Immanuel Kant (1724 - 1804)
filozof niemiecki, profesor matematyki i logiki
teoria poznania
poznawalne są jedynie zjawiska (fenomeny), a nie „rzeczy same w sobie” (noumeny)
tylko zjawiska stanowią podmiot racjonalnej wiedzy naukowej, podczas gdy „rzeczy same w sobie” są przedmiotem wiary
transcendentalizm („rewolucja kopernikańska) - podmiot jest warunkiem przedmiotu, a pojęcia warunkiem doświadczenia
sądy syntetyczne nie biorą się z doświadczenia, ale je wyprzedzają
to nie umysły stosują się do rzeczy, ale rzeczy do umysłów - do ich uniwersalnych, wspólnych wszystkim ludziom struktur czy kategorii
intuicyjnie łączymy przedmioty doświadczane w czasie i przestrzeni w związki przyczynowo-skutkowe
czas i przestrzeń nie są bytem - są metodami poznawczymi
etyka
ze stanowiska rozumu praktycznego dla moralnego czynu ważna jest tylko „dobra wola”
„dobra wola” wyraża się w spełnianiu obowiązku
obowiązek nosi charakter pozaosobisty i pozaindywidualny - jest czymś powszechnym i wyraża go formuła „imperatywu kategorycznego” - postępuj wedle takiej tylko zasady, co do której mógłbyś jednocześnie chcieć, aby stała się prawem powszechnym
1
Historia filozofii - Immanuel Kant