Fundamentalnym składnikiem romantycznego myślenia o świecie i człowieku było zaufanie do pozarozumowych źródeł poznania, takich jak wiara, uczucie, intuicja, dary i moce wewnętrzne. Dzięki nim nawiązywano kontakt z tajemniczymi siłami natury, z pozarealnym wymiarem rzeczywistości, z bytami spirytualnymi, z Bogiem, z całością wszechświata. Ta postawa opierać się mogła na religijności chrześcijańskiej, ale miewała też charakter pozareligijny, odwołując się do doświadczenia wewnętrznego jednostki, do swobodnych inspiracji różnych filozofii, np. panteizmu, zwłaszcza do możliwości poznawczych, jakie przynosiły tzw. nauki tajemne, okultyzm, magia, doktryny teozoficzne.

Witkowska, Anna, Przybylski, Ryszard. Romantyzm. Warszawa 1997. Wstęp, s.34

---