Konflikt z Bliskim Wschodem( ze szczególnym uwzględnieniem polityczno-
międzynarodowych
aspektów obu wojen w Zatoce Perskiej- Irak).
1. 2 sierpnia 1990 - wojska irackie niespodziewanie zajmują Kuwejt, co nie podoba się USA; Stany za
zgodą ONZ włączają się do konfliktu; rozpoczyna się wojna w Zatoce Perskiej
2. 15 stycznia 1991 - upływało ultimatum ONZ dla Iraku
3. 1941-1979 - panowanie Rezy Pahlaviego w Iranie
4. 1979 - upadek monarchii w Iranie, do którego przyczynili się muzułmańscy fundamentaliści
niezadowoleni z rządów Rezy Pahlaviego
5. 1980-1988 - wojna iracko-islamska, która zrujnowała obie strony konfliktu
6. ajatollah przywódca duchowy szyitów
7. fundamentalizm - ortodoksyjny stosunek do zasad religii, co w wypadku islamu oznacza fanatyczną
wierność prawom zapisanym w Koranie
8. krwawa rewolucja - wywołana przez muzułmańskich fundamentalistów w 1979 roku, w wyniku
której została obalona monarchia i rządy Rezy Pahlaviego; po niej władze w państwie objął ajatollah
Ruhollah Chomeini stojący na czele fanatycznych szyitów; jego rządy jeszcze bardziej odbiegały od
demokracji niż świeckie rządy Rezy, w wyniku czego Iran stał się republiką islamską rządzoną
Koranem
9. Kurdowie - największy na świecie naród liczący ponad 25 milionów ludzi, który nie posiada
własnego państwa; był prześladowany przez Sadama Husaja po wojnie w zatoce perskiej
10. pustynna burza - operacja Stanów, polegająca na niszczeniu wojsk irackich z powietrza, która 25
lutego 1991 roku przerodziła się w ofensywę lądową; po 100 godzinach walk siły irackie zostały
całkowicie pokonane, a na Irak nałożono sankcje gospodarcze
11. Reza Pahlawi - szach panujacy w Iranie w latach 1941-1979; jego panowanie opierało się na
służbach bezpieczeństwa brutalnie zwalczających opozycję; nie był lubiany ze względu na
wprowadzanie zmian opartych na zachodnich ideach; po krwawej rewolucji zbiegł z kraju
12. Ruhollah Chomeini - został przywódcą Iranu (Najwyższym Prawnikiem Muzułmańskim) po
krwawej rewolucji i obaleniu rządów Rezy Pahlaviego; podczas krwawej rewolucji stał się
autorytetem dla irańczyków, a dla świata symbolem fanatycznych rządów fundamentalistów
islamskich
13. Saddam Husajn - dyktator Iraku w latach 1979-2003; chciał zająć Kuwejt, aby odbudować straty
po wojnie iracko-irańskiej, jednak poniósł klęskę
14. szyici - wyznawcy odłamu islamu nieuznający księgi Sunny
Wojna w zatoce Perskiej (1990-91)
I wojna w Zatoce Perskiej - Konflikt zbrojny między koalicją międzynarodową, a Irakiem po
dokonaniu przez ten kraj inwazji na Kuwejt.
Przyczyny wiązały się z wcześniejszym konfliktem irańsko-irackim, który doprowadził do ruiny
gospodarkę Iraku
Irak rozpoczął propagandę przeciwko Kuwejtowi, swemu największemu wierzycielowi, oskarżając go
o przekraczanie limitów wydobycia ropy naftowej ustalonych przez OPEC i bezprawne
korzystanie z przygranicznego pola naftowego
1990 armia iracka zajęła terytorium Kuwejtu, co spotkało się z potępieniem przez społeczność
międzynarodową i ZSRR
USA na czele koalicji 28 państw dążącej do zmuszenia Iraku do wycofania się z Kuwejtu
1990 USA podjęły decyzję o wysłaniu swoich wojsk w ramach operacji Pustynna Tarcza.
Na wniosek USA ONZ uchwaliło rezolucję, w której dawała zgodę na użycie siły wobec Iraku jeśli
nie wycofa wojsk z
Kuwejtu. Termin minął, USA rozpoczęły w I 1991 r. akcję
„Pustynna Burza” – atak bombowy na
terytorium Iraku
prowadzony z Arabii Saudyjskiej. Potem był atak lądowy. Irak zaatakował Izrael by go
sprowokować i przekształcić konflikt w świętą wojnę islamska.
Husajn podjął decyzję o wycofaniu wojsk z Kuwejtu i spełnienia rezolucji RB.
Skutki:
- reparacje wojenne
- kontrola międzynarodowa programu jądrowego Iraku
- katastrofa ekologiczna w rejonie Zatoki Perskiej
- podzielenie świata arabskiego
- ostateczne zakończenie zimnej wojny, czego dowiódł udział USA i ZSRR w wojnie po tej samej
stronie.
II wojna w Zatoce Perskiej
Konflikt zbrojny, który rozpoczął się w marcu 2003r.(do kwietnia 2003) między koalicją sił
międzynarodowych, a
armią Iraku.
Po ok.. 3 tygodniach walk siły międzynarodowe objęły kontrolę nad większością terytorium Iraku,
obaliły rząd
tworzony przez partię Baas i Saddama Husajna i rozpoczęły okupację tego kraju trwającą formalnie do
2005r.
Cele ataku:
- likwidacja reżimu Husajna
- pomoc w ustanowieniu demokracji w Iraku
- odnalezienie i eliminacja broni masowego rażenia i baz terrorystów
- zdobycie informacji na temat powiązań międzynarodowych organizacji terrorystycznych z
Saddamem Husajnem i jego rządu
- zakończenie sankcji ekonomicznych nałożonych na Irak i dostarczenie temu krajowi pomocy
humanitarnej
Skutki:
- stabilizacja Iraku (2003-2007)
- przeprowadzenie pierwszych demokratycznych wyborów i powołanie stałego rządu i parlamentu
- nie znaleziono broni masowej zagłady
- aresztowanie, skazanie na śmierć i stracenie Saddama Husajna
- nie znaleziono dowodów na współpracę między rządem Husajna, a Al.-Kaidą