1
Samorząd terytorialny
6. Formy
współpracy jst
1
Formy współpracy jednostek samorządu
terytorialnego:
a)
reprezentacje krajowe
b)
porozumienia i związki celowe
c)
współpraca międzynarodowa (związki bliźniacze,
euroregiony)
2
Współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego opiera się
na zasadzie dobrowolności. Ustawy samorządowe przewidują
trzy formy prawne współdziałania:
1.związek komunalny lub związek powiatów,
2.porozumienie gmin (komunalne) lub powiatów,
3.stowarzyszenia.
3
Związki gmin i powiatów
Związek komunalny lub związek powiatów może być tworzony przez
rady gmin lub powiatów w celu wspólnego wykonywania przez gminy
lub powiaty zadań publicznych, w tym wydawania decyzji w
indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej.
Związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność i posiada osobowość prawną, którą nabywa po
zarejestrowaniu.
Rejestr związków komunalnych prowadzi Prezes Rady Ministrów,
rejestr związków powiatów – minister właściwy do spraw administracji.
W rejestrze uwzględniane są dane dotyczące nazwy związku i jego
siedziby, enumeratywne oznaczenie gmin lub powiatów
uczestniczących w związku, zadania, czas trwania, data rejestracji
związku, a także data ogłoszenia statutu związku i jego zmian oraz
data ewentualnej likwidacji związku.
4
2
Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i Chylonki"
to związek międzygminny powołany w 1991 roku.W skład Związku wchodzą miasta i gminy:
Nazwa Związku pochodzi od rzeki Redy, która przepływa przez trzy miasta Związku
(Wejherowo, Rumię, Redę) oraz Gminę Wejherowo, i potoku Chylonka płynącego przez
Gdynię.
5
Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i
Chylonki"
Statut Związku określa jego podstawowe zadania. Są to:
zaopatrzenie miast i gmin w wodę,
odbiór i oczyszczanie ścieków,
centralne ogrzewanie,
gospodarka odpadami,
informacja i edukacja ekologiczna oraz szeroko rozumiana
ochrona środowiska - powietrza, wód, gruntów i przyrody.
W tym zakresie Związek wykonuje zadania publiczne w
zastępstwie gmin i koordynuje ich działania.
Finansowanie Związku opiera się na składkach gmin
wnoszonych proporcjonalnie do liczby mieszkańców, dochodach
z własnej działalności gospodarczej w zakresie użyteczności
publicznej oraz dotacji rządowych i pozarządowych.
6
Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i
Chylonki"
Związek jest dziś wspólnie z gminami właścicielem trzech firm:
w Gdyni, która działa w zakresie
gospodarki wodono-
ściekowej,
w Gdyni, która zajmuje się ciepłownictwem
zasilanym centralnie
(dawniej Zakład Unieszkodliwiania Odpadów)
sp. z o. o. w Łężycach, która eksploatuje nowoczesny zakład
utylizacji i unieszkodliwiania odpadów.
7
Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i
Chylonki"
Organy Związku to Zgromadzenie i Zarząd.
Zgromadzenie liczy 19 przedstawicieli delegowanych przez rady
gmin -
Gdynia dysponuje pięcioma głosami, każda z
pozostałych gmin dwoma.
Zgromadzenie ma kompetencje stanowiące o budżecie
Związku, składkach gmin, programie działania KZG, określa też
opłaty za wodę, odbiór ścieków i składowanie odpadów.
Przewodniczącymi Zgromadzenia są przedstawiciele kolejnych
gmin.
Trzyosobowy Zarząd Związku jest wybierany przez
Zgromadzenie.
Kadencja Zarządu trwa trzy lata.
8
3
Porozumienia gmin, powiatów i województw
Porozumienia zawierane są w sprawie powierzenia jednej gminie lub
jednemu powiatowi prowadzenia określonych przez te jednostki zadań
publicznych przy udziale w kosztach wszystkich jednostek (nie może
być np. dwóch czy trzech gmin lub powiatów przejmujących zadania).
Wyjątkiem od zasady poziomego tworzenia związków i zawierania
porozumień (gmina z gminą, powiat z powiatem) jest możliwość
tworzenia przez miasto na prawach powiatu związków i porozumień
komunalnych z gminami.
Podobnych przepisów o współdziałaniu nie zawiera ustawa o
samorządzie województwa. Województwo może jedynie zawierać
porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych:
a) z innymi województwami, b) z gminami i powiatami z własnego
obszaru.
9
Stowarzyszenia i związki międzygminne
Stowarzyszenia działają w oparciu o przepisy ustawy z 7 kwietnia 1989r. –
Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 z późn. Zm.) i podlegają
rejestracji przez właściwe sądy okręgowe.
Stowarzyszenia mogą być tworzone przez gminy lub powiaty albo gminy z
powiatami. Możliwe są pewne modyfikacje (np. do powstania stowarzyszenia nie
jest konieczny wymóg 15 członków – założycieli, ustawa o samorządzie
gminnym określa ogólne cele stowarzyszeń gmin: wspieranie idei samorządu
terytorialnego oraz obrona wspólnych interesów itp.)
10
Krajowe reprezentacje
Prawo zrzeszania się w organizacje ogólnokrajowe przewiduje
Konstytucja RP
Związek Miast Polskich
Związek Gmin Wiejskich
Związek Powiatów Polskich
Związek Gmin RP
Unia Metropolii Polskich
Unia Miasteczek Polskich
11
Związek Miast Polskich
12
4
Związek Miast Polskich
Organem stanowiącym Związku jest Zgromadzenie Ogólne.
Zgromadzenie Ogólne:
składa się z delegatów wybieranyc h przez Rady Miejskie miast członkows kic h,
odbywa się raz w roku,
wybiera Prezesa Związku, Zarząd i Komisję Rewizyjną,
podejmuje uchwał y i wnioski,
ustala budżet Związku.
Organem wyko naw cz ym j est
Zarząd, któremu przewodnicz y Prezes Związku.
Zarząd:
liczy 25 członków,
opiniuje projekty ustaw i rozporządzeń,
spotyka się raz w miesiącu,
reprezentuje Związek na zewnątrz,
wykonuje budżet,
organizuje przedsięwzi ęci a Związku.
Organem kontrolnym j est Komisj a Rewizyj n a.
Komisja Rewizyjna:
składa się z pięciu osób,
uczestniczy w pracach Zarządu,
bada wykonani e przez Zarząd budżetu,
kontroluje realizację uchwał i wniosków Zgromadzeni a Ogólnego.
Organy Związku obsługuje Biuro, którego dyrektor a powołuje Zarząd.
13
Zadania Związku Miast Polskich
Związek Miast Polskich ma na celu wspieranie idei samorządu terytorialnego oraz
dążenie do gospodarczego i kulturalnego rozwoju miast polskich poprzez:
reprezentowanie miast we wszystkich wspólnych sprawach na forum ogólno-
państwowym i międzynarodowym,
inicjowanie i opiniowanie projektów aktów prawnych, dotyczących samorządów
terytorialnych,
propagowanie wymiany doświadczeń w zakresie wykonywanych zadań własnych
miast i zadań im zleconych przez administrację rządową,
inspirowanie i podejmowanie wspólnych inicjatyw gospodarczych, mających
wpływ na rozwój i bogacenie się miast polskich,
inspirowanie i podejmowanie wspólnych inicjatyw służących kulturalnemu roz-
wojowi miast, nawiązywaniu przez nie korzystnych kontaktów zagranicznych oraz
wymiany naukowej i kulturalnej,
prowadzenie pracy informacyjnej, konsultacyjnej i programowej, mającej na celu
wspólne rozwiązywanie problemów w zakresie poszczególnych dziedzin dzia-
łalności samorządu miejskiego,
prowadzenie działalności wydawniczej, szkoleniowej i promocyjnej, dotyczącej
problematyki Związku i jego członków.
14
Związek Miast Polskich
Związek może prowadzić działalność gospodarczą.
Związek reprezentuje interesy miast zrzeszonych i podejmuje się obrony tych
interesów. Związek może bronić interesów innych miast na ich wniosek.
Siedzibą Związku jest Poznań. Terenem działania Związku jest obszar Rzeczy-
pospolitej Polskiej.
Członkami Związku mogą być miasta polskie.
Członków Związku przyjmuje Zarząd. Warunkiem członkostwa jest podjęcie
przez radę miejską uchwały przystąpieniu miasta do Związku.
Członkowie Związku zobowiązani są do płacenia składek na rzecz Związku
popierania jego działalności.
15
Związek Miast Polskich
Fundusz Związku tworzy się:
ze składek członkowskich,
z opłat pobieranych od członków Związku za jego czynności
dokonywane w interesie i na zlecenie danego członka Związku,
stanowiących zwrot wyłożonych kosztów,
z dochodów z działalności gospodarczej, z urządzeń i przedsiębiorstw
Związku,
z subwencji,
z darowizn i zapisów na rzecz Związku,
z pożyczek oraz emisji obligacji.
Składki członkowskie ustala się w wysokości proporcjonalnej do liczby
mieszkańców miasta - członka Związku
16
5
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Współpraca miast partnerskich, gmin, powiatów, województw,
związki bliźniacze
Współpraca euroregionalna
17
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Idea współpracy samorządów w Europie została
zapoczątkowana w pierwszym 20 leciu XX w.
Na większą skalę współpraca rozwinęła się po II wojnie:
Przezwyciężenie nieufności
Wzmocnienie pokoju między narodami
Kongresy Miast Bliźniaczych
Tydzień Regionów i Miast
Dom Miast i Regionów - Bruksela
18
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Podstawy prawne regulujące funkcjonowanie jst na arenie
międzynarodowej
akty normatywne wielostronne
akty normatywnie dwustronne
prawo wewnętrzne
Art.172 ust.1 Konstytucji przyznaje jednostkom samorządu prawo
przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności
lokalnych i regionalnych oraz do współpracy ze społecznościami
lokalnymi i regionalnymi innych państw
Ogólne zasady przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń określa
ustawa z 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania jednostek
samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń
społeczności lokalnych i regionalnych
19
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Zasady
Działanie zgodnie z polskim prawem wewnętrznym
Zgodnie z polityką zagraniczną Polski i międzynarodowymi
zobowiązaniami
Zakaz przekazywania zrzeszeń międzynarodowych zadań
publicznych praw majątkowych
Uchwała rady sejmiku o przystąpieniu wymaga zgody ministra
właściwego do spraw zagranicznych
20
6
Rada Gmin i Regionów Europy
Rada Gmin i Regionów Europy (ang. The Council of European Municipalities and Regions -
CEMR, franc. Conseil des Communes et Régions d’Europe – CCRE) założona w Genewie
w 1951 roku (jako Rada Gmin Europy -
w 1984 r., przemianowana na Radę Gmin i
Regionów Europy) jest najstarszą organizacją grupującą samorządy terytorialne naszego
kontynentu.
Aktualnie w jej skład wchodzi ok. 100 tys. członków zgrupowanych w 46 narodowych
stowarzyszeniach władz lokalnych i regionalnych w 33 europejskich państwach.
Organizacja zbudowana jest na przekonaniu, że władze lokalne mają do odegrania
kluczową rolę w procesie tworzenia zjednoczonej Europy.
Założyciele Rady zwracali uwagę na fakt, iż we współczesnym świecie globalnych
współzależności miasta, gminy, regiony są zmuszone do współpracy ze swoimi partnerami -
odpowiednikami z innych krajów.
Z tego też powodu, organizacja ta zapoczątkowała ruch zawierania bliźniaczych związków
między europejskimi społecznościami lokalnymi. Współpraca ta ma służyć wymianie
doświadczeń, transferowi wiedzy z różnorodnych dziedzin życia społecznego. Zadaniem
Rady jest zbudowanie instytucjonalnych ram tej współpracy oraz wyposażenie władz
lokalnych w instrumenty mające ją intensyfikować.
21
Rada Gmin i Regionów Europy
Główne cele Rady Gmin i Regionów Europy to:
rozwijanie na szczeblu samorządowym „ducha Europy” promującego
federację państw europejskich opartą na autonomii władz lokalnych i
ich uczestnictwie w konstruowaniu zjednoczonej Europy, czyli
wzmocnienie struktury dialogu, wymiany doświadczeń i współpracy
pomiędzy członkami z wykorzystaniem bogatej gamy środków i
narzędzi,
przekazywanie i upowszechnianie informacji pochodzących z instytucji
europejskich, czyli pomoc przedstawicielom władz lokalnych w
prezentowaniu swoich postulatów i opinii na forum instytucji unijnych.
22
Komitet Regionów
Komitet Regionów jest organem doradczym reprezentującym lokalne i regionalne
samorządy w Unii Europejskiej.
Zadaniem Komitetu Regionów (KR) jest wyrażanie opinii na temat aktów prawnych UE z
perspektywy lokalnej i regionalnej. Komitet czyni to poprzez sporządzanie sprawozdań
(„opinii”) dotyczących wniosków Komisji.
Komisja, Rada i Parlament są zobowiązane do zasięgania opinii Komitetu Regionów przed
przyjęciem decyzji UE w sprawach dotyczących samorządów lokalnych i regionalnych (na
przykład w kwestii polityki zatrudnienia, środowiska, edukacji lub zdrowia publicznego).
Komitet Regionów liczy obecnie 344 członków (i tyle samo zastępców) ze wszystkich 27
państw UE.
Członkowie Komitetu i ich zastępcy są mianowani na pięcioletnią kadencję przez Radę
działającą na wniosek państw UE. Każdy kraj wybiera swoich członków zgodnie z własną
procedurą, jednak skład wszystkich delegacji odzwierciedla polityczną, geograficzną i
regionalną/lokalną równowagę w danym kraju.
Członkowie Komitetu są pochodzącymi z wyboru przedstawicielami władz regionalnych lub
lokalnych albo pełnią kluczowe funkcje w takich władzach w swoich regionach.
23
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Przesłanki podejmowania współpracy przez jednostki
samorządu terytorialnego?
24
7
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Pogłębiająca się integracja europejska
Ekonomiczno-finansowe
Kulturalne
Polityczne
Wymiana doświadczeń
25
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Czynniki wpływające na intensywność współpracy
Czynniki popytowe
Czynniki podażowe
Czynniki ułatwiające współpracę:
wysokie kwalifikacje kadry
zarządzającej, wiek, wielkość gminy, czynniki historyczne,
skupiska polonijne)
26
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Formy nawiązywania współpracy
Umowa
Porozumienie
Typy kontaktów:
Sieci dwustronne
Sieci wielostronne
Piękne siostry
Grube banany
Trzęsąca się galareta
Brzydkie kaczątka
Siostry syjamskie
27
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
Euroregion
-
forma współpracy transgranicznej pomiędzy regionami
państw członkowskich UE, państw kandydujących oraz regionami ich
sąsiadów. W tworzeniu euroregionu uczestniczą przedstawiciele
lokalnych i regionalnych władz samorządowych, a niekiedy także inni
aktorzy społeczni i ekonomiczni regionów przygranicznych.
Działalność transgraniczną i euroregionalną regulują konwancje
odpowiednich struktur międzynarodowych – Rady Europy i UE:
Europejska Konwencja Ramowa o Współpracy Transgranicznej między
Wspólnotami i Władzami Terytorialnymi (tzw. Konwencja Madrycka z
21 maja 1980 wraz Protokołem Dodatkowym z 1995 r.),
Europejska Karta Samorządu Terytorialnego,
Europejska Karta Samorządu Regionalnego,
Europejska Karta Regionów Granicznych i Transgranicznych.
Ciałem koordynującym działalność euroregionów w Unii jest Komitet
Regionów UE.
28
8
Współpraca międzynarodowa jednostek samorządu
terytorialnego
„Ludzkie oblicze polityki europejskiej może
sprowadzić się przede wszystkim tam, gdzie wola
współpracy jest koniecznością życiową,
praktykowana na co dzień, a więc w regionach
granicznych. Tu właśnie należy kontynuować dzieło
usuwania barier i przekształcania sposobu życia od
odwróconych do siebie plecami do wspólnego życia
twarzą w twarz” (Europejska Karta Regionów
Granicznych i Transgranicznych).
29
Cel działalności euroregionów
zmiany charakteru granic i przezwyciężenia krępujących uregulowań
państwowych dotyczących nieprzenikalności granic
umacnianie warunków gospodarczych i społeczno-kulturowych
czynienie ze zdecentralizowanych regionów siły napędowej współpracy
ponadgranicznej
ułatwienie realizacji europejskiej polityki zagospodarowania
przestrzennego
usuwanie przeszkód i nierówności ekonomicznych i infrastrukturalnych
określanie metod rozwiązywania problemów, przejawów niedorozwoju i
uciążliwości charakterystycznych dla obszarów peryferyjnych
formułowanie zasad budowy podstaw wzajemnego zaufania i
współpracy między instytucjami europejskimi oraz ich efektywności
30
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Nysa (1991, Polska/Niemcy/Czechy),
Euroregion Karpacki (1993, Polska/Słowacja/Ukraina/Węgry/Rumunia),
Euroregion Sprewa-Nysa-
Bóbr (1993, Polska/Niemcy),
Euroregion Pro Europa Viadrina (1993, Polska/Niemcy),
Euroregion Tatry (1994, Polska/Słowacja),
Euroregion Bug (1995, Polska/Ukraina/Białoruś),
Euroregion Pomerania (1995, Polska/Niemcy/Szwecja),
Euroregion Glacensis (1996, Polska/Czechy),
Euroregion Niemen (1997, Polska/Litwa/Białoruś),
Euroregion Pradziad (1997, Polska/Czechy),
Euroregion Bałtyk (1998, Polska/Rosja/Litwa/Łotwa/Szwecja/Dania)
Euroregion Śląsk Cieszyński (1998, Polska/Czechy),
Euroregion Silesia (1999, Polska/Czechy),
Euroregion Beskidy (2000, Polska/Czechy/Słowacja),
Euroregion Dobrawa (2001, Polska/Czechy),
Euroregion Puszcza Białowieska (2002, Polska/Białoruś).
Euroregion Szeszupa (2003, Polska/Litwa/Rosja/Szwecja),
Euroregion Łyna-Ława (2007,
Polska/Rosja)
31
Euroregiony z udziałem Polski
Na początku lat dziewięćdziesiątych zainicjowano wspólne działań polskich
regionów przygranicznych w oparciu o istniejące wzorce europejskie.
Jako pierwszy powstał w roku 1991 Euroregion Nysa, w skład którego weszło
pięć powiatów po stronie niemieckiej oraz miasto Goerlitz, 35 gmin ówczesnego
województwa jeleniogórskiego, 2 gminy z zielonogórskiego oraz jedna z
legnickiego, a także pięć powiatów Kraju Północnoczeskiego.
W roku 2002 powstał Euroregion Puszcza Białowieska, w skład którego weszły
po stronie polskiej: Powiat Hajnowski, gmina miejska Hajnówka, gminy wiejskie:
Białowieża, Bielsk Podlaski, Czeremcha, Czyże, Dubicze Cerkiewne, Hajnówka,
Narew, Narewka i Orla oraz gmina wiejsko-miejska Kleszczele. Po stronie
białoruskiej, do euroregionu należą rejony: Kamieniecki, Prużański, i Swisłocki.
Impulsem do powstania Euroregionu Puszcza Białowieska był transgraniczny
obiekt przyrodniczy jakim jest Puszcza Białowieska, położona na terenie
Rzeczpospolitej Polskiej i Republiki Białoruś.
32
9
Euroregiony z udziałem Polski
Celem współpracy w ramach Euroregionu Puszcza Białowieska położonego na granicy
polsko-
białoruskiej jest podejmowanie wspólnych działań w szczególności w zakresie:
• ochrony środowiska naturalnego i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych
• zbliżenia narodów obu państw
• zachowania unikalnego w skali Europy kompleksu przyrodniczego, w znaczącej mierze
wpływającego na klimat kontynentu, jakim jest Puszcza Białowieska
• podnoszenia poziomu życia mieszkańców Euroregionu drogą pozyskiwania inwestycji i
realizacji transgranicznych programów gospodarczych
• współpracy i wymiany grup społecznych, naukowych, zawodowych, kulturalnych,
sportowych, środowisk młodzieżowych
• tworzenia pomostu pomiędzy krajami ułatwiającego współpracę gospodarczą
• zagospodarowania przestrzennego obszarów przygranicznych, w tym rozbudowy
infrastruktury transgranicznej
• współpracy w zakresie zapobiegania i likwidacji następstw klęsk żywiołowych i stanów
zagrożenia
• utworzenia nowoczesnego, jednolitego systemu utylizacji odpadów komunalnych i
przemysłowych
33
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Tatry
-
został utworzony 26 sierpnia 1994 na
pograniczu polsko-
słowackim.
Deklarację o jego utworzeniu podpisano w Nowym Targu.
Członkami są miasta Nowy Targ, Rabka Zdrój, Szczawnica oraz
trzynaście polskich gmin przygranicznych, słowackie miasta i
wsie powiatów Liptowski Mikulasz, Poprad i Stara Lubowla.
34
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Śląsk Cieszyński
- euroregion na granicy polsko-czeskiej,
który powstał 22 kwietnia 1998 w celu wspierania współpracy
transgranicznej w tym obszarze.
Najważniejszym miastem Euroregionu jest Cieszyn, zaś największym
Jastrzębie-Zdrój.
Cele strategiczne Euroregionu
• szeroko pojmowany rozwój regionu
• wymiana doświadczeń i informacji
• wspieranie kultury, oświaty i sportu w regionie
• wspólne rozwijanie transportu, komunikacji i łączności w regionie, w
tym poprawianie bezpieczeństwa mieszkańców
• rozwój turystyki, w tym usprawnianie przepływu turystów przez
granicę
• współpraca między szkołami i młodzieżą, w tym wspólne dbanie o
ekologię i środowiska naturalnego
35
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Silesia
-
położony w południowo-zachodniej Polsce. Powstał we
wrześniu 1998 roku na mocy porozumienia Stowarzyszenia Gmin Dorzecza
Górnej Odry po stronie polskiej oraz Regionalnego Stowarzyszenia Współpracy
Czesko-
Polskiej Śląska Opolskiego po stronie czeskiej.
Celem Euroregionu jest podejmowanie wspólnych działań dla rozwoju
gospodarczego i społecznego regionu oraz zbliżenie jego mieszkańców i
instytucji.
Polska część Euroregionu leży w dorzeczu górnej Odry i obejmuje Kotlinę
Raciborską, część Płaskowyżu Głubczyckiego i Kotliny Ostrawskiej, natomiast
czeska część leży w dorzeczu Opawy i Morawicy.
Euroregion "Sprewa-Nysa-
Bóbr"
- euroregion utworzony pod koniec 1991 roku,
z inicjatywy gmin Lubsko, Jasień, Brody, Nowogród Bobrzański i Trzebiel po
stronie polskiej i miasta Forst po stronie niemieckiej. W następnym roku
włączyły się następne gminy i Wojewoda Zielonogórski oraz niemiecki Związek
Miast i Powiatów,
Euroregion Szeszupa
- Polska, Litwa, Rosja, Szwecja
36
10
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Bałtyk
-
powstał 22 lutego 1998 w celu rozwiązywania problemów
dotyczących rozwoju regionu oraz wspierania współpracy transgranicznej w tym:
rozwój infrastruktury drogowej,
unowocześnienie i budowę przejść granicznych,
likwidacja zagrożeń i klęsk żywiołowych,
transfer technologii,
szkolenia zawodowe,
walka z bezrobociem,
utworzenie kompleksowego systemu informacji gospodarczej, turystycznej i
kulturalnej).
Obejmuje obszary na terenie dwóch województw Polski Północnej -
pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, Szwecji, Danii, obwód
kaliningradzki w Rosji, Łotwy oraz Litwy.
37
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Beskidy
- na granicy polsko-
słowacko-czeskiej, który
powstał 9 czerwca 2000 w celu wspierania współpracy transgranicznej
w tym obszarze.
Cele strategiczne Euroregionu:
• rozwój procesów integrujących społeczność Euroregionu i budujących
demokracje lokalną,
• rozwój gospodarczy aktywizowany szczególnie przez budowanie
transgranicznych powiązań kooperacyjnych,
• dbanie o bogactwo zasobów przyrody i ochrona środowiska,
• optymalny rozwój potencjału ludzkiego i podniesienie jakości życia
mieszkańców Euroregionu.
38
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Bug
-
euroregion utworzony 29 września 1995, który
swoim zasięgiem objął tereny przygraniczne Polski (ówczesne
województwa lubelskie, chełmskie, tarnobrzeskie i zamojskie) i
Ukrainy (obwód wołyński
Siedziba po stronie polskiej znajduje się w Chełmie, po
ukraińskiej w Łucku. Celem jest rozwój współpracy
gospodarczej i naukowo-kulturalnej.
Euroregion Dobrawa
– Czechy Polska
39
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Glacensis, Euroregion Kłodzki
– euroregion pogranicza
Czech, Moraw i Ziemi Kłodzkiej.
Euroregion Karpacki
powstał w 1993 r. w celu wspierania współpracy
transgranicznej na obejmowanym przez niego obszarze.
Jest jednym spośród największych powierzchniowo euroregionów. W
jego skład wchodzą przygraniczne obszary Polski, Słowacji, Węgier,
Ukrainy i Rumunii.
Największym miastem w polskiej części euroregionu jest Rzeszów.
Główną przesłanką utworzenia Euroregionu „Karpackiego" było
inicjowanie i koordynowanie działań w zakresie promocji współpracy
gospodarczej, naukowej, kulturalnej, oświatowej, turystycznej i
ekologicznej.
40
11
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Neisse-Nisa-Nysa
to euroregion obejmujący trzy obszary
przygraniczne położone w środkowej Europie, u styku granic Polski
(tereny Sudetów Zachodnich oraz powiat żarski}, Czech (Sudetów
Zachodnich oraz region Usti nad Łabą) i Niemiec (od Gór Łużyckich i
Pogórza Łużyckiego na północ obejmując także Łużyce Dolne,
Utworzony w 1991 r.
Celem jest poprawa standardu życia mieszkańców, rozwój
gospodarczy, poprawa stanu środowiska przyrodniczego "Czarnego
trójkąta Europy" oraz budowa przejść granicznych.
Euroregion Niemen
– euroregion utworzony 6 czerwca 1997 na
zasadzie trójstronnego porozumienia między Polską, Litwą oraz
Białorusią i Rosją. Powstał w celu współpracy regionów, które łączyła
podobna historia i tradycja.
41
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Pomerania
— euroregion utworzony w 1995 roku w celu wspierania
współpracy międzynarodowej między państwami, których terytoria go tworzą.
Euroregion wspiera współpracę na płaszczyźnie kulturalnej, gospodarczej,
turystycznej czy edukacyjnej (Niemcy, Polska, Szwecja, Danię)
Euroregion Pradziad
euroregion powstał w lipcu 1997 roku na mocy umowy
podpisanej przez Stowarzyszenie Rozwoju Gmin Dorzecza Osobłogi i Unii
Turystycznej Ziemi Nyskiej ze strony polskiej, oraz przez Stowarzyszenie Miast i
Gmin Czeskich Powiatów Bruntal i Jesenik.
42
Euroregiony z udziałem Polski
Euroregion Pro Europa Viadrina
- euroregion utworzony 21 grudnia
1993 przez osiem gmin należących do Stowarzyszenia Gmin
Lubuskich, dziesięć gmin ze Związku Gmin Gorzowskich (obecnie jest
to jedno stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro-Europa
Viadrina) oraz sześć powiatów i miast niemieckich zrzeszonych w
Komunalnej Wspólnocie Robotniczej "Środkowe Nadodrze" w
Brandenburgii. Do euroregionu dołączały też inne miasta i gminy
regionu.
Jednym z zasadniczych elementów współpracy jest rozwój dwóch
miast leżących na granicy, a chodzi tu o Frankfurt i Słubice, a także
tworzenie warunków do współpracy polsko-niemieckiej we wszystkich
dziedzinach, gospodarczy rozwój, zmniejszenie bezrobocia.
W euroregionie, działa we Frankfurcie Uniwersytet Europejski Viadrina,
a w Słubicach - Collegium Polonicum. Uczelnie te ściśle współpracują
ze sobą.
43
Przykłady współpracy?
44
12
Współpraca międzynarodowa jst
Bariery współpracy
Czynniki poprawiające i pogłębiające
współpracę polskich gmin, powiatów?
45