4.Antyk grecko-rzymski a cywilizacja europejska, <Łukasz Czaplicki>


<Łukasz Czaplicki>

(zag. 1&2, t. 4) Antyk grecko-rzymski a cywilizacja europejska

Funkcje mitu w naszej współczesności.

1. Frazeologizmy pochodzące z mitologii, a ciągle używane w języku współczesnym, np. puszka Pandory, syzyfowe prace, nić Ariadny, pięta Achillesa, ikaryjski lot, stajnia Augiasza, znaleźć się w labiryncie, znaleźć się w objęciach Orfeusza (zasnąć), róg obfitości, wierna jak Penelopa, pod Egidą (pod opieką), biały kruk, itp.

2. Z mitów pochodzą nazwy kwiatów (narcyz, hiacynt), nazwy geograficzne (Morze Ikaryjskie, Europa, Ateny), znaki zodiaku, nazwy planet.

3. Zbiór pojęć i nazw, np. ścięgno Achillesa, furia, aura, hipnoza, higiena, akademia, atlas, aula, laur.

4. Imiona: Irena, Helena, Agata, Katarzyna, Grzegorz, Zofia, Małgorzata.

5. Nauka (niewiele, bo wystarczy powiedzieć, że w czasach antyku powstała i się klarowała)

U swych początków pojęcie nauki obejmowało najróżniejsze niesamodzielne dziedziny (filozofię, etykę, matematykę, nauki przyrodnicze). Próbę ich rozdzielenia podjął Arystoteles, który wyodrębnił z filozofii logikę i uznał jako podstawowe narzędzie wszelkiej nauki. Rozróżniał (początkowo w zakresie dziedzin filozofii) poetykę, ekonomię, fizykę, biologię, itp. Skategoryzowane kierunki naukowe zaczęły się rozwijać niezależnie i dynamicznie.

6. Sztuka (Skupiłem się na literaturze, bo uważam, że jest najważniejsza do matury)

Do prawie całej sztuki antycznej - greckiej i rzymskiej - można odnieść to, co Johann Joachim Winckelmann (1717-1768), twórca nowożytnej archeologii, pisał o sztuce starożytnej Grecji: „szlachetna prostota i spokojna wielkość”. Takie wartości będą prezentowały dzieła nawiązujące do antyku.

Przykłady:

Literatura

Literatura powstawała najpierw jako ustna opowieść ludzi o zdarzeniach mitycznych i historycznych, jako pieśń śpiewana przy dźwiękach instrumentu sławiąca herosów, czyli bohaterów, czy też jako hymn (pean lub dytyramb) wysławiający jakieś bóstwo. I tak w przedliterackiej postaci rozwijała się sztuka opowiadania i wyrażania przeżyć przez całe wieki. Dopiero przyjęcie przez Greków od Fenicjan pisma prasemickiego dało prawdziwy początek tej dziedzinie sztuki. Tradycyjnie Homera uważa się za ojca literatury greckiej. Zaś Arystoteles dokonał podziału na trzy zasadnicze rodzaje:

Nawiązania (źródło - „Przez epoki”)

Literackie nawiązania do starożytności z grubsza podzielić można na dwa rodzaje. Pierwszy polega na wykorzystaniu bohaterów i tematów mitologii i antycznej literatury. Mamy wówczas do czynienia z próbą nowego przedstawienia postaci czy ujęcia problemu, a to, jak artysta tego dokonuje, zależy od jego indywidualnego stylu. Drugi rodzaj nawiązań - to świadome odwołania do antycznych idei, starożytnej filozofii, sztuki, ówczesnego systemu wartości. Przykłady nawiązań pierwszego typu z łatwością znajdziemy w każdej epoce, z wyjątkiem średniowiecza. Nawiązania drugiego typu wiążą się z postulatem odnowy starożytnych ideałów, czyli z humanizmem renesansowym, klasycyzmem oświeceniowym oraz dwudziestowiecznym, którego przedstawicielami są tacy poeci, jak Thomas Stearns Eliot, Ezra Pound, a w Polsce m.in. Leopold Staff, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz. Dla wszystkich tych nurtów wspólne jest założenie, że istnieje konieczność czerpania z antyku przykładów postaw etycznych, a przede wszystkim - wzorów sztuki poetyckiej. Prawdziwa kariera nawiązań do antyku zaczęła się od renesansu, będącego zresztą epoką całkowitej fascynacji starożytnością - zapewne trochę na zasadzie opozycji do średniowiecza, które odrzucało czasy starożytności jako pogańskie.

A oto krótki przegląd nawiązań do antyku w historii literatury.

Średniowiecze

Renesans

Barok

Oświecenie

Romantyzm

Pozytywizm

Młoda Polska

Wiek XX

7. Filozofia

Wszelkie detale na stronie

8.Wyznaczniki klasycystyczne

Klasycyzm - kierunek stylizowany na wzór sztuki antycznej odnoszący się do starożytnej kultury gr. a. rz. (zwł. od V do IV w. p.n.e.); cechy: dążący do harmonii, zgodności z zasadami proporcji, umiaru, równowagi treści i formy; doskonały, uznany za wzór, typowy; tradycyjny

Chcesz więcej, czytaj temat

zagadnienia_3/13.zjawisko_klasycyzmu_w_sztuce.doc.

Mitologia - źródło archetypów i toposów

archetyp - pierwowzór, czyli pierwszy wzorzec ludzkich postaw i zachowań tkwiący w zbiorowej świadomości każdego społeczeństwa, cechuje się tym, że jest niezmienny, np.: archetyp wierności - Penelopa, człowieka zbuntowanego / męczennika - Prometeusz, marzyciela - Ikar, siły - Herakles, człowieka mężnego - Achilles, miłości matczynej - Demeter, praca bezcelowa / przezwyciężenie trudności codziennego życia - Syzyf

topos - powtarzający się w literaturze na przestrzeni wieków motyw lub obraz, np.: Arkadia, pola elizejskie, Hades, Amor, itp.

Warto wiedzieć; niektórzy bogowie olimpijscy:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PODSTAWY CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ prawo rzymskie
Wychowanie i nauczanie dzieci i młodzieży w granicach cywilizacji europejskiej
europejska odpowiedzi 60-80, 1 ROK Stosunki Międzyarodowe, Cywilizacja Europejska
PODSTAWY CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ - pytanka, 1) praca fizyczna była hańbiąca w:
PODSTAWY CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ wierzenia patriarchów, Na podstawie: książki G
Cywilizacja europejska, Studia -123xara
Grecja kolebką cywilizacji europejskiej - referat, wypracowania szkolne gimnazjum
PODSTAWY CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ skrócona historia Izraela, Okres przed narodzeniem Jezusa
1.biblia a cywilizacja europejska
PODSTAWY CYWILIZACJi EUROPEJSKIEJ - ściąga, 1) praca fizyczna była hańbiąca w:
Dzisiejsza cywilizacja europejska jest dzieckiem starożytnych Greków i Rzymian, MITOLOGIE ŚWIATA
europejska odpowiedzi 21-40, 1 ROK Stosunki Międzyarodowe, Cywilizacja Europejska
STUDENT NIE MASZYNA, Kultura grecko-rzymska
Referat o wierze, Kultura grecko-rzymska
Szubienica jako symbol cywilizacji europejskiej, Smoleńsk i Polska, Polska
PODSTAWY CYWILIZACJI EUROPEJSKIEJ Biblia, Biblia, Pismo Święte (biblion - księga, lm βιβλία, biblia

więcej podobnych podstron