POJĘCIE MOTYWACJI WEWNĘTRZNEJ

MOTYWACJA WEWNĘTRZNA - tendencja do podejmowania i kontynuowania zdiałania ze względu na samą treść działania

TEORIE UCZENIA

Przykłady zachowań podejmowanych przez zwierzęta przy braku jakichkolwiek nagród zewnętrznych (eksploracja u dzieci i zwierząt).

1. Istnienie odpowiedznich popędów wrodzonych- popęd manipulacyjny (Harlow), eksploracyjny (Montgomery), unikania nudy (Myers i Miller)

2. Ogólna wrodzona potrzeba stymulacji - organizmy poszukują stymulacji (Kish), szereg czynności motywowanych jest wenętrznie gdyż dostarczają stymulacji.

3. Procesy warunkowania instrumentalnego - gdy działaniu towarzyszy nagroda to samo staje się nagrodą

4. Zachowania eksploracyjne redukują lęk (Mowrer)

KRYTYKA:

Nowa stymulacja rodzi lęk i zachowania eksploracyjne przy czym lęk hamuje eksplorację.

Eksploracja występuje zbyt szybko po urodzeniu by mogła stać się popędem II rzędu.

TEORIE ROZBIEŻNOŚCI

Czynnik motywacyjny związany z rozbieżnościami między informacjami dopływającymi a informacjami, do których jednostka zaadaptowała się. (Hunt i Berlyne) - motywacja zachowań poznawczych i eksploracyjnych.

1. Rozbieżność między informacją ze środowiska i informacjami do których jednostka się zaadaptowała skłania do podjęcia działań ustających w momencie usunięcia rozbieżności (Hunt). Organizm dąży do optymalnego poziomu rozbieżności (sprzeczne) - unikanie zbyt małych i zbyt dużych rozbieżności.

2. Wewnętrzne właściwości bodźca jako czynnik motywujący - zmienne porównawcze (Berlyne) czyli właściwości będące wynikiem porównania aktualnych i zakodowanych struktur bodźcowych (wieloznaczność i niewyraźność; nowość i złożoność; dziwność i niezgodność). Nasilenie zmiennych porównawczych duże - powstaje stan wzbudzenia, popędu nazywanego ciekawością poznawczą - jednostka podejmuje działania zmierzające do obniżenia popędu (poziomu wzbudzenia) np. usunięcie stymulacji, chwilowe zwiększenie dopływu informacji. Nasilenie zmiennych bardzo małe --również stan silnego wzbudzenia - popęd nudy.

UJĘCIE ATRYBUCYJNE

Koncepcja de Charmsa - odwołuje się do poczucia sprawstwa. Podstawową tendencją motywacyjną jest dążenie, by być skutecznym w wywoływaniu zmian ...

Gdy jednostka odczuwa, że przyczyna zachowania leży w niej samej to uważa się za wewnętrznie motywowaną.

Motywacja wewnętrzna utożsamiana z samoatrybucją osobniczą, a motywacja zewnętrzna z samoatrybucją zewnętrzną.

Krytyka: by zachowanie przypisywać dyspozycjom wewnętrznym musi być widoczny zamiar u podmiotu - jest on widoczny zarówno gdy mówimy o motywacji wewnętrznej jak i zewnętrznej.

Propozycja Deciego - zamiast dwóch rodzajów przyczyn (osobniczych i środowiskowych) rozróżnić 3 rodzaje:

Osobnicze wewnętrzne - przyczyną zachowania jest zamiar jednostki by osiągnąć cel „mieszczący się” w niej samej

Osobnicze zewnętrzne - przyczyną zachowania jest zamiar jednostki by osiągnąć cel zewnętrzny

Pozaosobnicze, środowiskowe - przyczyn zachownia są czynniki leżące poza jendostką

Koncepcja Kruglanskiego - zamiast motywacji wewnętrznej i zewnętrznej należy mówić o atrybuji endogennej i egzogennej.

Atrybucja endogenna - cel działania spostrzegany jako samo działanie

Atrybucja egzogenna - działanie spostrzegane jako środek do osiągnięcia dalszych celów

---