1

Spis treści

1)Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami tekst ujednolicony -artykuły 92-100 (podziały
nieruchomości) ................................................................................................................................................................. 1

2)Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów
nieruchomości - co zawiera wstępny projekt podziału, w ogóle o projekcie podziału, zasady ........................................ 7

3) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów
technicznych wykonywania geodezyjnych.... - podział w trybie rolnym ........................................................................ 11

1)Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami tekst ujednolicony -artykuły 92-100
(podziały nieruchomości)

Dział III

Wykonywanie, ograniczanie lub pozbawianie praw do nieruchomości

Rozdział 1

Podziały nieruchomości
art. 92
1. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w
planach miejscowych na cele rolne i leśne, a w przypadku braku planu miejscowego do nieruchomości
wykorzystywanych na cele rolne i leśne, chyba że dokonanie podziału spowodowałoby konieczność wydzielenia
nowych dróg niebędących niezbędnymi drogami dojazdowymi do nieruchomości wchodzących w skład
gospodarstw rolnych albo spowodowałoby wydzielenie działek gruntu o powierzchni mniejszej niż 0,3000 ha.

2. Za nieruchomości wykorzystywane na cele rolne i leśne uznaje się nieruchomości wykazane w katastrze
nieruchomości jako użytki rolne albo grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione, a także wchodzące w skład
nieruchomości rolnych użytki kopalne, nieużytki i drogi, jeżeli nie ustalono dla nich warunków zabudowy i
zagospodarowania terenu.
art. 93
1. Podziału nieruchomości można dokonać, jeżeli jest on zgodny z ustaleniami planu miejscowego. W razie braku
tego planu stosuje się przepisy art. 94.

2. Zgodność z ustaleniami planu w myśl ust. 1 dotyczy zarówno przeznaczenia terenu, jak i możliwości
zagospodarowania wydzielonych działek gruntu.

2a. Podział nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele rolne i leśne, a
w przypadku braku planu miejscowego wykorzystywanych na cele rolne i leśne, powodujący wydzielenie działki
gruntu o powierzchni mniejszej niż 0,3000 ha, jest dopuszczalny, pod warunkiem że działka ta zostanie
przeznaczona na powiększenie sąsiedniej nieruchomości lub dokonana zostanie regulacja granic między
sąsiadującymi nieruchomościami. W decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości określa się termin na
przeniesienie praw do wydzielonych działek gruntu, który nie może być dłuższy niż 6 miesięcy od dnia, w którym
decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna. Przepisu nie stosuje się w przypadku podziałów
nieruchomości, o których mowa w art. 95.

2

3. Podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu
do drogi publicznej; za dostęp do drogi publicznej uważa się również wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z
ustanowieniem na tej drodze odpowiednich służebności dla wydzielonych działek gruntu albo ustanowienie dla
tych działek innych służebności drogowych, jeżeli nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z
nieruchomości objętej podziałem. Nie ustanawia się służebności na drodze wewnętrznej w przypadku sprzedaży
wydzielonych działek gruntu wraz ze sprzedażą udziału w prawie do działki gruntu stanowiącej drogę wewnętrzną.
Przepisu nie stosuje się w odniesieniu do projektowanych do wydzielenia działek gruntu stanowiących części
nieruchomości, o których mowa w art. 37 ust. 2 pkt 6.

3a. Warunku, o którym mowa w ust. 2a, dotyczącego wydzielenia działki gruntu o powierzchni mniejszej niż 0,3000
ha, nie stosuje się do działek gruntu projektowanych do wydzielenia pod drogi wewnętrzne.

3b. Jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana, a proponowany jej podział powoduje także
podział budynku, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych
płaszczyzn, które tworzone są przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego usytuowane na całej wysokości
budynku od fundamentu do przekrycia dachu. W budynkach, w których nie ma ścian oddzielenia
przeciwpożarowego, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych
płaszczyzn, które tworzone są przez ściany usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przekrycia
dachu, wyraźnie dzielące budynek na dwie odrębnie wykorzystywane części.

4. Zgodność proponowanego podziału nieruchomości z ustaleniami planu miejscowego, z wyjątkiem podziałów, o
których mowa w art. 95, opiniuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. W przypadku podziału nieruchomości
położonej na obszarze, dla którego brak jest planu miejscowego, opinia dotyczy spełnienia warunków, o których
mowa w art. 94 ust. 1.

5. Opinię, o której mowa w ust. 4, wyraża się w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

6. (uchylony).
art. 94
1. W przypadku braku planu miejscowego - jeżeli nieruchomość jest położona na obszarze nieobjętym
obowiązkiem sporządzenia tego planu - podziału nieruchomości można dokonać, jeżeli:

1) nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi, albo

2) jest zgodny z warunkami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

2. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1, wniosek o podział został złożony:

1) po upływie 6 miesięcy, licząc od dnia podjęcia przez gminę uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu
miejscowego, lub

2) po wyłożeniu projektu planu miejscowego do publicznego wglądu

- postępowanie w sprawie podziału nieruchomości zawiesza się do czasu uchwalenia planu miejscowego, jednak
nie dłużej niż na okres 6 miesięcy, licząc od dnia złożenia wniosku o podział. Jeżeli w okresie zawieszenia
postępowania w sprawie podziału nieruchomości plan miejscowy nie zostanie uchwalony, stosuje się przepis ust. 1.

3. Jeżeli nie został uchwalony plan miejscowy dla obszarów objętych, na mocy przepisów odrębnych, obowiązkiem
sporządzenia takiego planu, postępowanie w sprawie podziału nieruchomości zawiesza się do czasu uchwalenia
tego planu.

3

art. 95
Niezależnie od ustaleń planu miejscowego, a w przypadku braku planu niezależnie od decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, podział nieruchomości może nastąpić w celu:

1) zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma budynkami, wzniesionymi na
podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli podział ma polegać na wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli,
wskazanych we wspólnym wniosku, budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do prawidłowego korzystania
z tych budynków,

2) wydzielenia działki budowlanej, jeżeli budynek został wzniesiony na tej działce przez samoistnego posiadacza w
dobrej wierze,

3) wydzielenia części nieruchomości, której własność lub użytkowanie wieczyste zostały nabyte z mocy prawa,

4) realizacji roszczeń do części nieruchomości, wynikających z przepisów niniejszej ustawy lub z odrębnych ustaw,

5) realizacji przepisów dotyczących przekształceń własnościowych albo likwidacji przedsiębiorstw państwowych lub
samorządowych,

6) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi publicznej;

6a) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej;

6b) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska
użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach
przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego;

6c) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli
przeciwpowodziowych.

7) wydzielenia działki budowlanej niezbędnej do korzystania z budynku mieszkalnego;

8) wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych.
art. 96
1. Podziału nieruchomości dokonuje się na podstawie decyzji wójta, burmistrza albo prezydenta miasta
zatwierdzającej podział.

1a. W odniesieniu do nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków decyzję, o której mowa w ust. 1, wydaje się po
uzyskaniu pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podział tej nieruchomości.

1b. W przypadku wydzielenia nieruchomości, której własność lub użytkowanie wieczyste zostały nabyte z mocy
prawa, albo w przypadku wydzielenia części nieruchomości na potrzeby zwrotu wywłaszczonej nieruchomości nie
wydaje się decyzji, o której mowa w ust. 1. Ostateczna decyzja o nabyciu własności lub użytkowania wieczystego
albo ostateczna decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości zatwierdza podział.

2. W przypadku gdy o podziale nieruchomości orzeka sąd, nie wydaje się decyzji, o której mowa w ust. 1, i
pozwolenia, o którym mowa w ust. 1a. Jeżeli podział nieruchomości jest uzależniony od ustaleń planu
miejscowego, a w razie braku planu - od warunków określonych w art. 94 ust. 1 i 2, sąd zasięga opinii wójta
(burmistrza, prezydenta miasta), a w odniesieniu do nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków także opinii

4

wojewódzkiego konserwatora zabytków. Do opinii tych nie stosuje się art. 93 ust. 5.

3. Podział nieruchomości polegający na wydzieleniu wchodzących w jej skład działek gruntu, odrębnie oznaczonych
w katastrze nieruchomości, nie wymaga wydania decyzji zatwierdzającej podział.

4. Decyzja lub orzeczenie sądu, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowią podstawę do dokonania wpisów w księdze
wieczystej oraz w katastrze nieruchomości.
art. 97
1. Podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny.

1a. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć następujące dokumenty:

1) stwierdzające tytuł prawny do nieruchomości w szczególności oświadczenie, o którym mowa w art. 116 ust. 2
pkt 4;

2) wypis z katastru nieruchomości i kopię mapy katastralnej obejmującej nieruchomość podlegającą podziałowi;

3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku, o którym mowa w art. 94 ust. 1 pkt 2;

3a) pozwolenie, o którym mowa w art. 96 ust. 1a, w przypadku nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;

4) wstępny projekt podziału, z wyjątkiem podziałów, o których mowa w art. 95,

5) protokół z przyjęcia granic nieruchomości,

6) wykaz zmian gruntowych,

7) wykaz synchronizacyjny, jeżeli oznaczenie działek gruntu w katastrze nieruchomości jest inne niż w księdze
wieczystej,

8) mapę z projektem podziału.

1b. Jeżeli jest wymagane wyrażenie opinii, o której mowa w art. 93 ust. 4 i 5, lub uzyskanie pozwolenia
wojewódzkiego konserwatora zabytków, o którym mowa w art. 96 ust. 1a, dokumenty wymienione w ust. 1a pkt 5-
8 dołącza się do wniosku o podział nieruchomości po uzyskaniu pozytywnej opinii lub pozwolenia. Dokumenty te
podlegają przyjęciu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

2. Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności lub współużytkowania wieczystego, podziału można
dokonać na wniosek wszystkich współwłaścicieli albo współużytkowników wieczystych. Przepis art. 199 Kodeksu
cywilnego stosuje się odpowiednio. Nie dotyczy to podziału, o którym orzeka sąd.

3. Podziału nieruchomości można dokonać z urzędu, jeżeli:

1) jest on niezbędny do realizacji celów publicznych,

2) nieruchomość stanowi własność gminy i nie została oddana w użytkowanie wieczyste.

4. W przypadkach, o których mowa w art. 95 pkt 3-5, podziału nieruchomości można dokonać z urzędu albo na
wniosek odpowiednio starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, zarządu powiatu albo
zarządu województwa.

5

5. Podziału nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa, powiatu lub województwa można dokonać z
urzędu, po zasięgnięciu opinii odpowiednio starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej,
zarządu powiatu lub zarządu województwa.

6. Podziału nieruchomości, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, można również dokonać na koszt osoby lub jednostki
organizacyjnej, która będzie realizowała cel publiczny.
art. 97a
W przypadku dokonywania z urzędu podziału nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym stosuje się
następujące zasady:

1) informację o zamiarze dokonania podziału nieruchomości wójt, burmistrz albo prezydent miasta podaje do
publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości oraz na stronach internetowych
urzędu gminy, a także przez ogłoszenie w prasie o zasięgu ogólnopolskim;

2) jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia nie zgłoszą się osoby, które wykażą, że przysługują im prawa
rzeczowe do nieruchomości, można wszcząć postępowanie w sprawie podziału nieruchomości;

3) po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w pkt 2, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może wydać
decyzję zatwierdzającą podział nieruchomości,

4) decyzja podlega ogłoszeniu w sposób określony w art. 49 Kodeksu postępowania administracyjnego.
art. 98
1. Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości,
której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność
gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się
ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział
został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu
wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna
albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod
poszerzenie istniejących dróg publicznych.

2. Właściwy organ składa wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej praw gminy, powiatu, województwa lub
Skarbu Państwa do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg
publicznych. Podstawą wpisu tych praw do księgi wieczystej jest ostateczna decyzja zatwierdzająca podział.

3. Za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między
właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli
do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i
wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.
art. 98a
1. Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, który
wniósł opłaty roczne za cały okres użytkowania tego prawa, wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent
miasta może ustalić, w drodze decyzji, opłatę adiacencką z tego tytułu. Wysokość stawki procentowej opłaty
adiacenckiej ustala rada gminy, w drodze uchwały, w wysokości nie większej niż 30 % różnicy wartości
nieruchomości. Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat od dnia, w którym decyzja
zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne.
Wartość nieruchomości przed podziałem i po podziale określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu
opłaty adiacenckiej. Stan nieruchomości przed podziałem przyjmuje się na dzień wydania decyzji zatwierdzającej
podział nieruchomości, a stan nieruchomości po podziale przyjmuje się na dzień, w którym decyzja zatwierdzająca

6

podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale stało się prawomocne, przy czym nie
uwzględnia się części składowych nieruchomości. Przepisy art. 144 ust. 2, art. 146 ust. 1a, art. 147 i art. 148 ust. 1-3
stosuje się odpowiednio.

1a. Ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić, jeżeli w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział
nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale nieruchomości stało się prawomocne, obowiązywała
uchwała rady gminy, o której mowa w ust. 1. Do ustalenia opłaty adiacenckiej przyjmuje się stawkę procentową
obowiązującą w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stała się ostateczna albo orzeczenie
o podziale nieruchomości stało się prawomocne.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się przy podziale nieruchomości dokonywanym niezależnie od ustaleń planu
miejscowego.

3. Jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wydzielono działki gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie
istniejących dróg publicznych, do określenia wartości nieruchomości, zarówno według stanu przed podziałem jak i
po podziale, powierzchnię nieruchomości pomniejsza się o powierzchnię działek gruntu wydzielonych pod te drogi
lub pod ich poszerzenie.

4. W rozliczeniu opłaty adiacenckiej lub zaległości z tego tytułu, osoba zobowiązana do jej wniesienia może
przenieść na rzecz gminy, za jej zgodą, prawa do działki gruntu wydzielonej w wyniku podziału. Przepis art. 66
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) stosuje się
odpowiednio. Różnice między wartością działki gruntu wydzielonej w wyniku podziału a należnością wynikającą z
opłaty adiacenckiej pokrywane są w formie dopłat.
art. 98b
1. Właściciele albo użytkownicy wieczyści nieruchomości ukształtowanych w sposób uniemożliwiający ich
racjonalne zagospodarowanie mogą złożyć zgodny wniosek o ich połączenie i ponowny podział na działki gruntu,
jeżeli przysługują im jednorodne prawa do tych nieruchomości. Do wniosku należy dołączyć, złożone w formie aktu
notarialnego, zobowiązanie do dokonania zamiany, o której mowa w ust. 3.

2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 93, art. 94, art. 96, art. 97 ust. 1-2, art. 98,
art. 98a oraz art. 99.

3. Podziału nieruchomości, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się pod warunkiem, że właściciele albo użytkownicy
wieczyści dokonają, w drodze zamiany, wzajemnego przeniesienia praw do części ich nieruchomości, które weszły
w skład nowo wydzielonych działek gruntu. W razie nierównej wartości zamienianych części nieruchomości stosuje
się art. 15.
art. 99
Jeżeli zapewnienie dostępu do drogi publicznej ma polegać na ustanowieniu służebności, o których mowa w art. 93
ust. 3, podziału nieruchomości dokonuje się pod warunkiem, że przy zbywaniu działek wydzielonych w wyniku
podziału zostaną one ustanowione. Za spełnienie warunku uważa się także sprzedaż wydzielonych działek gruntu
wraz ze sprzedażą udziału w prawie do działki gruntu stanowiącej drogę wewnętrzną.
art. 100
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb dokonywania podziałów nieruchomości, z
uwzględnieniem sposobu postępowania przy sporządzaniu dokumentów wymaganych w tym postępowaniu oraz
rodzaje i treść tych dokumentów.

7

2)Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania
podziałów nieruchomości - co zawiera wstępny projekt podziału, w ogóle o projekcie podziału, zasady

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 7 grudnia 2004 r.

w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości

Na podstawie art. 100 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r.
Nr 261, poz. 2603) zarządza się, co następuje:

§ 1. Artykuły powołane w rozporządzeniu bez bliższego określenia oznaczają artykuły ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

§ 2. 1. Postępowanie o podział nieruchomości prowadzi się na wniosek lub z urzędu.

2. Wniosek o podział nieruchomości składa się do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

3. W przypadku dokonywania podziałów nieruchomości, o których mowa w art. 93 ust. 2a i art. 95, we
wniosku, o którym mowa w ust. 2, należy wskazać cel dokonania podziału nieruchomości.

§ 3. 1. Wstępny projekt podziału nieruchomości, o którym mowa w art. 97 ust. 1a pkt 4, opracowuje się na
kopii mapy zasadniczej, a w przypadku jej braku - na kopii mapy katastralnej, uzupełnionej o niezbędne dla
projektu podziału elementy zagospodarowania terenu.

2. Wstępny projekt podziału nieruchomości powinien zawierać w szczególności:

1) granice nieruchomości podlegającej podziałowi;

2) oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru nieruchomości oraz księgi
wieczystej, a w razie jej braku - według innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości;

3) powierzchnię nieruchomości podlegającej podziałowi;

4) naniesione w kolorze czerwonym granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu;

5) przedstawione w kolorze czerwonym powierzchnie projektowanych do wydzielenia działek gruntu;

6) przedstawioną w formie graficznej w kolorze czerwonym lub w formie opisowej propozycję sposobu
zapewnienia dostępu projektowanych do wydzielenia działek gruntu do drogi publicznej.

§ 4. 1. Jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana, a proponowany jej podział powoduje
także podział budynku, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż
pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego usytuowane na
całej wysokości budynku od fundamentu do przekrycia dachu. W budynkach, w których nie ma ścian
oddzielenia przeciwpożarowego, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny
przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany usytuowane na całej wysokości
budynku od fundamentu do przekrycia dachu, wyraźnie dzielące budynek na dwie odrębnie
wykorzystywane części, które mają własne wejścia i są wyposażone w odrębne instalacje.

8

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, odcinek granicy wewnątrz budynku przedstawia się na rzutach
poszczególnych kondygnacji budynku.

§ 5. 1. Dołączane do wniosku o podział nieruchomości dokumenty geodezyjne i kartograficzne, o których
mowa w art. 97 ust. 1a pkt 5-8, zamieszcza się w operacie podziału nieruchomości.

2. Operat podziału nieruchomości, o którym mowa w ust. 1, podlega przyjęciu do państwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego przed wydaniem decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości.

§ 6. 1. Do opracowania mapy z projektem podziału nieruchomości, o której mowa w art. 97 ust. 1a pkt 8,
przyjęcie granic nieruchomości podlegającej podziałowi następuje w wyniku badania:

1) księgi wieczystej nieruchomości podlegającej podziałowi oraz innych dokumentów określających stan
prawny nieruchomości;

2) danych wykazanych w katastrze nieruchomości.

2. W przypadku stwierdzenia niezgodności danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, z danymi wykazanymi w
dokumentach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, granice nieruchomości podlegającej podziałowi przyjmuje się
na podstawie danych wykazanych w dokumentach, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

3. W przypadku braku dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, granice nieruchomości podlegającej
podziałowi przyjmuje się na podstawie danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, o czynnościach przyjęcia granic zawiadamia się właściciela bądź
użytkownika wieczystego nieruchomości podlegającej podziałowi oraz właścicieli bądź użytkowników
wieczystych nieruchomości sąsiadujących z nieruchomością podlegającą podziałowi, a w przypadku braku
danych o tych osobach - osoby władające tymi nieruchomościami.

5. Do zawiadomień, o których mowa w ust. 4, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zawiadomień w
postępowaniu o rozgraniczenie nieruchomości.

§ 7. 1. Z czynności przyjęcia granic nieruchomości podlegającej podziałowi sporządza się protokół, o którym
mowa w art. 97 ust. 1a pkt 5.

2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:

1) oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru nieruchomości oraz księgi
wieczystej, a w razie jej braku - według innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości;

2) informacje o dokumentach stanowiących podstawę przyjęcia granic nieruchomości podlegającej
podziałowi;

3) szkic przebiegu granic nieruchomości podlegającej podziałowi;

4) opis przebiegu granic i położenia punktów granicznych nieruchomości podlegającej podziałowi;

5) datę sporządzenia protokołu oraz imię i nazwisko, numer uprawnień zawodowych i podpis osoby, która
wykonała protokół.

9

3. W przypadku, o którym mowa w § 6 ust. 3, protokół, o którym mowa w ust. 1, zawiera dane wymienione
w ust. 2 oraz listę i podpisy osób obecnych przy czynnościach przyjęcia granic.

§ 8. 1. Jeżeli podział nieruchomości polega na wydzieleniu działki o powierzchni do 33% powierzchni
nieruchomości podlegającej podziałowi, przepisy § 6-7 stosuje się tylko do tych odcinków granic
nieruchomości, do których dochodzą projektowane granice podziału.

2. Przez odcinek granicy nieruchomości, o którym mowa w ust. 2, rozumie się odcinek wyznaczony przez
dwa najbliższe punkty załamania granicy.

§ 9. 1. Mapa z projektem podziału nieruchomości zawiera w szczególności:

1) nazwę jednostki ewidencyjnej, oznaczenie obrębu, numer arkusza mapy;

2) adres nieruchomości podlegającej podziałowi;

3) skalę mapy;

4) granice nieruchomości podlegającej podziałowi;

5) oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru nieruchomości oraz księgi
wieczystej, a w razie jej braku - według innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości;

6) oznaczenie nieruchomości sąsiednich według danych z katastru nieruchomości;

7) powierzchnię nieruchomości podlegającej podziałowi oraz przedstawione w kolorze czerwonym
powierzchnie projektowanych do wydzielenia działek gruntu;

8) przedstawione w kolorze czerwonym granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu;

9) przedstawione w kolorze czerwonym oznaczenia projektowanych do wydzielenia działek gruntu;

10) szkic orientacyjny w skali umożliwiającej zlokalizowanie nieruchomości podlegającej podziałowi;

11) wykaz zmian gruntowych;

12) wykaz synchronizacyjny, w przypadku gdy w księdze wieczystej - lub w razie jej braku - w innych
dokumentach określających stan prawny nieruchomości, nieruchomość podlegająca podziałowi posiada
inne oznaczenia i inną powierzchnię niż w katastrze nieruchomości;

13) niezbędne do projektu podziału nieruchomości elementy zagospodarowania terenu, a w szczególności:
ogrodzenia, budynki, obiekty małej architektury, studnie, szamba, przyłącza, drzewa stanowiące pomniki
przyrody, elementy sieci uzbrojenia terenu przebiegające przez nieruchomość podlegającą podziałowi;

14) datę wykonania mapy oraz imię i nazwisko, numer uprawnień zawodowych i podpis osoby, która
wykonała mapę.

2. Wykaz zmian gruntowych i wykaz synchronizacyjny mogą być sporządzone jako odrębne dokumenty,
stanowiące załączniki do mapy z projektem podziału nieruchomości.

10

§ 10. Mapa z projektem podziału nieruchomości stanowi załącznik do decyzji zatwierdzającej podział
nieruchomości, o której mowa w art. 96 ust. 1. W przypadku, o którym mowa w § 9 ust. 2, załącznikami do
decyzji zatwierdzającej podział są również wykaz zmian gruntowych i wykaz synchronizacyjny.

§ 11. W przypadku dokonywania podziału nieruchomości, o którym mowa w art. 93 ust. 2a, w decyzji
zatwierdzającej podział nieruchomości wskazuje się cel wydzielenia z nieruchomości podlegającej
podziałowi poszczególnych działek gruntu, powstałych w wyniku podziału.

§ 12. W przypadku dokonywania podziału nieruchomości, o którym mowa w art. 98b ust. 1, w decyzji
zatwierdzającej podział nieruchomości zamieszcza się warunek, o którym mowa w art. 98b ust. 3.

§ 13. W przypadku konieczności ustanowienia służebności drogowych, o których mowa w art. 93 ust. 3, w
decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości zamieszcza się warunek, o którym mowa w art. 99.

§ 14. Ostateczna decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stanowi podstawę do:

1) umieszczenia przez organ, który wydał decyzję, na mapie z projektem podziału nieruchomości adnotacji
o treści: „Niniejszy podział nieruchomości został zatwierdzony decyzją ..... z dnia ..... nr ...”, z podpisem
upoważnionej osoby;

2) wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych znakami granicznymi, według zasad
określonych w przepisach dotyczących geodezji i kartografii, na wniosek właściciela lub użytkownika
wieczystego nieruchomości.

§ 15. 1. Z czynności, o której mowa w § 14 pkt 2, sporządza się protokół, który zawiera w szczególności:

1) oznaczenie nieruchomości według danych z katastru nieruchomości oraz księgi wieczystej, a w razie jej
braku - według innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości;

2) oznaczenie i datę wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości;

3) informacje o sposobie utrwalenia punktów granicznych;

4) oznaczenia wyznaczanych i utrwalanych punktów granicznych;

5) listę i podpisy osób obecnych przy czynnościach wyznaczenia i utrwalenia punktów granicznych;

6) datę sporządzenia protokołu oraz imię i nazwisko, numer uprawnień zawodowych i podpis osoby, która
wykonała protokół.

2. Dokumenty geodezyjne opracowane w toku czynności wyznaczenia i utrwalenia nowych punktów
granicznych podlegają włączeniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

§ 16. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do czynności podjętych w postępowaniu o podział
nieruchomości, wszczętym i niezakończonym ostateczną decyzją zatwierdzającą podział nieruchomości,
przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.

§ 17. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia

1)

.

Prezes Rady Ministrów: M. Belka

11

1)

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1998 r. w

sprawie trybu dokonywania podziałów nieruchomości oraz sposobu sporządzania i rodzajów dokumentów
wymaganych w tym postępowaniu (Dz. U. Nr 25, poz. 130), które utraciło moc z dniem wejścia w życie
ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492 i Nr 240, poz. 2408).

3) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie
standardów technicznych wykonywania geodezyjnych.... - podział w trybie rolnym

§ 75. Na potrzeby podziałów nieruchomości, typowych postępowań sądowych i administracyjnych
sporządza się:

1) mapy do celów prawnych, w szczególności:

a) mapę z projektem podziału nieruchomości, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie

art. 100

ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn.
zm.

4)

),

b) mapę z projektem scalenia i podziału nieruchomości, o której mowa w przepisach wydanych na
podstawie

art. 108

ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami,

c) mapę z projektem podziału nieruchomości, do której nie mają zastosowania przepisy

działu III rozdziału 1

ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, zwanej dalej „mapą z projektem
podziału nieruchomości rolnej lub leśnej”,

d) mapę gruntów objętych wnioskiem w sprawie stwierdzenia nabycia prawa własności na skutek
zasiedzenia, zwaną dalej „mapą do zasiedzenia”,

e) mapę do ustalenia służebności gruntowych;

2) rejestry lub wykazy zawierające dane dotyczące gruntów lub ich części składowych.

§ 76. Przy opracowywaniu map oraz rejestrów lub wykazów, o których mowa w § 75, wykorzystuje się
informacje zawarte w:

1) materiałach PZGiK, w tym ewidencji gruntówi budynków;

2) księgach wieczystych oraz w aktach ksiąg wieczystych;

3) orzeczeniach sądowych;

4) aktach notarialnych;

12

5) decyzjach administracyjnych;

6) dokumentach geodezyjnych i kartograficznych przechowywanych w archiwach państwowych;

7) dokumentach geodezyjnych i kartograficznych będących w posiadaniu zainteresowanych stron.

§ 77. 1. Na treść mapy do celów prawnych, do której nie mają zastosowania przepisy wydane na podstawie

art. 100

oraz

art. 108

ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, składają się:

1) dane określające przebieg granic działek ewidencyjnych, w powiązaniu z granicami działek sąsiednich,
oraz konturów użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych zgodnie z mapą ewidencyjną;

2) numery działek ewidencyjnych, a także oznaczenia konturów użytków gruntowych i konturów
klasyfikacyjnych;

3) opis zawierający:

a) nazwę miejscowości,

b) identyfikator i nazwę jednostki ewidencyjnej,

c) identyfikator i nazwę obrębu ewidencyjnego,

d) numer księgi wieczystej, jeżeli prowadzona jest dla nieruchomości,

e) tytuł mapy i jej skalę,

f) imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, który zgłosił prace geodezyjne dotyczące mapy, oraz podpis osoby
reprezentującej ten podmiot,

g) imię i nazwisko oraz numer świadectwa nadania uprawnień geodety, który sporządził mapę,

h) oznaczenie kancelaryjne zgłoszenia pracy geodezyjnej,

i) datę opracowania mapy;

4) istotne dla przedmiotu opracowania szczegóły terenowe, stanowiące treść baz danych, o których mowa
w

art. 4

ust. 1a pkt 3 oraz ust. 1b ustawy.

2. Mapa do celów prawnych może zawierać także dane określające zasięg i rodzaj służebności gruntowych.

3. Mapa z projektem podziału nieruchomości rolnej lub leśnej oprócz treści, o której mowa w ust. 1 i 2,
zawiera:

1) projektowane punkty i linie graniczne;

2) oznaczenia projektowanych działek ewidencyjnych;

3) wykaz zmian danych ewidencyjnych dotyczących obiektów objętych podziałem, sporządzony zgodnie z
przepisami dotyczącymi ewidencji gruntów i budynków.

13

4. Wykaz zmian danych ewidencyjnych, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, może być sporządzony w formie
odrębnego dokumentu.

5. Elementy, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2, przedstawia się na mapie kolorem czerwonym.

6. Mapę z projektem podziału edytuje się na arkuszu formatu A4 lub jego wielokrotności, w skali
dostosowanej do obszaru nieruchomości objętych projektem podziału, zapewniającej czytelność rysunku
mapy, nie mniejszej niż 1:5000.

7. Jeżeli podział nieruchomości rolnej lub leśnej polega na wydzieleniu działek ewidencyjnych o łącznej
powierzchni do 33% powierzchni nieruchomości podlegającej podziałowi:

1) na mapie z projektem podziału nieruchomości wykazuje się mapę przeglądową zawierającą granice całej
nieruchomości oraz granice projektowanego podziału w skali dostosowanej do obszaru nieruchomości, nie
mniejszej niż 1:10 000, i dodatkowo wykazuje się granice wydzielanych działek ewidencyjnych i związanych
z nimi obiektów ewidencyjnych w skali zapewniającej czytelność rysunku mapy, nie mniejszej niż 1:5000;

2) pole powierzchni działek wydzielanych oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w § 68 ust. 2, zaś pole
powierzchni pozostałej części działki podlegającej podziałowi może być obliczone jako różnica pola
powierzchni tej działki i sumy pól powierzchni działek wydzielanych i zapisane z taką samą precyzją zapisu
jak pole powierzchni działki podlegającej podziałowi, wykazane w ewidencji gruntów i budynków.

8. Przepisy ust. 1—6 stosuje się odpowiednio przy opracowaniu map do zasiedzenia, map do ustalenia
służebności gruntowych oraz innych map do celów prawnych niewymienionych w § 75 pkt 1.

9. Zasięg służebności gruntowych wyróżnia się na mapach do celów prawnych linią przerywaną w kolorze
brązowym, zaś rodzaj służebności gruntowej określa się na mapie w formie opisowej, w polu mapy wolnym
od rysunku.

§ 78. Do sporządzenia mapy do celów projektowych wykonawca wykorzystuje:

1) zbiory danych PZGiK, o których mowa w

art. 4

ust. 1a pkt 2, 3, 8 i 11 oraz ust. 1b ustawy;

2) wyniki pomiarów obiektów nieobjętych bazami danych, o których mowa w pkt 1, wskazanych przez
projektanta lub inwestora;

3) opracowania planistyczne oraz projekty budowlane i inne dokumenty objęte pozwoleniem na budowę,
przechowywane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej, dotyczące terenu projektowanej
inwestycji lub terenów sąsiednich.

§ 79. 1. Treść mapy do celów projektowych w zakresie konturów użytków gruntowych i konturów klas
gleboznawczych musi być zgodna z treścią mapy ewidencyjnej.

2. Aktualizacja użytków gruntowych nie jest konieczna na obszarze otaczającym teren planowanej
kubaturowej inwestycji budowlanej, a także na obszarze planowanym wyłącznie pod działania
inwestycyjne, mające na celu przeprowadzenie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do
przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji.

3. Informacje określające rodzaj aktualnych użytków gruntowych, o których mowa w ust. 2, jeżeli mają
znaczenie dla projektanta, mogą być dodatkowo wykazane na mapie do celów projektowych, oprócz

14

informacji zgodnych z operatem ewidencyjnym, bez uprzedniej aktualizacji baz danych, o których mowa w

art. 4 ust. 1a

pkt 2 i 3 ustawy.

4. W przypadku wykazania na mapie do celów projektowych konturów użytków gruntowych
nieujawnionych w bazie danych, o której mowa w

art. 4 ust. 1a pkt 2

ustawy, na mapie zamieszcza się

informację o treści: „kontur użytku gruntowego oznaczony symbolem (wzór symbolu) nie jest ujawniony w
bazie danych ewidencji gruntów i budynków”.

5. W przypadku gdy przedmiotem planowanej inwestycji są budynki sytuowane w odległości nie większej
niż 4,0 m od granicy nieruchomości, a jednocześnie w PZGiK brak jest danych określających położenie
punktów granicznych z wymaganą dokładnością, wykonawca pozyskuje niezbędne dane dotyczące tych
punktów w drodze pomiaru.

6. Pomiar punktów granicznych, które nie są na gruncie oznaczone w postaci znaków granicznych,
poprzedzają czynności mające na celu ustalenie położenia tych punktów na gruncie w trybie przepisów
wydanych na podstawie

art. 26 ust. 2

ustawy lub w trybie przepisów

art. 39

ustawy.

§ 80. 1. Przy redakcji mapy do celów projektowych stosuje się oznaczenia i symbole ustalone przepisami
wydanymi na podstawie

art. 19 ust. 1 pkt 7

ustawy.

2. Treścią mapy do celów projektowych mogą być miary liniowe pozyskane w wyniku geodezyjnych
pomiarów terenowych określające w szczególności odległości między charakterystycznymi punktami
sytuacyjnymi mającymi znaczenie w procesie projektowania.

3. Jeżeli na mapie będą umieszczone inne obiekty nieobjęte katalogiem obiektów baz danych, o których
mowa w ust. 1, należy na mapie umieścić legendę z oznaczeniem występujących obiektów.

4. Na mapie do celów projektowych, w granicach projektowanej inwestycji budowlanej, wyróżnia się linią
przerywaną w kolorze brązowym grunty obciążone służebnościami gruntowymi ujawnionymi w księgach
wieczystych oraz umieszcza się skrótowy opis treści lub sposobu wykonywania tych służebności.

5. Przepisu ust. 4 nie stosuje się, gdy charakter projektowanej inwestycji budowlanej nie wpływa na sposób
zagospodarowania gruntów objętych mapą do celów projektowych.

6. W przypadku gdy mapa do celów projektowych została wykonana bez ustalenia obciążeń, o których
mowa w ust. 4, wykonawca zamieszcza na tej mapie stosowną informację w tej sprawie.

§ 81. Treść opisu mapy do celów projektowych stanowią:

1) tytuł mapy „Mapa do celów projektowych”;

2) skala mapy;

3) nazwa miejscowości;

4) identyfikator i nazwa jednostki ewidencyjnej;

5) identyfikator i nazwa obrębu ewidencyjnego;

6) imię i nazwisko lub nazwa podmiotu, który wykonał mapę, oraz podpis osoby reprezentującej ten
podmiot;

15

7) imię i nazwisko, numer świadectwa nadania uprawnień geodety, który sporządził mapę, oraz jego
podpis;

8) oznaczenie kancelaryjne zgłoszenia pracy geodezyjnej;

9) nazwa układu współrzędnych prostokątnych płaskich oraz układu wysokości;

10) oznaczenie granic obszaru, który był przedmiotem aktualizacji;

11) data opracowania mapy.

§ 82. 1. Mapę do celów projektowych edytuje się na arkuszu formatu A4 lub jego wielokrotności.

2. W zależności od rodzaju i wielkości inwestycji mapę sporządza się w układzie:

1) sekcyjnym — w tym przypadku na mapie należy zaznaczyć i podać właściwy numer sekcji;

2) jednostkowym (w jednym arkuszu) — w tym przypadku na mapie należy zaznaczyć zasięg arkusza na
szkicu orientacyjnym zorientowanym do północy;

3) wieloarkuszowym — w tym przypadku na mapie należy podać numer arkusza i w nawiasie ogólną liczbę
arkuszy, z zaznaczeniem właściwego arkusza na szkicu orientacyjnym, zorientowanym do północy, i
przedstawieniem arkuszy sąsiednich.