POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT FIZYKI |
Sprawozdanie z ćwiczenia Nr 30
|
|
Paweł Wnuk |
Temat: Pomiar temperatury pirometrem.
|
|
Wydział Elektroniki Rok I |
Data: 17.03.99 |
Ocena: |
1. Wstęp
Celem doświadczenia był pomiar temperatury pirometrem optycznym. Pirometr optyczny jest urządzeniem do zdalnego pomiaru temperatury. Jego działanie opiera się na badaniu spektrum fali emitowanej przez ciało badane i porównywaniu jej ze spektrum fali emitowanej przez ciało doskonale czarne będące w tej samej temperaturze.
Każde ciało będące w temperaturze wyższej od zera (w kelwinach) emituje falę elektromagnetyczną. W doświadczeniu ciałem tym było wolframowe włókno żarówki (schemat układu poniżej) , a do pomiaru posłużył pirometr optyczny ze znikającym włóknem. Włókno zanikło wtedy, gdy w pewnym przedziale długości fali emitowało tyle samo energii co badane ciało. W ten sposób można było wyznaczyć temperaturę czarną badanego ciała a następnie obliczyć temperaturę rzeczywistą korzystając ze specjalnego nomogramu lub wzoru:
Klasa woltomierza - 1.5 ; zakres - 10V
Klasa amperomierza - 0.5 ; zakres - 7.5A
Przy obliczaniu pobieranej mocy korzystam ze wzoru:
Temperaturę w kelwinach [K] obliczamy: T [K] = T[C] +273
2. Tabele pomiarów i wyników
2.1 Pomiar temperatur w zakresie 800 1400C (położenie „1”)
Pomiar 1 (2V ; 1,5A) |
Pomiar 2 (2,5V ; 1,6A) |
Pomiar 3 (3V ; 1,8A) |
|||
1030C |
1150C |
1. 1250C 2. 1260C 3. 1270C 4. 1280C 5. 1270C 6. 1260C 7. 1300C 8. 1320C 9. 1270C 10. 1260C |
|
2.2 Pomiar temperatur w zakresie 1200 2000C (położenie „2”)
Pomiar 4 (4V ; 2,2A) |
Pomiar 5 (4,5V ; 2,3A) |
Pomiar 6 (5V ; 2,5A) |
|
1550C |
1610C |
1. 1770C 2. 1780C 3. 1790C 4. 1770C 5. 1800C 6. 1780C 7. 1770C 8. 1790C 9. 1770C 10. 1800C |
|
2.3 Pomiar temperatur w zakresie 1800 5000C (położenie „3”)
Pomiar 7 (6V ; 2,7A) |
Pomiar 8 (7V ; 2,9A) |
Pomiar 9 (8V ; 3,2A) |
Pomiar 10 (9V ; 3,4A) |
|
2200C |
2300C |
1. 2450C 2. 2400C 3. 2500C 4. 2450C 5. 2350C 6. 2400C 7. 2400C 8. 2450C 9. 2450C 10. 2450C |
|
2800C
|
2.4 Tabela wyników pomiarów i błędów.
U |
U |
I |
I |
P |
P |
Tcz |
Tcz |
Trz |
Trz |
Trz |
V |
V |
A |
A |
W |
W |
C |
K |
C |
K |
K |
2,0 |
0,15 |
1,5 |
0,0375 |
3,75 |
0,30 |
1030 |
|
1094 |
1367 |
|
2,5 |
0,15 |
1,6 |
0,0375 |
4,00 |
0,33 |
1150 |
|
1228 |
1501 |
|
3,0 |
0,15 |
1,8 |
0,0375 |
5,40 |
0,38 |
1274 |
6,70 |
1370 |
1643 |
6,31 |
4,0 |
0,15 |
2,2 |
0,0375 |
8,80 |
0,48 |
1550 |
|
1670 |
1943 |
|
4,5 |
0,15 |
2,3 |
0,0375 |
10,35 |
0,51 |
1610 |
|
1750 |
2023 |
|
5,0 |
0,15 |
2,5 |
0,0375 |
12,50 |
0,56 |
1782 |
3,89 |
1950 |
2223 |
3,58 |
6,0 |
0,15 |
2,7 |
0,0375 |
16,20 |
0,63 |
2200 |
|
2460 |
2733 |
|
7,0 |
0,15 |
2,9 |
0,0375 |
20,30 |
0,70 |
2300 |
|
2580 |
2853 |
|
8,0 |
0,15 |
3,2 |
0,0375 |
25,60 |
0,78 |
2430 |
13,33 |
2750 |
3023 |
11,84 |
9,0 |
0,15 |
3,4 |
0,0375 |
30,60 |
0,85 |
2800 |
|
3230 |
3503 |
|
3. Przykładowe obliczenia błędów wyników pomiarów.
3.1 Do obliczenia średniej pomiarów temperatur stosuję wzór:
3.2 Do obliczenia średniego błędu kwadratowego (Tcz) pomiaru Tcz stosuję wzór:
3.3 Obliczenie wartości temperatury rzeczywistej Trz :
3.4 Obliczenia wartości Trz :
3.5 Obliczenie wartości błędu bezwzględnego woltomierza i amperomierza:
3.6 Obliczanie wartości błędu pobieranej mocy:
4. Dyskusja błędów i wnioski z doświadczenia.
Zdecydowanie największy wpływ na błąd pomiaru temperatury miała trudność w jednoznacznej ocenie, czy oba włókna mają jednakową jasność. Spowodowało to duże rozbieżności w ocenie temperatury włókna (rzędu kilkudziesięciu stopni). Wielkość błędów średnich kwadratowych wyznaczonych przy seriach 10-pomiarów okazała się niewielka. Dodatkowo bezpośrednio (związane z klasą dokładności przyrządów) błędy wprowadzały mierniki co wpłynęło pośrednio na błąd dotyczący mocy wydzielanej na żarówce. Wykres zależności temperatury rzeczywistej od pobieranej mocy odbiega od rzeczywistości (powinna być to krzywa logarytmiczna). Spowodowane jest to za dużą różnicą wartości granicznych temperatur w poszczególnych zakresach (różnica temperatur między pomiarem czwartym a trzecim wynosi 1550C - 1274C = 276C, tymczasem różnica między pomiarem drugim a pierwszym wynosi zaledwie 1150C - 1030C = 120C). Do obliczania błędu Trz skorzystałem z różniczki logarytmicznej. Dla dwóch większych pomiarów do obliczenia Trz skorzystałem z wzoru, pozostałe wartości Trz odczytałem z nomogramu.
4
3
Trz - temperatura rzeczywista
Tcz - temperatura czarna
- długość fali = 650 nm
C2 - 1,44 10-2 m K
A - 0,476 - 2 10-5 Tcz []