAWICIELSTWO

Mamy z nim do czynienia wtedy, gdy podmiot dokonuje czynności prawnej w cudzym imieniu. Działa A, ale skutek prawny następuje dla B.

W ramach przedstawicielstwa wyróżniamy 2 podstawowe rodzaje :

  1. ustawowe

źródłem umocowania (przedstawicielstwa) jest ustawa (albo sama ustawa, albo wydane na jej podstawie orzeczenie sądowe)

  1. pełnomocnictwo (art. 97)

w odróżnieniu od przedstawicielstwa ustawowego źródłem umocowania jest tutaj czynność prawna jednostronna osoby reprezentowanej - mocodawcy.

Warunki skutecznego działania pełnomocnika:

  1. musi mieć umocowanie do działania w cudzym imieniu

  2. zdolność do czynności prawnej

  3. czynność prawna, którą wykonuje pełnomocnik nadawała się do wykonywania przez niego

  4. pełnomocnik musi ujawnić fakt, że jest pełnomocnikiem.

Na piśmie ogólne

Zasada formy pochodnej pełnomocnictwa szczególnego i rodzajowego. Forma zależy od formy czynności prawnej, na którą udziela się pełnomocnictwa.

UMOCOWANIE

Fałszywy pełnomocnik - działa bez umocowania lub przekracza to umocowanie, ale jeżeli zawarł umowę, to mocodawca może ją zatwierdzić.

Wygaśnięcie pełnomocnictwa :

Art. 97 Jeżeli zawieramy umowę w jakimś miejscu, które jest pomieszczeniem danej firmy, w lokalu przeznaczonym do kontaktowania się z publicznością z jakąś osobą w zakresie działalności firmy, to ta osoba jest uważana za pełnomocnika.

PRZEDAWNIENIE

BIEG TERMINU PRZEDAWNIENIA

Początkiem tego biegu jest wymagalność (roszczenie jest wymagalne, gdy dłużnik na żądanie wierzyciela musi spełnić świadczenie). Kończy się jak upłynie termin.

Wymagalność 2 lata 10 lat

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Zdarzenie które 2 lata

Zawiesiło bieg przed.

0x08 graphic
0x08 graphic

X y x+y=10 lat

Art. 121. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia:

Po ustaniu zawieszenia bieg terminu przedawnienia biegnie dalej.

Okres który miał miejsce przed przerwą nie jest liczony. Po przerwie liczy się ten okres na nowo.

Zdarzenia, które przerywają bieg terminu przedawnienia:

PRAWA RZECZOWE

Art. 140-352 - księga II

Prawa rzeczowe mają charakter bezwzględnie obowiązujący

PRAWO RZECZOWE

  1. prawo własności (jedyne prawo pełne rzeczowe)

  2. użytkowanie wieczyste

  3. ograniczone prawa rzeczowe art. 244

Własność lokali uregulowana w ustawie o własności lokalu z 1994. Nie wszystkie prawa rzeczowe są uregulowane w Kodeksie Cywilnym.

PRAWO WŁASNOŚCI

TRIADA WŁASNOŚCI:

POSIADANIE RZECZY:

dzierżyciel - ma fizyczne władztwo, ale nie ma woli władania dla siebie (osoba ta nie jest posiadaczem)

Posiadanie:

OCHRONA POSIADACZA PRZEZ SYSTEM DOMNIEMAŃ (-ywań ?) PRAWNYCH (art. 339-341)

granicą siły domniemania jest domniemanie wynikające z księgi wieczystej

Każdy właściciel danej rzeczy ma oznaczoną granicę wykonywania prawa własności określoną przez:

PRAWO SĄSIEDZKIE - to zespół przepisów prawnych, które oznaczają zakres możliwości działania właściciela nieruchomości zgodnie z prawem.

Art. 144 określa w jaki sposób korzystać może podmiot ze swojej własności, by nie zakłócać użytkowania z nieruchomości sąsiada ponad przeciętną miarę wynikającą ze stosunków miejscowych.

Art. 145;146 instytucje służebności drogi koniecznej (ustala się drogę umowną lub orzeczenia sądowego).

Art. 153 rozgraniczanie grunt

Trzy rozgraniczenia gruntu:

  1. Stan prawny nieruchomości (trzeba zbadać wszystkie księgi wieczyste, dokumenty itd.)

  2. Ostatni stan spokojnego posiadania

  3. Wedle uznania sądu (aktualny stan rzeczy, według wszelkich okoliczności)

WSPÓŁWŁASNOŚĆ

Wyróżniania się 2 typy współwłasności:

  1. łączne

Stosunek niesamodzielny - nie może sam istnieć

Tak długo musi istnieć współwłasność, jak długo istnieje inny stosunek. Innym przykładem stosunku prawnego, gdzie występuje współwłasność łączna jest spółka cywilna.

Współwłasność łączna związana jest z innym stosunkiem i istnieje tak długo jak on.

  1. ułamkowe

Współwłasność ułamkowa może powstać np. poprzez dziedziczenie.

We współwłasności tej każdy uczestnik posiada jakiś udział, ułamek danej rzeczy. Ułamek ten pokazuje zakres praw i obowiązków. W odróżnieniu od współwłasności łącznej każdy członek może w każdym czasie zażądać zmniejszenia współwłasności.

Prawa i obowiązki współwłaściciela:

Jest to prawo do współposiadania, prawo korzystania, prawo rozporządzania daną rzeczą.

Podział rzeczy do używania = podział gnood usum (???!!!) - nie oznacza to, że danemu współwłaścicielowi przysługuje prawo do własności choćby pewnej części domu.

Zarząd rzeczą wspólną:

Wyróżnia się także czynności nadzwyczajne zarządu.

Ci właściciele, którzy mają większość udziałów na własności, mają prawo do podjęcia czynności zwykłego zarządu.

Dla czynności zwykłego zarządu każdy uczestnik współwłasności może zwrócić się do sądu z prośbą o przyznanie decyzji w danej sprawie (??!!)

Gdy dany przedmiot ma dwóch współwłaścicieli to jeden z nich zawsze musi mieć zgodę drugiego.

Rozporządzanie rzeczą jest zawsze czynnością wymagającą zgody wszystkich współwłaścicieli.

Zniesienie współwłasności - podlega temu tylko współwłasność ułamkowa. Jest ono pewne - każdy współwłaściciel ma prawo domagać się tego. Jest 1 wyjątek - wszyscy współwłaściciele spiszą umowę, że nie zrobią tego (nie będą korzystać z tego prawa). Umowa taka może być odnawiana co 5 lat.

Zniesienie współwłasności polega na tym, że rzecz, która miała wielu współwłaścicieli będzie miała tylko jedenego właściciela.

Dana umowa powinna zawierać :

Obowiązkiem sądu jest zniesienie danej współwłasności.

Są 3 sposoby zniesienia współwłasności.

  1. podział fizyczny rzeczy - tylko wtedy, gdy jest to prawnie lub fizycznie dozwolone - możliwe,. Powyższy podział jest podziałem podstawowym

  2. Przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli, z jednoczesny, obowiązkiem spłaty pozostałych właścicieli.

  3. Sprzedaż rzeczy osobie trzeciej - podział pieniędzmi między współwłaścicielami - według wielkości udziałów.

WŁASNOŚĆ LOKALI

Mówimy tu o takich lokalach, które tylko i wyłącznie są odrębną nieruchomością.

W ustawie z 1994 wymienia się 3 drogi własności.

  1. Umowa - zawierana jest między właścicielem gruntu (zabudowanego), a nabywcą - podmiotem chcącym zostać właścicielem. Musi to być lokal samodzielny (wyodrębniony). Wyróżnia się 2 formy powstania własności lokalu:

  1. - akt notarialny

- musi dojść do wpisu do księgi wieczystej zmiany własności danego lokalu - zakłada się księgę wieczystą dla danego lokalu. Dany wpis jest bezwartościowy bez aktu notarialnego.

  1. Druga droga - jednostronna czynność prawna - droga oświadczenia woli. Dany właściciel działa tu na swoją korzyść. Ustanawia dla siebie własność lokalu.

  2. Trzecia droga droga ustalenia (orzeczenia) sądowego- poprzez podział danej nieruchomości. Jest to orzeczenie sądowe znoszące współwłasność - wpis do księgi wieczystej.

Skutki ustanowienia własności

  1. Powstaje nowa nieruchomość lokalowa. Wcześniej była to tylko część lokalu wpisana do księgi wieczystej.

  2. Powstaje współwłasność - są nią te elementy danego budynku, które nie weszły w skład wyodrębnionej własności lokali.

Jeżeli w danym budynku jest do 10 lokali, to zarząd nad daną czynnością stosowany jest tak, jak w przypadku zarządu normalnego.

Jeżeli tych lokali jest więcej niż 10, to powoływana jest rada (zarządca).

Wszyscy właściciele lokalu wspólnota mieszkaniowa. Istnienie zarządu jest wtedy obowiązkowe.

Wyeksmitowanie właściciela z nieruchomości. Jeżeli dany właściciel jest zbyt uciążliwym, to sąd na prośbę wspólnoty mieszkaniowej może pozbawić go prawa do danej własności.

PRAWO WŁASNOŚCI I POSIADANIA RZECZY

  1. ochrona petytoryjna

  1. roszczenie windykacyjne

  2. roszczenie negatoryjne

Ochrona posesoryjna

  1. roszczenie o zaniechanie roszczeń posiadania art. 231

ad. A) roszczenie o wydanie rzeczy - roszczenie nieposiadającego właściciela rzeczy przeciwko posiadającemu niewłaścicielowi (np. roszczenie moje przeciwko osobie, która zabrała mi daną rzecz).

Powód (właściciel) musi udowodnić w procesie windykacyjnym swoją własność. W procesie takim powód musi wzruszyć domniemania posiadającego.

Pozwany może dociekać zarzutów hamujących - przedstawić swoje prawa do czasowego władania rzeczą.

Typ zarzutów, które...

Jednym zarzutem może być zarzut przedawnienia - termin ten wynosi 10 lat. Zarzut ten jest aktualny tylko przy rzeczach ruchomych. Przy nieruchomościach nie ulega przedawnieniu.

Art. 5 - sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.

Eksmisja - przykład roszczenia windykacyjnego

Zarzuty hamujące i nie.,.

Ad. b) prośba o zaprzestanie innych roszczeń.

Prawo chroni każdego posiadacza - podlega on ochronie prawnej.

Roszczenia posesoryjne.

NABYCIE I UTRATA PRAWA WŁASNOŚCI

  1. nabycie prawa własności rzeczy drogą umowy

art. 155 odbywa się za pomocą umowy rozporządzająco-zobowiązującej (wywołuje podwójny skutek)

co do rzeczy przyszłych i oznaczonych potrzeba jest jeszcze czynność polegająca na wydaniu rzeczy

UMOWA DOTYCZĄCA NIERUCHOMOŚCI - jeżeli umowa dotyczy nieruchomości to wymagana jest forma aktu notarialnego. Art. 75 - jest to umowa konsensualna i kauzalna.

  1. nabycie prawa własności rzeczy drogą umowy od osoby nie będącej właścicielem (i nieuprawnionej do rozporządzania tą rzeczą)

art. 169 dzieli wszystkie rzeczy ruchome na :

  1. powierzone zbywcy (pożyczone, przechowywane)

Podmiot staje się właścicielem rzeczy powierzonej zbywcy gdy:

  1. utracone przez właściciela (zgubione, skradzione)

Podmiot staje się właścicielem rzeczy utraconej, gdy:

Nie działa w stosunku do : pieniędzy, przedmiotów nabytych na licytacji publicznej, dokumentów na okaziciela.

UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

Prawo rzeczowe pośrednie między prawem własności. Użytkowanie wieczyste można ustanowić tylko na nieruchomościach należących do Państwa lub gmin (komunalnych). Oddaje się generalnie grunty niezabudowane taka jest idea.

Oddaje się generalnie pod inwestycje (dla osób fizycznych i prawnych). Powinno być objęte planem zagospodarowania.

  1. Do powstania tego prawa potrzebna jest umowa

Przedstawiciel Państwa lub gminy (urząd starosty, wojewoda, wójtowie, urzędy powiatowe etc.) osoba prawna lub fizyczna

Umowa wymaga formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności i wpis do księgi wieczystej (musi być, żeby powołać to prawo):

Odmowa przedłużenia może być tylko uzasadniona ważnym społecznym celem.

Odpłatność użytkowania wieczystego jest odpłatne. Użytkownik płaci tzw. Opłatę roczną (0,3-5% wartości gruntu).

Im bardziej przemysłowy tym opłata wyższa, im bardziej mieszkaniowy, tym mniejsza.

Oprócz tej opłaty rocznej (nie mylić z czynszem), płaci pierwszą opłatę w wysokości 25% wartości gruntu.

WŁASNOŚĆ BUDYNKÓW NA GRUNCIE ODDANYM W UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

Art. 235 KC - użytkownik wieczysty wznosi swoje budynki, stanowiące jego własność. Ta własność jest specyficzna : jest ściśle związana z prawem użytkowania wieczystego. Jest właścicielem tych budynków tylko do momentu wygaśnięcia użytkowania wieczystego. W momencie wygaśnięcia własność tych budynków przechodzi na właściciela gruntu.

Za wzniesione budynki należy się wynagrodzenie wg ceny z momentu wygaśnięcia umowy.

WYGAŚNIĘCIE:

  1. Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym i dziedzicznym.

OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE

  1. Prawo użytkowania. Właściciel rzeczy ustanawia na rzecz 2 podmiotu prawo do użytkowania jego rzeczy i pobierania z tego korzyści. Na czas oznaczony lub nieoznaczony. Gdyby użytkownik nie korzystał z rzeczy przez 10 lat prawo wygasa drogą DESUETUDO. Jest to prawo niezbywalne. Prawo na rzeczy cudzej. Użytkownik ma prawo do wyłącznego użytkowania rzeczy. To prawo jest ograniczone :

  1. Służebność. Pewien podmiot może domagać się od innego podmiotu, aby ten nie podejmował pewnych działań.

  1. służebność gruntowa : strony władnąca i obciążona.

Każdoczesny właściciel nieruchomości władnącej może domagać się od właściciela nieruchomości obciążonej:

Służebność gruntowa jest przypisana do gruntu, albo drogą umowy, albo drogą zasiedzenia, albo drogą orzeczenia sądowego. Służebność odpłatna 10-letnie DESUETUDO.

Czas oznaczony lub nieoznaczony.

  1. służebność osobista (w 99% jest to służebność mieszkaniowa)

Osoba dysponująca prawem służebności do mieszkania jest bardzo silna do śmierci osoby uprawnionej i jest niezbywalne.

Jest to prawo wąskie: tylko małżonek i dzieci mogą zamieszkać w tym mieszkaniu (pełnoletnich dzieci nie można sprowadzić, ale jeżeli w momencie sprowadzenia nie były jeszcze pełnoletnie to mogą zostać po uzyskaniu pełnoletności)

Najlepsze zabezpieczenie bardzo trwałe prawo!!!

  1. Prawa spółdzielcze.

Art. 224

  1. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkaniowego

Warunki do powstania:

Jest to prawo na rzeczy cudzej. Podmiot ma prawo do korzystania z tego lokalu dla celów mieszkaniowych (wyłączne prawo), ale potrzebna jest zgoda spółdzielni np. do oddania lokalu do użytkowania osobie 3,chyba że nie oddaje się całego lokalu.

Jest to prawo zbywalne i dziedziczne.

Są ograniczenia:

Jest to prawo jednopodmiotowe (1 wyjątek może należeć do małżeństwa)

  1. Zastaw i hipoteka. (prawa akcesoryjne). Służą zabezpieczeniu wierzytelności.

ZASTAW: zabezpieczenie wierzytelności na rzeczy ruchomej. Potrzebna jest umowa między zastawcą(udzielającym zabezpieczenia), a zastawnikiem (wierzycielem).

Jej treść : zastawca oddaje zastawnikowi w zastaw rzeczy ruchomą . Umowa ma charakter realny: oddaje rzecz musi być wydana. Może zabezpieczyć wierzytelność w stosunku do osoby 3 jak i siebie.

Zastawnik nie może korzystać z tej rzeczy w przypadku, kiedy ta rzecz przynosi korzyści trzeba je odliczyć od długu.

Możliwość zaspokojenia się z rzeczy zastawionej:

Są pewne podmioty, które mają lepsze prawo niż zastawca 1025 k. Post. Cyw.

ZASPOKOJENIE ZASTAWNIKA

Jeszcze 2 odmiany zastawu:

  1. zastaw na prawach (prawo musi być zbywalne, forma pisemna z datą pewną)

  2. zastaw rejestrowy - nie jest do niego konieczne wydanie rzeczy. Jest niesłychanie atrakcyjny w stosunkach gospodarczych.

Powstanie:

Może być zawarta na rzecz dowolnego podmiotu, który prowadzi działalność gospodarczą. Zawiera się go na piśmie i muusi być w ciągu 30 dni od zawarcia zarejestrowany.

Rejestracja sądowa: sądy rejonowe w miastach, które mają sądy okręgowe.

Rejestracja odbywa się na formularzach. Na wszystkich rzeczach ruchomych, papierach wartościowych i pewnych zespołach rzeczy i praw.

ZASPOKOJENIE:

HIPOTEKA

Zabezpiecza wierzytelności na nieruchomościach i na prawach. Typy hipotek:

  1. ze względu na przedmiot

  1. ze względu na sposób powstania:

  1. ze względu na treść

Prawo wpisane do księgi wieczystej ma prawo pierwszeństwa przed prawem nie wpisanym (inaczej pierwszy w czasie, pierwszy w prawie)

KSIĘGI WIECZYSTE

Każda księga wieczysta dzieli się na działy (4). Prowadzą je sądy. Ksiąg wieczystych powinno być tyle co nieruchomości. Są jawne. Każdy ma prawo zajrzeć do własnych i cudzych.

Zadaniem jest dokumentowanie stanu prawdziwego nieruchomości.

Zapisuje się:

DZIAŁ I - oznacza się nieruchomość

DZIAŁ II - oznaczenia praw własności

DZIAŁ III - wszystkie wpisy obciążające nieruchomość, prawa różne. Nie wpisuje się hipotek.

DZIAŁ IV - tylko i wyłącznie hipoteki

Procedura wpisu:

  1. Wzmianka o wniosku. Prowadzi się dziennik księgi wieczystej

  2. Wpis (dokonuje go sędzia). Zarówno wpisanie nowego prawa jak i wykreślenie istniejącego. Podkreślenie na czerwono oznacza, że prawo zostało wykreślone z księgi wieczystej. 2 tygodnie ma się na złożenie apelacji. Pod tym wpisem pisze się wzmiankę o apelacji. Pod tym wpisem pisze się wzmiankę o apelacji.

Oznacza, że ten wpis może się nie ostać.

  1. Księgi wieczyste są jawne

Każdy kto uważa, że to co znajduje się w księdze wieczystej jest niezgodne z rzeczywistym stanem prawnym ma prawo do złożenia wniosku o sprawdzenie stanu. Wpisuje się ostrzeżenie pod tym wpisem

Z ksiąg wieczystych wynikają 2 domniemania:

ZOBOWIĄZANIA

Dłużnik - wierzyciel

Dłużnik musi wykonać świadczenie na rzecz wierzyciela.

Wierzytelność ma wierzyciel (w aktywach)

Dług ciąży na dłużniku (pasywa)

Oprócz długu dłużnika obciąża odpowiedzialność: wierzyciel może domagać się na drodze sądowej świadczenia lub odszkodowania.

Dłużnik odpowiada prawie zawsze. Wyjątki, kiedy nie ponosi odpowiedzialności (wierzytelności niezupełne):

Źródła zobowiązań:

Stosunki zobowiązaniowe rodzą prawa względne.

Zobowiązania są regulowane normami względnie obowiązującymi. Strony mogą inaczej ułożyć stosunek niż wynika to z norm prawnych.

RODZAJE ZOBOWIĄZAŃ

  1. Z uwagi na sposób ujęcia świadczenia

2. Z uwagi na charakter:

3.

Waloryzacja świadczeń pieniężnych (od 1990 roku)

Tylko laik może zwrócić się o waloryzację sądową.

Zobowiązania solidarne : po stronie dłużnika lub wierzyciela występuje kilka osób.

Jeżeli świadczenie jest podzielne, to się je dzieli, jeżeli jest niepodzielne to się nie dzieli.

Zobowiązanie solidarne są zobowiązaniami nietypowymi, szczególnymi:

Solidarności się nie domniemywa.

Zobowiązania solidarne:

Po spłaceniu 1 dłużnika zobowiązanie wygasa i rodzi się roszczenie regresowe (roszczenie dłużnika lub dłużników, którzy zapłacili więcej niż to wynika z ich/jego udziałów)

Np. w przypadku kiedy kilka osób wyrządzi komuś szkodę, żyrowanie, świadczenie wzajemne jest niepodzielne, dłużnicy zobowiązani do zapłaty świadczenia solidarnie

WYKONYWANIE ZOBOWIĄZAŃ

Zobowiązanie powinno być wykonane z należytą starannością, czyli starannością ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju.

Art. 355 - w przypadku, kiedy zobowiązanie jest zaciągnięte w profesjonalnie prowadzonej działalności gospodarczej to uwzględnia się zawodowy charakter działalności, A NIE ogólną staranność.

Obowiązek świadczenie rzeczy średniej jakości w rzeczach oznaczonych co do gatunku.

Miejsce wykonania zobowiązania

Jeżeli z umowy, ustawy lub właściwości świadczenie nie wynika miejsce, to obowiązuje zasada długów odbiorczych, z wyjątkiem długów pieniężnych. Zobowiązanie powinno być wykonane niezwłocznie po wezwaniu.

Przy umowie pożyczki, jeżeli strony nie umówiły się inaczej, obowiązuje termin 6 tygodni od wezwania do zwrotu.

Przy zobowiązaniach wzajemnych świadczenia powinny być dokonywane jednocześnie. Każdy ze świadczących może się powstrzymać od świadczenia, jeżeli druga strona odmawia świadczenia.

Miejsce wykonania decyduje o terminie wykonania.

Podmioty wykonujące zobowiązania:

Dłużnik nie ma obowiązku świadczenia osobistego, jest to niedopuszczalne jeżeli obowiązek świadczenia osobistego wynika z umowy, ustawy lub innego przepisu szczególnego.

Dłużnik zwalnia się ze zobowiązania tylko wtedy, kiedy świadczy do rąk wierzyciela lub osoby upoważnionej. Jeżeli odbiera osoba nieupoważniona, w tym stopniu, w jakim wierzyciel skorzystał z tego świadczenia.

Zarachowanie zapłaty na poczet jednego z kilku długów:

Dłużnik ma prawo wskazać na poczet którego długu świadczy. W pierwszej kolejności wierzyciel ma prawo likwidować odsetki, a potem kapitał. Musi o tym zawiadomić dłużnika i ten może się na to nie zgodzić. Jeżeli ani dłużnik, ani wierzyciel nie wskazali długu na poczet którego ma być zarachowanie, następuje zarachowanie na poczet długu najdawniej wymagalnego.

Wygaśnięcie zobowiązania

W momencie, kiedy nie ma wierzyciela, dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego (lub z jakichkolwiek przyczyn leżących po stronie wierzyciela).

Zobowiązanie nie gaśnie definitywnie gaśnie definitywnie, jak wierzyciel odbierze z depozytu lub nie będzie mógł odebrać po 10-20 latach. Depozyt przechodzi na Skarb Państwa i zobowiązanie gaśnie definitywnie.

  1. 2 podmioty muszą mieć wzajemne wobec siebie wierzytelności

  2. muszą być jednorodzajowe (właściwie tylko pieniężne)

  3. zaskarżalne

  4. wymagalne

Handel długami

Art. 55. Wyjątki:

Skutki niewykonania zobowiązania

  1. Niemożliwość świadczenia:

  1. Zwłoka dłużnika. Dłużnik nie płaci w terminie, nie dostarcza rzeczy lub nie wykonuje usługi w terminie.

Uwaga! Brak świadczenia w terminie to jeszcze nie zwłoka. Dłużnik popada w zwłokę, gdy jego nieterminowość została zawiniona.

Na skutek zwłoki wierzyciel może postąpić na 2 sposoby:

  1. Może się nadal domagać świadczenia. Żąda jednocześnie odszkodowania za opóźnienie.

Wierzyciel domaga się od dłużnika wykonania świadczenia, chce realnego wykonania świadczenia:

  1. Rezygnuje ze świadczenia. Domaga się odszkodowania za niewykonane świadczenie. (zerwanie umowy)

Jeżeli jest zobowiązanie pieniężne, to każde opóźnienie jest zwłoką, a nie tylko zawinione.

  1. Zwłoka wierzyciela

Z przyczyn zawinionych przez wierzyciela, dłużnik nie może wykonać świadczenia.

Konsekwencje:

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ODSZKODOWAWCZA

Norma prawna przerzuca odpowiedzialność (wynagrodzenie szkody) na inny podmiot, ale musi być odpowiedni przepis.

Dwa podziały odpowiedzialności:

  1. Wg charakteru podmiotu

2)

Trzy przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej (muszą zostać udowodnione!):

SZKODY:

WYSOKOŚĆ SZKODY

ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY - koncepcji jest mnóstwo

Co się robi:

Trzy zasady odpowiedzialności odszkodowawczej:

  1. zasada winy z zachowaniem umyślnym mamy do czynienia, kiedy ktoś umyślnie, lekkomyślnie, niedbalsko narusza zasady prawa.

  2. Zasada ryzyka. Odpowiada się za sam skutek.

Okoliczności EGZONERACYJNE - zwalniają z odpowiedzialności opartej na zasadzie ryzyka:

  1. odp. Na zasady współżycia społecznego = zasada słuszności. (odpowiedzialność wyłącznie na normach moralnych).

JEŻELI PRZEPIS nie wskazuje innej zasady, obowiązuje zasada winy.

KONTRAKTY

  1. Moc wiążąca regulaminów (art. 384-385 KC)

Jeżeli te szczegółowe warunki zostały wydane przez Radę Ministrów w ochronie konsumentów, to wiążą wszystkich.

Warunki zostały wydane przez podmiot prowadzący działalność wiąże 2 stronę, jeżeli została doręczona 2 stronie przy zawieraniu umowy, ale tylko i wyłącznie jeśli podmiot, który wydał taki regulamin miał zezwolenie ustawowe.

Są 2 odstępstwa:

W przypadku, gdy podmiot zwyczajowo zajmuje się wydawaniem regulaminów, nie musi doręczać regulaminu (bank, pzu etc.)

Ten, kto posługuje się regulaminem , a nie ma uprawnienia ustawowego, musi mieć podpis pod regulaminem, a regulamin musi być załącznikiem umowy i podpisane.

WYZYSK

Jest wtedy, gdy 1 strona wykorzystując niedołęstwo, złe położenie 2 strony zastrzega dla siebie korzyść majątkową niewspółmierną do korzyści 2 strony..

Jeżeli sąd stwierdzi wyzysk domagać się:

UMOWA PRZEDWSTĘPNA

  1. Jest umową obligacyjną - umowa zobowiązująca. Jedna strona, albo obie strony się zobowiązują do zawarcia w przyszłości, w oznaczonym terminie, innej umowy. (musi zawierać termin i oznaczyć istotne postanowienia tego przyszłego kontraktu)

Strona zobowiązująca musi zawrzeć umowę definitywnie.

SANKCJE ZA NARUSZENIE UMOWY PRZEDWSTĘPNEJ

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KONTRAKTOWA

Dotyczy sytuacji, kiedy strona umowy dochodzi odpowiedzialności 2 strony umowy.

Typ odpowiedzialności odszkodowawczej. Przesłanki:

zasada winy, ryzyka lub słuszności

! Art. 475 - jeżeli dłużnik z winy swojej nie wykonał umowy to ponosi odpowiedzialność. Dłużnik musi udowodnić, że jest niewinny. Domniemywa się winy dłużnika. Wierzyciel musi tylko udowodnić, że nie otrzymał świadczenia.

1 przesłanka - dookreślona.

Jeżeli dłużnik wykonał zobowiązanie posługując się innymi osobami, ponosi odpowiedzialność za te osoby tak jak za swoje czyny.

Art. 471 - kto zawarł umowę i jej nie wykonał odpowiada na zasadzie winy, ale strony mogą co innego zawrzeć w umowie: wersję bardziej liberalną lub ostrą.

Jest granica zwolnienia dłużnika z odpowiedzialności - nie możemy zwolnić dłużnika ze szkody wyrządzonej wierzycielowi umyślnie.

BEZPODSTAWNE WZBOGACENIE

Jeden podmiot wzbogaca się bez podstawy prawnej kosztem innego podmiotu.

Mamy 2 podmioty : bezpodstawnie wzbogacony i bezpodstawnie zubożony.

Obowiązek zwrotu:

Każde wzbogacenie bez podstawy prawnej daje obowiązek zwrotu:

art. 410. Wyjątki, kiedy nie może domagać się zwrotu:

Wzbogacony jest zobowiązany zwrócić poszkodowanemu aktualną korzyść (to co ma). Wyjątki:

CZYNY NIEDOZWOLONE

Sprawca szkody (art. 415 + KC): kto z winy umyślnej wyrządził szkodę, jest zobowiązany do jej naprawienia (zasada winy).

Okoliczności uniemożliwiające przypisanie sprawcy winy:

Ratowane dobro musi być ważniejsze nić dobro poświęcane.

Kilku sprawców deliktu ponosi odpowiedzialność solidarną.

20



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
charakterystyka prawa cywilnego, Prawo cywilne(15)
Wykład, Prawo cywilne(15)
prawo cywilne, 15. Ograniczone prawa rzeczowe, Nieruchomość to jeden z rodzajów rzeczy w rozumieniu
Prawo rzeczowe (15 stron) ULUCHH72YIQFWRJ2XEJPITODZIX2UWBPCYEQWHA
Pytania - prawo karne, 15
Prawo administracyjne 15 11 2011
Prawo 3 wykład 15. 03.2009, Prawo 3 wykład 15
nowe prawo budowlane 15
Prawo - test (15), Różne Dokumenty, MARKETING EKONOMIA ZARZĄDZANIE
Prawo handlowe 15 06
Prawo pracy 15 I
Prawo konstytucyjne 15

więcej podobnych podstron