A. Na staw działają grupy mięśni o przeciwstawnych kie-
runkach działania.
B. Skurcz włókien mięśniowych powodujący skrócenie
się mięśni prowadzi do zmiany położenia kości wzglę-
dem siebie.
C. Mięśnie tworzą zgrubienia zwane brzuścami, których
przedłużeniem są ścięgna zbudowane z tkanki nabłon-
kowej.
Zadanie 14. (0-1)
Występowanie następujących, jednoczesnych objawów:
przyspieszenie częstotliwości skurczów serca, wzrost objęto-
ści wyrzutowej serca, rozszerzenie tętniczek w mięśniach po-
przecznie prążkowanych, wywoływane jest przez:
A
A.. iin
nssu
ulliin
nę
ę
C
C.. g
gllu
uk
ka
ag
go
on
n
B
B.. tte
esstto
osstte
erro
on
n
D
D.. a
ad
drre
en
na
alliin
nę
ę
Zadanie 15. (0-2)
Przyczyny powstawania nowotworów nie są jeszcze do koń-
ca wyjaśnione, ale w wielu przypadkach zaobserwowano wy-
raźny wpływ niektórych czynników na ich rozwój. Czynniki
wywołujące nowotwory mogą być różnego pochodzenia.
W
Wy
yp
pe
ełłn
niijj p
po
on
niiżżsszzą
ą tta
ab
be
ellę
ę,, p
po
od
da
ajją
ącc p
po
o jje
ed
dn
ny
ym
m p
prrzzy
yk
kłła
ad
dzziie
e
cczzy
yn
nn
niik
kó
ów
w cch
ho
orro
ob
bo
ow
wy
ycch
h,, k
kttó
órre
e m
mo
og
gą
ą p
prrzzy
ycczzy
yn
niia
aćć ssiię
ę d
do
o p
po
o--
w
wsstta
aw
wa
an
niia
a n
no
ow
wo
ottw
wo
orró
ów
w..
C
Czzy
yn
nn
niik
kii cch
ho
orro
ob
bo
ow
we
e –– p
po
occh
ho
od
dzze
en
niie
e
Zadanie 16. (0-3)
Glista ludzka jest bardzo powszechnym pasożytem człowie-
ka. Szacuje się, że na świecie może nią być zarażonych ponad
miliard ludzi.
N
Na
a p
po
od
dsstta
aw
wiie
e a
an
na
alliizzy
y ccy
yk
kllu
u rro
ozzw
wo
ojjo
ow
we
eg
go
o g
glliisstty
y w
wy
yp
piisszz ttrrzzy
y
m
mo
ożżlliiw
we
e d
drro
og
gii zza
arra
ażże
en
niia
a ssiię
ę jje
ejj jja
ajja
am
mii..
11 –– …
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
…..................
22 –– …
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
…................
33 –– …
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
…................
Zadanie 17. (0-2)
W tabeli przedstawiono wyniki badania wpływu dawek pro-
mieniowania rentgenowskiego na częstotliwość powstawania
mutacji letalnych w chromosomie X muszki owocowej.
A
A.. W
W o
op
pa
arrcciiu
u o
o p
po
ow
wy
yżżsszze
e d
da
an
ne
e n
na
arry
yssu
ujj w
wy
yk
krre
ess lliin
niio
ow
wy
y iillu
u--
ssttrru
ujją
ąccy
y p
prrzze
ed
dsstta
aw
wiio
on
ną
ą zza
alle
eżżn
no
ośśćć..
B
B.. S
Sffo
orrm
mu
ułłu
ujj w
wn
niio
osse
ek
k p
płły
yn
ną
ąccy
y zz a
an
na
alliizzy
y w
wy
yk
krre
essu
u..
…………………………………………………………………………………….......
Zadanie 18. (0-2)
U człowieka uszy o płatku wolnym (U) są cechą dominującą
nad cechą uszu o płatku przyrośniętym (u). J
Ja
ak
kiie
e jje
esstt p
prra
aw
wd
do
o--
p
po
od
do
ob
biie
eń
ńssttw
wo
o,, żże
e rro
od
dzziicce
e sszze
eśścciio
orrg
ga
a d
dzziie
eccii ((d
dw
wó
ócch
h ssy
yn
nó
ów
w m
ma
a
u
usszzy
y o
o p
płła
attk
ku
u w
wo
olln
ny
ym
m,, a
a ttrrzzy
y ccó
órrk
kii m
ma
ajją
ą,, p
po
od
do
ob
bn
niie
e jja
ak
k ttrrzze
eccii
ssy
yn
n,, p
płła
attk
kii u
usszzu
u p
prrzzy
yrro
ośśn
niię
ętte
e)) b
bę
ęd
dą
ą m
miie
ellii k
ko
olle
ejjn
ne
e d
dzziie
ecck
ko
o o
o u
usszza
acch
h
zz p
płła
attk
ka
am
mii p
prrzzy
yrro
ośśn
niię
ętty
ym
mii ((o
ob
bo
ojje
e rro
od
dzziicce
e m
ma
ajją
ą w
wo
olln
ne
e p
płła
attk
kii u
usszzu
u
ii jje
esstt tto
o cce
ecch
ha
a a
au
utto
osso
om
ma
alln
na
a))?? Z
Za
ap
piisszz p
po
on
niiżże
ejj rro
ozzw
wiią
ązza
an
niie
e k
krrzzy
y--
żżó
ów
wk
kii ii n
na
a tte
ejj p
po
od
dsstta
aw
wiie
e w
wy
yb
biie
errzz p
prra
aw
wiid
dłło
ow
wą
ą o
od
dp
po
ow
wiie
ed
dźź..
A
A.. 11
B
B.. 0
0,,11225
5
C
C.. 0
0,,225
5
D
D.. 0
0,,5
5
Zadanie 19. (0-1)
Jeżeli normalna gama przedstawia sekwencję genów w pra-
widłowym chromosomie, to sekwencja genów przedstawiona na
chromosomie poniżej oznacza, że:
B
B.. m
miia
ałła
a m
miie
ejjsscce
e m
mu
utta
accjja
a p
pu
un
nk
ktto
ow
wa
a..
C
C.. n
na
assttą
ąp
piiłła
a d
du
up
plliik
ka
accjja
a..
D
D.. n
na
assttą
ąp
piiłła
a iin
nw
we
errssjja
a..
Zadanie 20. (0-1)
O
Ok
krre
eśśll,, iille
e tta
ak
kiicch
h ssa
am
my
ycch
h cczzą
ąsstte
ecczze
ek
k b
biia
ałłe
ek
k ssk
kłła
ad
da
ajją
ąccy
ycch
h ssiię
ę
zze
e 11115
5 a
am
miin
no
ok
kw
wa
assó
ów
w m
mo
ożżn
na
a zza
ak
ko
od
do
ow
wa
aćć w
w n
niiccii D
DN
NA
A lliicczzą
ącce
ejj
334
45
5 n
nu
uk
klle
eo
otty
yd
dó
ów
w..
A
A.. jje
ed
dn
ną
ą
B
B.. k
kiillk
ka
a
C
C.. k
kiillk
ka
an
na
aśścciie
e
D
D.. k
kiillk
ka
asse
ett
Zadanie 21. (0-2)
O
Od
dcczzy
ytta
ajj zz tta
ab
be
ellii k
ko
od
du
u g
ge
en
ne
etty
ycczzn
ne
eg
go
o::
A
A.. Z
Z iillu
u ii jja
ak
kiicch
h a
am
miin
no
ok
kw
wa
assó
ów
w ssk
kłła
ad
da
a ssiię
ę ffrra
ag
gm
me
en
ntt b
biia
ałłk
ka
a zza
a--
p
piissa
an
ny
y w
w m
mR
RN
NA
A w
w p
po
osstta
accii lliitte
erro
ow
wy
ycch
h ssy
ym
mb
bo
ollii zza
assa
ad
d a
azzo
otto
ow
wy
ycch
h::
A
AU
UG
GU
UC
CG
GA
AU
UA
AU
UG
GU
U …
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
…......
B
B.. U
Usstta
all,, jja
ak
kii jje
esstt zza
ap
piiss tte
eg
go
o ssa
am
me
eg
go
o ffrra
ag
gm
me
en
nttu
u b
biia
ałłk
ka
a w
w p
po
ojje
e--
d
dy
yn
ncczze
ejj n
niiccii p
po
olliin
nu
uk
klle
eo
otty
yd
do
ow
we
ejj D
DN
NA
A.. …
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
…....
Zadanie 22. (0-2)
Poniżej przedstawiono kariotyp kobiety z zespołem Turnera.
A
A.. P
Po
od
da
ajj,, n
na
a cczzy
ym
m p
po
olle
eg
ga
ajją
ą zza
ab
bu
urrzze
en
niia
a g
ge
en
ne
etty
ycczzn
ne
e zzw
wiią
ązza
an
ne
e
zz ttą
ą cch
ho
orro
ob
bą
ą..
…
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
……
…....................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
B
B.. P
Po
od
da
ajj p
prrzzy
yk
kłła
ad
d k
ko
on
nsse
ek
kw
we
en
nccjjii tta
ak
kiie
ejj m
mu
utta
accjjii d
dlla
a tte
ejj k
ko
ob
biie
etty
y..
..................................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Zadanie 23. (0-2)
O roli izolacji oraz o wpływie warunków na tempo i kierunek
zmian w obrębie populacji świadczy specyficzny świat Galapa-
gos. Występuje tam osobliwa flora, a w faunie olbrzymie bogac-
two gatunków endemicznych,, m.in. legwan morski oraz bardzo
rzadki legwan lądowy.
legwan lądowy
legwany morskie
W
Wy
yjja
aśśn
niijj p
po
ojję
ęcciie
e „„g
ga
attu
un
ne
ek
k e
en
nd
de
em
miicczzn
ny
y”” o
orra
azz p
po
od
da
ajj w
włła
assn
ny
y
p
prrzzy
yk
kłła
ad
d g
ga
attu
un
nk
ku
u e
en
nd
de
em
miicczzn
ne
eg
go
o..
..................................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Zadanie 24. (0-3)
Rysunki przedstawiają rekonstrukcje czaszek i sylwetek ho-
minidów.
A
A.. W
Wy
ym
miie
eń
ń w
w p
po
orrzzą
ąd
dk
ku
u cch
hrro
on
no
ollo
og
giicczzn
ny
ym
m p
po
ojja
aw
wiia
an
niia
a ssiię
ę iicch
h
n
na
a Z
Ziie
em
mii p
po
ok
ka
azza
an
ne
e n
na
a rry
yssu
un
nk
ka
acch
h h
ho
om
miin
niid
dy
y:: ………………….
B
B.. O
Ok
krre
eśśll,, cczzy
ym
m rró
óżżn
nii ssiię
ę cczza
asszzk
ka
a
A
Au
ussttrraallo
op
piitth
he
eccu
uss aaffaarre
en
nssiiss
o
od
d cczza
asszzk
kii n
ne
ea
an
nd
de
errtta
allcczzy
yk
ka
a –– w
wssk
ka
ażż d
dw
wiie
e rró
óżżn
niicce
e w
wiid
do
occzzn
ne
e n
na
a
rry
yssu
un
nk
ka
acch
h..
11 —
— ..................................................................................................................................................................................................................................................
22 —
— ..................................................................................................................................................................................................................................................
Zadanie 25. (0-1)
Schemat przedstawia obieg azotu w przyrodzie.
Z
Za
an
na
alliizzu
ujj g
go
o ii w
wp
piisszz w
w m
miie
ejjsscca
a 11 ii 22 p
prra
aw
wiid
dłło
ow
we
e n
na
azzw
wy
y zzw
wiią
ązz--
k
kó
ów
w cch
he
em
miicczzn
ny
ycch
h ssp
po
ośśrró
ód
d w
wy
ym
miie
en
niio
on
ny
ycch
h::
a
am
mo
on
niia
ak
k,, sso
olle
e a
azzo
otto
ow
we
e,, b
biia
ałłk
ka
a rro
ośślliin
nn
ne
e,, b
biia
ałłk
ka
a zzw
wiie
errzzę
ęcce
e..
Zadanie 26. (0-1p.)
Na schemacie przedstawiono zakresy temperatur tolerowa-
ne przez populacje I, II, III, IV.
Z wykresów wynika, że temperatura 25oC jest wartością:
A
A.. m
miin
niim
mu
um
m d
dlla
a p
po
op
pu
ulla
accjjii IIV
V,, o
op
pttiim
mu
um
m d
dlla
a IIIIII ii m
ma
ak
kssiim
mu
um
m d
dlla
a II..
B
B.. m
miin
niim
mu
um
m d
dlla
a p
po
op
pu
ulla
accjjii IIIIII,, o
op
pttiim
mu
um
m d
dlla
a IIII ii m
ma
ak
kssiim
mu
um
m d
dlla
a IIV
V..
C
C.. m
miin
niim
mu
um
m d
dlla
a p
po
op
pu
ulla
accjjii IIII,, o
op
pttiim
mu
um
m d
dlla
a IIIIII ii m
ma
ak
kssiim
mu
um
m d
dlla
a II..
D
D.. m
miin
niim
mu
um
m d
dlla
a p
po
op
pu
ulla
accjjii IIV
V,, o
op
pttiim
mu
um
m d
dlla
a IIIIII ii m
ma
ak
kssiim
mu
um
m d
dlla
a IIII..
Zadanie 27. (0-2)
Schemat przedstawia spływ wód powierzchniowych na zbo-
czach A – zalesionym, B – pozbawionym roślinności.
A
A.. S
Szzy
yb
bk
ko
ośśćć ssp
płły
yw
wu
u n
na
a zzb
bo
occzzu
u …
…............ jje
esstt w
wiię
ęk
ksszza
a n
niiżż n
na
a zzb
bo
o--
cczzu
u …
…................
B
B.. U
Uzza
assa
ad
dn
niijj tte
ezzę
ę „„Z
Za
ad
drrzze
ew
wiie
en
niia
a sstta
an
no
ow
wiią
ą sszzcczze
eg
gó
ólln
ną
ą o
occh
hrro
o--
n
nę
ę d
dlla
a g
glle
eb
b g
gó
órrssk
kiicch
h””..
…………………………………………………………………………….........................
…………………………………………………………………………….........................
…………………………………………………………………………….........................
A
RKUSZ OPRACOWAŁY
: A
NNA
B
ORUC
, T
ERESA
S
ZYMCZYK
d
do
o
sso
oll
ffaa
m
mii
rree
llaa
ssii
d
do
o
P
Prro
om
miieen
niio
ow
waan
niiee rrttgg..
((w
w tty
yssiiąąccaacch
h rraad
dó
ów
w))
L
Liicczzb
baa
m
mu
uttaaccjjii
0
0
2
5
4
10
6
15
8
20
10
25
F
Fiizzy
ycczzn
nee
C
Ch
heem
miicczzn
nee
B
Biio
ollo
oggiicczzn
nee
S
Sp
po
ołłeecczzn
nee
Przykład:
.............................
.............................
Przykład:
.............................
.............................
Przykład:
.............................
.............................
Przykład:
.............................
.............................
1
Sobota–niedziela 29-30 września 2007
1
Gazeta Wyborcza
1
www.gazetawyborcza.pl
2
Kujon Polski
uuu
Dokończenie ze s. 1
Z