Kujon Polski

3

www.gazetawyborcza.pl

1

Gazeta Wyborcza

1

Piątek 5 października 2007

1

N

Na

azzw

wiijj p

prrzze

ed

dsstta

aw

wiio

on

ne

e p

po

ow

wy

yżże

ejj tty

yp

py

y p

po

ołłą

ącczze

eń

ń n

na

acczzy

yń

ń w

włło

osso

o--

w

wa

atty

ycch

h..

A

A –– …………………………. B

B –– ………………………. C

C –– ……………………….

Zadanie 25. (0-1)

Schemat przedstawia jeden z rodzajów kwasów RNA.

P

Po

od

da

ajj p

pe

ełłn

ną

ą n

na

azzw

wę

ę o

orra

azz ffu

un

nk

kccjję

ę tte

eg

go

o k

kw

wa

assu

u.. …………………………

Zadanie 26. (0-2)

Badano gen sprzężony z płcią, letalny, recesywny. Jakie po-

tomstwo otrzymamy, krzyżując heterozygotyczną względem te-
go genu samicę z normalnym samcem? R

Ro

ozzw

wiią

ążż k

krrzzy

yżżó

ów

wk

kę

ę ii n

na

a

tte

ejj p

po

od

dsstta

aw

wiie

e w

wy

yb

biie

errzz p

prra

aw

wiid

dłło

ow

wą

ą o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dźź::

P

P:: …….……… x ……….………. F

F11::

g

ga

am

me

etty

y:: ………......…………….

A

A.. b

bę

ęd

dzziie

e tty

ylle

e ssa

am

mo

o ssa

am

mccó

ów

w,, cco

o ssa

am

miicc..

B

B.. b

bę

ęd

dzziie

e d

dw

wa

a rra

azzy

y w

wiię

ęcce

ejj ssa

am

mccó

ów

w n

niiżż ssa

am

miicc..

C

C.. b

bę

ęd

dzziie

e d

dw

wa

a rra

azzy

y w

wiię

ęcce

ejj ssa

am

miicc n

niiżż ssa

am

mccó

ów

w..

D

D.. b

bę

ęd

dą

ą tty

yllk

ko

o ssa

am

miicce

e..

Zadanie 27. (0-1)

W 1937 r. na pewnej fermie hodowlanej urodził się nietypowy

lisek. Jego rodzice i dziadkowie byli rudymi lisami, a on miał srebr-
ną barwę sierści. W potomstwie tego srebrnego lisa połowa osob-
ników miała srebrne ubarwienie sierści, a dalsze krzyżówki wy-
kazały, że jest to cecha dominująca. W

Wo

ob

be

ecc p

po

ow

wy

yżżsszze

eg

go

o n

na

alle

eżży

y

u

uzzn

na

aćć,, żże

e::

A

A.. N

Na

assttą

ąp

piiłła

a m

mu

utta

accjja

a g

ge

en

nu

u n

na

a rru

ud

de

e zza

ab

ba

arrw

wiie

en

niie

e ssiie

errśśccii w

w n

no

o--

w

wy

y jje

eg

go

o a

alllle

ell..

B

B.. N

Na

a ssk

ku

utte

ek

k rre

ek

ko

om

mb

biin

na

accjjii p

po

ow

wsstta

ałł n

no

ow

wy

y u

uk

kłła

ad

d a

alllle

ellii,, u

um

mo

ożż--

lliiw

wiia

ajją

ącc u

ujja

aw

wn

niie

en

niie

e ssiię

ę tte

eg

go

o g

ge

en

nu

u..

C

C.. G

Ge

en

n n

na

a ssrre

eb

brrn

ne

e u

ub

ba

arrw

wiie

en

niie

e ssiie

errśśccii p

piie

errw

wo

ottn

niie

e n

na

alle

eżża

ałł d

do

o

ffrra

ak

kccjjii tta

ak

k zzw

wa

an

ne

eg

go

o m

miillcczzą

ącce

eg

go

o D

DN

NA

A ii tte

erra

azz ssiię

ę u

ua

ak

ktty

yw

wn

niiłł..

D

D.. W

Wsszzy

yssttk

kiie

e o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dzzii o

op

piissu

ujją

ą zzd

da

arrzze

en

niia

a,, k

kttó

órre

e m

mo

og

głły

y d

do

o--

p

prro

ow

wa

ad

dzziićć d

do

o p

po

ojja

aw

wiie

en

niia

a ssiię

ę ssrre

eb

brrn

ne

eg

go

o lliissa

a w

w p

po

op

pu

ulla

accjjii..

Zadanie 28. (0-1)

W tabeli zestawiono zawartość zasad azotowych (w %) w trzech

próbkach DNA:

D

Do

ok

ko

on

na

ajj a

an

na

alliizzy

y d

da

an

ny

ycch

h w

w tta

ab

be

ellii ii w

wy

yb

biie

errzz n

nrr tte

ejj p

prró

ób

bk

kii ((II,, IIII

llu

ub

b IIIIII)),, k

kttó

órra

a n

niie

e p

po

occh

ho

od

dzzii zz tte

eg

go

o ssa

am

me

eg

go

o o

orrg

ga

an

niizzm

mu

u cco

o p

po

ozzo

osstta

a--

łłe

e p

prró

ób

bk

kii.. U

Uzza

assa

ad

dn

niijj ssw

wó

ójj w

wy

yb

bó

órr..

……………………………………………………………………………………………………

Zadanie 29. (0-2)

Poniżej przedstawiono ogólny model mutacji chromosomo-

wych, w którym jedna litera oznacza jeden gen położony w chro-
mosomie.

Prawidłowy chromosom:

A. mutacja: ………………………..

B. mutacja: …………………………………

C. mutacja: …………….........

D. mutacja: …………………………………..................................

W

Wp

piisszz w

w w

wo

olln

ne

e m

miie

ejjsscca

a n

na

azzw

wy

y o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dn

niicch

h m

mu

utta

accjjii..

Zadanie 30. (0-1)

W tabeli podano zestawy heterochromosomów płci u różnych

gatunków zwierząt.

W

Wy

yb

biie

errzz w

wiie

errsszz zza

aw

wiie

erra

ajją

ąccy

y zze

esstta

aw

w p

prra

aw

wiid

dłło

ow

wy

y,, p

pa

am

miię

ętta

ajją

ącc,,

żże

e u

u p

ptta

ak

kó

ów

w,, m

mo

otty

yllii,, n

niie

ek

kttó

órry

ycch

h rry

yb

b,, p

płła

azzó

ów

w ii g

ga

ad

dó

ów

w w

wy

yssttę

ęp

pu

ujje

e

o

od

dw

wrro

ottn

na

a d

de

ette

errm

miin

na

accjja

a p

płłccii..

Zadanie 31. (0-2)

W 1982 roku dr Joe Forman wraz z zespołem w czasie rutyno-

wych badań w brytyjskiej stacji naukowej Halley Bay na Antar-
ktydzie Zachodniej odkrył, że znaczna część pokrywy ozonowej
nad biegunem zaniknęła. Było to tak szokujące, że podejrzewa-
no błąd urządzeń pomiarowych. Badania prowadzone w następ-
nych latach potwierdziły wyniki Formana.

A

A.. N

Na

azzw

wiijj zzjja

aw

wiissk

ko

o u

ub

by

yttk

ku

u o

ozzo

on

nu

u w

w a

attm

mo

ossffe

errzze

e zza

ao

ob

bsse

errw

wo

o--

w

wa

an

ne

e n

na

ad

d A

An

ntta

arrk

ktty

yd

dą

ą ii p

po

od

da

ajj jje

eg

go

o p

prrzzy

ycczzy

yn

nę

ę..

……………………………………………………………………………………………

B

B.. W

Wy

yjja

aśśn

niijj,, jja

ak

kiie

e m

mo

og

gą

ą b

by

yćć k

ko

on

nsse

ek

kw

we

en

nccjje

e zzm

mn

niie

ejjsszze

en

niia

a ssiię

ę

p

po

ow

włło

ok

kii o

ozzo

on

no

ow

we

ejj..

……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

Zadanie 32. (0-1)

Schematy przedstawiają przepływ materii przez dwa ekosy-

stemy trawiaste – ekosystem pastwiska owczego w Pieninach i eko-
system łąki kośnej pod Warszawą. Materia organiczna mierzona
jest gramami węgla organicznego. Strzałki oznaczają przepływ
materii na 1 m

2

w czasie jednego roku, koła i wieloboki – stany ma-

terii. B- średnia biomasa, ANP – roczna produkcja biomasy.

W

Wssk

ka

ażż,, k

kttó

órry

y zz tty

ycch

h e

ek

ko

ossy

ysstte

em

mó

ów

w m

ma

a cch

ha

arra

ak

ktte

err b

ba

arrd

dzziie

ejj n

na

a--

ttu

urra

alln

ny

y,, ii jje

ed

dn

ny

ym

m a

arrg

gu

um

me

en

ntte

em

m u

uzza

assa

ad

dn

niijj ssw

wo

ojją

ą o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dźź..

.....................................................................................................................................

Zadanie 33. (0-1)

Tabela podaje ogólną ilość wybranych odpadów przemysło-

wych nagromadzonych w Polsce (stan na koniec roku 1991).

P

Po

od

da

ajj jje

ed

de

en

n p

prrzzy

yk

kłła

ad

d rro

ozzw

wiią

ązza

an

niia

a zzm

mn

niie

ejjsszza

ajją

ącce

eg

go

o iillo

ośśćć n

na

a--

g

grro

om

ma

ad

dzzo

on

ny

ycch

h n

na

a h

ha

ałłd

da

acch

h o

od

dp

pa

ad

dó

ów

w p

prrzze

em

my

yssłło

ow

wy

ycch

h..

……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………

Zadanie 34. (0-2)

Schematy przedstawiają szkielety goryla i człowieka.

P

Po

od

da

ajj d

dw

wiie

e w

wiid

do

occzzn

ne

e n

na

a sscch

he

em

ma

atta

acch

h rró

óżżn

niicce

e w

w b

bu

ud

do

ow

wiie

e sszzk

kiie

e--

lle

ettu

u g

go

orry

ylla

a ii cczzłło

ow

wiie

ek

ka

a..

11 –– …………………………………………………………………………………………
22 –– …………………………………………………………………………………………

Zadanie 35. (0-1)

Rysunek przedstawia doświadczenie Millera i Ureya. Urzą-

dzenie naśladowało skład pierwotnej atmosfery ziemskiej pod-
dawanej wyładowaniom elektrycznym.

N

Na

a p

po

od

dsstta

aw

wiie

e w

wy

yn

niik

kó

ów

w tte

eg

go

o d

do

ośśw

wiia

ad

dcczze

en

niia

a ssffo

orrm

mu

ułłu

ujj w

wn

niio

o--

sse

ek

k d

do

otty

ycczzą

ąccy

y rre

ea

ak

kccjjii zza

acch

ho

od

dzzą

ąccy

ycch

h w

w p

piie

errw

wo

ottn

ne

ejj a

attm

mo

ossffe

errzze

e

zziie

em

mssk

kiie

ejj..

……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………

A

RKUSZ OPRACOWAŁY

: A

NNA

B

ORUC

, T

ERESA

S

ZYMCZYK

R

Ro

od

dzzaajjee o

od

dp

paad

dó

ów

w

IIllo

ośśćć

w

w m

miillii o

on

naacch

h

tto

on

n

IIllo

ośśćć p

prrzzy

yp

paad

daajjąąccaa

n

naa jjeed

dn

neeggo

o o

ob

by

yw

waatteellaa

P

Po

o llssk

kii ((tto

on

ny

y))

O

Od

dp

paad

dy

y ggó

órrn

niicczzee

775533

220

0

P

Po

op

piio

ołły

y ii żżu

użżllee

334

455

9

9

S

Szzy

ym

mp

paan

nss

M

Mo

otty

yll

jjeed

dw

waa b

bn

niik

k

M

Mu

usszzk

kaa

o

ow

wo

occ o

ow

waa

N

Nu

um

meerr

o

od

dp

po

ow

wii eed

dzzii

? ?

? ?

? ?

A

A..

X

XX

X X

XY

Y

X

XY

Y X

XX

X

X

XX

X X

XY

Y

B

B..

X

XX

X X

XY

Y

X

XY

Y X

XX

X

X

XY

Y X

XX

X

C

C..

X

XY

Y X

XX

X

X

XX

X X

XX

X

X

XX

X X

XY

Y

D

D..

X

XY

Y X

XX

X

X

XX

X X

XY

Y

X

XX

X X

XY

Y

A B C D E F G

H I J X Y Z

A B C D E F G H

A B C D E F E F G H I

J

A B C D J I

H G E F

A B C D E F G H I J

N

Nu

um

meerr

p

prró

ób

bk

kii

Z

Zaassaad

daa

aazzo

ott o

ow

waa

Z

Zaaw

waarrtto

ośśćć w

w %

%

I

Adenina

30

II

Cytozyna

30

III

Guanina

30

Do arkusza maturalnego z biologii, który wydrukowaliśmy w „Ga-
zecie” 29 września, wkradł się błąd. W schemacie do zadania
10. zabrakło podpisu: 1 – liścienie. Przepraszamy!

1

R

EDAKCJA

„K

UJONA

P

OLSKIEGO

”

Wyjaśnienie

Słuchaj

co sobota

LEKTURY OBOWIĄZKOWE

Gazety Wyborczej

Witold Gombrowicz

Trans-Atlantyk

Cena „Gazety” z płytą 5,99 zł, w tym VAT

Brakujące płyty możesz zamówić pod numerem infolinii: 0 801 130 000 (koszt

połączenia 0,29 zł netto w TP SA) lub na www.gazeta.pl/kolekcje

Oferta ważna do wyczerpania nakładu

Książka w formacie

MP3

na płycie CD

jutro z „Gazetą Wyborczą”