PODSTAWY ERGONOMII
i BHP
-
Obowi
ą
zki pracodawców w
zakresie zabezpieczenia
bezpiecznych warunków pracy
Proces pracy mo
ż
e wi
ą
za
ć
si
ę
z zagro
ż
eniem dla stanu psychofizycznego
pracowników, ich zdrowia, a nawet równie
ż
ż
ycia. St
ą
d nowoczesne
ustawodawstwo prawa pracy istotn
ą
rol
ę
przypisuje zasadom bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy. Oprócz pa
ń
stwa tworz
ą
cego przepisy prawne i jego słu
ż
b
nadzoruj
ą
cych oraz kontroluj
ą
cych zakłady pracy, kluczow
ą
rol
ę
pełni
ą
pracodawcy. To do pracodawców, nale
ż
y faktyczne stworzenie
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w podległych im zakładach
pracy.
Pracodawca jest obowi
ą
zany chroni
ć
zdrowie i
ż
ycie pracowników przez
zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i zapewnienie
profesjonalnego szkolenia BHP. Pracodawca ponosi odpowiedzialno
ść
za
stan bezpiecze
ń
stwa i higieny w zakładzie pracy oraz za brak wa
ż
nych
szkole
ń
BHP pracowników.
Pracodawcy w szczególno
ś
ci jest zobowi
ą
zany:
1) Organizowa
ć
prac
ę
w sposób zapewniaj
ą
cy bezpieczne i higieniczne warunki
pracy, uwzgl
ę
dniaj
ą
c:
•
wymagania dotycz
ą
ce rodzajów prac wymagaj
ą
cych szczególnej sprawno
ś
ci
psychofizycznej (okre
ś
lonych w rozporz
ą
dzeniu Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r w sprawie rodzajów prac wymagaj
ą
cych
szczególnej sprawno
ś
ci psychofizycznej, Dz. U. 1996 r. nr 62, poz. 287), takich
np. jak:
- prace przy obsłudze podno
ś
ników i platform hydraulicznych;
- prace przy obsłudze urz
ą
dze
ń
ci
ś
nieniowych, podlegaj
ą
cych pełnemu
dozorowi technicznemu;
- prace przy materiałach łatwo palnych,
ś
rodkach toksycznych;
•
wymagania dotycz
ą
ce prac na wysoko
ś
ci (ka
ż
da praca wykonywana powy
ż
ej
1 m od podło
ż
a jest prac
ą
na wysoko
ś
ci)
2) Zapewnia
ć
przestrzeganie w zakładzie przepisów oraz zasad
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, wydawa
ć
polecenia usuni
ę
cia
stwierdzonych uchybie
ń
w tym zakresie oraz kontrolowa
ć
wykonanie tych
polece
ń
.
3) Zapewnia
ć
wykonanie nakazów, wyst
ą
pie
ń
, decyzji i zarz
ą
dze
ń
wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy.
4) Zna
ć
, w zakresie niezb
ę
dnym do wykonywania ci
ążą
cych na nim
obowi
ą
zków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
5) Zaznajamia
ć
pracowników z zakresem ich obowi
ą
zków, sposobem
wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach, w tym zapewni
ć
przeszkolenie pracowników w zakresie bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
przed dopuszczeniem ich do pracy oraz zapewni
ć
prowadzenie
okresowych szkole
ń
w tym zakresie.
6) Informowa
ć
pracowników o ryzyku zawodowym zwi
ą
zanym z wykonywan
ą
prac
ą
oraz o zasadach ochrony przed zagro
ż
eniami.
7) Zapewni
ć
pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i
liczby zatrudnionych pracowników.
8) Utrzyma
ć
obiekty budowlane i znajduj
ą
ce si
ę
w nich pomieszczenia pracy, a
tak
ż
e tereny i urz
ą
dzenia z nimi zwi
ą
zane, w stanie zapewniaj
ą
cym bezpieczne
i higieniczne warunki pracy.
9) Wyposa
ż
a
ć
stanowiska pracy w maszyny i inne urz
ą
dzenia techniczne oraz
narz
ę
dzia pracy, które zapewniaj
ą
bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w
szczególno
ś
ci zabezpieczaj
ą
pracownika przed urazami, działaniem
niebezpiecznych substancji chemicznych, pora
ż
eniem pr
ą
dem elektrycznym,
nadmiernym hałasem, działaniem drga
ń
mechanicznych i promieniowania oraz
szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników
ś
rodowiska pracy
oraz uwzgl
ę
dniaj
ą
zasady ergonomii.
10) Wyposa
ż
a
ć
maszyny, inne urz
ą
dzenia techniczne oraz narz
ę
dzia pracy w
odpowiednie zabezpieczenia (
ś
rodki ochrony zbiorowej).
11) Dostarczy
ć
pracownikowi nieodpłatnie
ś
rodki ochrony indywidualnej, odzie
ż
i
obuwie robocze.
12) Zapewni
ć
pracownikom odpowiednie urz
ą
dzenia higieniczno-sanitarne oraz
dostarczy
ć
pracownikom niezb
ę
dne
ś
rodki do udzielania pierwszej pomocy.
13) Odbywa
ć
i zapewni
ć
pracownikowi szkolenie bhp w zakresie instrukta
ż
u
ogólnego i stanowiskowego oraz szkolenia okresowe.
14) Zawiadamia
ć
na pi
ś
mie, w terminie 14 dni od dnia rozpocz
ę
cia działalno
ś
ci,
wła
ś
ciwego inspektora pracy i wła
ś
ciwego pa
ń
stwowego inspektora
sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalno
ś
ci oraz o
przewidywanej liczbie pracowników, a tak
ż
e zło
ż
y
ć
pisemn
ą
informacj
ę
o
ś
rodkach i procedurach przyj
ę
tych w celu spełnienia wymaga
ń
wynikaj
ą
cych z
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy dotycz
ą
cych danej dziedziny
działalno
ś
ci.
15) Zawiadamia
ć
na pi
ś
mie, w terminie 30 dni od rozpocz
ę
cia działalno
ś
ci,
wła
ś
ciwego inspektora pracy i wła
ś
ciwego pa
ń
stwowego inspektora
sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzenia działalno
ś
ci.
16) Wyznaczy
ć
koordynatora sprawuj
ą
cego nadzór nad bezpiecze
ń
stwem i
higien
ą
, w razie gdy jednocze
ś
nie w tym samym miejscu wykonuj
ą
prac
ę
pracownicy zatrudnieni przez ró
ż
nych pracodawców.
Naruszenie praw pracowników wynikaj
ą
cych z przepisów lub zasad
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy oraz za brak wa
ż
nych szkole
ń
bhp mo
ż
e
rodzi
ć
odpowiedzialno
ść
karn
ą
lub wykroczeniow
ą
.
Wykaz aktów prawnych:
• ustawa Kodeks pracy,
• ustawa z 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz.U. Nr 35, poz.
183 z pó
ź
n. zm.),
• rozporz
ą
dzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 26 wrze
ś
nia 1997 r. w
sprawie ogólnych przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr
169, poz.1650 z pó
ź
n. zm.),
• rozporz
ą
dzenie Rady Ministrów z 2 wrze
ś
nia 1997 r. w sprawie słu
ż
by
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, poz. 704 z pó
ź
n. zm.),
• rozporz
ą
dzenie ministra infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
(Dz.U. z 2003 r. Nr 47, poz. 401),
• rozporz
ą
dzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w
sprawie przeprowadzania bada
ń
lekarskich pracowników, zakresu
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzecze
ń
lekarskich
wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 60, poz.
332 z pó
ź
n. zm.),
• rozporz
ą
dzenie Rady Ministrów z 10 wrze
ś
nia 1996 r. w sprawie wykazu prac
szczególnie uci
ąż
liwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, poz.
545 z pó
ź
n. zm.),
• rozporz
ą
dzenie z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych
młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. Nr
200, poz. 2047)