ANTYK
DYTYRAMB - pieśń poświęcona Dionizosowi, zalążek tragedii w VII w p.n.e.
Kult Dionizosa daje początki dla teatru.
PEAN - pieśń na cześć Apolla
TRAGEDIA - „pieść kozła”, wyw. się z Aten ok. VI - V w p.n.e., początkowo niewiele patosu, dopiero ateńczycy go nadali, ok. 534 tragedia włączona w Wielkie Dionizje
DIDASKALOS - pierwszy reżyser chóru
TESPIS Z IKARII - 1szy twórca wystawiający tragedie na wielkich Dionizjach
ODEON - zadaszone miejsce do wykonywania dytyrambów
THEATRON - widownia grecka
CAVEA - widownia rzymska
KRITOI - sędziowie, znawcy sztuki teatralnej, 10 osób
SKENE - zdobienie budynku - Skene = scenografia
PROSKENION - pasek estrady przed budynkiem skene, obszar dla aktora solisty
PARODOSY - wejścia na scenę dla chóru, oraz pieśni chóru na wejście
PERIAKTOI - „maszyna” do tworzenia tragedii, machiny obracające się i pokazujące rózne dekoracje
EKKYLEMAT - drewniana platforma, wózek wytaczany przez drzwi królewskie, na nim efekty zbrodni - upozowane zwłoki
SCHODY CHARONA - rodzaj zapadni
REGUŁA 3 AKTORÓW (względy oszczędnościowe, mała ilość dobrych aktorów)
1 aktor - TESPIS
2 aktorów - AJSCHYLOS
3 aktorów - SOFOKLES
LIGYS - idealny głos tragediowy
ORCHESTRA - tanecznica ; aktorstwo chóralne, chór śpiewa i tańczy
3 elementy tańca chóru: ruchy; pozycje; śpiew
KORYFEUSZ - dowódca chóru
AULOS - instrument towarzyszący partiom chóru
KOMEDIA - narodziła się w 486 r. p.n.e. w Grecji (komedia stara - staroattycka) za jej twórcę uważany jest CHIONIDES, w komedii nie obowiązuje zasada trójjedności
„Żaby” Arystofanesa jako jedyne wystawione 2 razy
LENAJE - odpowiednik Wielkich Dionizji, wystawiano na nich komedie
TERMINY IMPREZ:
DIONIZJE MAŁE - grudzień
ANTESTERIA - luty/marzec - święto wiosny, zmarłych, młodego wina
ŚWITO DEMETER
GEFIRIA - rywalizacja ludności z 2 stron rzeki, żarty na moście
TEATRY BOGATE:
SKAURUSA - 58 r. p.n.e. bardzo monumentalny, 3piętrowa budowla, szkło marmur, 3000rzeźb
CURIONA - 52 r. p.n.e. drewniany złożony z 2óch teatrów na wspólnych osiach, także można je było łączyć w 1
POMPEJUSZA - 55 r. p.n.e. kamienny, wkomponowany w niego zespół innych budynków
ROSTIUSZ - jeden z najlepszych rzymskich aktorów
Aktor - zawód płatny a więc hańbiący
Aktorstwo rzymskie - profesjonalne; zimne oszustwo, czysta praca, wystudiowane obserwacją.
ŚREDNIOWIECZE
Brak osobnego budynku do przedstawień, scena tam gdzie centrum życia społecznego i kulturalnego.
Związany z liturgią kościelną: wydzielona przestrzeń, kostiumy, muzyka, udział publiczności, rekwizyty.
Dramatyzacje liturgiczne 2. Dramaty liturgiczne 3. Misteria
SCENA SYMULTANICZNA - równoczesna, akcja rozgrywa się równocześnie w paru miejscach
MANSJONY - poszczególne „estrady”, domki przed którymi rozgrywały się poszczególne misteria.
MISTERIA - przedstawienia religijny rozgrywane głównie na Wielkanoc, mają budowę epizodyczną. Termin po raz 1szy użyty w 1402 roku, we Francji(u nas też) Bractwo Męki Pańskiej - wykonują misteria.
Misteria dzielą się na cykle: paschalne/pasyjne; bożonarodzeniowe; z okazji bożego ciała.
AUTOSACRAMENTAL - jednoaktowe sztuki religijne wystawiane z okazji Bożego Ciała( w 14 w. kiedy udział w ceremonii był obowiązkowy). Tematy: 1. biblijne, 2. mitologiczne, 3. zaczerpnięte z literatury.