Legislacja administracyjna 01.03.2009r
Sprawy organizacyjne :
Przedmiot kierunkowy opiera się na zasadach tworzenia prawa. 4*4 h, 4 h praktyczne aspekty tego przedmiotu.Jest to przedmiot dość teoretyczny.
Sap przedmiot nie jest żadną gałęzią prawa ma swoje unormowania prawne natomiast w dużym stopniu będziemy korzystać z prawa konstytucyjnego.Kompetencje prawodawcze podmiotów.
Sam przedmiot jest oparty na rozporządzeniu rady ministrów.
Sam przedmiot jest 20 h, później jest seminarium będą łączone 2 grupy ćwiczeniowe. Przez 4h będziemy praktycznie pracowali. Sam przedmiot legislacja administracyjna jest mocno wpisany w prawo.
Będzie test.Poprawki będą ustne. Lub możliwie uzgodnienie formy opisowej.
Schemat zajęć :
Wykład 20 godzin-studia stacjonarne :
Podstawowe poglądy na tworzenie prawa :
Wybrane koncepcje pojmowania prawa (realizm prawniczy,psychologiczna teoria prawa,prawo natury,pozytywizm prawniczy)
Założenia koncepcji polityki prawa
Terminologia pojęcia i definicje prawne (min.,tekst prawny ,norma prawna,przepis prawny,akt prawny, akt normatywny, moc prawna i moc obowiązywania normy prawnej,legislacja.
Formy tworzenia prawa (stanowienie ,uznanie norm prawnych, prawo kontraktowe, prawo precedensowe)
Konsytucyjny system źródeł prawa :
2.1 Pojęcie systemu i źródle, prawa
2.2Źródła prawa powszechnie obowiązującego
2.3 Źródła prawa wewnętrznego
Działalność legislacyjna :
3.1 Podmioty administracji o kompetencjach prawotwórczych
3.1.1 Prawotwórcze podmioty administracji o kompetencjach władczych
3.1.2 Prawotwórcze podmioty administracji o kompetencjach opinio doradczych (Rada legislacyjna,Rządowe Centrum Legislacyjne,Departamenty Prawne i Ministerstw i Urzędów Centralnych inne podmioty obsługi prawnej administracji publicznej i zadania i procedury i ich realizacji.
Podstawa prawotwórczych kompetencji podmiotów administracji publicznej.
4.1 Ustawowe upoważnienia do wydawania aktów prawnych.
4.2 Elementy upoważnienia (forma,podmiot zakres przedmiotowy,wytyczne co do treści przyszłego unormowania)
4.3 Obowiązywanie akty wykonawczego w czasie i przestrzeni.
5.Zasady techniki prawodawczej i ich ogólna charakterystyka: najważniejszy temat
5.1 Pojęcie i prawna regulacja zasad (reguł) techniki prawodawczej
5.2Cele i zadania (funkcje)Zasad techniki prawodawczej
5.3 Rodzaj dyrektyw techniki prawodawczej i ich ogólna charakterystyka
-dyrektywy systematyki wewnętrznej aktu normatywnego
-dyrektywy systematyki zewnętrznej
-dyrektywy adresata przepisu i warunków jego zastosowania
-dyrektywy języka aktu normatywnego
5.4 Zasady budowy aktu normatywnego w ujęciu treściowym (merytorycznym) i formalnym tytuł układ i zwartość i przepisów merytorycznych przejściowych i dostosowujących,końcowych oznaczenie przepisów aktów normatywnych i ich systematyzacja.
6.Procedury i metodyka prac nad projektem aktu normatywnego (ustawy i aktów wykonawczych).
6.1 Unormowania określające tryby i procedury prawodawcze
6.2Typowe środki techniki prawodawczej(konstruowanie definicji,skrótów odesłań i odnośników.)
6.3 Analiza procedury prawodawczych Rady ministrów ,ministra spraw wewnętrznych i administracji, kierownika urzędu centralnego, wojewody.
7.ogłaszanie aktów normatywnych i innych aktów prawnych administracji publicznej. Bardzo ważny problem)
7.1 Konstytucyjne przesłanki publikacji prawa powszechnie obowiązującego.
7.2 miejsce i forma ogłaszania aktów normatywnych powszechnie obowiązujących (centralnych i terenowych organów administracji publicznej)
- urzędowe publikatory organy wydające oficjalne publikatory, pojecie obwieszczenia data ogłoszenia data ,data wejścia w życie).
8.Zmiana aktu normatywnego :
8.1 Ustawa wprowadzajaca
8.2 Ustawa nowelizujaća
8.3 Tekst jednolity
8.4 Sprostowanie błędów
9.Nadzór na aktami prawodawczymi administracji :
9.1 Pojęcie nadzoru i jego formy.
9.2 Podmioty sprawujące nadzór
9.3 Kyteria i środki nadzoru
10.Uwarunkowania i ograniczenia działalności legislacyjnej w demokratycznych państwie prawnym.
10.1.Stosowanie prawa europejskiego i międzynaroego oraz zasad państwa prawnego w działalności legislacyjnej w administracji.
10.2 Zasady działalności legislacyjnej w orzecznictwie TK
10.3 Sądowa kontrola prawodawca admininistracji publicznej sprawowania przez sądy admin.
Literatura :
Nie będziemy omawiali ustawy. Ustawy zawierają w dużej części normy prawa. Normy prawa administracyjnego większość.
1.Zestawienie będzie podane.
2.KONSTYTUCJA RODZIAŁ 3 !!!
Przeczytać ustawę z dnia 20.lipca 2000r o ogłszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
Reszta jeżeli ktoś do niej nie zaglądnie też zaliczy przedmiot.
4.Rozporzązenie Prezesa Rady ministrów z dnia 20 czerwca 2002r w sprawie ,,Zasad techniki prawodawczej”(Dz.U Nr 100,poz 908)Przeczytać 2 razy !!
Przestrzeganie prawa : stosowanie się do prawa.
W hierarchii źródeł prawa :
Międzynarodowe prawo publiczne i umowy reatyfikowane międzynarodowe.
Konsultacje praktyczne i dyżury.
30 pytań 60 % - dost.
2 poprawki w formie ustnej.
Na 100 zdających było 40 ndst.
Ostanie zajęcia praktyczne,dyskusje,uzupełnienia
Kompetencje administracji : ważniejsze są te akty normatywne które są stanowione na zewnętrz. I w związku z tym żeby admin mogła takie prawo tworzyć musi to być bardzo szczególne upoważnienie. Będzie się zawierało w ustawach albo w konstytucji.
I tam trzeba szukać tego upoważnienia.To nie jest tak że administracja tworzy sobie prawo a potem sobie je realizuje. Tutaj nie ma swobody.
Koncepcje -poglądy tworzenie prawa (tyle wiedzieć )!!
Różne kierunki filozoficzno - prawne pojmowały prawo w bardzo różny sposób.
Realizm prawniczy- prawo był tożsame zbiorem przeposów prawnych zawartych w tekstach prawnych(prawo w książkach) lub zbiorem decyzji faktycznie podejmowanych przez sędziów i urzędników(prawo w działaniu)
Psychologia teoria prawa L.Petrażyckeigo- było tożsame z pewnym przeżyciem psychicznym
Prawo natury - w.g koncepcji prawno materialnych, prawo to tyle samo co zbiór norm słusznych,które wynikają z tak lub inaczej rozumianej natury człowieka. Jedną z odmian jest katolicka koncepcja natury, której źródłem są przede wszystkim pisma św,Augustyna i św,Tomasza z Akwinu. Wspólne dla wszystkich odmian prawa natury wydaje się być założenie ,że obok prawa pozytywnego którego źródłem są akty władzy państwowej, istnieje jeszcze prawo natury,którego ostatecznym źródłem jest albo Bóg.
Większe przełożenie w 20 wieku.
Pozytywizm prawniczy : to koncepcja prawa która w największym stopniu wywarła wpływ na rozumienie oraz kształtowanie praktyki tworzenia i stosowania prawa.
J,Austin - przedstawiciel prawa anglosaskiego mocno akcentował ,że prawo i moralność to dwa różne i niezależne od sienie porządki normatywne.W rezultacie normy prawne nie przestają być norami prawnymi z tego powodu ,że są niesłuszne i nie sprawiedliwe jeżeli tylko zostały prawidłowo ustanawiane nie uchylone.
J.Austin stał na stanowisku ,że nieodłącznym elementem prawa jest fakt ,ze na straży jego norm stoi przymus państwowy. Ausit i wieli innych pozytywistów tego powodu odmawiali przymiotu norm prawa międzynarodowego publicznego.
publicznego.
A.Hart nazwał ten składnik pozytywistycznej koncepcji prawa - tezą o rozdziale prawa i moralności
System normatywny :akty normatywne itd
System poza prawny (zwyczajowo religijne ,moralne itd.)
Systemy te w pewnej części się nakładają na siebie. Są dla siebie tożsame np. nie kradnij, nie zabijaj prawo za to sankcjonuje. W jednym i drugim systemie są części nie wspólne także.
Istotą pozytywistycznej koncepcji prawa sprowadza się do następującej formuły :
Prawo jest zbiór norm ogólnych,pochodzących od organów państwa na straży których stoi przymus państwowy. !!!!!!! WAŻNE
Prawo państwo i przymus to dla pozytywistów nierozerwalny trójkąt.
Prawo przedmiotowe - to tyle samo co prawo pozytywne a więc ogół aktów normatywnych obowiązujących w danym państwie.Pozytywiści twierdzą ,że jedynym źródłem naszych uprawnień a tym samym praw podmiotowych może być prawo przedmiotowe.jednostka nie może mieć żądnych innych uprawnień poza tymi które przyzwala jej państwo.
Prawo podmiotowe : to ogół uprawnień które na takiej lub innej zasadzie przypisujemy jednostce.Np.zadaniem zwolenników prawa natury pewne prawa człowieka są prawami przyrodzonymi jednostce ludzkiej. Wynikają z samej jej natury(prawo do życia, własności).
Znać realizm prawniczy,prawo natury i pozytywizm prawniczy w takim wydaniu na czym się opiera prawo przedmiotowe i podmiotowe.
KONCEPCJA POLITYKI PRAWA
Polityka - jest to aprobowany przez organy państwowe i samorządowe system pozaprawnych postulowanych wypowiedzi o tym ,gdzie i jak korzystać z materialnych i organizacyjnych (prawnych)możliwości państwa i samorządów terytorialnych. Tworzy się różne lobby parlamentarzystów.
Polityka prawa :
Rodzaj działalności polegający na używaniu prawa do osiągnięcia założonych celów politycznych gospodarczych, społecznych itp..
Polityka prawa :
Polityka tworzenia prawa: Chodzi w niej o tworzenie norm prawnych ,które maja służyć realizacji założonych celów.
Polityka korzystania z przyznanych uprawnień i kompetencji np. polityka wykonywania orzeczonej kary
Polityka stosowania prawa : czyli polityka wydawania aktów stosowania prawa tak by realizowały określone cele mają wtedy duże znaczenie gdy stosowane normy prawne nie wyznaczają jednej zgodnej z nimi decyzji lecz pozostawiają organowi stosującemu prawo wyboru pewien luz decyzyjny
Dyrektywy polityka to inaczej rodzaj dyrektyw techniki prawodawczej odnoszących się do procesu tworzenia prawa które wskazują jak dobierać środki oddziaływania prawnego aby osiągnąć określony stan w regulowanej dziedzinie spraw
Reguły te nie wskazują na sposób ważnego dokonywania czynności prawodawczych ale są regułami które wskazują jak kształtować poprawny system prawa np. czy i jakie przewidzieć sankcje na naruszenie określonych norm prawnych.
Czy można nie tworząc prawo inaczej reagować ?
Polityka :
Wobec administracji :
Może mieć wpływ na przedmiotowy zasięg jej ingerencji wszędzie tam gdzie w wyniku jej respektowania organy administracji tworzą prawo :
-wpływa na określony stan ingerencji w obrębie tego samego prawa
-decyduje o treści prawa
-wpływa na określony stan ingerencji w granicach nowego prawa
-jednak nie może w żadnym przypadku przekroczyć granic uwarunkowań formalnych procesu prawodawczego
2.Możę mieć wpływ na stosowanie prawa zwłaszcza n intensywność działań lub na mieszczącą się w granicach prawa merytoryczna treść rozstrzygnięć jeżeli porządek prawny dopuszcza taki wpływ wobec norm uznaniowych kierunkowych wskazujących jedynie na możliwość podjęcia takiego działania.
W administracji
-jest to bądź polityka wobec administracji przetwarzana poziomo lub pionowo zgodnie z systemem podporządkowania administracyjnego bądź wytworzenia w samej administracji czyli nie będąca rozwinięciem treści polityki określonej z zewnątrz.
(JEST JAKIEŚ ZALECENIE NP. Z ministerstwa i tą politykę przekłada się na daną instytucję, ta polityka przekłada się z zewnętrz albo tworzy politykę wewnętrzną
Umowa - pewien rodzaju kontrakt. (Prawo cywilne) np. zbiorowe umowy pracy, między państwem a kościołami i innymi wyznaniami - w taki sposób tworzy się prawo kontraktowe.
Prawo zwyczajowe : jeżeli wcześniej w jakimś środowisku historycznym wytworzyły się pewne zwyczaje i obyczaje. Dopiero jak państwo usankcjonuje te normy po przez umieszczenie ich w akcie normatywnych. Np. w Niemczech ,Hiszpanii- występuje szczątkowo. Ma znaczenie kiedy przepis wyraźnie odwołuje się do tego zwyczaju.
Stanowione : kreowanie norm prawnych.
Prawo precedensowe : opiera się na decyzjach sądu które są precedensem.
Nasze prawo stanowione jest na prawie rzymskim. Wyraźny rozdział tworzenia prawa w przeciwieństwie do prawa precedensowego. Jest to trochę prawo zwyczajowe. Występuje np. w Anglii ,system Anglosaski. Najważniejszym źródłem prawa jest prawo stanowione.
To może być w testach !
Akt stanowienia prawa charakteryzujące się trzema cechami jest :
Sformalizowany - polega na :
-powierzeniu tej działalności kompetentnym organom władzy państwowej
-podporządkowanie działalności tych organów określonym procedurom prawodawczym
-nadaniu ustanowionym aktom normatywnym określonej formy prawnej
-podanie do wiadomości publicznej zgodnie z prawem
2.Proseptktywy - oznacza ,ze normuje sytuacje ,które mogą dopiero nastąpić sytuacje te normuje w stosunku do nieokreślonej z góry liczby stanów rzeczy wskazanych rodzajowo (charakter abstrakcyjny norm) oraz wobec rodzajowo wskazanych adresatów(generalny charakter normy)
3.Konstytutywny- wyraz się w tym ,że aktem stanowienia prawa kompetentny organ władzy publicznej wprowadza do systemu prawa lub usuwa z niego normy prawne.
Np. kodeks krany jest aktem normatywnym. Z jednej strony mamy prawo karne jako akt normatywny a drugiej strony mamy akt stosowania prawa którym jest orzeczenie prawa.
Czy umowa o pracę czy decyzja o cofnięciu prawa jazdy czy licencja,koncesja czy wyrok sądowy , czy to są akty normatywne. SĄ TO AKTY NIE NORMATYWNE.
Tekst prawny : Czy istnieje potrzeba odróżnienia przepisu prawnego od normy prawnej. Norma prawna jest pojęciem szerszym.
Norma prawna jest zbudowana z hipotezy,dyspozycji ,sankcji.
Czy w każdym przepisie musi być zwarta norma prawna ? Może być tak co się bardzo rzadko zgadza ,że jeden przepis prawny stanowi jedną całość.Często jest tak ,że norma prawna składa się z kilku przepisów.
Może być tak ,że w jednym przepisie prawnym zawarte są 2 normy a może być tak że nie będzie żadnej. Przepis prawny i norma prawna nie są to synonimy.Bardzo rzadko pokrywa się norma prawna.
Norma sprzężona podzielona na 2 części.
Są zawarte w aktach normatywnych. Hierarchia źródeł prawa. Zależnie w którym akcie normatywnym się znajdują.
Normy szczególne które maja szczególne znaczenie w legislacji :
Normy to obok ocen i zadań jedna z podstawowych kategorii składniowych naszego języka :
- normy należą do szerszej grupy wypowiedzi dyrektywnych obejmujących także różnego rodzaju zalecenia ,rady ,życzenia ,wskazówki.
-normy nie mają charakteru opisowego ,nie odpowiadają zatem na pytanie jak jest lecz na pytanie jak być powinno a miąć ściślej na pytanie jak ktoś powinien się zachować .
-podstawową funkcja normy jest więc nie opisywanie czegoś lecz sformułowanie określonej dyrektywy postępowania.
Norma prawna jest to zrekonstruowana z teksu prawnego dyrektywa postępowania która w najprostszym przypadku musi odpowiadać wyczerpująco na przynajmniej dwa następujące pytania :
- kto i w jakich okolicznościach ?
- jak powinien się zachować ?
Nie możemy powiedzieć ,że przepis prawny jest to samo co norma prawna.
Hipoteza określa zakres zastosowania normy(to co na początku, adresat) a dyspozycja zakres normowania NORMY ,zakazy nakazy,dozwolenia)
JEST TO NA BANK!!!!!!
Pojecie przepisy prawnego (tekst prawny)
Tekstem prawnym nazywamy ogół zwrotów językowych zwartych w aktach normatywnych.
Przez przepis prawny rozumie się gramatyczną jednostkę zdaniową wyodrębnioną graficznie w tekście aktu normatywnego pochodzącego od powołanego upoważnionego organu państwowego ogłoszony we właściwej publikacji urzędowej.
Relacje przepisów prawnych do norm prawnych :
Treść przepisu prawnego pokrywa się z treścia normy prawnej (zwiera wszystkie elementy normy prawnej)
Jeden przepis zawiera w swej treśći 2 lub więcej norm prawnych)
Jeden przepis zawiera fragment normy prawnej (np. hipotezę i dyspozycje)
Przepis prawny prawny nie zawiera normy prawnej np. przepisy niezapatrzone sankcja przymusu państwowego np. wsęp preambuła czy definicje ustawowe).
Normy odsyłające czy przepisy odsyłające które w tych aktach są zamieszczone :
Normy (przepisy)nakazujące,zakazujące i dozwalające.
Normy przepisy odsyłające :
-odesłania systemowe - gdy odsyła do innych przepisów prawnych (art.604 k.c) np. do zakupionego towaru stosuje się odpowiednio przepisy sprzedaży.
- odesłania poza systemowe - odsyła do reguły czy zasad pozaprawnych np. do zasad współżycia społecznego zasad sprawiedliwości społecznej.
Normy blankietowe - to zwykłe normy które zwykle odsyłają do aktów normatywnych ,które dopiero mają zostać wydane .
Normy dyspozytywne i imperatywne (ważną rolę odgrywa ich odróżnianie !).
Normy imperatywne - nazywane są również bezwzględnie obowiązującymi których działanie nie może być ani wyłączone ani ograniczone lub zmienione wolą stron (art.119kc,art.158 kc muszą więc być zawsze przez strony respektowane.
Normy przepisy dyspozytywne - nazywamy także przepisami względnie obowiązującymi które stosuje się tylko wtedy gdy strony nie uregulowały swych stosunków w odmienny sposób niż przewiduje dany przepis.
Nie będzie trzeba tego,
Normy kompetencyjne : szczególne znaczenie w prawodawstwie : zalicza się zwykle przepisy które upoważniają organy państwowe do stanowienia określonych norm wydawania określonych decyzji lub dokonywania oznaczonych czynności.Mogą więc określić podmioty właściwe w danej sprawie procedurę ich postępowania oraz zakres ich kompetencji np. art.125 konstytucji. Pojęcie normy kompetencyjnej wiąże się w zasadzie z działalnością organów państwowych.
Normy programowe inaczej finalne celowościowe : osobliwość norm programowych polega na tym ,że nie wskazują one jak powinien zachowywać się adresat normy a jedynie wskazuja jaki cel powinien osiągnąć pozostawiając kwestie wyboru środków realizacji tego celu do jego dyspozycji np. art.74 konstytucji ,,władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne lub art.68 ust.6 konstytucji w niektórych przypadkach normy programowe ustalają cele jak i środki np. art.65 ust.5 konstytucji.
Normy prawna maja szczególną pozycję czyli zasad prawa. Wynika to z tego ,że są usytuowane w aktach normatywnych czyli np. konstytucji, ustawach ,rozporządzeniach.
Są skodyfikowane niektóre normy prawne zawarte są w kodeksach.
Do zasad się najczęściej odwołujemy i próbujemy wyprowadzić jakąś argumentacje.jakieś normy spełniają szczególny zasady.
CZĘSTO JEST TAK ŻE ASPEKTY CZASOWE OBOWIĄZYWANIA PRAWA.Monent rozpoczęcia moment zakończenia w czasie przestrzeni nie w zakresie podmiotowym. Moc prawna i moc obowiązującuja. Zawsze przepis powinien mieć moc obowiązującą a potem musi mieć moc prawną. Moc prawna zawsze jest związana z usytuowaniem aktu normatywnego w którym są te przepisy zawarte.
Może być moc prawna niższa lub wyższa.
Stopniowalność mocy prawnej.
Albo obowiązuje akt prany albo nie obowiązuje. Jak pojawił się w dzienniku ustaw się pojawił to nabrał moc obowiązującą.
Czym innym jest wejście w życie przepisu. Vactio legis. Zasada retroaktywna prawo czasami działa wstecz. Chociaż zazwyczaj nie działa wstecz. Bardzo złożone problemy.
Sankcje ale norma prawna może być obwarowana także gratyfikacją !!! Luki prawne reguły policyjne przypomnieć,uhylenie kiedy jest luka prawna lub sprzeczność w prawie które przepisy należy stosować. Reguły kolizyjne nie uchylaja norm parwnych. Tylko pozwalają maja być stosowane.
9
Formy tworzenia prawa
Stanowienie
Praktyka
Sensu stricte- jako jednostronne wydanie aktu prawotwórczego
Umowa
Tworzenie prawa zwyczajowego
Tworzenie precedensu