Anatomia (05.02.2004)

Wrzeciona miesniowe zbudowane sa z wlokien

wewnatrzwrzecionowych otoczonych torebka (ich ilosc we wrzecionie
= 3 - 10). W nich znajduja sie wlokna dlugie (jadra w czesci srodkowej)
i wlokna krotkie (jadra wzdluz calego przebiegu)

Wlokna wewnatrzwrzecionowe zawieraja tez filamenty kurczliwe o

dlug 4,6 do 12 mm znajdujace sie w czesciach obwodowych.
Do czesci obwodowych dochodza aksony motoneuronow gamma.
Do czesci srodkowej wlokien wewnatrzwrzecionowych dochodza
wlokna czuciowe
- zakonczenia spiralne (I a)- maja niski prog pobudliwosci (wiec

pobudzane minimalnym skurczem miesnia). Wchodza do rdzenia i
pobudzaja motoneurony alpha pracujacego miesnia

- obwodowo od zakonczen spiralnych- zakonczenia bukietowe (typ II).

Maja wyzszy prog pobudliwosci, wchodza do rdzenia i hamuja
motoneurony dzialajacego miesnia, a pobudzaja motoneuron miesnia
antagonisty (co zapewnia harmonijnosc wykonywanego ruchu)

W sciegnach wlokien pozawrzecionowych sa zakoncznia sciegniste
golgiego (typ I b). Maja wysoki prog pobudliwosci i hamuja wszystkie
neurony (np. w ramieniu beda hamowaly biceps i triceps).
Axony alpha i wlokna (I a) i (II) tworza “petle gamma” ktora utrzymuje
miesnie w podprogowym skurczu (napieciu) w czasie wykonywania
czynnosci (w zal. od tego jakie impulsy dochodza do motoneur. gamma z
drog zstepujacych.

Pola Broadmana (x52)

W korze przedczolowej (asocjacyjne pole przednie)- w tylnej czesci

zakretu czolowego srodkowego - pole 8 - osrodek spojrzenia (klinicysci
mowia: “osrodek skojarzonego spojrzenia w bok”) koordynuje czynnosci
miesni oka (nerwy III, IV, VI)

W czesci tylnej zakretu czolowego dolnego - pola 44 i fragment 45-

osrodek ruchowy mowy (pole brock’a). Jego udszkodzenie wywoluje
zab. mowy (afazja ruchowa- a. motoria) Dotyczy to ekspresji mowy
(mowa belkotliwa itd...). Powyzsze uszkodzenie musimy odroznic od
“dysartii” (czyli mowy “nieartykulowanej”) - wynikajacej z uszkodzenia
gornego neuronu ruchowego (lub uszkodzenia drog korowo- jadrowych)

Zakret nadbrzezny - (pola 39 (tu jest chyba blad, bo zakret

nadbrzezny to pole 40) i za nim z tylu 22 w tylnej czesci skroniowego
gornego. Tu osrodek czuciowy mowy Wernickiego. Uszkodzenie to
Afazja Czuciowa (a. sensoria) (pacjent nie rozumie co sie do niego
mowi).

Oba osrodki polaczone sa asocjacyjnymi wloknami nerwowymi

tworzacymi peczek podluzny gorny oraz peczek lukowaty. Uszkodzenie
tychze powoduje “afazje przewodzaca”- zblizona do afazji czuciowej
(percepcja i ekspresja funkcjonuja ale zaburzone jest przewodzenie)
Objawy to zdolnosc wlasciwego wyslowienia sie przez pacjenta dopiero
po kilkukrotnym powtorzeniu zdania, oraz zamienianie slow np. zamiast
“matka” mowi “siostra” itd...). Towarzyszy temu czesto aleksja
(niemoznosc zrozumienia slow czytanych) i agrafia (niemoznosc pisania)

Podwzgorze

Zwiazane z ukladem limbicznym, tu nastepuje integrowanie czynnosci
nerwowych i dokrewnych. Mamy tu odruchy takie, ze:
ramie dosrodkowe- nerwowe, odsrodkowe- dokrewne (np. wydzielanie
oxytocyny czyli odruch ssania)

ramie dosrodkowe- dokrewne, odsrodkowe- nerwowe (np. wydzielenie
adrenaliny=> i pobudzenie (m.in. motoneuronow)

Podzwgorze to osrodek ukladu autonomicznego (tam tez wlokna drogi

wzrokowej i wechowej)

Sklada sie z dwu stref podluznych

- przysrodkowej (bogatokomorkowej, a wiec beda tu obecne jadra)
- bocznej (drogi dosrodkowe i odsrodkowe podwzgorza)

Wyroznic takze mozemy:
- cz. nadwzrokowa (przednia) - tu m.in. nadwzrokowe i przykomorowe
- cz. guzowa (srodkowa) - tu lejek polaczony z przysadka oraz jadra:

grzbietowo- przysrodkowe, brzuszno- przysrodkowe, lukowate

- cz, tylna suteczkowata- tu jadra: j. tylne i j. cial suteczkowatych. Ta

czesc wlaczona jest takze w procesy zachowania

Uklad limbicznny

Na sprawdzianie nie powinno byc pytan z ukladu limbicznego, totez na
jego temat znalazlo sie tu zaledwie kilka zdan.
- oddziela neocortex od pnia mozgu
- Hipokamp (definicja prof.) - istota szara, ktora od strony swiatla rogu

dolnego komory bocznej otacza bruzde hipokampa (?!)

- Septum pellucidum- zawiera rowniez komorki nerwowe
- Do ukladu limbicznego naleza tez ciala migdalowate (odp. za procesy

zachowania)

- formacja hipokampa to archicortex (najstarsza czesc kory) majaca 2

lub 3 warstwy

- hipokamp odpowiada za uczenie i pamiec- chor. Alzheimer’a zwykle

rozpoczyna swoj “atak” wlasnie od hipokampa

- uklad limbczny rozpoznaje bodzce pod wzgledem przyjemnosci lub

szkodlliwosci i wywoluje w zwiazku z tym okreslone reakcje w
ukladzie ruchowym (ucieczka, walka itd..) co dzieje sie oczywiscie w
sprzezeniu z ukladem autonomicznym

Uklad Autonomiczny

- wspolczulny, przywspolczulny, jelitowy
- drogi eferentne unerwiaja: mm. gladkie, m. sercowy, gruczoly
- ... ale jest scisle polaczony z pozostalymi czesciami ukl. nerwowego,

bo stosujac odpowiedni trening mozemy go kontrolowac

Wspolczulny
- aktywacja, zuzycie energii, katabolizm, ucieczka, walka, wzmaga

cisnienie krwi, rozszerza oskrzela i zrenice itd...

- piersiowo - ledzwiowy, bo osrodki w rogach bocznych rdzenia (od C8 -

L3)

- mediator pre- ACH, post- glownie noradrenalina (i takze adrenalina)

(noradrenergiczny)

- stosunek (neuronow, wlokien) przed do pozazwojowych = 1/15-20 a

nawet 200 (wiec reakcje bardzo “szeroko” manifestowane

Przywspolczulny
- odnowa, odpoczynek, “gromadzenie energii”, zwalnia akcje serca,

zweza oskrzela i zrenice, przyspiesza ruchy jelit

- czaszkowo- krzyzowy bo osrodki przywsp. nerwow czaszkowych +

odcinek krzyzowy S2 - S4 (w rogach bocznych)

- mediator pre- ACH, post- ACH (cholinergiczny)
- stosunek (neuronow, wlokien) przed do pozazwojowych = 1/2 (wiec

dzialanie bardzo dyskretne i ograniczone do poszczegolnych
efektorow

Wyklad z neuroanatomii z dnia 5.02.2004

Uwaga - za ewentualne bledy (a troche ich tutaj bylo...) nie ponosze odpowiedzialnosci, dlatego na wszelki wypadek radzilbym porownac
sporne kwestie z “Anatomia Czlowieka” A. Bochenka