Michał Kolaszyński
Karol Dereń
gr. 6a
NARKOMANIA
PODSTAWOWE DEFINICJE
NARKOTYK:
Narkotyk jest substancją
psychoaktywną
, która, docierając do mózgu,pobudza jego ośrodki, a
tym samym wpływa na takie procesy psychiczne człowieka, jak spostrzeganie, myślenie,
emocje. Można mówić o zażywaniu i nadużywaniu środków
psychoaktywnych
.
ZAŻYWANIE ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH
O
zażywaniu
(używaniu) środków psychoaktywnych mówimy wtedy, gdy środki te
przyjmowane są zgodnie z zasadami terapeutycznymi lub normami obowiązującymi w
danym społeczeństwie (np. morfina jako lek przeciwbólowy).
NADUŻYWANIE ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH:
Wg.
WHO
przez nadużywanie rozumie się przyjmowanie
(samostosowanie) danego leku (lub środka) niezgodnie
z jego ustalonym przeznaczeniem leczniczym lub
socjalnym.
Oznacza to nieuzasadnione przyjmowanie, w nadmiernych
ilościach oraz w nieodpowiednim czasie danego środka
psychoatywnago. Przyjmowanie może być jednorazowe lub
powtarzać się systematycznie.
Nadużywanie
z reguły wiąże się z wystąpieniem
zaburzeń somatycznych i psychicznych, które
zakłócają lub uniemożliwiają prawidłowe
funkcjonowanie społeczne i – co najważniejsze –
prowadzą do uzależnienia się od przyjmowanego
środka.
NARKOMANIA:
Narkomania
(z greckiego
narke
– odurzenie
mania
– szaleństwo) jest szeroko pojmowanym zjawiskiem
nadużywania rozmaitych środków psychoaktywnych.
Narkomania
jest patologicznym zjawiskiem
społecznym, które charakteryzuje się:
koniecznością przyjmowania środka psychoaktywnego,
tendencją do stałego zwiększania dawki,
fizycznym i psychicznym uzależnieniem,
zaprzestanie przyjmowania powoduje przykre doznania
abstynencyjne, prowadzące nawet do zgonu.
UZALEŻNIENIE:
Stan w którym utrzymanie stałego działania środka
psychoaktywnego jest niezbędne do zachowania
pozornych objawów pełnego zdrowia: optymalnego
funkcjonowania organizmu i dobrego samopoczucia.
Charakteryzuję się specyficznymi reakcjami, które
zawsze obejmują wewnętrzny przymus do zażywania
środka w sposób ciągły lub okresowy w celu
doświadczenia efektów psychicznych, a czasem w celu
uniknięcia przykrości wynikających z braku tej
substancji.
Na uzależnienie
składają się trzy zasadnicze elementy:
1.
Człowiek
2.
Środowisko
3.
Zażywany środek psychoaktywny
Wszystkie elementy są ważne i połączone ze sobą, ale
najważniejsza rola przypada człowiekowi, jego
predyspozycjom osobowościowym i oczekiwaniom, które
zaspokaja zażywaniem środka psychoaktywnego.
Wyróżniamy uzależnienie:
psychiczne i fizyczne.
Uzależnienie psychiczne
S
ilna i trudna do opanowania potrzeba, a czasem
przymus psychiczny do przyjmowania i kontynuowania
zażywania określonego środka, czynione jest to w celu
uzyskania efektu natury emocjonalnej - dla przyjemności
lub uzyskania odprężenia, ulżenia w cierpieniu,
złagodzenia złego samopoczucia.
Uzależnienie fizyczne
Konieczność zażywania określonych środków, na skutek
uzależnienia organizmu od obecności w nim danej
substancji chemicznej bez której nie może normalnie
funkcjonować. Powstaje w wyniku włączenia się
wprowadzonych do organizmu środków w procesy
biologiczne ustroju. Brak danego środka w ustroju
powoduje zaburzenia w przemianie komórkowej i w
czynnościach różnych narządów oraz wystąpienie
objawów zespołu abstynencji.
ZESPOŁ ABSTYNENCJI:
Zaprzestanie przyjmowania środków psychoaktywnych
wiąże się z występowaniem objawów
abstynencyjnych.
Objawy zatrucia zależą od:
1.
Wielkości dawki
2.
Rodzaju zażytej substancji
3.
Predyspozycji osobniczych
4.
Ogólnego stanu zdrowia
5.
Aktualnego stanu psychicznego
6.
Tolerancji danego środka psychoaktywnego
OBJAWY ZESPOŁU ABSTYNENCJI:
1.
Układ oddechowy:
zwolnienie, pogłębienie
oddechu, niemiarowość oddechowa
2.
Układ krążenia:
zmiany skurczów serca,ciśnienia
krwi, temperatury ciała (dreszcze, obfite poty)
3.
Układ pokarmowy:
zmiana łaknienia, nudności,
wymioty, biegunka
4.
Układ nerwowy:
drętwienie kończyn, pobudzenie
ruchowe, niepokój psychiczny, zaburzenia widzenia,
lęk, bezsenność, bóle głowy
WYRÓŻNIAMY TRZY OKRESY ZESPOŁU
ABSTYNENCYJNEGO:
Początkowy okres abstynencji
depresja, uczucie niepokoju, lęk,
głód narkotykowy,
ustępuje po kilku godzinach i w jego miejsce pojawia się
męczliwość i senność,
sen trwa od kilku godzin do kilku dni, może być
przerywany okresami czuwania, spożywaniem dużej ilości
pokarmu.
Środkowy okres abstynencji
trwa od 1-10 tygodni,
normalizacja snu,
poziom lęku i głód narkotykowy niskie,
po kilku dniach pozornej normalności następuje nawrót
lęku, depresja, apatia, dramatycznie narasta głód
narkotykowy,
ryzyko nawrotu przyjmowania narkotyku jest bardzo
duże.
Okres wygaszania
pojawiają się okresowe nawroty głodu narkotykowego,
nastrój normalny.
TOLERANCJA:
Powtarzające się zażywanie środka psychoaktywnego
powoduje wzrost odporności organizmu na jego działanie.
Dochodzi do zmiany tolerancji środka polegającej na tym, że
dotychczas przyjmowane dawki okazują się
niewystarczające do osiągnięcia zamierzonego efektu.
WYRÓŻNIAMY:
Tolerancję ostrą
– rozwija się szybko nawet po jednej dawce.
Tolerancję przewlekłą
– rozwija się stopniowo, na drodze
farmakodynamicznej (obniżenie reaktywności OUN na działanie środka) lub
farmakokinetycznej (nasilenie metabolizmu środka i szybka eliminacja).
Tolerancję krzyżową swoistą
– używanie jednego środka
psychoaktywnego powoduje zwiększenie tolerancji w stosunku do innych środków tej
samej grupy chemicznej.
Tolerancję krzyżową nieswoistą
- używanie jednego środka
psychoaktywnego powoduje tylko częściowe zwiększenie tolerancji w stosunku do
innych środków tej samej grupy chemicznej.
Tolerancję odwrotną
- osiągnięcie efektu przy mniejszych dawkach.
Tolerancja metaboliczna
– nasilony metabolizm przez
enzymy wątrobowe
Tolerancja komórkowa
– zmiany wrażliwości receptorów
komórkowych i zmiany biochemiczne w komórkach
docelowych
Tolerancja funkcjonalna
– powstanie mechanizmów
korygujących zaburzenie
NAŁÓG:
•
Przymus używania danego środka
•
Uzależnienie od danego środka fizyczne i psychiczne
•
Tendencja do stałego zwiększania dawki
•
Szkodliwy wpływ na jednostkę i otoczenie
NAWYK:
•
Pragnienie, ale nie przymus używania danego środka
•
Ograniczona tendencja do zwiększenia dawki lub jej
brak
•
Ograniczone uzależnienie psychiczne, brak
uzależnienia fizycznego, brak objawów zespołu
abstynencyjnego
•
Szkodliwy wpływ na jednostkę, bez szkodliwych
następstw społecznych.
DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ