ŚRODKI PRZENOSZENIA KAMER

SATELITY

SAMOLOTY
ŚMIGŁOWCE

BALONY

SAMOLOTY:

KRYTERIA DOBORU:

♦ TECHNICZNE MOśLIWOŚCI INSTALACJI

♦ EKONOMICZNA OPŁACALNOŚĆ

♦ WARUNKI PIŁOTAśOśOWO-NAWIGACYJNE:

• prędkość lotu: 80-500 km/h

• pułap: do 8000 m i wyżej
• stateczność:→1

o

-2

o

;↓↑2

o

-3

o

; α1

o

;

• zmiana wyskości lotu w granicach 0,01-0,02 H;

na przykład przy wysokości 3600 m: 36-72 m, co przy
ogniskowej 152 mm powoduje zmianę skali od 1:23447 do
1:23921, tj.o ±1%

• prędkość wznoszenia:

1000 m - 3 min,

4000 m - 15 min,

8000 m - 1 h

• Zasięg: 4 -10 h;
• Udźwig
• Widoczność

WYBRANE TYPY SAMOLOTÓW FOTOGRAMETRYCZNYCH

Model

Wytwórca Liczba miejsc Masa startowa w kg Zbiornik paliwa w l Ładowność w kg Wznoszenie m/sek

Pułap w m

Prędkość km/h Zasięg km h:min

AN -2

Polska

6 3450 1200

1500 3,5

4400 185 900 6:50

Courier H-250

HELIO USA

6 1540

455 654

4,2 5500

222 2120 9:30

Do-27Q

Dornier Niemcy

6 1700

360

515

4,5 5500

210 1240 6:00

Navajo PA-31P

Piper USA 6-8 3538 916

1357 8,8

8800 393 2060 5:10

Navajo PA-31

Piper USA

6-8 2812

719

1178

7,3 6250

330 2100 6:20

Turbo T 310

Cessna USA

5-6 2485

628

1001

9,1

8600

360 2350 6:30

Friendship F-27

Fokker Holandia

28 14800

?

5140

7,6

10700

336 1600 4:50

AN-30

Rosja

5-7 23000

5650

8300

?

8400

430 2600 6:10

Jet Commander
IAI 1121A

Izrael

10 7620

2650

3627

25,0

13700

750 2965 5:00

Learjet 35

Gates USA

10 7710

2800

3680

26,2

13000

500 4870 9:40

Sabre 75A

Rockwell USA

5-11 9700

3160 3840

22,8 13700

740 2880 4:00

Cessna Turbo 310

Cessna 210 Turbo

Piper Navajo

Piper
Navajo

Cessn
a 310

Cessna
210

Cessna
206

Liczba silników

Dwa

Dwa

jeden

jeden

Turbodoładowanie

Tak

Tak

Tak

Nie

Predkość
przelotowa w km

290

298

257

185

Pułap w m

8230

7620

7620

3658

Zasieg w km

2100

2350

1500

1 690

Cessna 206

PZL Mielec An-2 "Colt" model 1975

AN-2

AN-30

Liczba silników

Jeden

Dwa

jeden

Turbodoładowanie

Nie

Tak

Tak

Nie

Predkość
przelotowa w km

185

540

370

Pułap w m

4397

8300

3200

Zasieg w km

901

1300

750

Antonow

An-30 'Clank'

AN-30

DORNIER

228

Dwa

Dornier-228

PZL-104 Wilga

193

660

4580

WILGA

240 km

Zasięg

2400 m

Pułap

155 km/godz

Prędkość przelotowa

jeden

Liczba silników

Jak-12 (PZL-101 GAWRON)

WYKONYWANIE ZDJĘĆ LOTNICZYCH

POJEDYNCZE

SZEREG

ZESPÓŁ

POKRYCIE PODŁUśNE

POKRYCIE POPRZECZNE

%

100

⋅

=

l

a

P

x

%

100

⋅

=

l

c

P

x

PROJEKT MISJI FOTOGRAFICZNEJ

OPTYMALIZACJA SKALI
OPTYMALNA WYSOKOŚĆ LOTU
MAKSYMALNY CZAS NAŚWIETLANIA
 BAZA PODŁUśNA
 BAZA POPRZECZNA
 ODSTĘP CZASU MIĘDZY EKSPOZYCJAMI
LICZBA ZDJĘĆ W SZEREGU
LICZBA SZEREGÓW
LICZBA ZDJEĆ W ZESPOLE

MAKSYMALNY CZAS

NAŚWIETLANIA

V

dop

s

m

t

,

max

∆

=

m - mianownik skali zdjęcia
∆s

,

dop - dopuszczalne przesunięcie

obrazu (0,05 mm)

V - prędkość lotu samolotu

PRZYKŁAD:
m = 1:26 000
dopuszczalne przesunięcie obrazu = 0,05mm
prędkość lotu samolotu = 393 km/h

sek

mm

sek

mm

sek

mm

mm

t

0119

,

0

393000000

3600

05

,

0

26000

3600

393000000

05

,

0

26000

max

=

⋅

⋅

=

⋅

=

B - baza podłużna
a - rozmiar zdjęcia (23x23 cm)
P

x

-pokrycie podłużne (60%)

m - mianownik skali zdjęcia (26000)

m

P

a

B

x

%

100

%

100

−

=

PRZYKŁAD:

m

mm

2392

%

100

26000

%)

60

%

100

(

230

=

⋅

−

⋅

 BAZA PODŁUśNA

B - baza poprzeczna
a - rozmiar zdjęcia (23x23 cm)
P

x

-pokrycie poprzeczne (30%)

m - mianownik skali zdjęcia (26000)

%

100

)

%

100

(

m

P

a

L

y

⋅

−

⋅

=

PRZYKŁAD

m

mm

4186

%

100

26000

%)

30

%

100

(

230

=

⋅

−

⋅

 BAZA POPRZECZNA

 ODSTĘP CZASU MIĘDZY EKSPOZYCJAMI

V

B

t =

∆

B - Baza zdjęcia
V - Prędkość lotu samolotu

Przykład: B = 2392 m; V = 393 km/h

sek

m

sek

km

h

km

km

9

,

21

393

3600

392

,

2

/

393

392

,

2

=

⋅

=

LICZBA ZDJĘĆ W SZEREGU

A - Długość fotografowanego terenu
B - Długość bazy fotografowania

B

A

n =

Przykład: A= 30 km

B = 2,392 km

13

5

,

12

392

,

2

30

≈

=

÷

km

km

LICZBA SZEREGÓW

L

C

N =

LICZBA ZDJĘĆ W ZESPOLE

C - Szerokość fotografowanego terenu
L - Baza poprzeczna

PRZYKŁAD:
C = 20 km;
L = 4,186 km

5

77

,

4

186

,

4

20

≈

=

km

km

%

10

)

(

⋅

⋅

+

⋅

=

N

n

N

n

R

PRZYKŁAD: n = 13; N =5

13 zdjęć x 5 szergów = 65 zdjęć

PROJEKT NALOTU DLA ZESPOŁU ZDJĘĆ

SKOROWIDZ ZDJĘĆ LOTNICZYCH WYKONANYCH W LATACH 1995-1998

W RAMACH PROJEKTU PHARE

FOTOGRAMETRYCZNE ASPEKTY

TELEDETEKCJI

Rzut środkowy i jego elementy

Związki geoetryczne między zdjęciem i
terenem

Elementy orientacji zdjęcia lotniczego

Elementy ramki tłowej

Punkty i linie charakterystyczne zdjęcia
lotniczego

Rodzaje zdjęć lotniczych

Skala zdjęcia lotniczego

Lotniczy aparat fotograficzny

A

B

C

D

E

A’

B’

C’

D’

E’

F’

F

PŁASZCZYZNA
PRZEDMIOTÓW

PŁASZCZYZNA

RZUTÓW

P

P’

O

O - Środek rzutów
P -

Płaszczyzna przedmiotów

P’

- Płaszczyzna rzutów (rzutnia)

RZUT ŚRODKOWY REALIZOWANY JEST PRZEZ OKO I APARAT FOTOGRAFICZNY

RZUT ŚRODKOWY A RZUT RÓWNOLEGŁY (ORTOGONALNY)

O

A

B

a

b

α

β

ZWIĄZKI GEOMETRYCZNE MIĘDZY ZDJĘCIEM LOTNICZYM I TERENEM

GEOMETRIA PIONOWEGO ZDJĘCIA LOTNICZEGO

A

B

B

A

O

f

Z

Zdjęcie lotnicze

TEREN

M -

Mianownik skali zdjęcia

f -

Odległość obrazowa (ogniskowa)

Z - Wysokość fotografowania
O - Obiektyw (Środek rzutu)

P

ro

m

ień

rzu

tu

ką

cy

P

ro

m

ie

ń

rz

ut

uk

ąc

y

Z

f

M

z

S

=

1

O

O'

f

ELEMENTY ORIENTACJI ZDJĘCIA LOTNICZEGO

A. ELEMENTY ORIENTACJI WEWNĘTRZNEJ -

WIELKOŚCI UMOśLIWIAJĄCE

OKREŚLENIE POŁOśENIA ŚRODKA RZUTÓW

Współrzędne tłowe punktu głównego Ogniskowa kamery - f

B. ELEMENTY ORIENTACJI ZEWNĘTRZNEJ - WIELKOŚCI OKREŚLAJĄCE

POŁOśENIE KAMERY W STOSUNKU DO TERENU

Z

Y

X

f

2.Kąt nachylenia zdjęcia lotniczego - υ

a - nachylenie podłżne - φ(x)
b - nachylenie poprzeczne -ω (y)

3. Kąt kierunkowy osi kamery (azymut zdjęcia) - α,

jest to kąt między kierunkiem y

a rzutem prostokątnym osi optycznej kamery

na płaszczyznę xy

4. Kąt skręcenia χ - kat między prostą njwiększego spadku

a dodoatnim kierunkiem y (mierzonym
zgodnie z ruchem wskazówek zegara)

1. Współrzędne przestrzenne środka rzutów X, Y, Z

ELEMENTY RAMKI TŁOWEJ

Nr 729

1 2 3 4

210,21

2 3

5

4

3

6

7

8

2

9

0

1

O O O O

°

°

°

°

PUNKTY I LINIE CHARAKTERYSTYCZNE ZDJĘCIA LOTNICZEGO

O

N

I

O’





z

z

Linie charakterystyczne
zdjęcia lotniczego:
h

o

h

o

-główna pozioma zdjęcia

zz - linia horyzontu
  - główna pionowa zdjęcia

h

o

h

o

Punkt główny -

to rzut prostokątny środka rzutów O (głównego punktu

obiektywu) na płaszczyznę zdjęcia.

Punkt nadirowy -

to punkt przebicia płaszczyzny zdjęcia prostą pionową, przechodzącą

przez środek rzutów O. Nie odfotografowuje się na zdjęciu. Wyznaczany jest analitycznie na

podstawie kąta nachylenia

ν

(ni) i ogniskowej c.

Punkt izocentryczny -

to punkt przebicia płaszczyzny zdjęcia prostą, dwusieczną kąta nachylenia

zdjęcia

ν

(ni) . Nie odfotografowuje się na zdjęciu. Jego położenie wyznacza się metodą

analityczno-graficzną.

c

ν

h

i

h

i

O’

-Punkt główny

I

- Punkt izocentryczny

N

-Punkt nadirowy

RODZAJE ZDJĘĆ LOTNICZYCH

PIONOWE 0

O

≤ ≤3

O

NACHYLONE >3

O

UKOŚNE
-widoczny jest horyzont

SKALA ZDJĘCIA LOTNICZEGO

ZDJĘCIA PIONOWE

f

H

P

2

’

P

1

’

P

2

P

1

’

H

f

P

P

P

P

m

=

=

2

1

'

2

'

1

1

l

z

l

m

m

m

z

m

l

l

m

=

1

WYBÓR PUNKTÓW
Skraj zdjęcia
Długie linie
Jednakowe wysokości

WARUNEK PIONOWOŚCI

ZDJĘCIA LOTNICZEGO

m

m

l

d

'

4

≤

∆

ZDJĘCIE

MAPA

SKALA ZDJĘCIA POCHYLONEGO

)

sin

(cos

1

1

1

ν

ν

f

x

H

f

Y

y

m

h

−

=

=

ν

cos

1

H

f

m

o

h

=

Skala na dowolnej linii poziomej równoległej do
horyzontu

h

o

h

o

h

i

h

i

h

n

h

n

Skala na głównej poziomej przyjmuje postać

x

1

x

2

Przykład

11437

1

10952

)

9576

,

0

(

1

)

1219

,

0

286

,

0

9925

,

0

(

10952

1

)

7

sin

210

60

7

(cos

2300

210

1

1

1

1

=

=

•

−

=

°

−

°

=

h

h

S

S

mm

mm

m

mm

m

x

1

=60mm;

x

2

= 120 mm

f = 2100mm
v =7

o

H = 2300 m

_

+

_

_

_

–

10314

1

11005

1

2

0

=

=

h

h

S

S