1

Dodatek A

Instalacja PHP i MySQL

Instalacja PHP: to proste!

Będzie to przewodnik po instalacji oprogramowania, potrzebnego do wykonania ćwiczeń opisywanych w tej
książce. Oczywiście, problemy mogą pojawić się podczas instalacji każdego programu, a szanse napotkania ich
są całkiem duże. Jednakże, niniejszy dodatek ma za zadanie dopomóc nam w uniknięciu większości pułapek.
Aby uzyskać dodatkowe informacje, należy odwołać się do dokumentacji technicznej, dostarczanej wraz z
oprogramowaniem, a także przetrząsnąć różne witryny internetowe oraz fora dyskusyjne (wymienione w
ostatnim dodatku). Warto również zajrzeć na witrynę

www.phpforflash.com

, gdzie można znaleźć uaktualnienia

instalacji oraz podpowiedzi dotyczące rozwiązywania problemów.
Wiem, że chcecie już przystąpić do pracy — a zatem, zaczynajmy zbierać owoce – pamiętajmy jednak o tym, że
czasem może to być trudne.

W Dodatku C znajdziemy wykaz kilku narzędzi instalacyjnych, które potrafią za nas przygotować PHP, MySQL
i Apache do pracy!

Instalacja Apache i PHP w systemie Windows

Instalacja PHP może się niektórym wydawać bardzo trudnym zadaniem. Dodajmy do tego złożoność serwera
Apache, a obawy zaczną gęstnieć.
Wiecie, co zamierzam teraz powiedzieć? Dokładnie to, czego ode mnie oczekujecie. To nie takie trudne.
Pomyślcie tylko. Skoro jesteście ludźmi, którzy byli w stanie przedrzeć się przez całą książkę na temat PHP,
kwestia instalacji takiego oprogramowania nie będzie stanowiła dla Was problemu. Aby jednak uniknąć
wszelkich trudności, instalację Apache i PHP dla Windows omówimy tu krok po kroku.
Użytkowników platformy Windows może zaskoczyć fakt, że Apache i PHP są narzędziami bezpłatnymi, tak dla
zastosowań komercyjnych, jak i niekomercyjnych. Przyczyniło się to do ich ogromnej popularności — nie
trzeba tu nawet wspominać o funkcjonalności obu produktów. Jest to połączenie nie do pobicia!
Zanim rozpoczniemy proces instalacji, musimy upewnić się, że jesteśmy w posiadaniu najnowszej wersji
oprogramowania. Możemy je pobrać bezpośrednio z witryn producentów, wskazanych poniżej:

Pobieranie Apache
http://httpd.apache.org/dist/httpd/binaries/win32

Najnowsza, w chwili pisania książki, wersja nosiła numer 1.3.20. Jednak zapowiedziana była już wersja kolejna,
2.0.16.
My korzystamy tu z wersji 1.3.20, odznaczającej się dużą stabilnością. Należy zatem pobrać binarną wersję
oprogramowania Win32; jest to wersja specyficzna dla Windows, oferująca, pośród innych funkcji, przyjaznego
kreatora.

Pobieranie PHP
http://www.php.net/downloads.php

Numerem wersji aktualnej, w czasie pisania książki, jest 4.0.6. Każda kolejna wersja przynosi nowe dalsze
udoskonalenia i poprawki błędów. Z tego też powodu, bardzo ważne jest posiadanie jak najnowszej wersji PHP.
Skoro jest to produkt bezpłatny, nie ma przeciwwskazań dla jego uaktualniania!
Na witrynie PHP znajdziemy dwa typy plików instalacyjnych:

2

Pakiet zip PHP 4.0.6 [4,859 kilobajtów] 23 czerwca 2001
(Binarny CGI plus serwer API dla Apache, AOLserver, ISAPI oraz NSAPI, wbudowana obsługa MySQL, wiele
rozszerzeń, spakowany jako archiwum zip).

Instalator PHP 4.0.6 [755 kilobajtów] 23 czerwca 2001
(Tylko CGI, wbudowana obsługa MySQL, spakowany jako instalator Windows, instalujący i konfigurujący
PHP, uzupełniony automatyczną konfiguracją IIS, PWS oraz Xitami i funkcją manualnej konfiguracji innych
serwerów. Brak rozszerzeń zewnętrznych).
W niniejszym dodatku weźmiemy sprawę w swoje ręce i użyjemy pakietu zip, instalując PHP samodzielnie. Jest
to niemal tak trudne, jak brzmi, ale pozwoli nam lepiej zrozumieć sposób organizacji PHP, niż użycie instalatora
— co tylko wyjdzie nam na dobre!
Zakładając więc, że każdy pobrał już pliki instalacyjne Apache i PHP z odpowiednich witryn, możemy
przystąpić do omawiania instalacji.

Instalacja serwera Apache Web Server w systemie Windows

1. Na początek, kliknij dwukrotnie ikonę pliku instalacyjnego, uruchamiając Installation Wizard (Kreatora

instalacji).

Ilustracja powyższa prezentuje okno kreatora instalacji Apache, wyświetlające numer wersji, który jest
nam już znany. Kliknij OK, by kontynuować proces instalacyjny.

2. Kolejne okno, które ujrzysz, wyświetli warunki licencji. Przeczytaj je, zanim zaakceptujesz. Ponieważ

Apache jest narzędziem bezpłatnym, warunki te dotyczą w głównej mierze redystrybucji
oprogramowania. Jak w przypadku każdego programu, należy jednak zapoznać się z warunkami jego
używania.

3. Do zawartości kolejnego okna należy przyłożyć szczególną wagę, zwłaszcza jeśli zamierzasz

wykorzystywać Apache jako serwer produkcyjny.

Wersja dla Windows serwera Apache nie została opracowana jako produkt gotowy do uruchomienia.
Po pierwsze, kod nie jest zoptymalizowany pod kątem wydajności, a po drugie, do rozwiązania
pozostają pewne kwestie bezpieczeństwa. Jednakże, pakiet stanowi solidny fundament dla własnych
opracowań.

4. No dobrze, pierwsze koty za płoty — to, co najbardziej interesujące, dopiero przed nami. Ilustracja

powyżej przedstawia okno Server Information (Informacje o serwerze). W oknie tym skonfigurujesz
swój serwer sieci web.

Domyślną zawartość pól zastąp własnymi ustawieniami, nazwą serwera, domeny i tak dalej.

W Rozdziale 3 korzystamy z funkcji PHP mail, należy więc upewnić się, że podaliśmy poprawny adres email.

5. Ostatni sekcja okna Server Information pozwala zainstalować ikony oraz opcje startowe dla wszystkich

użytkowników, czy to dla systemu współużytkowanego, czy dla pojedynczego użytkownika. Jeśli
wybierzesz opcję Run as a service for All Users (Uruchom jako usługę dla wszystkich użytkowników)
w systemie NT lub Windows 2000, serwer Apache będzie działał jako usługa w tle, co uwolni Cię od
każdorazowego uruchamiania go przed użyciem.

Jeśli korzystasz z systemu Windows 95/98/ME, możesz wybrać drugą opcję — w takim przypadku
jednak Apache nie będzie funkcjonował na prawach usługi i trzeba będzie uruchamiać go samodzielnie.
Możliwość uruchamiania serwera jako usługi możesz wykorzystać, umieszczając plik apache.exe w
menu Autostart. W takim przypadku, każde uruchomienia komputera będzie związane ze startem
serwera.

6. Kliknij przycisk Next (Dalej), a Twoim oczom ukaże się kolejne okno:

W poprzednim oknie należało podać informacje niezbędne instalatorowi Apache do pomyślnego
zakończenia instalacji. Okno przedstawione powyżej wyświetla opcje Setup Type (Typ instalacji) i o ile
nie chcesz pozbywać się dokumentacji Apache, zalecam wybór opcji Complete (Pełna).

7. Kliknij przycisk Next, co pozwoli Ci wskazać miejsce instalacji serwera. Zwróć uwagę, że domyślną

lokalizacją jest katalog C:\Program Files\Apache Group\. Jest to lokalizacja warta zalecenia, gdyż
ułatwi ona rozwiązywanie problemów, które mogą pojawić się w późniejszym czasie.

3

8. Kliknij przycisk Install (Instaluj), co spowoduje zniknięcie instalatora i uruchomienie instalacji. Po jej

zakończeniu, kliknij przycisk Finished (Zakończ). Dobra robota! Pierwsza instalacja serwera Apache
Web Server została dokonana. To wszystko. Wbrew przypuszczeniom zgodzisz się chyba, że nie było
to trudne.

9. Teraz chwila prawdy: czy serwer zadziała?

Otwórz okno przeglądarki i w polu adresu wpisz http://localhost. localhost to odwołanie do komputera
lokalnego — w tym przypadku do naszego serwera Apache.
Jeśli wszystko pójdzie dobrze, przeglądarka wyświetli stronę testową Apache:

10. Jeśli przeglądarka wygląda tak, jak na powyższej ilustracji, należy wykonać ostatni, ale bardzo istotny

krok: cofnij się, załóż ręce na głowę i uśmiechnij się szeroko. Instalacja serwera Apache została
zakończona pełnym sukcesem.

Rozwiązywanie problemów

Jeśli przeglądarka nie wyświetli strony testowej, należy sprawdzić, czy serwer został uruchomiony. Jeśli Apache
pracuje, ale nie jako usługa, jego ikonę znajdziemy na pasku zadań Windows (patrz rysunek poniżej).
Należy pamiętać o tym, że wszelkie modyfikacje pliku konfiguracyjnego wymagają dokonania restartu serwera.

Jeśli działającego serwera Apache nie znajdziemy na pasku zadań, możemy go uruchomić, wybierając polecenie
Start/Programy/Apache httpd Server.
Warto zauważyć, że jeśli uruchomimy serwer manualnie, z wiersza poleceń DOS, okno DOS-a pozostanie na
ekranie przez cały czas pracy serwera. A zatem, nie czekajmy, aż zniknie, bo tego nie zrobi.
Jeśli Apache został zainstalowany jako usługa w systemie WindowsNT\2000, wówczas należy sprawdzić, czy
usługa ta została uruchomiona, otwierając kartę Panel Sterowania/Usługi (NT) lub Panel
Sterowania/Administracja/Usługi (Windows2000). Jeśli usługa nie działa, trzeba ją uruchomić i ponownie
spróbować otworzyć połączenie z serwerem localhsot poprzez przeglądarkę.
Jeżeli problemy nie ustąpią, informacji dodatkowych na temat serwera Apache powinniśmy poszukać na
witrynie

http://www.apache.org

. Nie martwcie się! Wszystko będzie dobrze...

Instalacja PHP na serwerze Apache dla Windows

Po pomyślnym zakończeniu instalacji serwera sieci Web Apache, nasze zdolności znacznie wzrosły. A zatem,
przejdźmy wprost do instalacji PHP.

1. Kliknij dwukrotnie ikonę pliku instalacyjnego PHP, który został wcześniej pobrany; do rozpakowania

zawartych w nim plików musisz użyć programu Winzip lub podobnego. Dla wygody rozpakuj je do
katalogu c:\php.

2. Jeśli wszystko przebiegnie pomyślnie, zawartość katalogu c:\php powinna wyglądać mniej więcej tak,

jak na rysunku powyżej.

3. Nie wiem, co Ty sądzisz, ale ja myślę, że gdy zaczniesz dłubać w plikach, pokonasz w ten sposób

kolejne bariery. Przecież można by wykonać dwukrotne kliknięcie, a pliki rozpakowały by się
samoczynnie. Czyż nie byłoby wspaniale, gdyby walizki miały taką możliwość?

No cóż, to tylko dygresja. Jeśli bowiem chodzi o PHP, odzież należy rozmieścić w odpowiednich
szufladach. Nie wymaga to jednak wielkiego wysiłku. To jest bardzo proste.

4. Po pierwsze, zmień nazwę pliku php.ini.dist na php.ini, po czym przeciągnij go do głównego katalogu

systemu Windows (nosi on nazwę C:\WINDOWS lub C:\WINNT\SYSTEM32 w przypadku systemu
NT).

5. Następnie, skopiuj pliki msvcrt.dll oraz php4ts.dll do katalogu systemowego Windows — na przykład

C:\WINDOWS\SYSTEM lub C:\WINNT\SYSTEM32.

Plik msvcrt.dll jest wykorzystywany przez liczne aplikacje dla Windows i w związku z tym powinien
już się znajdować w katalogu systemowym. Jeśli tak jest, po prostu zastąp plik istniejący plikiem
zawartym w pakiecie instalacyjnym PHP, o ile jest on nowszy, niż istniejący. W razie jakichkolwiek
wątpliwości, pozostaw plik dotychczasowy.

6. No dobrze, już prawie gotowe. Do tej pory zainstalowany został serwer Apache oraz PHP4. Teraz

musisz poinformować Apache o zainstalowaniu PHP w systemie oraz wskazać mu miejsce instalacji.

4

W tym celu przejdź do katalogu, w którym zainstalowany jest serwer Apache, C:\Program Files\Apache
Group\apache\conf i otwórz plik httpd.conf.
Należy ów plik poddać modyfikacji. Wiem, wiem, to kolejny stopień, z którym musisz się zmierzyć.
Zmiana, o której mowa, będzie jednak niewielka i jest absolutnie niezbędna. Co więcej, możesz jej
dokonać za pomocą prostego edytora tekstowego, takiego jak Notatnik.
Po otwarciu pliku, odszukaj następującą sekcję:

# ScriptAlias: This controls which directories contain server scripts.
# ScriptAliases are essentially the same as Aliases, except that
# documents in the realname directory are treated as applications and
# run by the server when requested rather than as documents sent to the client.
# The same rules about trailing "/" apply to ScriptAlias directives as to
# Alias.

7. Na końcu tej sekcji dopisz co następuje:

ScriptAlias /cgi-bin/ "C:/Program Files/Apache Group/apache/cgi-bin/"

ScriptAlias /php "C:/php"

Ścieżki ujęte w cudzysłowy reprezentują katalogi, w których zainstalowany został serwer Apache oraz
PHP. Mogą one jednak różnić się w stosunku do przytoczonych powyżej, w zależności od rzeczywistej
lokalizacji tych aplikacji.

Zwróćmy uwagę na zastosowanie ukośników "/", podczas gdy w Windows stosuje się ukośniki wsteczne "\" —
wskazuje to na unixowe korzenie Apache.

8. Teraz odszukaj sekcję następującą:

# AddType allows you to tweak mime.types without actually editing it, or to

# make certain files to be certain types.

#

# For example, the PHP 3.x module (not part of the Apache distribution – see

#

http://www.php.net

) will typically use:

#

#AddType application/x-httpd-php3 .php3

#AddType application/x-httpd-php3-source .phps

Na końcu tej sekcji musisz dopisać następujące wiersze:

AddType application/x-httpd-php .php

AddType application/x-httpd-php .php4

Będą one informowały Apache, jakimi rozszerzeniami nazw cechują się pliki PHP, czyli w tym
przypadku chodzi o rozszerzenia .php oraz .php4.

9. Teraz znajdź kolejną sekcję:

# Action lets you define media types that will execute a script whenever
# a matching file is called. This eliminates the need for repeated URL
# pathnames for oft-used CGI file processors.
# Format: Action media/type /cgi-script/location
# Format: Action handler-name /cgi-script/location

Na końcu dopisz kolejną porcję kodu:

Action application/x-httpd-php /php/php.exe

10. Dobrze, podsumujmy teraz, co zostało wykonane do tej pory. Modyfikując plik httpd.conf

poinformowaliśmy Apache o zainstalowaniu PHP, a oprócz tego, z jakimi rozszerzeniami pliki należy
traktować jako pliki PHP.

11. Czas więc przetestować całą instalację. Jeśli Apache został uruchomiony manualnie lub jako usługa,

zamknij go i zrestartuj, co jest niezbędne, by modyfikacje przyniosły efekt.

5

Do przetestowania instalacji potrzebny Ci będzie prosty skrypt PHP. Poczuj drżenie nerwów! Poniżej
znajdziesz przykładowy skrypt, który jest tak prosty, jak tylko skrypt PHP być może.

12. Utwórz nowy plik w edytorze tekstowym i wpisz następujący wiersz:

<? phpinfo(); ?>

13. Zapisz ten plik pod nazwą phpinfo.php w głównym katalogu serwera. Jeśli serwer został zainstalowany

zgodnie z instrukcjami, będzie to katalog C:\Program Files\Apache Group\apache\htdocs.

14. Otwórz przeglądarkę i w polu adresu wpisz co następuje:

http://localhost/phpinfo.php

Poniższa ilustracja przedstawia rezultat uruchomienia skryptu phpinfo.php.

15. Jeśli Twoja przeglądarka wygląda tak, jak na ilustracji, to oznacza, że wszystko przebiegło pomyślnie.

To wystarczający powód do satysfakcji.

Zwróćmy uwagę, że adres localhost zastępuje długą ścieżkę dostępu do głównego katalogu serwera.

Rozwiązywanie problemów

Jeśli instalacja nie powiodła się, powinniśmy poszukać ratunku w następujący sposób:
Sprawdzić, czy we wszystkich modyfikacjach pliku httpd.conf użyliśmy ukośników normalnych zamiast
wstecznych:

ScriptAlias /cgi-bin/ " C:/Program Files/Apache Group/apache/cgi-bin/ "

Upewnić się, że serwer został zrestartowany po wprowadzeniu modyfikacji w pliku konfiguracyjnym. Zmiany te
bowiem dają efekt dopiero po restarcie serwera.
Jeśli problemy nie znikną, możemy poszukać wsparcia na witrynach:

Apache –

www.apache.org

PHP –

www.php.net

Ponadto, nie wolno nie doceniać użyteczności dołączanej dokumentacji oraz instalacyjnych plików README,
czy też forum użytkowników.

Instalacja Apache i PHP w systemie UNIX

W tej części omówimy instalację serwera Apache i PHP w systemie operacyjnym UNIX.
Podczas instalacji będziemy korzystać z LINUXa, ale w większości odmian UNIXa proces instalacyjny wygląda
identycznie. Jedynie plik instalacyjny jest zależny od systemu docelowego, takiego jak Solaris, HPUX czy IRIX,
co jednak nie stanowi żadnej różnicy z punktu widzenia użytkowników.
Zaczniemy od instalacji Apache, a jako użytkownicy UNIXa powinniśmy znać ten serwer sieci Web. W świecie
UNIXa ma on bowiem status legendy, bijąc na głowę wielu komercyjnych rywali i osiągając szczytową pozycję,
jeśli chodzi o popularność.
Zanim rozpoczniemy instalację, musimy upewnić się, że jesteśmy w posiadaniu najnowszych wersji
oprogramowania. Najlepszym na to sposobem będzie wizyta na witrynie producenta i pobranie plików.

Pobieranie Apache

http://httpd.apache.org/dist/httpd/binaries/

Wersja bieżąca, w czasie pisania tej książki, nosiła numer 1.3.20. Zapowiedziane także zostało rychłe
opublikowanie wersji 2.0.16 beta.
Skorzystamy tu z wersji 1.3.20, jako powszechnie stosowanej i stabilnej.

6

Jeśli odwiedzimy adres podany powyżej, ujrzymy listę katalogów zawierających pliki instalacyjne Apache Web
Server, dla niemal wszystkich, znanych człowiekowi systemów operacyjnych. Należy więc wybrać wersję
odpowiednią dla posiadanego systemu.

Instalacja

1. Po pobraniu pliku skopiuj go do katalogu, w którym chcesz zainstalować oprogramowanie. W tym celu

wpisz następujące polecenie:

cp apache_1.3.20.tar.gz /usr/local

2. Następnie, przejdź do katalogu, do którego plik instalacyjny został skopiowany.

cd /usr/local/

Zauważ, że pobrany plik nosi rozszerzenie .gz, co oznacza, że został on skompresowany. Zanim więc
użyjesz tego pliku, musisz go zdekompresować, wpisując następujące polecenie:

gunzip apache_1.3.20.tar.gz

3. Po zdekompresowaniu pliku apache_1.3.20.tar, (archiwum) trzeba go rozpakować, przywracając

oryginalną strukturę:

tar –xvf apache_1.3.20.tar

Ekran wypełni się zawartością archiwum, wyświetlaną w miarę rozpakowywania. Proces ten powinien
zająć krótką chwilę.

4. W ten sposób przygotowana zostanie struktura katalogu serwera Apache, niezbędna dla dalszej

instalacji. Teraz przejdź do katalogu nadrzędnego wobec tego, który został utworzony podczas
rozpakowywania archiwum.

cd apache_1.3.20

5. Teraz już możesz przystąpić do instalacji, uruchamiając ją za pomocą poniższego polecenie:

./configure –prefix=/usr/local/apache_1.3.20 –enable-module=so

UWAGA: jeśli katalog apache_1.3.20 znajduje się w innej lokalizacji, należy to uwzględnić w powyższym
poleceniu.

6. Wówczas system uruchomi skrypt konfiguracyjny, sprawdzający konfigurację i tworzący pliki make,

potrzebne do instalacji. Podczas tego procesu na ekranie będą wyświetlane wyniki działania skryptu.
Po kilku chwilach znak zachęty zostanie przywrócony. Wierz mi!

7. Następnie uruchom pliki make utworzone przez skrypt konfiguracyjny.

make

Także teraz ekran wypełniony zostanie różnymi wynikami, ale po chwili, gdy proces dobiegnie końca,
znów pojawi się znak zachęty.

8. Aby dopełnić proces instalacyjny wpisz polecenie make install.

make install

Polecenie to powoduje to, o czym mówi — uruchamia właściwą instalację serwera Apache z plików,
które zostały utworzone w wyniku wykonania poprzednich poleceń.
Podobnie jak w ich przypadku, realizacja tego polecenia zabierze kilka chwil, a o jej przebiegu będzie
świadczyło wyświetlanie wyników. Po zakończeniu pojawi się z powrotem znak zachęty.

7

9. Zanim jednak będzie można użyć serwera, musisz dokonać kilku zamian konfiguracji. Będzie to

wymagało zmodyfikowania pliku httpd.conf, zlokalizowanego w katalogu conf. Jeśli instalacja została
przeprowadzona zgodnie ze wskazówkami, wówczas ścieżka dostępu do pliku httpd.conf będzie
wyglądała następująco:

/usr/local/apache_1.3.20/conf/

Otwórz plik httpd.conf w dowolnie wybranym edytorze tekstu.
W pliku musisz odnaleźć ustawienie ServerAdmin i zmienić widniejący tam adres email na własny.

# ServerAdmin

[e-mail]

10. Następnie odszukaj następujący wiersz:

# ServerAdmin new.host.nam

Zmień wartość reprezentującą nazwę serwera na localhost. Po wprowadzeniu tych modyfikacji zapisz
plik, po czym możesz przystąpić do testowania instalacji!

11. Na szczęście, Apache dostarczany jest wraz z dwoma programami narzędziowymi, służącymi do

uruchamiania i zatrzymywania serwera. Aby uruchomić serwer, upewnij się, że otwarty jest katalog
instalacyjny Apache.

/usr/local/apache_1.3.20

12. Wpisz następujące polecenie:

./bin/apachectl start

Jeśli operacja powiedzie się, na ekranie ujrzysz wyświetlony napis

httpd started

13. Aby wyłączyć serwer wpisz po prostu:

./bin/apachectl stop

14. Aby przetestować instalację, musisz upewnić się, ze serwer został uruchomiony, a następnie uruchomić

przeglądarkę, która połączy się z serwerem.

W polu adresu wpisz:

httpd://localhost

...gdzie localhost odnosi się do ustawienia ServerName w pliku httpd.conf.
Jeśli wszystko przebiegnie pomyślnie, w oknie przeglądarki ujrzysz stronę testową Apache, której
przykład pokazany jest poniżej. I to już, mój drogi przyjacielu, wszystko.

Instalacja PHP w systemie UNIX

Instalacja PHP4 w systemie UNIX wcale nie jest, wbrew powszechnemu przekonaniu, trudne. Chodzi mi o to,
że skoro poradziliśmy sobie z instalacją serwera Apache, zainstalowanie PHP powinno być tak proste jak
spacerek po parku!
PHP4 można zainstalować na serwerze Apache, w systemie UNIX, na jeden z trzech sposobów. Szczegółowe
informacje dotyczące owych metod — wraz z wyliczeniem ich zalet i wad — przedstawione są poniżej.

8

CGI-binarna
Ta opcja nie jest zalecana użytkownikom UNIXa, choć jest bardzo popularna wśród użytkowników systemu
Windows. Działanie PHP w tym wariancie powoduje obciążenie zasobów pamięci i procesora serwera. Metoda
CGI-binarna zapewnia mierną wydajność serwera, a co za tym idzie, nie będziemy zajmować się tą metodą.

Moduł statyczny
Instalacja PHP tą metodą powoduje zminimalizowanie zużycia zasobów; PHP występuje tu jako jeszcze jeden
moduł Apache, co zapewnia serwerowi maksymalną wydajność. Wadą instalacji PHP w charakterze modułu
statycznego jest to, że chcąc rozszerzyć funckje serwera, an przykład poprzez dobudowę obsługi MySQL, trzeba
przekompilować zarówno PHP, jak i serwer Apache. Nie jest to koniec świata, ale też nie jest zajęciem, które
chcielibyśmy wykonywać codziennie. Odpowiednie planowanie może nas jednak uchronić od zbyt częstego
przeprowadzania takiej operacji.

Moduł dynamiczny
Jest to najlepsza metoda instalacji PHP i na niej właśnie oprzemy się w dalszym ciągu rozdziału. Metoda
dynamiczna cechuje się wszystkimi zaletami metody statycznej, uzupełnionymi o jedną, dodatkową funkcję.
Ponieważ moduł jest dynamiczny, podczas zmiany konfiguracji PHP konieczna jest rekompilacja jedynie PHP,
bez zmian w Apache. Jedyną operacją, konieczną do wykonania w stosunku do serwera, to jego restart.
Najnowsze wersje PHP dla poszczególnych systemów operacyjnych są dostępne na witrynie producenta.

Pobieranie PHP
PHP można pobrać z witryny —

http://www.php.net/downloads.php

Najnowsza wersja, dostępna w czasie pisania niniejszej książki, nosiła numer 4.0.6, a każda kolejna przynosi
poprawę stabilności i poprawki błędów. Z tego też powodu należy zadbać o stałe uaktualnianie instalacji PHP.
Pobrać trzeba pełną wersję źródłową PHP — objętościowo największą spośród dostępnych — która oprócz
kodu źródłowego zawiera kilka rozszerzeń.

Rozpoczynamy instalację

Zakładając, że plik instalacyjny został już pobrany, przechodzimy do instalacji.

1. Rozpocznij od skopiowania pliku instalacyjnego do katalogu, w którym ma zostać zainstalowane

oprogramowania, a żeby ułatwić sobie działanie, wybierz katalog /usr/local

cp php-4.0.6.tar.gz /usr/local/

2. Podobnie, jak w przypadku pliku instalacyjnego Apache, plik PHP ma postać skompresowaną (.gz).

Zanim jednak zdekompresujesz plik, przejdź do katalogu, do którego został on przeniesiony.

cd /usr/local

3. Następnie, poprzez polecenie gunzip, zdekompresuj plik.

gunzip php-4.0.6.tar.gz

4. W ten sposób otrzymasz plik archiwum (.tar). Rozpakuj go za pomocą następującego polecenia:

tar –xvf php-4.0.6.tar

W wyniku powyższego polecenia archiwum ulegnie rozpakowaniu; jednocześnie utworzona zostanie
struktura katalogów i plików niezbędnych do przeprowadzenia pozostałej części instalacji.

5. Przejdź do nowo powstałego katalogu PHP:

9

cd php-4.0.6

Po wejściu do tego katalogu, możesz uruchomić proces instalacyjny, który przebiega niemal
identycznie, jak w przypadku Apache.

UWAGA: użytkownicy zamierzający uzupełnić instalację PHP obsługą MySQL mogą to uczynić wydając
polecenie konfiguracyjne, gdzie mySQLpath jest ścieżką do katalogu instalacyjnego MySQL, na przykład
/usr/local/mysql/.

./configure –with-apxs/usr/local/apache/apache_1.3.20/bin/apxs

6. Po wykonaniu procesu configure przywrócony zostanie znak zachęty. Wpisz:

make

Po krótkiej chwili ekran wypełni się wynikami, po czym ponownie pojawi się znak zachęty.

7. Wpisz wówczas:

make install

Ekran znów wypełniony zostanie wyświetlanymi wynikami, po czym powróci nań znak zachęty.

8. Następnie... chwileczkę. To już wszystko! Instalacja PHP została zakończona, co prostsze już być nie

mogło.

9. Jednakże, zanim przetestujesz instalację, musisz poinformować Apache o zainstalowaniu PHP. To

chyba niezbyt wiele, nieprawdaż? Operację tę wykonasz, modyfikując plik httpd.conf, który znajdziesz
w podkatalogu conf, w katalogu instalacyjnym Apache — na przykład /usr/local/apache_1.3.20/conf.

10. Kiedy otworzysz wskazany plik, odszukaj wiersze:

# AddType application/x-httpd-php .php
# AddType application/x-httpd-php .phps

Musisz usunąć znaki komentarza "#" z obu wierszy. Wiersze te informują bowiem Apache, jakie
rozszerzenia cechują pliki PHP, co umożliwi przekazanie ich parserowi PHP, w celu przetworzenia.
Pamiętaj, że wszelkie modyfikacje konfiguracji serwera wymagają wykonania jego restartu, do czego
służą poznane wcześniej polecenia.

11. Upewnij się, że otwarty jest katalog /usr/loca/apache_1.3.20 i wpisz następujące polecenia, wyłączając,

a następnie z powrotem uruchamiając serwer:

./bin/apachectl stop

./bin/apachectl start

12. Teraz przetestuj instalację PHP. W tym celu utwórz nowy, prosty plik php. W dowolnie wybranym

edytorze tekstu (w Notatniku lub podobnym) wpisz co następuje:

<? phpinfo(); ?>

13. Zachowaj plik pod nazwą phpinfo.php i przenieś go do głównego katalogu serwera.

/usr/local/apache_1.3.20/htdocs/

14. Jeśli uruchomisz teraz przeglądarkę, wpisując w polu adresu…

http://localhost/phpinfo.php

...ujrzysz stronę informacyjną PHP, zawierającą wszystkie informacje na temat instalacji PHP
(ilustracja poniżej).

10

Rozwiązywanie problemów

W rzadkim przypadku, gdy nie ujrzymy ekranu, jak przedstawiony na powyższej ilustracji, podczas testu
instalacji PHP, powinniśmy spróbować kilku następujących sposobów rozwiązania problemu.
Sprawdzamy uprawnienia do uruchamiania pliku phpinfo.php. Użytkownicy naszego serwera muszą mieć
zezwolenie na jego wywoływanie. Na nasze potrzeby, możemy zmienić tryb uprawnień, wpisując poniższe
polecenie:

chmod 755 phpinfo.php

UWAGA: pełne wyjaśnienie działania funkcji chmod wykracza poza tematykę niniejszej książki. Więcej
informacji znajdziemy na stronach dokumentacyjnych, korzystając z polecenia man chmod.

Powinniśmy także upewnić się, że wprowadziliśmy wszystkie zmiany w pliku httpd.conf, o których była mowa
powyżej, a także, że usunęliśmy wszystkie symbole komentarzy.
Ponadto, należy pamiętać o restarcie serwera po każdej modyfikacji pliku konfiguracyjnego. Zmiany te nie
odniosą bowiem żadnego skutku, dopóki serwer nie ulegnie restartowi.
Sprawdźmy, ponownie sprawdźmy i jeszcze raz sprawdźmy, ścieżki dostępu zdefiniowane w pliku
konfiguracyjnym. Błędy w tych wpisach są najczęstszą przyczyną problemów.
Jeśli skorzystamy ze wszystkich, wymienionych powyżej wskazówek, a problemy dotyczące instalacji Apache
czy PHP nie znikną, powinniśmy poszukać pomocy na witrynach producentów oraz w dokumentacji sieciowej.

Apache —

www.apache.org

PHP —

www.php.net

Apache i PHP dla systemu Mac OS X

Niektórzy szczęśliwcy, którzy mają w swych komputerach zainstalowany w pełni wyposażony system Mac OS
X, być może zauważyli, że zarówno Apache, jak i PHP, są już zainstalowane.
Uruchamiania i wyłączania serwera Apache dokonuje się poprzez opcję Sharing w System Preferences (patrz
rysunek poniżej).
Użytkownicy Mac OS X chcący wykorzystać zalety PHP mogą to uczynić, dokonując bardzo prostych
modyfikacji pliku httpd.conf, który zazwyczaj znaleźć można w katalogu /etc/httpd/.

1. Otwórz plik w oknie terminala, korzystając z "vi" lub innego, podobnego. Odszukaj następujący

wiersz:

# LoadModule php4_module

UWAGA: aby móc dokonać modyfikacji, trzeba być administratorem.

Wiersz jest opatrzony symbolem komentarza, a w związku z tym Apache ignoruje go. Aby uaktywnić
tę linię, należy usunąć rozpoczynający ją znak '#'.

2. Następnie, odszukaj poniższe wiersze i ponownie usuń symbole '#' na początku każdego z nich.

# AddModule mod_php4.c
# AddType application/x-httpd-php .php
# AddType application/x-httpd-php .phps

3. Po zmodyfikowaniu tych wierszy, zapisz plik i ztrestartuj serwer, by zmiany odniosły skutek.
4. Aby przetestować instalację PHP, musisz utworzyć prosty plik PHP. Za pomocą dowolnego edytora

tekstu utwórz nowy plik i wpisz do niego następujący kod:

<? phpinfo(); ?>

5. Zapisz plik pod nazwą phpinfo.php, w katalogu witryny. Jeśli, na przykład, Twoja nazwa użytkownika

brzmi mickeym, właściwym katalogiem będzie /users/mickeym/sites.

11

6. Po zapisaniu pliku, możesz dokonać testu w przeglądarce, wpisując w polu adresu poniższy adres i

zastępując mickeym własną nazwą.

http://127.0.0.1/~mickeym/phpinfo.php

Rozwiązywanie problemów

Niewiele może się tu nie udać, gdyż najcięższy etap pracy został wykonany podczas instalacji OS X. Nam
pozostaje więc zatroszczyć się o opisane modyfikacje pliku konfiguracyjnego. Należy zatem upewnić się, że
zostały one wykonane poprawnie.
Zawsze trzeba również pamiętać o zrestartowaniu serwera po wprowadzeniu tych modyfikacji. Dopiero
wówczas przyniosą one pożądane efekty.
Doświadczając problemów w dalszym ciągu, należy odwołać się do dokumentacji sieciowej i odwiedzić witryny
producentów.

Apache — www.apache.org
PHP — www.php.net

Instalacja, konfigurowanie i uruchamianie MySQL w Win32

Zanim zaczniemy korzystać z MySQL, najpierw musimy go zainstalować i skonfigurować w systemie. Zawarte
tu instrukcje zostały zredagowane przy założeniu, że dysponujemy prekompilowaną, binarną wersję MySQL dla
Win32. Najnowsza, dostępna w chwili pisania książki, wersja nosiła numer 3.23, a wszelkie niezbędne pliki
można pobrać z witryny internetowej MySQL, znajdującej się pod adresem
http://www.mysql.com/downloads/index.html.

Instalacja

Pliki instalacyjne MySQL dostarczane są w formie pliku ZIP, a zatem rozpocząć należy od rozpakowania ich do
katalogu tymczasowego. W tym celu musimy użyć programu WinZip (jego wersję próbną można uzyskać z
witryny www.winzip.com).
Po zdekompresowaniu plików trzeba odnaleźć jeden z nich, setup.exe. Jego uruchomienie spowoduje otwarcie
kreatora, który przeprowadzi nas przez proces instalacyjny.
Podczas tego procesu zostaniemy zapytani o miejsce, w którym chcemy zainstalować MySQL. Zalecić należy
wybór lokalizacji domyślnej, czyli c:\mysql\, co zapewni MySQL kompatybilność z innymi programami oraz
łatwość konfiguracji!

Instrukcje instalacyjne dla innych systemów operacyjnych i platform można znaleźć w dokumentacji sieciowej
MySQL, pod adresem http://www.mysql.com.

Zakończenie działania kreatora oznacza zakończenie instalacji. Teraz należy dowiedzieć się, jak sterować
demonem MySQL z systemu Windows.

Demon MySQL

Demon MySQL — być może powinniśmy określać go tu jako mysqld — można nazwać urządzeniem
nasłuchującym. Jest to program pracujący bardzo cicho, nasłuchujący żądań klienta kierowanych pod adresem
naszego serwera MySQL. Po odebraniu takiego żądania, demon pobiera informację od serwera i przesyła ją do
klienta.
A zatem, pierwszą czynnością będzie uruchomienie mysqld. Przede wszystkim należy przejść do instalacyjnego
katalogu MySQL. Jest to katalog zalecany podczas instalacji, czyli c:\mysql\. Powinniśmy ujrzeć taką oto
strukturę katalogu:

12

Otwieramy podkatalog bin i odszukujemy, a następnie dwukrotnie klikamy ikonę pliku mysqld.exe, budząc w
ten sposób bestię MySQL. Zwróćmy uwagę, że mysqld funkcjonuje w tle, w związku z czym nie zauważymy
żadnych wizualnych oznak jego działania. Najprostszym sposobem przekonania się, że demon działa, będzie
otwarcie Menedżera zadań Windows, poprzez naciśnięcie klawiszy Ctrl+Alt+Del — pośród innych pozycji
powinniśmy znaleźć mysqld. Jako alternatywnego rozwiązania można użyć monitora MySQL, o którym
pomówimy w kolejnej sekcji.
Aby wstrzymać działanie demona, należy otworzyć Tryb MS-DOS, przejść do katalogu MySQL (wpisując "cd
\mysql\", jeśli trzymaliśmy się instrukcji instalacyjnych). Następnie, wpisujemy poniższe polecenie i naciskamy
klawisz Enter.

bin\mysqladmin shutdown

Aby potwierdzić zamknięcie demona, powinniśmy ponownie otworzyć Menedżera zadań.
Zwróćmy uwagę, że zamknięcia procesu moglibyśmy dokonać za pośrednictwem Menedżera zadań, ale
mogłoby to przynieść nieoczekiwane skutki. W najlepszym przypadku, mysqld uległby zamknięciu, a dane
pozostałyby nietknięte — w najgorszym razie natomiast, mogłoby się to skończyć pomieszaniem danych w
bazie, czyniąc je zupełnie nie przydatnymi!
W systemach Windows NT i 2000, mysqld uruchamia się jako usługę, wpisując polecenie

mysqld –nt –install

Uruchomienia i wyłączenia mysqld dokonujemy za pomocą poleceń:

NET START mysqld
NET STOP mysqld

Zauważmy jednak, ze w takim przypadku nie możemy skorzystać z żadnych dodatkowych opcji mysqld! Usługę
natomiast wyłącza się poleceniem:

mysqld –nt –remove

Monitor MySQL

Choć jego nazwa brzmi imponująco, monitor MySQL nie jest niczym więcej, jak tylko interfejsem konsoli
MySQL. Pozwala on jednak wykonywać niemal wszystkie zadania związane z MySQL, łącznie z tworzeniem i
manipulowaniem bazami danych, tablicami oraz danymi.
Aby uruchomić MySQL należy ponownie przejść do Trybu MS-DOS i otworzyć katalog MySQL (jeszcze raz
"cd \mysql"). Następnie, trzeba wpisać poniższy kod i nacisnąć klawisz Enter.

bin\mysql

Jeśli połączenie monitora z demonem MySQL powiedzie się, wówczas na ekranie powinniśmy ujrzeć obraz
podobny do przedstawionego na poniższej ilustracji:

Jeżeli program mysqld nie pracuje podczas uruchamiania monitora MySQL, wówczas ujrzymy komunikat
podobny do następującego:

C:\mysql>bin\mysql
ERROR 2003: Can't connect to MySQL server on 'localhost' (10061)

Wyświetlenie takiego komunikatu świadczy o nieaktywności mysqld w lokalnym komputerze. Trzeba wówczas
wrócić do poprzedniej sekcji, uruchomić demona MySQL i ponowić próbę.
Aby wyłączyć monitor MySQL, wystarczy po prostu wpisać exit, po czym nacisnąć klawisz Enter. Przywrócony
zostanie wtedy znak zachęty.

13

Mysz się nie prześliźnie: bezpieczeństwo MySQL

MySQL wyposażono w zestaw funkcji bezpieczeństwa. Pozwalają one wskazywać osoby uprawnione do
uzyskiwania odstępu do baz danych, miejsc z których ten dostęp można uzyskać, określać udostępniane bazy
danych, zakres dopuszczalnych operacji na bazach i tak dalej. Jest to zagadnienie bardzo istotne, jeśli
zamierzamy udostępniać serwer publicznie.
Jednakże, omówienia konfiguracji zabezpieczeń zajmują całe książki i to niejednokrotnie grubsze, niż niniejsza.
Z tego też powodu pominiemy tutaj problematykę zabezpieczeń MySQL. Jeśli jednak kogoś interesują te
problemy, więcej informacji na ich temat znajdzie na witrynie

www.phpforflash.com

.

No cóż, wygląda na to, że wszystko jest w porządku. Pamiętajmy, że instalacja choćby najprostszych aplikacji
może wydawać się problematyczna., Ale po zainstalowaniu PHP w komputerze, możemy śmiało stwierdzić, że
nie było się czego bać! Nie zapominajmy również, że podobnie jak w przypadku innych technologii, które
instalowaliśmy, do naszej dyspozycji pozostaje wyczerpująca dokumentacja techniczna, dołączana do
oprogramowania oraz dostępna poprzez sieć.